به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در اهواز، دکتر کیومرث حاجیزاده، مدیر کل ستاد مدیریت بحران خوزستان، در نشستی با مسئولان ستاد مردمی کمک به سیلزدگان خوزستان، با اشاره به بیسابقه بودن سیل در سالهای گذشته، اظهارداشت: از ۲ سال قبل، با پذیرفتن مسئولیت ستاد بحران استان، اولین کار مهم، تشکیل کارگروه علمی-فنی در ستاد مدیریت بحران بود که برای نخستین بار در کشور و با حضور اساتید دانشگاههای مختلف استان و نخبگان شورای بحران آغاز به کار کرد.
وی در رد شایعهای پیرامون عدم رهاسازی به موقع سدها توسط وزارت نیرو گفت: در تابستان گذشته، نسبت به تأمین آب شرب در ۵۰ درصد شهرها و روستاهای استان، با تنش آبی مواجه بودهایم، و در بخشهای مختلفی در حاشیه دز و کارون ممنوعیت و گاهی محدودیت کشت اعمال شده بود.
حاجیزاده تأکید کرد: با وجود خشکسالی در سالهای گذشته و محدودیت منابع آبی، بر اساس اعلام و پیشبینی سازمان هواشناسی، کارگروه مقابله با سیلاب از آبان سال گذشته تشکیل و از آذرماه نیز مدیریت رهاسازی آب همزمان با اولین بارشها آغاز شد.
وی افزود: بر اساس قانون سازمان آب و برق، حجم آب ذخیره سدها باید معادل حجم آب شرب مصرفی یک سال و نیم استان باشد و ما پیش از بارشهای اخیر، تنها ۱ میلیارد آب قابل رهاسازی داشتیم، که این میزان کمتر از آب شرب مصرفی در یک سال استان بوده و بر این اساس، امکان رهاسازی پیش از وقوع بارشها وجود نداشت؛ لذا مدیریت رهاسازی آب بر اساس دبی ورودی سدها صورت میگرفت.
ورود ۳۸ میلیارد متر مکعب آب به جلگه خوزستان
حاجیزاده، در ادامه گفت: از اول سال آبی جاری، ۳۸ میلیارد متر مکعب آب وارد جلگه خوزستان شده و باید توجه داشت که بخش عمده این آب، در بازه یکماهه فروردین وارد سدهای ما شد، درحالیکه ظرفیت سدهای استان، جمعاً ۲۲ میلیارد متر مکعب است و حجم باقیمانده که بالغبر ۱۶ میلیارد متر مکعب خواهد بود، یا باید رهاسازی و یا بهعنوان آب بین حوزهای، در رودخانههای دائمی و فصلی جاری شود.
نقش سدسازی در کنترل بحران سیل / اگر سدهای خوزستان نبودند!
مدیر کل ستاد بحران استان، در تشریح نقش سدسازی در کنترل بحران اخیر تصریح کرد: اگر سدهای مختلف استان خوزستان نبودند، امروز در اثر بارشها و سیل اخیر، بیش از ۷۰ درصد از مساحت استان خوزستان و بخش قابل توجهی از مناطق همجوار استان در کشور عراق، مانند شهرهای بصره و الانبار به زیر آب میرفت و فاجعه انسانی بزرگی رخ میداد.
مدیریت آورد آب کارون با وجود پنج سد
وی گفت: در سیلاب اخیر، آورد آب در رودخانه کارون بسیار بالاتر از رودخانه دز بود؛ لکن به دلیل وجود پنج سد «کارون ۱و ۳ و۴»، «شهید عباسپور در مسجدسلیمان» و «گتوند» بر روی رودخانه کارون، آب وارد شده در حوزه آبریز کارون، تا حدود زیادی مدیریت شد.
سد دز، سدی کهنسال با حوزه آبریز قابل توجه
حاجیزاده، با بیان اینکه سد دز، سدی پیر و با حدود ۳۳ درصد رسوب است که بار ذخیره ۵۰ درصد آبریز استان لرستان و حوزه آبی شمال خوزستان را بر دوش میکشد، اظهارداشت: رسوب، کهنسالی، حجم ورودی آب بالا و نبود سدی در بالادست «دز»، دلیل خروجی بالای این سد در روزهای بحرانی سیل خوزستان بود.
