پنجشنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ |۱۵ شوال ۱۴۴۵ | Apr 25, 2024
بررسی نظريه «تطابق عوالم » از منظر ملاصدرا

حوزه / آموزه تطابق عوالم، بیان کننده چگونگی رابطه بین عوالم بوده و بدین معنا است که عوالم هستی در حقیقت و هستی، عین یکدیگراند.

به گزارش خبرگزاری «حوزه»، این کتاب که توسط نرجس رودگر در قالب: پایان نامه به چاپ رسیده، درهفدهمین همایش کتاب سال حوزه درگروه علمی: فلسفه، به عنوان اثر برگزیده انتخاب گردیده است.

این نوشتار، با روش توصیفی - تحلیلی، قواعد و عقایدی را که ملاصدرا در تبیین آنها از اصل «تطابق عوالم » یا مبانی آن استفاده کرده، شرح داده؛ تطابق عوالم از نظریات بنیادین حکمت متعالیه است که ریشه در عرفان نظری دارد. ملاصدرا این اصل را با مبانی و قواعد شاخص حکمت متعالیه اثبات و سپس بسیاری از قواعد و احکام فلسفی، معارف دینی و برخی آموزه های عرفانی را بر اساس آن برهانی نموده است.

آموزه تطابق عوالم، بیان کننده چگونگی رابطه بین عوالم بوده و بدین معنا است که عوالم هستی در حقیقت و هستی، عین یک دیگراند و تنها در شدت و ضعف، تقدم و تأخر و سایر ملا ک های تشکیکی با هم تفاوت دارند. به سخنی دیگر، تطابق عوالم یعنی عوالم چهارگانه اله، عقل، مثال و ماده در عین مغایرت، عین یکدیگر هستند. این امر متناقض نما، که از عینیت در عین غیریت عوالم هستی حکایت دارد، در حکمت متعالیه و آثار ملاصدرا، با این سه اصل تبیین و برهانی شده است:

 1. صرافت و بساطت وجود؛

 2. تشکیک وجود و در نهایت تشکیک در ظهور؛

 3.وجود رابط معلول و در نهایت ارجاع علیت به تشأن.

این اصل در نظام فلسفی ملاصدرا، دارای لوازم متعددی است که در دو دسته کلی جای می گیرند:

* لوازم وجودشناختی؛

* لوازم معرفتی.

«توحید » لازمه مبدأشناختی، «نظام احسن » لازمه جها ن شناختی، «رابطه انسان با خداوند » لازمه انسان شناختی و «معاد جسمانی و تجسم اعمال » لازمه معادشناختی است. سه بحث «مطابقت عین و ذهن « ،» تأویل » و «تلازم معرفتی حق و خلق، و حق و نفس » از لوازم معرفتی این اصل به شمار می آیند.

 

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha