محمد حسین حبیبی ، طلبه 20 ساله ای است که در همان دوران کودکی حفظ قرآن را آغاز کرده و در هشت سالگی موفق به حفظ کل آیات کلام الهی می گردد و از یازده سالگی نیز با ورود به حوزه، راه و مسیر زندگی اش را رنگ و بویی دینی و معنوی می بخشد.
موفقیت این طلبه جوان در اولین جشنواره فیلم حوزه و روحانیت ما را بر آن داشت که با وی گپ و گفتی داشته باشیم و از علاقه ها و انگیزه هایش در ورود به عرصه هنر و نوشتن بپرسیم. آن چه در ادامه می آید، حاصل این گفتگوی صمیمانه است؛
فکر می کردی که در جشنواره اشراق، فیلمنامه ات، بهترین اثر در بخش مربوط به خود شود؟!
- البته مطمئن بودم که فیلمنامه ام ، جزو پنج اثر برتر شناخته میشود اما راستش خیلی به این که نفر اول شوم، فکر نمی کردم.
اصلا چطور شد که علاقهمند به سینما و به ویژه هنر فیلمنامه نویسی شدی؟
- خب، از از همان ابتدا هم به مقوله سینما علاقه داشتم، ضمن آن که یکسری اتفاقات هم علاقه و انگیزهام را بیشتر کرد،
مدرسه علمیه امامجواد (ع) که درس می خواندم، طلبه هایش سرشار از خلاقیت بودند و طبعا من هم متاثر از این فضا دوست داشتم در عرصه ای که علاقه ای در آن احساس می کنم، کار کرده و موفق باشم.
عده ای از دوستان تئاتر کار می کردند و اتفاقا چند نمایش هم در مدرسه به روی صحنه بردند، حتی دو سه سال پیش هم اجرای عمومی برای طلاب جدیدالورود به حوزه داشتند.
آقای سلیمانی، کارگردان این نمایش را سال هاست که میشناسم و چندماهی نیز با هم حجره بودیم، این آشنایی علاقه ام را به هنر، مخصوصا هنرهای نمایشی و سینمایی بیش از پیش کرد و بعد قضیه را جدی تر دنبال کردم تا این که سرانجام در این جشنواره خدا کمک کرد که حایز رتبه شوم.
تا چه میزان از اساتید فن و کلاسهای فیلمنامه نویسی برای پیشبرد کار، بهره گرفته ای؟
- سال 89 در یک دوره 12 روزه آموزش فیلمنامه نویسی شرکت کردم که در مدرسه فیلمسازی سیمای مهان برگزار می شد و آن جا الفبای فیلمنامه نویسی را از استادم، جناب آقای الیاسی یاد گرفتم،بعد هم چندتا کتاب در این زمینه خواندم که خیلی در نوشتن کمکم کرد. راستش این فیلمنامه اولین کار جدی ام بوده است.
برنامه ات برای ادامه کار در عرصه فیلمنامه نویسی چیست؟
فعلا، هر از گاهی چیز هایی مینویسم برای کسب تجربه، اما به صورت حرفه ای و مشخص هنوز فکری برای آینده ام نکرده ام. کسی چه می داند شاید من هم در زمره فیلمنامه نویسان حرفه ای شدم. البته شاید!
به عنوان یک طلبه جوان به نظرت چقدر حضور طلاب جوان در عرصه های هنری بهویژه فیلمنامه نویسی در شرایط کنونی ضروری است؟!
-ببینید، ما مدعی هستیم قرآن درباره همه چیز سخن گفته و راه و رسم زندگی را به ما یاد داده است؛ از سویی ما معتقدیم دینمان کاملترین دین در دنیاست.
خب با این اوصاف ضرورت حضور و فعالیت افراد دین شناس در شاخه های علمی و هنری یک امری لازمی به شمار می رود. به ویژه در رابطه با سینما که امروزه تاثیرگذارترین هنر است و ما طلبه ها باید از این ابزار مهم در راستای برقراری ارتباط با مردم به ویژه مخاطبان جوان، نهایت بهره را ببریم. کاملا طبیعی است که بخشی از جوان ها ، اهل این که پای منبر بنشینند و موعظه بشوند نیستند بنابر این باید از ابزارهای نوین در تبلیغ دین و آموزه های دینی در خصوص آن ها استفاده کنیم.
