به گزارش گروه ترجمه خبرگزاری «حوزه»، آیت الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه های علمیه در دیدار جمعی از اندیشمندان مسلمان انگلستان گفت: از طرف حوزه علمیه و جمهوری اسلامی به دوستان و عزیزان خوش آمد می گویم و از تلاش های شما در جهت خدمت به اسلام و مسلمین به ویژه از تلاش شما در تحکیم پیوند های اسلامی تشکر می کنم.

ایشان ادامه داد: این برادری و دوستی بین شما و بین علما و بین اهل سنت و شیعه موجب افتخار ما است و من از طرف حوزه علمیه از شما متشکر هستم و طبعاً فعالیت های شما در اروپا مهم و استراژیک است و إن شاء الله در آن کشور و در تمامی جهان مؤثر خواهد بود.

آیت الله اعرافی با ابراز امیدواری از اینکه سفر مهمانان مفید و موفقیت آمیز باشد و منجر به تحکیم روابط میان علمای مسلمان شود، گفت: این دیدار برای بنده بسیار موجب سعادت و خوشبختی است و امیدوارم این دیدار ها و نشست ها میان علمای مسلمان ادامه داشته باشد.

ایشان در محور اول سخنان خود تصویری از شهر قم و فعالیت ها و ثروت های فکری، دینی و معرفتی آن ارائه داد و گفت: همان‌طور که می دانید به فضل خدا پس از پیروزی انقلاب اسلامی قم و حوزه علمیه آن به مرکز و قطب علمی و معرفتی جمهوری اسلامی و جهان اسلام تبدیل شده و اکنون آخرین آمار ها از فعالیت های  این کشور و این حوزه در برخی محور ها ارائه می دهم.

مدیر حوزه های علمیه اشاره کرد: مراکز علمی قم به دو بخش دانشگاهی و حوزوی تقسیم می شود و در آن مثل سایر استان ها دانشگاه های دولتی و غیر دولتی وجود دارد، امّا نکته بسیار مهم بخش دوم آن؛ یعنی مراکز علمی و دینی موسوم به حوزه علمیه است.

ایشان با اشاره به اینکه اکنون در حوزه علمیه بیش از سیصد مرکز، مؤسسه، مدرسه و دانشگاه به نام حوزه علمیه وجود دارد که به امور تحصیلی، فرهنگی و مطالعاتی و پژوهشی اهتمام می ورزند، افزود: در حال حاضر در موسسات حوزوی و دینی حدود صد هزار طلبه برادر و خواهر از ایران و کشور های مختلف جهان درس می خوانند و در جامعة المصطفی العالمیه به عنوان یک موسسه دینی و راهبردی بیش از صد طلبه از تابیعت های مختلف مشغول به تحصیل و بیش از 5 هزار استاد در سطوح و پایه ها مشغول به تدریس هستند.

آیت الله اعرافی در ادامه توضیحات گفت: در این موسسات و حوزه بیش از 5 هزار پژوهشگر و مؤلف در زمینه های مختلف مشغول به پژوهش و مطالعه هستند و بیش از صد مجله علمی تخصصی در زمینه های مختلف علمی از جمله شریعت، قرآن و حدیث، فقه و موارد دیگر از حوزه علمیه چاپ می شود.

ایشان در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به اینکه موسسات و زیر شاخه های دیگری وابسته به حوزه علمیه در سرتاسر کشور ایران و کشور های مختلف جهان به اسم شاخه جامعه المصطفی وجود دارد که تعداد آن به دو هزار موسسه و مرکز علمی می رسد، افزود: در حوزه های علمیه کتابخانه های مهمی مشتمل بر نسخه های خطی و قدیمی وجود دارد که ان شاء الله به عنوان نمونه از کتابخانه آیت الله مرعشی بازدید خواهید کرد.

استاد حوزه علمیه در بخش دیگر به توسعه زیاد زمینه های علمی موجود در حوزه و موسسات حوزوی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از جمله فقه و شریعت پرداخت و گفت: به طور طبیعی فقه و شریعت یکی از پایه های مهم آموزش دینی است که به رشد و توسعه بسیار زیادی رسیده و در حال حاضر بیش از بیست تخصص در زمینه فقه در جهت پاسخ گویی به نیاز های عصر کنونی  و تخصص های معاصر وجود دارد و تلاش های زیادی برای ایجاد فقه تربیتی، فقه اجتماعی، فقه خانوادگی و فقه محیط زیست، فقه پزشکی و زمینه های مختلف انجام گرفته است.

