آقای عباس علم الهدی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه،گفت: ویژگی انحصاری حوزه علمیه این است که مراجع عظام تقلید شهریه اساتید و طلاب را تأمین می‌کنند و تکیه اصلی حوزه به مراجع عظام است و می‌توان با صرفه‌جویی، چالش‌ها را پشت سر گذاشت.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و نظارت حوزه‌های علمیه با اشاره به این‌که تا قبل از سال 89، این دفتر با عنوان دفتر طرح و برنامه‌ریزی فعالیت می‌کرد، ابراز داشت: مأموریت‌های این دفتر به چهاردسته تقسیم می‌شود، یک بخش مربوط به برنامه و بودجه، بخشی مربوط به ساختار و تشکیلات و قوانین و مقررات، بخشی مربط به مطالعات و بررسی‌ها و بخشی هم مربوط به نظارت و ارزیابی است.

وی با بیان مأموریت‌های بخش برنامه و بودجه اظهار داشت: تمام برنامه‌ریزی‌ها و مسایل بودجه‌ای و تخصیص اعتبارات، در بخش برنامه و بودجه رقم می‌خورد، تأمین بودجه و فرایند دریافت پیشنهادات برنامه و بودجه‌ای از معاونت‌ها، تنظیم برنامه بر اساس سیاست‌های شورای عالی حوزه، جمع‌بندی و ارسال مجموعه برنامه‌ها و بودجه‌های پیشنهادی به دبیرخانه شورای‌ عالی حوزه، همراهی در نقد و بررسی و تصویب برنامه در شورای عالی، توزیع بین معاونت‌های ستادی و مجموعه مدیریت‌های استانی و هم‌چنین فرایند تخصیص و توزیع اعتبارات در دو بخش ستادی و صفی، به عهده این دفتر است. مدیر دفتر برنامه‌ریزی و نظارت حوزه‌های علمیه ادامه داد: فرایند نظارت بودجه‌ای نیز در این بخش رقم می‌خورد، وقتی تخصیص بودجه صادر شد برای مرحله بعد عملکرد مرحله قبل را گزارش می‌دهیم.

*تنظیم قوانین واگذاری مدیریت بودجه به استان‌ها

علم‌الهدی هم‌چنین با تشریح وظایف بخش ساختار و تشکیلات و قوانین و مقررات، عنوان کرد: بازنگری در تشکیلات در این بخش اتفاق می‌افتد و اگر قرار باشد تشکیلاتی به سیستم اضافه شود، تمام فرایند نقد و بررسی در این دفتر انجام می‌شود. وی افزود: چون تشکیلات ما تشکیلات ستادی است، در حوزه‌های مختلف آموزشی و پژوهشی و مدیریتی قوانینی تنظیم می‌شود و برای نقد و بررسی به این دفتر ارسال می‌شود و این دفتر اقدام شکلی و محتوایی انجام می‌دهد، اقدام شکلی این است که از لحاظ فرم ضوابط آیین‌نامه‌ای بررسی می‌شود و در بخش دیگر، محتوا متناسب با سیاست‌های شورای عالی حوزه مورد بررسی قرار می‌گیرد.

*مطالعات راهبردی و کاربردی طرح‌ها و برنامه‌ها

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و نظارت حوزه‌های علمیه در ادامه با اشاره به اقدامات صورت‌گرفته در بخش مطالعات و بررسی‌ها، ابراز داشت: دو نوع اقدام در این بخش انجام می‌شود که بخشی مربوط به مطالعات راهبردی و بخشی هم مربوط به مطالعات کاربردی است، مطالعات راهبردی برای برنامه‌های درازمدت مانند تدوین سند چشم‌انداز است، در بخش بررسی نیز طرح‌هایی که از سوی معاونت‌ها ارائه می‌شود، از جهت فرم و محتوا مورد بررسی قرار می‌گیرد.

آقای علم‌الهدی با بیان این‌که بخش نظارت، هم شامل نظارت‌های مالی و هم شامل نظارت‌های محتوایی و عملکردی می‌شود، گفت: نظارت‌های محتوایی ناظر بر بحث برنامه و بودجه می‌باشد و نظارت عملکردی نیز ناظر بر وظایف و مأموریت‌های معاونت‌هاست.

