به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه» در تاریخ ۲۲ شهریور ماه سال جاری حضرت آیت الله نوری همدانی به کشور لبنان سفر کرده و با شخصیت های مختلف علمایی، فرهنگی و سیاسی این کشور دیدار کردند. خبرگزاری حوزه به خاطر اهمیت این سفر که در قامت مرجعیت شیعه صورت گرفت و نگاهی نو به آثار و پیامدهای مثبت آن، گزارشی از این سفر را از زبان مرتضی نجفی قدسی مدیر دارالقرآن علامه طباطبائی یکی از همراهان معظم له منتشر می کند.

بسم الله الرحمن الرحیم

« مَثَلُ الَّذِینَ اتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّهِ أَوْلِیَاء کَمَثَلِ الْعَنکَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَیْتًا وَإِنَّ أَوْهَنَ الْبُیُوتِ لَبَیْتُ الْعَنکَبُوتِ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ » (سوره عنکبوت، آیه۴۱)

حکایت کسانی که غیر از خدا برای خود سرپرستان دیگری گرفتند، همچون حکایت عنکبوت است که خانه‏ای بساخت ولی اگر آگاه بودند می‌‏دانستند که همانا سست ترین خانه ها، خانه عنکبوت است.

یکی از سخنان بسیار مهم جناب سید حسن نصر الله دبیرکل حزب الله لبنان در جنگ سی و سه روزه با اسرائیل، طرح بحث «خانة عنکبوت» با استفاده از آیه فوق بود که با تشبیه اسرائیل به خانه عنکبوت به معنای سست بودن بنیان‏های آن، تأثیر بسیار زیادی در روحیه رزمندگان لبنانی داشت و این سخن برگرفته از فرهنگ قرآنی بود که به مجاهد مسلمان می‏گوید باید اتکالش به خدا باشد و از هیمنة دشمن نهراسد و واقعیت او را همانند خانه عنکبوت تصور کند که بسیار سست بنیاد است.

سفر به لبنان و دیدار سید حسن نصر الله

در آستانه محرم حسینی توفیقی یار شد تا به همراه مرجع عالیقدر و مجاهد نستوه، حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی سفری به کشور لبنان در نزدیکی و همسایگی خانة عنکبوت داشته باشیم.

ماهیت این سفر صرفاً فرهنگی بود و معظم له از بدو ورود به فرودگاه بیروت، مورد استقبال جمعی از رجال علمی، فرهنگی و شخصیت‏های روحانی و حوزوی قرار گرفتند.

در این سفر که یک هفته به طول انجامید حضرت آیت الله نوری همدانی دیدارهای متعددی با علما و شخصیت‏های دینی و فرهنگی لبنان داشتند که هر کدام در جای خود حائز اهمیت بود و اخبار آن نیز کم و بیش در همان مقطع در رسانه ‏ها انعکاس داشته است.

از مهمترین این دیدارها، دیدار سید حسن نصر الله دبیرکل حزب الله لبنان با ایشان بود که در همان روز نخست و بر خلاف وقت برنامه ریزی شده قبلی و به طور کاملاً غیر منتظره انجام شد و معظم‌له در این دیدار حجت الاسلام والمسلمین سید حسن نصر الله را فردی عالم، مقاوم، هوشیار و سیاستمدار صادق نام بردند و بر حمایت از جبهه مقاومت در برابر دشمن صهیونیستی تأکید کردند.

سید حسن نصر الله نیز در این دیدار ضمن خیر مقدم به حضرت آیت الله نوری همدانی جایگاه انقلاب اسلامی، امام راحل و مقام معظم رهبری را در نظر مردم لبنان بسیار مهم و بالا توصیف کرد و از همبستگی ملت ایران با مردم لبنان تشکر وافر داشت.

