به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام و المسلمین حمید ملکی در سومین نشست مدیران میانی و ستادی مرکز مدیریت حوزه های علمیه که در سالن جلسات آیت الله حائری(ره) برگزار شد، اظهارداشت: نشستی که امروز به جهت آن حضور پیدا کرده ایم در راستای طرح تحول تربیتی بخش های مختلف معاونت تهذیب حوزه های علمیه است، اقدامی که بر حسب ضرورت و نوع کار می بایست انجام می پذیرفت و بحمدلله در این خصوص برنامه هایی نیز از سوی شورای عالی مصوب شده است.

حجت الاسلام و المسلمین ملکی افزود: مساله تهذیب و تربیت یک بحث آموزشی محض نیست، مثل آموزش زبان خارجی که داوطلب بعد از مدتی به یک زبان خارجی مسلط شود،  تربیت یک ضرورت است که می بایست به صورت تدریجی در آینده دور محقق می شود.

استاد حوزه علمیه قم تصریح کرد: مساله تهذیب و تربیت سخت، دیربازده و بسیار ضروری است و نباید نسبت به تقویت آن کم کاری کرد چرا که به مسأله مراقبت اعمال، نیّات و رفتار افراد بر می گردد.

معاون تهذیب حوزه های علمیه ادامه داد: قریب به 20 سال است مدیر مدرسه هستم، 10 سال در مقطع سیکل و 9 سال مدیریت مدرسه معصومیه که ورودی دانشگاهیان می باشد را عهده دار بوده ام، در طول این سالها از مرکز و ستاد شاهد هیچ برنامه مدّون و جامع ای نبودیم، هر چه بود تلاش های خود مدیران بود، کسانی که دغدغه تهذیب و تربیت طلاب را داشتند و الا چیزی که مدارس اعلام می شد، لیست اساتید اخلاق حوزه بود که مدارس می توانستند از آن ها در طول سال بهره مند شوند و در آخر سال از طلاب هم سوال می کردند که آیا کلاس اخلاق داشتید یا خیر؟

نویسنده کتاب « نقش زمان و مکان در اجتهاد » بیان داشت: تهذیب و تربیت خیلی برنامه بردار و آیین نامه بردار نیست، تربیت در دیدن، لمس کردنی و اسوه بردار و الگو پذیر است. آنچه من فهمیدم در این 20 سال نشست و برخاست با مدیران مدارس، خادمان و نگهبان مدرسه، اگر این مجموعه اعمال و رفتارشان اخلاقی باشد به ویژه مدیران مدارس، بدون تردید بیشترین تاثیر اخلاقی را بر روی طلاب خواهند گذاشت.

رئیس مرکز تخصصی تفسیر حوزه علمیه گفت: وقتی یک مدیر دلسوز، مهربان، کارشناس و متخلق باشد، زمانی که یک طلبه با همه اعتمادی که به مدیر دارد به وی مراجعه کرد اگر علاوه بر خلقیات دینی، معرفتی و اخلاقی از دانش کافی برخوردار باشد می تواند اعتماد این طلبه را چندین برابر کند اما اگر کارشناس نباشد این اعتماد ممکن است حتی به زیر صفر کشیده شود.

حجت الاسلام و المسلمین ملکی « کادر مدرسه » و « استاد » را از دیگر عناصر اخلاقی و تربیتی یک مجموعه آموزشی توصیف کرد و افزود: وقتی مدیر، کادر و اساتید مدرسه متخلق باشند ، طبیعی است که طلاب در چنین محیطی رشد و ویژگی های اخلاقی ممتازی را کسب می کنند و اگر غیر از این باشد نمی توان انتظار خروجی نابی از این مدرسه داشت.

معاون تهذیب حوزه های علمیه به یکی از اصلی ترین علل کم رنگ شدن امر معنویت، تهذیب و تربیت در میان طلاب اشاره و تصریح کرد: جایگاه تهذیب و تربیت در جایگاه خودش قرار نگرفته است. اگر در یک مدرسه ای معاونت تهذیب نباشد کسی اعتراضی نمی کند، اما اگر معاون آموزش نداشته باشد صدای همه در می آید.

نویسنده کتاب « مجموعه پرسش‌ها و پاسخ‌های قرآنی » بیان داشت: مدارس بر محور تهذیب پایه ریزی نشده اند و شاکله آن بر اساس آموزش است و شاخص انتخاب مدیر آنست که بتواند کادر آموزشی درستی انتخاب کند ولی اینکه مدیر مربی باشد چندان مورد توجه نیست.

