بهروز مفید تهیهکننده تلویزیون و مدیر سابق شبکه پنج در گفتوگو با خبرگزاری «حوزه»،با بیان اینکه تنگناهای اقتصادی نباید دلیلی برای افول کیفی برنامههای تلویزیونی باشد، گفت: این روزها اکثر بخشهای کشور به نوعی درگیر مشکلات اقتصادی هستند، اما به نظرم این اتفاق نباید دلیلی بر پایین آمدن کیفیتهای کارها به ویژه در حوزه فرهنگ و هنرباشد. بگذارید مطلب را به یادتان بیاورم. در دهه شصت جدا از تحریمهای اقتصادی کشور در حال جنگ نیز بود، اما آن چیزی که در عمل شاهدش بودیم اتفاقات خوبی بود که در حوزه فرهنگ و هنر رخ میداد، به نحویکه تولیدات آن دوران را عموماً به عنوان آثار فاخر سینما و تلویزیون نام میبردند.
وی افزود: اخیراً حضرت آقا در سخنان خود به روی این نکته تاکید داشتند که نباید در تلویزیون به سمت بختآزمایی پیش رویم. البته حمایت مالی از کارهای نمایشی و سرگرمی اتفاق بدی نیست، اما اینکه فرهنگ بختآزمایی در تلویزیون جا انداخته شود به نظرم اتفاق پسندیدهای نیست. نکته دیگر اینکه تجربه نشان داده تلویزیون توانسته با کمی صرفهجویی، کارهای عظیم را خود به تنهایی تولید کند، نظیر اتفاقی که در سریالهایی چون «مختار» یا «یوسف پیامبر(ع)» رخ داد. برای همین وقتی رسانه ملی قادر است خود بانی چنین کارهایی باشد دیگر تقبل هزینههای یک مسابقه، فکر نمیکنم کار چندان دشواری باشد.
این تهیهکننده گفت: یکی از اشکالاتی که باعث شده مشکلات مادی سیما زیاد شود، فربه شدن خارج از استاندارد آن است، چون در مقاطعی این سازمان بیحد و اندازه بزرگ شد، درصورتیکه به لحاظ کارکرد چنین افزایش جمعیتی ضرورت نداشت. برای همین پرداخت حقوق تمامی کارکنان به نوعی باعث شده از هزینههای تولید، کاسته شود. مطلب دیگری که در همین رابطه وجود دارد، نبود صبر و حوصله به ویژه در میان بازیگران است. برخی از بازیگران که اتفاق دستمزدهای بسیار خوبی برای بازی میگیرند توقع دارند بلافاصله بعد از اتمام کار با آنها تصفیه حساب شود، درصورتیکه در بازار کار هم عموماً پیمانکارها کمی با تاخیر حقوقها را پرداخت میکنند، پس اگر کمی صبر در این حوزه مد نظر قرار گیرد به نظرم مشکلات به طرز بهتری برطرف خواهد شد.
وی در پاسخ به این سوال که چرا ما قادر نیستیم، از راه فروش آثارمان درآمدزایی داشته باشیم، گفت: اینکه بخواهیم فیلمهای و سریالهای خود را به دیگر کشورهای جهان به فروش رسانیم نیازمند این است که در ابتدا ما پخش کننده بینالمللی داشته باشیم؛ خواستهای که متاسفانه ما از آن بیبهره هستیم. مطلب دیگر، اینکه رعایت شئونات دینی و اسلامی برای ما اصل است، اما دیگر کشورها حتی کشورهای مسلمان چنین امری برایشان اهمیت ندارد، برای همین نسبت به تولیدات ایرانی، گاردی منفی دارند. این مهم سبب شده که ما در بحث فروش نتوانیم به موفقیت لازم دست پیدا کنیم.
مفید یادآور شد: ممکن است این سوال پیش آید سریالهای تاریخی توانستهاند خارج از مرزها برای ما دست آورد مالی و معنوی داشته باشند، پس چرا این اتفاق در حوزه کارهای معاصر رخ نمیدهد؟ جواب این پرسش در خود سوال وجود دارد. آنهم اینکه آثار تاریخی شرایطشان با آثار معاصر فرق میکند، چون پوشش که در آن بازیگران دارد تا حدی برای دیگر کشورها قابل باور است، در ضمن شخصیت انبیا یا ائمه همیشه برای مسلمانان جذابیت دارد و از آن استقبال میکنند.
وی در بخش دیگری از این گفتوگو با بیان اینکه شرایط جذب مخاطب با گذشته تغییر کرده است، گفت: در دهههای پیش، تنها دو شبکه بود که برای تماشاگران برنامه پخش میکرد و عموم مردم اوقات فراغت خود را با تلویزیون میگذراندند، اما در زمان حال مردم به راحتی حق انتخاب دارند و قادرند هر ساعت از شبانه روز برنامه مد نظر خود را از شبکههای داخلی و خارجی تماشا کنند. همچنین راه اندازی شبکههای اینترنتی اتفاق دیگری است که مردم نسبت به آن نیز روی خوش شان دادهاند. در چنین شرایطی باید بهترین عملکرد را داشت تا بتوان تماشاگر را جذب برنامه داخلی کرد.
وی در ادامه تاکید کرد: یکی از گونههایی که از آن به عنوان سینمای اثر ملی میتوان نام برد آثار دفاع مقدسی است که نمونه آن را هیچ جای دنیا شاهد نیستیم، برای همین باور دارم اگر در سینما و تلویزیون به این موضوع به شکلی ریشهای پرداخته شود اتفاقات خوبی در سینما رقم خواهد خورد، اما متاسفانه در شرایط فعلی چندان نگاه مهربانهای به این دست آثار نمیشود، برای همین هم این گونه جذاب و پرمخاطب به حاشیه رانده شده است.
تهیهکننده سریال «محکومین» تصریح کرد: اگر نگاهی به سینمای کشورهایی چون ژاپن، هند یا چین بیندازیم متوجه میشویم توجه به فرهنگ بومی یکی از علایق ویژه آنهاست، اما متاسفانه در برخی مواقع نشان دادن سنتها را دور از شان میدانیم، درصورتیکه اگر ما در جهان هنر توانستهایم جایگاهی برای خود پیدا کنیم، به مدد همین سنتها و آدابی بوده که دنیا به آن نگاهی احترام آمیز دارد.
مدیر سابق شبکه پنج سیما درباره ویژگی فیلمها و سریالهای قرآن گفت: اینکه بتوانیم به صورت مستقیم قصص قرآنی را در سینما و تلویزیون تصویر کنیم اتفاقی بسیار نیکو است که هر گاه رخ داده جواب آن هم مطلوب بوده است، اما شاید همه قادر نباشند به این روش به موضوعات مورد نظر بپردازند، پس باید به صورت غیرمستقیم هم آیات را در فیلمهای خانوادگی و اجتماعی مد نظر قرار داد.