به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین محمدحسین فلاح زاده، عضو دفتر استفتائات حضرت آیت الله خامنه ای و رئیس مرکز موضوع شناسی احکام فقهی در گفت وگویی به پرتکرارترین سؤالات مطابق با فتاوای رهبر معظم انقلاب پاسخ داده است که در ادامه می آید:
۱۲. گرفتن نبض و یا دیدن چشم و گوش و دهان و دندان خانم ها توسط پزشک مرد اشکال دارد؟
گوش از جمله قسمت هایی است که خانم باید از نگاه نامحرم بپوشاند؛ بنابراین اگر مجوزی ندارد، مراجعه به پزشک غیرهمجنس جایز نیست اما اگر اضطرار باشد (پزشک همجنس موجود نباشد) اشکالی ندارد.
درباره معاینه دهان و دندان و چشم هم بنابر احتیاط واجب پزشک غیرهمجنس برای معاینه و معالجه نگاه نکند ولی اگر پزشک همجنسی وجود ندارد باز هم مثل سایر موارد اشکالی ندارد.
درباره گرفتن نبض هم اگر از روی لباس باشد یا پزشک دستکش داشته باشد و مفسدهای وجود نداشته باشد، اشکالی ندارد. اما اگر پزشک دستکش ندارد و از روی لباس هم نیست و بدن خانم لمس میشود، این کار جایز نیست مگر در صورت اضطرار.
۱۳. چه نوع پوششی از حیث رنگ، جنس و نوع برای خانم ها در مقابل نامحرم اشکال دارد؟
به طور کلی اگر لباس به گونه ای باشد که فرد را در نگاه دیگران انگشت نما نموده و یا جلب توجه نامحرم کند -حتی در کیفیت پوشیدن- پوشیدن آن جایز نیست. در پوشش بیرون شرایطی برای لباس گفته اند: اینکه بدن را به مقدار کامل بپوشاند، خیلی نازک نبوده و بدن نما نباشد، از نظر حجم طوری باشد که برجستگی ها و برآمدگی های بدن را بپوشاند، خیلی تنگ و چسبان نباشد و همچنین این لباس مروج فرهنگ ابتذال و یا فرهنگ دشمنان نباشد. یعنی خودتان استقلال داشته باشید.
۱۴. آیا استفاده از چادر براق و رنگارنگ در برابر نامحرم اشکال دارد؟
نه، اشکالی ندارد مگر اینکه به گونه ای باشد که جلب توجه نامحرم کند یا در حدی است که فرد انگشت نما می شود.
۱۵. در استفاده از لباس های تنگ و چسبان چه معیارهایی باید رعایت شود؟
به طور کلی لباس نباید به قدری چسبان باشد که حجم و هندسه بدن مشخص شده و یا موجب جلب توجه نامحرم یا انگشت نما شدن شود.
۱۶. آیا پوشیدن جوراب نازک برای خانم ها به طوری که پا در مقابل نامحرم مشخص باشد جایز است؟
از جمله شرایط پوشش و لباس این است که بدن نما و نازک نباشد که پوست بدن پیدا باشد. بنابراین پا باید از نگاه نامحرم پوشانده شود، اگر خانمی جوراب نازک بپوشد که پا دیده شود، حجابش کامل نیست و جوراب باید در حدی باشد که پا پیدا نباشد.
۱۷. خانم هایی که موی بلند دارند و موی خود را در زیر روسری یا چادر در پشت سرشان می بندند به گونه ای که یک برآمدگی زیر روسری یا چادر ایجاد میشود، این مسئله شرعاً چه حکمی دارد؟
اگر این وضع به گونه ای باشد که جلب توجه نامحرم کند یا خانم انگشت نما شود و شکل و شمایل خاصی پیدا کند حرام است اما اگر در آن حد نباشد اشکالی ندارد.
۱۸. پوشیدن کفش های پاشنه بلند برای بانوان چه حکمی دارد؟
اگر موجب جلب توجه نامحرم شود یا خانم انگشت نما میشود جایز نیست اما اگر در آن حد نباشد اشکالی ندارد.
۱۹. پوشیدن تیشرت های کوتاه برای پسران و مردان به نحوی که بخشی از بدن در معرض دید قرار می گیرد، چه حکمی دارد؟
به طور کلی اگر انسان لباسی بپوشد که مثلاً کوتاه است یا قسمتی از بدن پیدا است یا شکل و شمایل خاصی دارد و جلب توجه می کند و ممکن است انگشت نما شود و مردم بگویند این چه وضعیت و لباسی است، اگر در آن حد باشد حرام است.