وی سپس به مبارزات بسیار سخت و طولانی رزمندگان حزب الله با گروه‏های تروریستی داعش و دیگر تکفیری‏ها در سوریه اشاره کرد و گفت: آنان با پشتوانه آمریکا، اسرائیل و عربستان قصد داشتند حکومت سوریه که از محورهای مقاومت است را ساقط کنند و حتی با صراحت اعلام کرده بودند که ما می‏خواهیم در سوریه حکومت امویان را برپا کنیم! امّا اشتباه آنان را دیگر تکرار نمی‌‏کنیم؛ چرا که آنها بعد از کشتن (امام) حسین، زنان و بچه‏ها را نکشتند و زنده نگهداشتند و حال آنکه باید همه را می‏کشتند! ولی ما اگر بر سوریه حاکم شویم تمام شیعیان لبنان و عراق را می‌‏کشیم و حرم بت بزرگشان را نیز در نجف خراب می‏‌کنیم! اینها مطالبی است که سخنرانان آنها در خطابه هایشان می‌‏گفتند و نشان از نهایت افکار پلید آنها داشت و ما وقتی دیدیم در مواجهه با چنین انسان‏های خشن و بی رحمی هستیم، بر خود واجب دانستیم تا به مصاف آنها رفته و به لطف الهی و البته با حمایت‏‌های سید القائد حضرت آیت الله خامنه‏‌ای و مراجع معظم تقلید و پشتیبانی‏های سپاه پاسداران و ملت عظیم الشأن ایران و با همکاری با ارتش سوریه و قوای روسیه توانستیم بر صدها هزار تروریستی که از کشورهای مختلف جمع کرده بودند، پیروز شویم و جلوی فتنه‏های بزرگتر آنها را بگیریم و الحمد لله هم اکنون لبنان و عراق از لوث وجود آنان پاک شده است و تنها در بخش اندکی از سوریه هنوز باقی هستند که رو به اضمحلال هستند و به زودی سفرة آنان بطور کامل جمع خواهد شد.

ضیافت مجلس اعلای شیعیان لبنان

یکی دیگر از دیدارهای مهم این سفر، ضیافتی بود که آیت الله شیخ عبدالامیر قبلان رئیس مجلس اعلای شیعیان لبنان در محل این مجلس برپا کرد و همة علما و نخبگان سیاسی و فرهنگی بیروت را دعوت نمود و جلسة بسیار وزین و مهمی بود و ضمن خوشامدگویی به حضرت آیت الله نوری همدانی گفت: جمهوری اسلامی ایران کشوری است که به مسائل و مشکلات مسلمانان اهمیت می‌‏دهد و همواره تکیه گاه و محل امید تمام مظلومان در هر زمان و مکان است و از خداوند می‏‌خواهیم که ایران را حفظ کند تا به عنوان رکن اساسی امت اسلامی باقی بماند.

ایشان افزود: ما به ایران امید داریم و آن را همچون اثری می‏‌دانیم که از اسلام و مسلمانان دفاع می‏‌کند و البته این موضوع گیری جمهوری اسلامی ایران به خاطر ریشه داشتن در اسلام و تمسک به اهل بیت علیهم السلام است و ما نیز در این راه در کنار ایران هستیم.

حضرت آیت الله نوری همدانی نیز طی سخنانی بر تقویت وحدت اسلامی و برقراری رابطه میان مسلمانان تا بازگشت مجدد عظمت امت اسلامی تأکید کردند.

حضور در مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه‏ های جامعة المصطفی

از دیگر جلسات و دیدارهای مهم لبنان، حضور حضرت آیت الله نوری همدانی در مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه‌‏های علمیه وابسته به جامعة المصطفی در لبنان بود که جلسه بسیار بزرگ و مهمی بود و معظم له در این جلسه در جمع علما، اساتید و طلاب حوزه‏ های علمیه ابتدا به سابقه علمای تشیع در لبنان اشاره کرده و فرمودند: لبنان از ابتدا مهد عالمان بزرگ شیعه همچون شهید اول، شهید ثانی، محقق کرکی، شیخ حر عاملی و شیخ بهایی بوده است که هر کدام زحمات و خدمات فراوانی داشته اند و مایة افتخار ما هستند و در این اواخر نیز میر حامد حسین، سید محسن امین، سید شرف الدین، امام موسی صدر، سید عباس موسوی و سید حسن نصر الله خدمات زیادی به اسلام داشته‌اند.