ایشان افزود: ما همزمان که بر میراث سنتی حوزه علمیه تاکید داریم، در جهت پاسخگویی به نیاز های عصر جدید، تخصص های جدیدی را در زمینه فقه و شریعت ایجاد کرده ایم و همچنین تلاش هایی برای مقایسه و مطابقت فقه اسلامی و قانون معاصر انجام گرفته که مبحث مهمی در حوزه علمیه به شمار می رود و مورد دیگر طرح هایی برای مقایسه میان فقه مذاهب اسلامی است.

 آیت الله اعرافی در ادامه گفت: در فقه سه مسئله مهم وجود دارد که اولی توسعه تخصص های جدید برای پاسخ‌گویی به نیاز های معاصر و دوم تمرکز بر بحث مقایسه میان فقه اسلامی و قانون معاصر و سومی تمرکز بر مقایسه میان مذاهب اسلامی است.

دستاوردهای حوزه های علمیه زمینه فلسفه فقه و اصول فقه

ایشان در محور دوم سخنان خود به زمینه های علمی حوزه پرداخت و بیان داشت: حوزه علمیه بعد از انقلاب پژوهش های بزرگ، وسیع و عمیقی در علوم انسانی و اجتماعی و اسلامی کردن علوم انسانی و مقایسه کردن علوم اجتماعی و انسانی با علوم اسلامی داشته است و  گمان می کنم برخی از این بحث ها در سایر جوامع اسلامی وجود نداشته باشد که  از جمله آن ها علم تربیت، علم روانشناسی، علم سیاست و علم اقتصاد و علم اجتماع است و این تلاش ها نظریات بزرگی به وجود آورده و گام های بزرگی در جهت اسلامی کردن علوم انسانی و اجتماعی برداشته شد.

عضو جامعة المصطفی العالمیه اشاره کرد: ما اقدام به تجمیع مؤلفات کردیم که تعداد آن در علوم انسانی و اجتماعی از منظر اسلام به حدود ده هزار کتاب رسیده است که شما را از آن مطلع خواهیم کرد و علمای مسلمان و حوزه های علمیه نیز باید وارد این عرصه شوند.

آیت الله اعرافی در محور سوم سخنان به علوم عقلی و فلسفی اشاره کرد و تصریح کرد: ما نیازمند زیر بنای اعتقادی و فکری هستیم که خودش به دیدگاه عقلی کامل و منطبق با منابع کتاب و سنت نیاز دارد.

ایشان ادامه داد: فلسفه اسلامی در قم و در موسسات حوزوی از جایگاه بسیار مهمی برخوردار است که شمار زیادی از مؤلفات و مقالات نگاشته شده و پژوهشگران و اساتید در این زمینه کار می کنند و از جمله آن ها تعمیق فلسفه اسلامی، نقد فلسفه های غرب و فلسفه های الحادی و غیر اسلامی است و تخصص ها، مجلات و مقالات بسیاری در این زمینه وجود دارد.

آیت الله اعرافی در ادامه بحث فلسفه تشریح کرد: طبعاً ما نیازمند دیدگاه عقلی درست و مطابق با مبانی اسلام هستیم و اگر از این ها بهره مند نباشیم، نمی توانیم از مبانی شریعت دفاع کنیم؛ زیرا هجمه های زیادی از سوی فلسفه های الحادی و دیدگاه های غیر اسلامی علیه اعتقادات و مبانی فکری ما وجود دارد و اگر بخواهیم از اسلام دفاع کنیم باید دارای دیدگاه عقلی باشیم که تخصص های زیادی در زمینه عقلی، کلام و فلسفه وجود دارد.

بحث قرآن و حدیث از مسائل دیگری بود که مدیر حوزه های علمیه مورد بررسی قرار داد و گفت: تخصص های زیادی در این زمینه ایجاد شده است و پژوهش هایی در خصوص مقایسه و نقد مؤلفات مستشرقین در زمینه قرآن و حدیث انجام گرفته و در شهر قم مجله های تخصصی و تخصص هایی در این زمینه هست که موسوم به قرآن و مستشرقین، قرآن و علوم ریاضی و طبیعی و اجتماعی و علوم دیگر است.

ایشان افزود: تعدد تخصص هایی که در زمینه علوم اسلامی با دیدگاه جدید ایجاد شده، بیش از سیصد مورد است که به برخی از آن اشاره شد و تنها مختصری از اقدامات حوزه علمیه را بیان کردم.