وی افزود: سلسله مراتبی برای امر نظارت و ارزیابی تعریف شده که نظارت بر ستاد مرکزی توسط دفتر برنامه‌ریزی، نظارت‌های استانی در قالب کمیته هماهنگی و نظارت بر واحدهای حوزوی و مدارس تحت پوشش نیز از طریق مدیریت‌های استانی اعمال می‌شود. مدیر دفتر برنامه‌ریزی و نظارت حوزه‌های علمیه سراسر کشور با بیان این‌که، ارزیابی، بخش دوم از کار نظارت است، اظهار داشت: میزان انطباق عملکرد با اهداف و مأموریت‌های محوله در این بخش مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، به‌طور مثال اگر برای یک معاونتی چند وظیفه تعریف شده است، عملکرد آن با شاخص‌های تعریف شده ارزیابی می‌شود.

*مهم‌ترین طرح‌ها و برنامه‌ها

آقای علم‌الهدی هم‌چنین با اشاره به مهم‌ترین طرح‌ها و برنامه‌هایی که در سال 91 در این دفتر محقق شده است، عنوان کرد: تصویب بخش اول سند چشم‌انداز حوزه‌های علمیه در شورای عالی، از مهم‌ترین طرح‌ها و برنامه‌هایی است که در سال 91 محقق شد. این اقدام در دوره اول مدیریت آیةالله حسینی بوشهری اتفاق افتاد، در دوره مدیریت آیةالله مقتدایی تکمیل شد و در سال 91 بخش اول آن تصویب و به سیستم ابلاغ شد.

وی افزود: ادامه کار طراحی سند چشم‌انداز تا تبدیل به برنامه 5ساله در دستور کار قرار دارد که با مشارکت دبیرخانه شورای عالی حوزه به سرانجام خواهد رسید. مدیر دفتر برنامه‌ریزی و نظارت حوزه‌های علمیه هم‌چنین، طرح واگذاری اعتبارات هزینه‌ای به استان‌ها را از دیگر طرح‌ها و برنامه‌های مهم این دفتر عنوان کرد و اظهار داشت: براساس این طرح، آیین‌نامه تخصیص اعتبارات به استان‌ها، تنظیم، تصویب و ابلاغ شده که چندماهی است براساس این آیین‌نامه، بودجه به استان‌ها واگذار می‌شود.

علم‌الهدی، طرح چابک‌سازی ساختار و تشکیلات حوزه‌های علمیه را از دیگر برنامه‌های در دست اجرای دفتر برنامه‌ریزی و نظارت ذکر کرد و افزود: طرح ساماندهی نیروی انسانی نیز در دستور کار قرار دارد. براساس این طرح، هیچ‌یک از مأموریت‌هایی که به مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه واگذار شده، دستخوش تغییر و تحول نخواهد شد، اگر در ساختار شورای عالی، واحدی اضافه باشد و پس از دو سه سال اجرا، بازخورد منفی از کار داشته باشیم نسبت به آن اقدام می‌کنیم و نیروی انسانی نیز متناسب با این وضعیت ساماندهی خواهد شد.

وی، طرح توسعه کرسی‌های نظریه‌پردازی، انعقاد تفاهم‌نامه‌ها با وزارتخانه‌ها و نهادها مثل وزارت علوم، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و مشابه این‌ها و استقرار کامل سیستم نظارت و ارزیابی در مدیریت مرکزی و ستادهای استانی را از دیگر طرح‌ها و برنامه‌های در دست اجرای این دفتر برشمرد.

*مشکلات مالی حوزه عملیه به حداقل می‌رسد

آقای علم‌الهدی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مشکلات مالی حوزه‌های علمیه، اظهار داشت: حوزه تدابیر مناسبی انجام داد و با عنایت به منابعی که در اختیار داشت، به نحو شایسته منابع را مدیریت کرد و با توزیع برابر و عادلانه بین استان‌ها هزینه‌ها را تحت پوشش قرار داد.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و نظارت حوزه‌های علمیه ادامه داد: طبیعی است که برخی برنامه‌های اولویت دوم امکان اجرا برای سال 91 پیدا نکرد و یا محدود شد، اما مأموریت‌های اساسی دستخوش چالش نشد که این به مدیریت صحیح آیةالله حسینی بوشهری برمی‌گردد. آقای علم‌الهدی در پایان تأکید کرد: ویژگی انحصاری حوزه علمیه این است که مراجع عظام تقلید، شهریه اساتید و طلاب را تأمین می‌کنند و تکیه اصلی حوزه به مراجع عظام است و می‌توان با صرفه‌جویی، چالش‌ها را پشت سر گذاشت.