ایشان در ادامه به بیان ضرورت‏های تحصیل علم در حوزه‏های علمیه پرداخته و فرمودند: هر شغلی موازینی دارد و طلبگی هم موازینی دارد که باید رعایت شود.

شرایط طلبگی و لزوم تفقه در دین

آیت الله نوری همدانی شرط اول در طلبگی را داشتن اخلاص بیان کردند و افزودند: در کتاب‏های مهم اخلاقی مانند منیة المرید و آداب المتعلمین از اخلاص به عنوان شرط مهم تحصیل علوم دینی یاد شده است.

ایشان افزودند: راه طلبگی راه شیخ طوسی‌ها و شیخ صدوق ها است و از این رو باید با همت بلند گام برداریم تا ما هم به آن قله فقاهت برسیم.

ایشان در ادامه سخنان خود طلاب را به فراگیری عمیق و دقیق ادبیات عرب توصیه کردند و افزودند: اگر کسی ۵۰ سال هم درس بخواند ولی ادبیاتش ناقص باشد، عالم محقق نخواهد شد.

آیت الله نوری همدانی بر تفقّه و فقیه شدن طلاب تأکید داشته و گفتند: بنده تمام فقه را در ده فصل خلاصه کرده ام که اولین فصل معارف اعتقادی است که در علم کلام مطرح می‏شود و دومین فصل معارف عبادی است که رابطه ما را با خداوند محکم می‌‏کند و سومین فصل معارف اخلاقی است که به ملکات روحی و اخلاقی مربوط می‏شود و فصل چهارم معارف اقتصادی است که به کسب و کار و ثروت مربوط است و فصل پنجم امور مدنی است که به کیفیت معاشرت در تمام جهات زندگی در داخل و خارج خانواده مربوطه می‏شود و فصل ششم فرهنگی و فصل هفتم سیاسی است چون اسلام می‏‌خواهد جامعه را اداره کند و فصل هشتم حکومتی است زیر اسلام ولایت فقیه و حکومت دارد و می‏‌خواهد سر نوشت مردم به دست پیامبر، امام یا نائب او باشد و فصل نهم قضایی و قضاوت است و فصل دهم نیز جهاد است که مراد ما از جهاد، جنگ افروزی نیست، بلکه دفاع از نفوس مسلمین است.

آیت  الله نوری همدانی بخش دوم طلبگی را پس از کسب فقاهت، ورود به اجتماع و خدمت به مردم دانستند و افزودند: فعالیت‏های حوزوی باید در کنار خدمت به مردم و مبارزه با دشمنان باشد و هیچ‌گاه یک عالم دینی نباید از مسیر تحقیق، تألیف و تصنیف دور باشد، چرا که شما باید مرزبانان فرهنگی اسلام باشید.

اهمیت تهذیب نفس برای طلاب علوم دینی

ایشان همچنین بر سحرخیزی و تهجد، مخصوصاً برای طلاب علوم دینی تأکید کردند و افزودند: تهجد و نماز شب نورانیتی در دل انسان پدید می‏آورد که بدون آن نورانیت، پیمودن راه طلبگی مشکل است و لازم است طلاب نسبت به تهذیب نفس و کسب فضایل اخلاقی همت والا داشته باشند تا به لحاظ اخلاقی و عملی اسوه و الگو بوده و بتوانند چراغ هدایت برای مردم و اجتماع باشند.

