محسن علیاکبری تهیهکننده سینما در گفتوگو با خبرگزاری«حوزه»، با بیان اینکه سینما در سالی که گذشت نتوانست در پرداختن به موضوعات دینی و انقلابی نمره قبولی دریافت کند، اظهار کرد: شاید نزدیک به 100 فیلم سالیانه در کشور ما تولید میشود که در این میان ممکن است بخشی از آثار حتی راهی به پرده پیدا نکنند، در چنین شرایطی عموم فیلمهایی که در اکران با بیمهری مواجه میشوند، فیلمهای دینی و دفاع مقدسی هستند!
وی افزود: البته بخشی از فیلمهای ارزشی روی پرده میروند، اما آن آثار به گونهای نمایش در میآیند که دیده نشوند! یعنی بدترین زمان اکران با تعداد سالنهای محدود به آنها اختصاص داده میشود. در این میان ممکن است چند فیلم ارزشی نیز وجود داشته باشند که به دلیل سرمایه گذار قدرتمندی که دارند اکران خوبی داشته باشند، اما عمده تولیدات، آنگونه نیست که رضایتبخش باشد.
این کارگردان ادامه داد: موضوع دیگری که باید به آن بپردازم به انحصاری است که در سینماها پیش آمده است، منظور اینکه اکثر سالنهای، اکران خود را به فیلمهای گیشه اختصاص دادهاند. این قبیل تولیدات هیچ بازخورد مثبتی برای آینده سینما به همراه ندارند، تنها برای مقطعی باعث میشود که سودی حاصل سرمایه گذاران فیلم یا سینما داران شود، البته اینکه سینما باید درآمدزا باشد، امری غیر قابل کتمان است، اما باید دید چه پیش آمده که تنها چنین آثاری میتوانند در گیشه به موفقیت لازم دست یابند.
این تهیهکننده که به زودی سریال «نفوذ» را روی آنتن خواهد داشت درباره تغییر ذائقه تماشاگر چنین گفت: طی یک دهه اخیر ذائقه تماشاگر تغییر کرده است. این امر دلایل مختلفی دارد از جمله اینکه با فراگیر شدن شبکههای ماهوارهای بخشی از مخاطبان به آن سمت سوق داده شدهاند و تعدادی دیگر نیز به واسطه موجود نبودن برنامههای دلخواه به سمت شبکههای ماهواره گرایش پیدا کردهاند.
وی ادامه داد: وقتی از هجمه ماهواره سخن گفته میشود تمام توجهات مربوط به سریالهای شبکههای فارسی زبان میشود، اما این تنها بخشی از موضوع است، چون ممکن است برخی از تماشاگران جذب کانالهایی شوند که به لحاظ اخلاقی هیچ مشکلی ندارند. برای مثال برنامههای مستند یا علمی که به صورت جذاب تصویر میشوند، اما فرق موضوع اینجاست تماشاگری که برنامههای غیر نمایشی را در ماهواره دنبال میکنند در گذر زمان دیگر برنامههایش را هم از این شبکهها پیگیری میکند. این موضوع تغییر ذائقهای است که از آن حرف زدم.
وی راهکار رهایی از این وضعیت را چنین توصیف کرد: برای اینکه بتوان تماشاگر را مجدد به سمت کانالهاهای داخلی سوق داد نیاز به سرمایه گذاری عظیم است. برای مثال زیاد شدن شبکههای تلویزیونی با رویکردهای متفاوت یکی از این اقداماتی است که خوشبختانه در چند سال اخیر این موضوع به شکل جدی مد نظر قرار گرفته است، اما در این میان نکتهای وجود دارد، آنهم اینکه شبکههای مورد نظر پخش کننده کارهای تکراری نباشند، اتفاقی که این روزها در حال رخ دادن است. در بسیار از شبکههای نو ظهور دائما سریالها و فیلمهای تکراری پخش میشود. این رویکرد به هیچ وجه کارکرد مطلوب ندارد، بلکه در مواقعی موجب دوری تماشاگر هم میشود.
تهیهکننده فیلم «کتاب قانون» ادامه داد: موضوع دیگر به تنوع موضوع مربوط می شود. در میان تولیدات نمایشی تلویزیون تنها یک یا دو گونه مورد نظر است، در صورتیکه مخاطب دوست دارد کارهای متفاوتی ببیند. برای مثال در ژانر اکشن ما هیچ کاری نداریم، همانگونه که در سینما چنین فیلمهایی نداریم، در چنین شرایطی مخاطب به ویژه نسل جوان متمایل به شبکههای ماهوارهای میشود که دائماً محصولات مورد نظرش را روانه پرده میکند. این اتفاق، برای ژانرهایی چون وحشت یا ورزشی هم رخ میدهد.
وی با بیان اینکه مخاطبی که جذب ماهواره شده، دیگر درک پیامهای دینی برایش راحت نیست، گفت: با توضیحات که داده شده متوجه شدیم به روشهای مختلفی تماشاگر به سمت کانالهای ماهواره گرایش پیدا کرده، اما این یک بخش ماجرا است، چون مخاطبی که بیننده ماهواره شد، دیگر به موضوعات دینی علاقهای نخواهد داشت. این اتفاقی است که من از آن به عنوان تغییر ذائقه نام بردم، همین تغییر دائقه باعث شده مخاطب سینما و تلویزیون دیگر از کارهای ارزشی استقبال لازم را نکنند.
این سینماگر در پاسخ به این سوال که آیا وضعیت پیش آمده راه درمانی نیز دارد، تصریح کرد: شرایطی که آن را توضیح دادم یک یا دوساله به وجود نیامده که بخواهیم آن را با یک برنامه کوتاه مدت بر طرف کنیم، بلکه نیاز است تا برنامهریزی مدون و طولانی مدت در این زمینه صورت گیرد، چون همانگونه که ماهوارهها یک یا دو دهه را صرف جذب نماشاگر کردند ما نیز باید چنین زمانی را صرف کنیم تا ذائقه تماشاگر را به سمت مطلوب هدایت کنیم، اما آن چیزی که امروز شاهدش هستیم، چندان گواه این ادعا نیست.
وی در انتها گفت: همانگونه که سینما در اختیار فیلمهای گیشهپسند قرار گرفته در تلویزیون هم برنامههای صرفاً سرگرم کننده در اولویت است، برای همین است که میگویم چندان نمیتوان انتظار روزهای خوبی را داشت.