جای خالی سد بختیاری در مهار طغیان «رودخانه دز»
مدیر کل ستاد بحران استان، ادامه داد: عملیات ساخت سد بختیاری با ظرفیتی معادل سد کرخه و بالغبر ۵ میلیارد متر مکعب که با توجه به جنس و توپوگرافی منطقه سدی پایدار خواهد بود، در طول چند دولت، همچنان متوقف مانده است.
وی افزود: اگر امروز سد بختیاری در بالادست «دز» ایجاد شده بود، قطعاً تأثیر بسیار بالایی در مهار سیلاب و کنترل آب خروجی از رودخانه دز میداشت و برخلاف اظهارات نادرست برخی، تمام بهره و آورد سد بختیاری، برای خوزستان است و امکان انتقال آب از سد بختیاری به استانهای همجوار وجود نخواهد داشت.
سد کرخه، نجات بخش و مؤثر
حاجیزاده، با بیان اینکه رودخانه کرخه، سه حوزه آبریز مختلف دارد که تنها یک سد، آب ورودی به آن را کنترل و مدیریت میکند، گفت: سد خاکی کرخه که حاصل تلاش نیروهای جهادی ما همچون قرارگاه خاتم و... است، نقش غیرقابلانکاری در کنترل طغیان رود کرخه دارد؛ به گونهای که اگر این سد نبود، قطعاً مناطق پایین دست آن در اثر سیلاب اخیر، به زیر آب میرفت.
وی، پیرامون معضل لایروبی رودخانههای استان توضیح داد: ۶۰ سال است رودخانههای خوزستان لایروبی نشده و هر سه رودخانه، به دلیل رسوب چندمتری در نقاط مختلف، در بخش مرکزی تغییر بستر داده و گاهی تا یک هزار متر، رودخانه از مسیر اصلیاش منحرف شدهاند.
مدیر کل ستاد بحران استان، با اشاره به ویرانی زیرساختهای استان در جنگ تحمیلی گفت: خوزستان، استانی با ۴ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر جمعیت، ۸۸ شهر، ۲۷ شهرستان، بیش از ۴ هزار روستا و واجد ۳۳ درصد آبهای جاری کشور، ۹ سد و وجود نفت و گاز میباشد که متأسفانه در بحث زیرساختها، مشکل اساسی دارد.
فقر شدید خوزستان در بحث زیرساخت
وی تصریح کرد: زیرساختهای استان خوزستان مربوط به زمان شهرهای نفتی ست و در جنگ تحمیلی، تمام زیرساختهای خوزستان نابود شده و این استان با این حوزه جغرافیایی وسیع، و وجود مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و اشتغال، در بخش زیرساخت بشدت فقیر است.
حاجیزاده افزود: در بحث زیرساختهای استانی، تنها با دستور مقام معظم رهبری در بهمنماه سال 95 و پس از آن با مصوبه سال ۹۶ دولت، با پروژه آب الغدیر و ساماندهی شبکه ی برق استان، در برق، آب شرب و فاضلاب به وضعیت پایدار دست پیدا کردیم.
مدیر کل ستاد بحران استان خوزستان، در تشریح اقدامات آمادگی و مقابله با سیل این ستاد گزارش داد: در سال ۹۷، ۴۸ جلسه هماهنگی شورای بحران تشکیل شده و تا کنون، بالای ۲۵۰ اخطاریه و آمادهباش صادر کردهایم.
وی تأکید کرد: نسبت به خطر سیل، حقیقتاً آمادگی در استان به وقوع پیوست؛ به گونهای که پیش از فصل بارندگی، ماشین آلات ما برای خدمت بسیج شدند و با فعالیت ۸۰۰ دستگاه ماشین آلات سنگین، سیل بندها استحکام بخشی شدند.
