به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، حضرت آیت الله مکارم شیرازی شامگاه سه شنبه در برنامه چشمه معرفت که از شبکه یک سیما پخش شد، در ادامه بیان پاسخ به مسائل مستحدثه، اظهار کردند: ما سلسله مسائل نوظهوری داریم که در فقه از آن به عنوان مسائل مستحدثه یاد می شود؛ این مسائل در زمان پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) وجود نداشت اما در زمان ما پدیدار شده است.

ایشان تصریح کردند: اسلام دین جهانی و جاودانی است و باید پاسخگوی تمام این مسائل باشد در غیر این صورت جهانی و جاودانی نخواهد بود.

معظم له با بیان اینکه اسلام پاسخگوی تمام این مسائل نوظهور بوده و هست، افزودند: یک سلسله اصول و قواعد مهم از کتاب و سنت در دسترس ما وجود دارد که می توانیم به وسیله آن پاسخگو باشیم.

این مرجع تقلید افزودند: یکی از آن قواعد و اصول، قاعده لاضرر و لاضرار است که در بسیاری از مسائل نوظهور مشکل گشاست.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی با بیان اینکه ریشه این قاعده به زمان رسول خدا(ص) برمی گردد، تصریح کردند: روایتی قریب بر این مضمون است که در زمان رسول خدا،  شخصی به نام سمرة بن جندب در جوار خانه فردی از انصار، درخت خرمایی داشت که آمد و رفت او از درون زمین آن مرد انصاری بود. سمرة بن جندب برای رسیدگی به آن درخت و کارهایش به دفعات و سرزده به زمین مرد انصاری می رفت و به این ترتیب ایجاد مزاحمت می کرد تا این که صاحب خانه به سمرة گفت: تو بی خبر و بدون اذن به خانه ام می آیی و ایجاد مزاحمت می کنی، پس از این، موقع آمد و رفت اجازه بگیر. سمره گفت: چنین نمی کنم. مرد انصاری به حضرت رسول (ص) شکایت برد. حضرت به سمره فرمود: از این پس، اذن بگیر. سمره نپذیرفت، حضرت فرمود: از این درخت صرف نظر کن و من در برابر آن، درختی با همان اوصاف در جای دیگر به تو می دهم. سمره نپذیرفت، حضرت فرمود: ده درخت در مقابل آن می دهم، باز هم قبول نکرد. فرمود: درختی در بهشت به تو می دهم. سمره باز هم نپذیرفت.

ایشان افزودند: پیامبر(ص) بعد از اتمام حجت و این که سمره این طور خباثت کرد، فرمود: «مؤمن نباید به کسی ضرر بزند، بعد از آن دستور داد آن درخت را از ریشه کندند و جلوی سمره انداختند».

معظم له تصریح کردند: در اسلام کسی حق ندارد بی دلیل به خودش و دیگری کسی ضرر بزند، این قاعده لاضرر و لاضرار در اسلام است و ما به دنبال این قاعده بسیاری از مسائل را حل می کنیم.

*رعایت مقررات رانندگی واجب است

این مرجع تقلید با اشاره به پرسش کسانی که می گویند آیا رعایت مقررات رانندگی جزو واجبات هست، اظهار کردند: ما می گوییم بله واجب است و بر اساس قاعده لاضرر از چراغ قرمز عبور کردن حرام است؛ از چراغ قرمز عبور کردن و تخطی از قوانین باعث تصادف و حوادث می شود، غالب این حوادثی که باعث مرگ و میر می شود، به گفته مسئولان بر اثر رعایت نکردن مقررات است و عامل انسانی دارد؛ جاده و اتومبیل در درجه های بعدی هستند. علاوه بر آن، حفظ نظام هم واجب است و آن هم جزو قواعدی است که باید رعایت شود.

این مفسر برجسته قرآن کریم همچنین در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا می توان بدون گواهینامه رانندگی کرد، گفتند: ما می گوییم این کار حرام است برای اینکه سبب ضرر و زیان برای جامعه اسلامی می شود.

*عزاداری های نامتعارف خلاف شرع اسلام است

حضرت آیت الله مکارم شیرازی در ادامه به بحث عزاداری ها پرداختند و اظهار کردند: عزاداری از افضل عبادات و کارهای خیر است ولی نباید به گونه ای شود که انسان با استفاده از قمه و زنجیرهای تیغه دار و جراحت بر بدن به خودش ضرر بزند، این کارها جایز نیست؛ قاعده لاضرر و لاضرار بر اساس حدیث پیامبر اکرم است و در آن تأکید شده نه به خودت ضرر بزن و نه به دیگران ضرر بزنید.

معظم له تصریح کردند: کسانی که این گونه عزاداری های سخت و سنگین می کنند و گاهی هم خرده شیشه روی زمین پهن می کنند و با بدن برهنه روی آن می غلتند، خلاف شرع اسلام است.   

*عزاداری های نامتعارف به اسلام و شیعه ضربه می زند  

این مرجع تقلید با بیان اینکه این گونه عزاداری ها دو ضرر دارد، افزودند: یک ضرر برای خود این افراد است و ضرر دیگر خدشه دار شدن آبروی اسلام و شیعه است. برگزاری عزاداری های سنگین و مجالس و دسته جات آبرومند در جای خودش خوب است اما این چه کاری است که بعضی افراد می کنند و هم ضرر به اسلام و تشیع می زنند و هم ضرر به خودشان.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی افزودند: بنده بارها گفتم می دانم کسانی که این کار را می کنند از عشق به امام حسین(ع) است اما این عشق را نتوانستند به طور صحیح پیاده کنند.

*به جای قمه زدن، اهدای خون کنید

ایشان با اشاره به اینکه گفته می شود در ایام عاشورا نمی توان در کف خیابان های کربلا راه رفت و پُر از خون است؛ گفتند: به جای قمه زدن، به عشق امام حسین(ع) به مراکز انتقال خون بروید و خون بدهید؛ این خون شما جان یک انسان را از مرگ نجات می دهد و کسی که یک نفر را از مرگ نجات بدهد، گویی همه انسان ها را نجات داده است.

این مرجع تقلید در پایان خاطرنشان کردند: این قاعده لاضرر از قانون های راهگشاست و ما در فقه برای حل مسائل زیادی از همین مسائل نوظهور استفاده کرده و استفاده می کنیم تا بدانید اسلام در آن بن بست از نظر قوانین و مسائل فقهی نیست؛ هر سؤالی، جوابی دارد حتی اگر نوظهور باشد و در عصر معصومین(ع) نبوده باشد.

انتهای پیام/313/33