۲۰. پوشش دختر در مقابل خواستگار چگونه باید باشد؟
دختری که هنوز عقدش با پسری که به خواستگاری او آمده خوانده نشده - ولو انگشتر هم آورده باشند- بنابر حکم اولی نامحرم هستند و حدود و ثغور شرعی در رابطه با حجاب، نگاه و حتی صحبت باید رعایت شود، اما یک استثنایی وجود دارد؛ زمانی که خواستگار آمده، همه صحبت ها شده و توافق صورت گرفته، فقط مانده که پسر نامزدش را خوب ببیند که آیا کاملاً مورد پسند است یا خیر؛ گفته اند یک نگاه به مو و اینها اشکالی ندارد آن هم احتیاط این است که لباس توری داشته باشد و از روی آن ببیند اما این بدان معنا نیست که هر روز خواست صبح و شب راه بیفتد دخترها را ببیند بعد راجع به شرایط صحبت بکند.
۲۱. آیا دختر بچه ها را قبل از رسیدن به سن بلوغ باید ملزم به رعایت حجاب کرد؟
کودک قبل از سن بلوغ تکلیف ندارد، ولی از نظر تربیتی اگر در معرض نگاه نامحرم است، باید تا حدودی حجاب را رعایت کند. این کار وظیفه پدر و مادر یا سرپرست کودک است. اما زمانی این کار واجب است که رعایت نکردن حجاب برای کودک مفسده داشته باشد یا در معرض نگاه حرام قرار گیرد یا خوف این باشد که اگر الآن حجاب را رعایت نکند در آینده بی حجاب بار می آید و حجاب را مراعات نمی کند؛ در این صورت حجاب لازم است و در غیر این صورت خیر.
۲۲. بعضاً دیده می شود بعضی از فروشگاه ها یا شرکت ها برای جذب مشتری از دختران و زنان کارمند می خواهند نوع خاصی از آرایش و پوشش را داشته باشند که حدود شرعی در آن رعایت نمی شود. درآمدی که شرط به دست آمدنش قبول انجام چنین چیزی باشد برای دو طرف کارفرما و کارمند چه حکمی دارد؟
نه کارمند مجاز است اینجا دستور کارفرما را اطاعت کند و حجاب را رعایت نکند یا در مقابل نامحرم با آرایش ظاهر شود، نه کارفرما شرعاً مجاز است و چنین حقی دارد که چنین دستوری دهد؛ اگر هم دستور داد آنها نمی توانند اطاعت کنند و لذا اگر اطاعت کرده و حجاب را رعایت نکردند یا در مقابل نامحرم با آرایش حاضر شدند، کار حرامی مرتکب شده اند؛ اما درآمدشان، اگر کاری که انجام می دهند و شغلشان خلاف نباشد و کالایی که می فروشند فروش آن کالا اشکالی نداشته باشد، درآمد و مزدی که می گیرند حلال است. اما اقدام او به آرایش کردن یا اجبار کردن کارمندان به آرایش کردن، کار خلافی است و شایسته نیست که انسان درآمدی کسب کند که در طریق آن، کار حرام مرتکب می شود.
۲۳. دختری در بیرون از منزل چادری است و حجاب کامل دارد اما در داخل منزل و در مقابل نامحرم های فامیل لباس هایی می پوشد که حجابش کامل نیست یا حجم بدنش مشخص است. حکم این کار چیست و آیا تفاوتی بین نامحرم های فامیل و غریبه وجود دارد؟
تفاوتی بین نامحرم ها وجود ندارد و نامحرم نامحرم است؛ ممکن است در معاشرت مسائلی وجود داشته باشد؛ مثلاً اینکه یک خانم وقتی شوهر خواهرش به منزلشان می آید، با حفظ حجاب کامل، با او سر یک سفره می نشیند و غذا می خورد، اما با نامحرم غریبه سر یک سفره نمی نشیند. اما اینکه آیا محرم و نامحرم درجه بندی دارد و یکی بیشتر نامحرم است آن یکی کمتر، خیر.
۲۴. پوشش خانم ها در مقابل محارم غیر از همسر چگونه باید باشد؟
قسمت های خاص بدن باید پوشیده باشد و نگاه به غیر آن قسمت ها اشکال ندارد. ولی گاهی همانجا هم حکم ثانوی بار می شود؛ زمانی که خانمی در معرض نگاه بد محرم خود قرار بگیرد یا احتمال دهد که محرمش نگاه بد دارد یا برای او تحریک آمیز باشد یا از نظر تربیتی مشکلی وجود داشته باشد باید آن مواضع را هم بپوشاند.
۲۵. مصداق آرایش چیست؟
مصداق آرایش را باید عرف تعیین کند؛ یعنی عموم مردم -افرادی که در محل زندگی شخص هستند- اگر کاری را آرایش بدانند و خانم آن آرایش را داشته باشد باید از نگاه نامحرم بپوشاند. مثلاً کرم ساده و معمولی را کسی آرایش نمی گوید.
۲۶. منظور از عرف در بحث آرایش و زینت، عرف متشرعین است یا عرف کوچه و خیابان؟
سؤال کردند این عرف چه کسانی هستند؟ متدین ها هستند یا مردم عادی؟ جواب این است که همه مردم هستند، آنهایی که آرایش را تشخیص می دهند -ولو متشرع هم نباشند ولی آرایش را می شناسند- اگر بگویند این کار آرایش است، آرایش محسوب شده و در غیر این صورت آرایش نیست.