نجات رفیع از سیل با اقدام به موقع
حاجیزاده گفت: اگر برای تقویت و احداث قریب به ۲ کیلومتر سیل بند شهرستان «رفیع» اقدام به موقع صورت نگرفته بود، وضعیت از آنچه در آققلا رخ داد بدتر میشد؛ لکن ما توانستیم آبی با ارتفاع ۲ متر را در ورودی شهر رفیع متوقف کنیم و شهر را از خطر سیل نجات بدهیم. که شادی مردم رفیع و شعار «نِفدیک یا خامنهای» (فدایت شوم امام خامنهای) مردم در شکرگذاری این نعمت، مایه افتخار خوزستان شد.
تمام همت مان را برای حفظ شعیبیه به کار بسته بودیم
دکتر حاجیزاده بیان کرد: سیل بندی که در تابستان گذشته در شعیبیه ایجاد شده بود تا ۳ هزار متر مکعب بر ثانیه، فشار آب را تحمل کرد و تمام همت و تلاش ما این بود که در هیچ شرایطی آب وارد زمینهای کشاورزی شعیبیه نشود لکن در اثر حجم بارشها و بالا رفتن خروجیها، دز و کارون در بندقیر به هم رسیدند و بازگشت آب به سمت سیل بند شعیبیه، موجب تخریب آن شد.
انفجار سیل بند شاکریه، نجات بخش ۶ شهر از سیل
مدیر ستاد بحران استان گفت: اقدام ما در شاکریه، اقدامی کارشناسی و مدیریت شده بود و تلاش فراوانی جهت اقناع مردم نسبت به این امر صورت گرفت و رهاسازی آب از سیل بند شاکریه توسط انفجار، موجب نجات ۶ شهر سوسنگرد، بستان، رفیع، کوت سید نعیم، حمیدیه و ابوحمیزه از خطر قطعی سیل نجات داد.
وی افزود: هماکنون خروجی آب از محل سیل بند شاکریه، ۸۰۰ متر مکعب در ثانیه میباشد؛ در حالیکه که خروجی آب رودخانه کرخه در مسیر سوسنگرد، کمتر از این مقدار و حدود ۷۰۰ متر مکعب است و منحرف ساختن آب به سمت دشت و تپههای اللهاکبر، شهرهای ما را از وقوع فاجعه نجات داد.
حاجیزاده با اشاره به تلاش فراوان برای مدیریت سیل خوزستان گفت: تفاوت خوزستان با سایر استانهای دیگر، آن است که حوزه آبریز ۸ استان به این استان میرسد و تمامی این حجم آب، وارد سدهای خوزستان شده و مدیریت و کنترل این حجم آب ورودی، گاهی تا چند ماه زمان میبرد.
وی افزود: در خوزستان، با یک حادثه ۴۸ ساعته مواجه نیستیم و ۴ ماه متوالی ستاد مدیریت بحران پایکار بوده و این حجم از فعالیت، بسیار طاقتفرسا و فرسایشی است.
حماسه بزرگ خوزستان پس از دفاع مقدس
مدیر کل ستاد بحران استان خوزستان گفت: هرچند خسارات استان در بخش کشاورزی و روستاها، بسیار زیاد بود، لکن مدیریت این سیل عظیم، در حد یک معجزه است، به گونهای که در تاریخ خوزستان بعد از دفاع مقدس، باید مدیریت این سیل را بهعنوان دومین حماسه مردم خوزستان ثبت کرد.
وی افزود: قطعاً در زمان بحران، نواقصی و ضعفهایی وجود دارد، لکن تلاش همهجانبه در مهار این سیل، تجلی وحدت مردم و مسئولین و تجلی اراده الهی است.
همه ظرفیت نظام در استان پایکار آمد
دکتر حاجیزاده در پایان با تأکید بر اینکه نظام با همه توان پایکار مردم سیلزده حاضر شد، اظهارداشت: در حادثه سیل اخیر که در تمام دوران گذشته بیسابقه بود، اگر حضور مردم، نیروهای مسلح بهویژه بسیج و سپاه و تلاش دولت نبود، قطعاً چندین شهر به زیر آب میرفت و حاصل این مدیریت و حضور همهجانبه، عدم تلفات انسانی در سیل اخیر بود.
انتهای پیام./