آیت الله اعرافی در محور آخر به مبانی مورد تاکید حوزه های علمیه اشاره و تاکید کرد: این مبانی همان چیزی است که انقلاب و جمهوری اسلامی برآن تاکید دارند و همان‌طور که می دانید حوزه علمیه قم مصدر و منبع فکری و علمی و معرفتی جمهوری اسلامی است و امت امروز نیازمند این مبانی و اجتماع بر آن است.

ایشان به معرفی دیدگاه جمهوری اسلامی از اسلام پرداخت و گفت: ما بر دیدگاه تمدنی اسلام تاکید داریم و آن را به عنوان یک دین متمدن تفسیر می کنیم که جامعه را به سوی تمدن الهی هدایت می کند و تاکید می کنیم تمدن اسلامی می تواند به نیاز های مردم در تمامی زمان ها پاسخ بدهد و معتقدیم که اسلام مذهب و اندیشه ای متمدن است که به همه نیاز های بشریت در زمینه های مختلف جواب می دهد و طبعاً پشت این مفهوم مفاهیم زیادی وجود دارد.

ما اسلام را به عنوان یک دین متمدن می شناسیم و تفسیر می کنیم

مدیر حوزه های علمیه در ادامه سخنان خود در خصوص اسلام گفت: در عصر کنونی سه برداشت از اسلام وجود دارد که یکی از آنها افراطی گری است و این برداشت در رفتار داعشی ها نمایان است و این برداشت تعصبی و غیر متعادل است و  برداشت دیگر برداشت لیبرالی از اسلام می باشد.

ایشان در تشریح این مبحث گفت: برادشت اول بر جهاد و جنگ تاکید دارد، امّا از عقلانیت و پاسخگویی به نیاز های عصر خالی است و برداشت دوم گویی در اندیشه غرب ذوب شده و از مفاهیم اسلام از جمله جهاد و مقاومت خالی است و ما در جمهوری اسلامی بر برداشت سومی تاکید داریم.

آیت الله اعرافی تصریح کرد: این برداشت سوم از شهر قم شکل گرفت و در انقلاب اسلامی و اندیشه امام خمینی و امام خامنه ای تجسم یافته است و بر عقلانیت، معرفت و اجتهاد اصیل و مقاومت و جهاد صحیح تاکید دارد و ما اسلام اصیل را دارای تمامی این موارد می دانیم که با نیاز های عصر همراه است و نه در لیبرالیسم و دیدگاه های غربی ذوب می شود و نه افراطی گری و تعصب گرایی دارد.

ایشان افزود: ما همیشه بر مفهوم امت اسلامی تاکید داریم و این مفهم یک مفهوم عام و شامل است که تمامی مذاهب، نژاد ها و تابعیت های مختلف را در بر می گیرد و فرقی بین آن ها قائل نیست و در اینجا بر مسئله تقریب تاکید داریم؛ زیرا مذاهب همه ریشه اسلامی دارند و در جامعه المصطفی العالمیه از اهل سنت در کنار شیعه مشغول به تحصیل هستند و بسیاری از تخصص های موجود در حوزه های علمیه بر اساس فراگیری تمامی مذاهب اسلامی و مقایسه میان مذاهب اسلامی ایجاد شده است.

ارتباط صحیح حوزه با حکومت از مسئله دیگری بود که  آیت الله اعرافی به آن اشاره کرد و گفت: حوزه تابع حکومت نیست، امّا انقلاب اسلامی نشأت گرفته از حوزه است و حوزه از حکومت حمایت می کند و سعی می کند نیاز های معرفتی و فکری و تربیتی آن را برطرف کند و همزمان حوزه علمیه به توصیه و نقد حکومت می پردازد.

مدیر حوزه های علمیه در پایان خطاب به این اندیشمندان گفت: از این دوستی و برادری شما در کشور خود تشکر می کنم و امت نیازمند این وحدت و محبت است و تحکیم روابط و صفوف امت به دست علما و مراکز و حوزه های علمیه است و همه باید در کنار یکدیگر باشند و ما تصمیم گرفتیم که با هم گفتگو و همکاری داشته باشیم و امت امروز با چالش های بزرگی رو به روست و غلبه بر این چالش ها نیازمند گفتگو میان علما و تعمیق دیدگاه تمدن اسلامی میان امت است که همه این ها به دست علما انجام می گیرد و ما به عنوان حوزه علمیه برای گفتگو، همکاری و وحدت برای پاسخگویی به نیاز های مردم و اعتلای کلمه الله آماده هستیم و از خداوند متعال می خواهیم که ما و شما را در این راه موفق گرداند.