خبرگزاری «حوزه»،«برادر جان» عنوان سریال مناسبتی شبکه سه در ماه مبارک رمضان است. این سریال که کارگردانی آن را محمدرضا آهنج بر عهده دارد و تهیهکنندگی آن نیز بر عهده محمدرضا شفیعی است، توانسته در بین سه سریال اصلی ماه مبارک، بهترین کار سیما شود، البته دو کار دیگر به اندازهای در بحث ساختار و درام ضعیف هستند که قیاس آنها با «برادر جان» منطقی نیست. ساخته جدید آهنج را از چند منظر میتوان مد نظر قرار داد. ابتدا در بحث فیلمنامه که از آن باید به عنوان نقطه قوت مجموعه نام برد.
سعید نعمتالله از آن دست فیلمنامهنویس هایی است که همیشه داستانهایش برای تماشاگر قابل پذیرش و قابل درک است، چون قصههایی را روایت میکند که مردم آن را در پیرامون خود بارها و بارها لمس و مشاهده میکنند، برای همین نیز با آن ارتباط بهتری برقرار میکنند. در داستانهای نعمتالله شخصیتها قابل باور هستند، چون کاراکترها دارای نقاط تاریک و روشن هستند، بر خلاف بسیاری از کارهای رایج تلویزیون که به شخصیتها نگاهی صفر تا صدی میشود.
نکته دیگر در فیلمنامه به موضوع داستان برمیگردد. در این کار حق الناس موضوع و محور اصلی قصه است، اما مطلب جالب اینجاست قصه به گونهای روایت نمیشود که مخاطب فکر کند این دست اتفاقات تنها در فیلمها و سریالها رخ میدهد، بلکه این مطلب به بیننده منتقل میشود، هر فردی میتواند در معرض چنین آسیبهایی باشد. برای همین هم میزان تاثیرگذاری آن بیشتر میشود، هچنین تعلیقهایی که در سریالهاست به جذابتر شدن قصه کمک می کند.
بحث دیگر که در «برادر جان» به صورت ویژه مد نظر قرار گرفته جایگاه خانواده در قصه است. خانواده در این سریال تلویزیونی شکلی مقدس گونه دارد یعمنی اینکه در هر شرایطی حفظ و قوام خانواده، شرط است. این موضوع را قیاس کنید با سریالهایی که در آنها پرخاشگری ویژگی اصلی است. در این کار به روی یک نکته تاکید ویژه نمیشود آنهم اینکه در هر شرایطی باید حرمت بزرگتر و کوچکتر حفظ شود آدمها باید بدانند در هر شرایطی باید با هم با حفظ حرمتها حرفها زده شود. درباره نحوه و شکل دیالوگها هم اتفاق خوبی را در سریال شاهدیم به ویژه که جنس دیالوگها در نوشتههای نعمتالله بسیار دلنشین و دوست داشتنی است.
موضوع بعدی که در این سریال به آن توجه شده سبک زندگی ایرانی اسلامی در مجموعه است. در «بردار جان» سبک زندگی که دیده میشود با آموزههای دینی و ملی ما همخوان است. این موضوع را تنها در یک قشر خاص هم نمیبینیم، چون حتی در قشر مرفه نیز این مسئله مد نظر قرار گرفته است. این نکته را اگر مقایسهای با سریالهای رایج تلویزیون داشته باشیم در خواهیم یافت عموماً طبقه متوسط و ضعیف جامعه را مقید به سبک زندگی ایرانی – اسلامی نشان میدهند، اما در این سریال در خانواده مرفه هم چنین موضوعی مد نظر است.
جدا از فیلمنامه در بحث بازیگری نیز چینشی خوب را در سریال میبینیم. علی نصیریان به عنوان یک اتفاق بسیار خوب در این سریال حضور دارد. در ضمن حضور حسام منظور با توجه به درخشش وی در سریال «بانوی عمارت» اتفاقی بسیار خوب در این سریال محسوب میشود. دیگر بازیگران این سریال هم انتخابهای خوب هستند. این نحوه انتخاب بازیگر نشان میدهد کارگردان دقیقاً به توانایی بازیگرانش آشنایی کامل دارد. در میان بازی بازیگران این سریال بازی کامران تفتی هم یکی دیگر از اتفاقات خوب سریال است.
البته در سریالهای ماه رمضان همیشه یک ضعف بارز عیان است. آنهم اینکه این مجموعهها به دلیل شتابی که در آنهاست عموما پایانبندی خوبی ندارند. اتفاقی که امیدواریم برای سریال «برادر جان» رخ ندهد، اما به هر حال این سوال باقی میماند، چرا با وجود نقدهایی که پیرامون شتابزدگی در کارهای ماه رمضان وجود دارد باز هم مسئولان سیما سیاستی نمیاندیشند که جلوی این شتاب گرفته شود؟
درباره میزان مخاطب «برادر جان» همین نکته کافی است که تماشاگران ان تنها به یک قشر خاص خلاصه نمیشود، بلکه هر سلیقهای میتواندعلاقمند این کار باشد. این محدود نبودن مخاطب سریال باعث شده تا هنرمندی چون «پرویز پرستویی» هم در صفحه شخصی خود از این سریال تعریف کرده و آن را جز نیازهای امر سریال سازی در شرایط فعلی دانسته است.
در انتهای این مطلب باید گفت سریالهایی نظیر «برادر جان» با وجود نقاط ضعف و قدرتی که دارند، آثاری الگو در سیما هستند که باید همانند آن باز هم تولید شود، البته پر واضح است این کار نیز همانند هر اثر نمایش در خود نقاط ضعفی دارد. برای مثال درباره برخی شخصیتها و دیالوگهای غلوهایی صورت گرفته است، اما به هر حال این سریال توانست معنای اخلاقی و دینی را به خوبی به بیننده منتقل کند.