حجت الاسلام و المسلمین ملکی در بخش دیگری از سخنان خود به جلسات متعدد خود با اعضای شورای عالی و جلساتی با بیش از 70 نفر از مراجع معظم تقلید، علما و اساتید سطوح عالی حوزه های علمیه اشاره کرد و افزود: با پذیرفتن مسئولیت و آشنایی با موضوع تصمیم گرفتم تا نظرات، تجربیات و دغدغه بزرگان و اساتید حوزه را جویا بشوم و پس از آن جلساتی را با اعضای شورای عالی حوزه های علمیه داشتم و تجربیات و نظرات خودم را ارائه کردم که بعد از مدت ها منجر شد تا مصوباتی در خصوص فعالیت ها و برنامه های معاونت تهذیب ابلاغ گردد.

وی گفت: این مصوبات شورای عالی در راستای تقویت جایگاه تهذیب در مدارس علمیه بود بطوریکه اعلام می دارد؛ « جایگاه معاونت تهذیب باید ارتقا یابد»، « در کمیته انتصابات و عزل ها معاونت تهذیب باید به عنوان عضو فعال حضور داشته باشد»، « معاونان تهذیب از اساتید مدارس باشند» و این موارد در واقع تغییر نگاه و در راستای طرح تحول تربیتی حوزه های علمیه می باشد، اینکه مدیری که انتخاب می شود آیا دارای نگاه تربیتی و تهذیبی است یا خیر؟ نکته مهمتر آنکه ما در مدارس علمیه با مدیر طرف هستیم و مدیر باید پاسخگوی نیاز های تهذیبی و تربیتی باشد.

استاد حوزه علمیه قم اظهارداشت: موضوع تحولی دیگری که باید نسبت به آن توجه ویژه ای داشت، بحث طرح میثاق های طلبگی است که بحمدلله با دهها ساعت وقت گذاشتن و سفرهای متعدد این طرح در سراسر کشور به صورت یکجا واستانی برگزار کردیم و این در حالی بودکه در گذشته به صورت مدرسه ای انجام می شد.

حجت الاسلام و المسلمین ملکی ادامه داد: با برگزاری جلساتی با شورای مدیران به بیش از 120 نکته پیرامون طرح میثاق طلبگی به دست آوردیم و پس از جمعبندی به سیاست ها ارزشمندی رسیدیم.

وی بیان داشت: در این جمعبندی ها به برگزاری دوره دوره روزه میثاق شماره دو رسیدیم که بعد از 8 – 9 ماه از سپری شدن طرح میثاق اول و تحویل طلبه به مدارس ارزیابی در قالب طرح میثاق دو صورت می گیرد که در طول این مدت طلاب به چه سطحی از رشد تربیتی و تهذیبی رسیده اند. این کار به صورت حلقه های طلبگی و با حضور کارشناسان معاونت تهذیب انجام خواهد گرفت.

معاون تهذیب حوزه های علمیه به میثاق های 3 و 4 نیز اشاره کرد و افزود: طرح های دیگری هم پس از اتمام پایه سوم و ششم در دستور کار قرار گرفته است، البته به احتمال زیاد نام آنها تغییر خواهد کرد.

رئیس مرکز تخصصی تفسیر حوزه علمیه قم ادامه داد: معتقدم باید طلاب را در فواصل مختلف تحصیلی به ویژه بعد از اتمام پایه سوم که می بایست به صورت ناپیوسته اجرایی شود، در مراحل وارد شدن به پایه چهار ، چهار به پنج و پایه ششم مورد ارزیابی علمی و اخلاقی قرار بگیرد که اگر دارای معیارهای حوزه است به تحصیل ادامه دهد و اگر فاید معیار و ملاک های حوزه می باشد با ارائه مدرک فوق دیپلم از سوی حوزه به زندگی شخصی خودش ادامه دهد.

حجت الاسلام و المسلمین ملکی بیان داشت: باید دوره های میثاق به گونه ای طرح ریزی شود که علاوه بر شناخت و شناساندن ، طلبه مطلع باشد که وقتی در مدرسه حضور پیدا می کند چه مطالب و سرفصل هایی را باید ببیند و اگر شاهد کم کاری شد نسبت به انجام آن مطالبه گری کند.

وی در ادامه سخنان خود به تدوین کتب و بحث تربیت مدیران جهادی، شاخص های یک مدیر موفق همچنین سرکشی سه تن از اساتید مجرب و متخلق حوزه ( حجج الاسلام و المسلمین همتیان ، قائمی و اسلامیان) از مدارس علمیه و گفت وگو با طلاب و ارزیابی ابعاد تربیتی و تهذیبی مدرسه نیز اشاره کرد.

در ادامه این نشست 180 دقیقه ای برخی از کارشناسان از جمله حجج الاسلام و المسلمین میرزانیا، مشفقی پور، محمدی و تنی چند از کارشناسان ستادی مرکز مدیریت حوزه های علمیه سوالاتی را مطرح کردند که حجت الاسلام والمسلمین ملکی و سایر مدیران معاونت تهذیب پاسخ دادند.

تهیه و تنظیم : اکبر پوست چیان