به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه»، استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به تبیین وتفسیر آیه صدو هفت سوره بقره پرداخته است.
مَا نَنْسَخْ مِنْ ءَایَةٍ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ بِخَیْرٍ مِّنْهَآ أَوْ مِثْلِهَا أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَیءٍ قَدِیْرٌ
هر (حكم یا) آیهاى را كه نسخ كنیم و یا (نزول آن را) به تأخیر اندازیم، بهتر از آن یا مثل آنرا مىآوریم، آیا نمىدانى كه خداوند بر هر چیزى قادر است؟
قبله مسلمانان ابتدا رو به بیتالمقدس بود، اما چون یهود آنرا دستاویز قرار داده و مىگفتند شما مسلمانان دین مستقل ندارید و لذا رو به قبله ما مىایستید، بدستور خداوند قبله از بیتالمقدس به مكّه تغییر یافت.
این بار یهودیان، ایراد دیگرى را مطرح كردند كه اگر قبله اول درست بود پس چرا قبله را عوض كردید و اگر قبله دوم درست است پس اعمال قبلى شما همه باطل است.
قرآن در پاسخ این ایرادها مىفرماید ما هیچ حكمى را نسخ نمىكنیم و یا آنرا به تأخیر نمىاندازیم مگر آنكه بهتر یا مثل آنرا، جانشین آن مىسازیم. تغییر قبله و همچنین تأخیر اعلام كعبه به عنوان قبله مسلمانان، دلایل و اهداف مختلفى دارد كه شما از آن غافل هستید.
از آنجا كه احكام اسلامى، تابع مصلحت و حكمت است، لذا با تغییر زمان یا مكان یا شرایط، ممكن است مصلحتِ امور نیز تغییر كند و حكم قبلى نسخ و حكم دیگرى جایگزین شود. البته اصول احكام الهى ثابت و لاتغیّیر است ولى در جزییات و خصوصاً امور حكومتى چنین امرى قابل پذیرش است.
این آیه نشان مىدهد كه اسلام بن بست ندارد چون یك دین جهانى و جاودانى است، در كنار احكام ثابت، مىتواند به اقتضاى مصلحت اسلام، قوانین متغیر نیز داشته باشد.
