به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام هادی، چهارشنبه شب طی سخنانی در جمع طلاب و فضلای مدرسه علمیه امام کاظم (ع) با اشاره به این که یکی از موضوعات مهم در مشاوره چگونگی طرح انتقاد در فضای خانواده و به خصوص در مقوله تربیت فرزند است، اظهار داشت: نکته اول و مهمی که ما باید حتماً مدنظر قرار دهیم این است که حواسمان باشد در انتقاد به دنبال انتقام نیستیم.
وی افزود: گاهی اوقات هدف از انتقاد، اصلاح کردن نیست بلکه منظور بیرون ریختن عصبانیت است و حال آن که انتقاد واقعاً باید واجد خصیصه نقد و اصلاح باشد نه انتقام گیری و لجاجت ورزیدن.
این محقق و پژوهشگر حوزوی همچنین با بیان این که همدلی کلید موفقیت در انتقاد کردن به خصوص در فضای خانوادگی است، گفت: این که بفهمیم و طرف مقابل را درک کنیم مهم ترین مساله است و البته باید توجه داشت که همدلی هرگز تایید طرف مقابل نیست بلکه گاهی تایید می کنیم و گاهی نه اما مهم این است که بهفمیم چرا انسان دیگر کار دیگری انجام می دهد و گرنه انتقاد در این جا به درد بخور و مفید به فایده نبوده و نیست.
وی اضافه کرد: از این رو توصیه بنده به خانواده ها این است که در مواجهه با نسل جدید و فرزندان خود، قبل از هر چیز آن ها را بفهمند و درک کنند تا بعد انتقاد آن ها سازنده و اصلاح گر باشد و اثرلازم را بر فرد بگذارد؛ به عنوان مثال گاهی باید خود را جای نوجوان بگذاریم چرا که به اقتضای سن، او لجبازی می کند و طبیعت سن او می طلبد که این چنین باشد و اگر نباشد باید دید کجای کار می لنگد.
این روانشناس گفت: نوجوان اگر در دوران خودش لجبازی نکرده و به اثبات نرساند در دوره جوانی اش لجبازی می کند و بنده از حیث روانشناسی می گویند جوان هایی که در دانشگاه اهل انتقاد و تجمع و دعوا می شوند، در خیلی از موارد ثابت شده که این ها در نوجوانی خودلجبازی نکرده و حالا در جوانی لجبازی می کنند؛ این که گاهی شعارهایی می دهند برای اثبات خود و لجبازی است چرا که در دوره نوجوانی به او گفته اند فقط باید درس بخوانی تا در کنکور قبول شوی و کار دیگری حق نداری انجام دهی.
وی افزود: از این منظر همدلی یعنی این که بفهمیم چرا جوان و نوجوان لجبازی می کند و به او کمک کنیم که از این مقطع عبور کند؛ خانواده ها باید بدانند که در سه دوره فرزند آن لجبازی می کند. یک بار مربوط به یک سالگی است که اگر خوب با آن برخورد شود، دو سالگی از بین می رود. دوره دوم مربوط به چهار تا شش سالگی است که اگر با آن خوب برخورد کنیم بچه در دوره ابتدایی نباید دردسر داشته باشد و اگر مشکل دارد باید بدانیم که هفت سال اول را خوب نگذرانده ، یا این که همین الان کسی اطراف و دور و برش هست که باعث این نوع رفتارهایش شده است.
مشاور امور خانواده گفت: دوره سوم لجبازی مربوط به دوره نوجوانی است که اگر خوب رفتار نکنیم به دوره جوانی منتقل می شود و مشکلات فرد در مواجهه با جامعه و اطرافیانش بیشتر هم می شود؛ همدلی یعنی این که ما درک کنیم چرا همسر ما فلان رفتار را داشته است و این که چه شده که فلان رفتار یا حرف را زده است.
وی اضافه کرد: جامعه ما حدیث شریف و معروف امیرالمومنین(ع) را از حفظ است که می فرمایند : "آنچه برای خود می پسندی برای دیگران هم بپسند و آنچه برای خود نمی پسندی برای دیگران هم نپسند" ، اما مشکل این است که کمتر به این فرمایش حضرت عمل می کنیم و حال آن که اگر واقعاً خود را جای همسر بگذارید و درکتان را افزایش دهید زندگی شما گل و بلبل می شود و شیرینی زندگی ها بیشتر می شود.
حجت الاسلام هادی با بیان این که انتقاد جزو جدایی نشدنی زندگی همه ماست، ابراز داشت: یک بخش آن که واقعا واجب است اما حتی قسمت واجب هم که انجام می دهیم با یک نگاه و شکل و شمایل دیگر باید انجام دهیم.
وی افزود: ما در سیستم اهل بیت (ع) و سیره آن بزرگواران گاهی تغافل داریم که اصلاً عیب طرف مقابل را نمی بینند. گاهی فرد را با تذکر بی سر و صدا و مهرباناه نسبت به رفتار غلطش آگاه می کنند و به نظر بنده اگر ما نتوانیم شرایط امر به معروف و نهی از منکر را درست اجرا کنیم به انسانی تبدیل می شویم که می گویند غرغرو است و نمی شود واقعاً با او زندگی کرد.
وی در خاتمه گفت: از دیگر سو متاسفانه باید گفت که گاهی ذهن ها هم بدبین است و باعث سوتفاهم می شود که باید برای این معضل هم فکری کرد؛ از این رو ما انسان ها باید گاهی هم که شده خود را به جای دیگران قرار داده و با همدلی و درک متقابل باعث بهبود اوضاع شویم که در این صورت قطعاً انتقاد ما هم اثربخش و سازنده خواهد بود.
۳۱۳/۸
