به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، آیت الله سید مصطفی محقق داماد، استاد فلسفه و حقوق دانشگاه شهید بهشتی ظهر امروز در همایش بزرگداشت حکیم ملاصدرا که در مجتمع آدینه تهران برگزار شد، با اشاره به ویژگیهای حکمت متعالیه گفت: حرکت جوهری، معاد جسمانی، روحانی،جهنم و بهشت از سه اصل حکمت متعالیه یعنی اصالت وجود، وحدت وجود و تشکیک وجود شکل گرفته است.
وی ادامه داد: ملاصدرا در توضیح معاد جسمانی میگوید ما یک معانی اصولیه داریم که به این معناست که معقولات اولیه در خارج مطابق دارد و جهان خارج ما به ازایی دارد اما معانی غیراصولیه، معانی ثانیه فلسفی است و ما به ازایی در خارج ندارد.
استاد دانشگاه شهید بهشتی افزود: معانی اصولیه سه مطابق در عالم خارج دارد. یک حقیقت که به معنای حقیقت انسان کلی است و مظهر اسم الله است. دوم مثال است به معنای اشخاص انسانها و سوم مظهر که به معنای آنچه در اذهان انسان میآید.
وی ادامه داد: در حکمت ایرانی و قبل از زرتشت آیینی بوده به اسم میتراییسم یا مهرپرستی که از نظر تاریخی به آسیای صغیر برمیگردد و تا قرن چهار رقیب سرسخت مسیحیت است و در تمدن غربی نیز بسیار اثرگذار بوده است.
آیت الله محقق داماد بیان داشت: میترا به دو معنای دوست و پیمان است. در فارسی مهر مقابل میترا است و جز با اندیشه تشکیک نمیتوان آن را فهمید. این به آن معناست که چگونه بین خورشید و مفاهیم معنوی مثل محبت در دل، وفای به پیمان رابطه وجود دارد؟ این تنها با اندیشه تشکیک قابل توجیه است.
وی افزود: حاجی سبزواری میگوید که مراد از فهلیون پیروان شیخ اشراق است اما ممکن است این احتمال نیز وجود نداشته باشد و نام حکمای دیگری باشد. زیرا در متن کتب شیخ اشراق این کلمه نیامده است و جای این تحقیق باقیست که این گروه ایرانی دقیقا چه کسانی هستند و نامشان در چه متون دیگری آمده است زیرا معتقدیم حکیم سبزواری جعل نمیکند.
خبرنگار: فاطمه اسماعیلی