به گزارش خبرگزاری «حوزه»، استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه 145 سوره بقره پرداخته است.
آيه:
وَ لَئِنْ أَتَيْتَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَبَ بِكُلِّ ءَايَةٍ مَّا تَبِعُواْ قِبْلَتَكَ وَمَآ أَنْتَ بِتَابِعٍ قِبْلَتَهُمْ وَمَا بَعْضُهُمْ بِتَابِعٍ قِبْلَةَ بَعْضٍ وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَآءَهُمْ مِّنْ بَعْدِ مَا جَآءَكَ مِنَ الْعِلْمِ إِنَّكَ إِذاً لَمِنَ الظَّلِمِينَ
ترجمه:
و (اى پیامبر!) اگر هرگونه آیه، (نشانه و دلیلى) براى (این گروه از) اهل كتاب بیاورى، از قبلهى تو پیروى نخواهند كرد، و تو نیز پیرو قبله آنان نیستى، (همانگونه كه) بعضى از آنها نیز پیرو قبله دیگرى نیست. وهمانا اگر از هوسهاى آنان پیروى كنى، پس از آنكه علم (وحى) به تو رسیده است، بىشكّ در این صورت از ستمگران خواهى بود.
* نکته ها
این آیه، از عناد و لجاجت اهل كتاب پرده برداشته و سوگند یاد مىكند كه هرچه هم آیه و دلیل براى آنان بیاید، آنها از اسلام و قبلهى آن پیروى نخواهند كرد؛ چون حقیقت را فهمیدهاند، ولى آگاهانه از پذیرش آن سر باز مىزنند.
تهدید و هشدارهاى قرآن نسبت به پیامبر، به منظور جلوگیرى از بروز و رشد غلّوگرایى و نسبت نارواى خدایى به اولیاست. آنگونه كه در ادیان دیگر، مردم به غلّو، عیسى علیه السلام را فرزند خدا و فرشتگان را دختران خدا مىدانستند.
* پيام ها
1- لجاجت و تعصّب، مانع تفكّر، استدلال و حقّبینى است. آنان نه تنها نسبت به اسلام تعصّب مىورزند، در میان خودشان نیز عناد و لجاجت دارند. «ماتبعوا قبلتك... ومابعضهم بتابع قبلة بعض»
2- در برابر هیاهو و غوغاى مخالفان نباید تسلیم شد و براى مأیوس كردن دشمنان، قاطعیّت لازم است. «وما انت بتابع»
3- یهود و نصارى هر یك داراى قبلهى ویژهاى بودند. «و ما بعضهم بتابع قبلة بعض»
4- انحراف دانشمندان، بسیار خطرناك است. «...من بعد ماجاءك من العلم»
5 - علم، به تنهایى براى هدایت یافتن كافى نیست، روحیّهى حقّ پذیرى لازم است. یهود صاحب كتاب بودند، ولى با وجود تعصّب نابجا، این علم چارهساز نشد. «اهوائهم من بعد ماجاءك من العلم»
6- پیامبر، حقّ تغییر قانون الهى را بر اساس تمایلات مردم ندارد. «اهوائهم من بعد ماجاءك من العلم»
7- آئین اسلام از سرچشمهى علم واقعى است. «جاءك من العلم»
8 - قوانینى شایسته پذیرش و پیروى هستند كه از هواهاى نفسانى پیراسته و بر پایهى علم بنا شده باشند. «لئن اتّبعت اهوائهم من بعد ماجاءك من العلم»
9- قانون، براى همه یكسان است. اگر بر فرض پیامبر نیز تابع هوا و هوس شود، گرفتار كیفر خواهد شد. «انّك اذاً»
10- با وجود قانون الهى، پیروى از خواستههاى مردم ظلم است. «اذاً من الظالمین»