امروزه درصد بالایی از مردم فیلم و سریال میبینند و حتی نسبت به خواندن فیلمنامه نیز مشتاق هستند. به نظر من در حال حاضر سینما یک نوع منبر است و در این میان فیلمنامه جایگاه والایی دارد که طلاب می توانند در آن ورود پیدا کرده و بدرخشند.
شاید برخی ها بر من خرده بگیرند، اما بنده معتقدم که در همه عرصه های هنری طلاب باید حضور داشته باشند ... کارگردانی، تهیهکنندگی و حتی بازیگری!
ما خودمان داریم سر و صدا میکنیم که فلان فیلم بداست، فلان فیلم کثیف و غیر اخلاقی است یا فلان فیلم مفهوم خوبی ندارد، سینمایش ارزشی نیست و از این دست حرف ها، خب باید خودمان بتوانیم این خلا را پر کنیم و بیاییم فیلم ارزشی بسازیم. در حال حاضر یکی از مهم ترین جاها برای فرهنگ سازی ، سینماست که اگر روحانیون به صورت هدفمند وارد آن شوند می توانند تاثیر بالایی بر آن بگذارند و به واسطه آن فرهنگ مردم را اصلاح کنند.
با توجه به این که حافظ قرآن هستی، تا چه حد از آموزه های قرآنی در عرصه نگارش فیلمنامه مدد گرفته ای؟
- به هرحال همه سعی من این بوده و هست و البته باید هم باشد که پایه های اصلی کارهایم برگرفته از آموزه های قرآنی باشد.
آن چه مهم است این که ما باید با در نظر گرفتن اصل تنوع ، از آموزه های قرآنی در خلق اثری هنری، خاصه آن که فیلمنامه باشد بیش از پیش بهره بگیریم تا موضوعات برای مخاطب یکنواخت نبوده و باعث دلزدگی او شود چرا که اساس مخاطب امروزی به هیچ وجه کار تکراری و حرف تکراری را دوست ندارد.
به نظرت، برگزاری جشنواره فیلم اشراق در قم چقدر می تواند به اصل ورود حوزویان به هنر سینما کمک کند؟
- همان طور که عرض کردم، ما از طریق ابزار بسیار تاثیرگذار و همه گیر سینما می توانیم حرف هایمان را با همه اقشار مردم در میان بگذاریم. شاید برخی ها پای منبر علما و روحانیون ننشینند، اما قطعا غالب مردم اهل تماشای تلویزیون هستند و بخش قابل توجهی از آن ها نیز مشتری پرده نقره ای سینما هستند.
آن چه مهم است این که ما باید با شیوه های جدید، حرف ها و دیدگاه های دینی را در سطح جامعه مطرح کنیم. در این میان ، بی شک برگزاری چنین جشنوارهای قدم بسیار خوبی می تواند باشد. بنده به شخصه امیدوارم این جشنواره در سال های آتی با قوت و گستره بیشتری برگزار شود و البته حرفه ای تر، تا بر اعتبار آن در فضای هنری و سینمایی کشور هم افزوده تر گردد. در هر صورت جا دارد به همه برگزار کنندگان جشنواره با وجود نقصان هایی که برای اولین دوره کاملا طبیعی است، دست مریزاد گفت.
به عنوان آخرین سوال، اسم فیلمنامه ات با عنوان برخی فیلم های سطحی سینمای ایران شبیه است؛ خودت نظرت راجع به این نوع فیلم ها چیست؟!
- البته ممکن است تشابه اسمی باشد، اما موضوع و محتوای فیلمنامه من، اشاره به یک دغدغه اجتماعی دارد که برای طلاب نیز پیش می آید.
و اما در مورد سوال شما باید عرض کنم، اولا من خودم را چندان صاحب نظر در عرصه نقد نمی دانم، اما اگر نظر شخصی ام را بخواهید باید بگویم که شان و جایگاه سینمای ما این گونه فیلم ها نیست. همین!
گفتوگو: سید محمد مهدی موسوی