تأکید بر وحدت و همبستگی علمای اسلام

آیت الله نوری همدانی در دیدارهای مختلف با تجمع علمای لبنان و شخصیت‌‏های علمی و سیاسی بر همبستگی علمای اسلام تأکید کردند و اظهار داشتند: استکبار و صهیونیست‏ها با استفاده از اختلافات ادیان و مذاهب و ساخت فرق دروغین مانند داعش، وهابیت و سلفی گری در پی منزوی کردن اسلام هستند و بر علمای اسلام است که زمان شناس باشند و نقشه‏ های دشمنان را رصد کنند و توطئه‏های تبلیغاتی و شبهات آنان را پاسخ دهند، البته مناظرات علمی با علمای ادیان و مذاهب همواره در طول تاریخ بوده است و اشکالی ندارد و بسا موجب همبستگی بیشتر علمای اسلام نیز خواهد شد.

ادای احترام به شهدای مقاومت لبنان

ادای احترام به شهدای مقاومت لبنان از جمله برنامه‏ های سفر آیت الله نوری همدانی به لبنان بود که ایشان به همراه دکتر گروهی از علمای حزب الله لبنان به ریاست شیخ علی جابر نماینده سید حسن نصر الله، سید حسین فضل الله مسئول حزب الله در بیروت، علی عمار نماینده عضو فراکسیون مقاومت، محمد ضرغام رئیس اتحادیه شهرداری‏های ضاحیه جنوبی بیروت به همراه محمد فتحعلی سفیر جمهوری اسلامی ایران در لبنان و دیگر همراهان بر مزار شهدای مقاومت در منطقه الغبیری بیروت حاضر شدند و ضمن قرائت فاتحه و ادای احترام به روح شهدا برای علو درجات آنان دعا کردند.

تبیین امر به معروف و نهی از منکر در دیدار با فعالان فرهنگی حزب الله

دیدار با فعالان فرهنگی حزب الله لبنان از دیگر برنامه‏ های این سفر بود که در این جلسه نیز بر محور امر به معروف و نهی از منکر سخنان مهمی ایراد شد.

حضرت آیت الله نوری همدانی در تبیین اهمیت امر به معروف و نهی از منکر بیان داشتند:

«تمام فرائض الهی بوسیله امر به معروف و نهی از منکر اقامه می‌‏شود و ما هیچ واجب و تکلیفی را به وسعت امر به معروف و نهی از منکر نمی‏شناسیم، عمران و آبادانی زمین، امنیت و آسایش انسانها و امور مربوط به جسم و جان و سیاست و فرهنگ در سایه این فریضه الهی تأمین می‏شود و بنابر فرمایش امیرالمؤمنین(ع) تمام کارهای خیر در برابر امر به معروف و نهی از منکر به مانند نم اندکی در برابر دریا است.

ایشان در ادامه به شرایط امر به معروف و نهی از منکر اشاره کرده و فرمودند: فقها سه شرط را برای امر به معروف و نهی از منکر قرار داده اند که عبارتند از علم به معروف و منکر، احتمال تأثیر بوده باشد و ضرری در میان نباشد، امّا نکته مهمی در این است که آیا شرایط مذکور واجب است یا وجوب دارد؟ اگر شرایط وجوب باشد به این معناست که اگر شرایط مفقود شده امر به معروف و نهی از منکر واجب نیست، اما اگر شرایط واجب باشد، به این معناست که باید آنها را تحصیل کنیم.

آیت الله نوری همدانی در ادامه به تبیین نظر صاحب جواهر و حضرت امام خمینی (رض) درباره شرایط امر به معروف و نهی از منکر پرداخته و گفتند: امام خمینی (ره) در تحریر الوسیله و بنده هم در کتابی که تحت عنوان امر به معروف و نهی از منکر نوشته‌ام، اینها را شرط واجب می‏‌دانیم به این معنا که واجب است یاد بگیریم معروف و منکر چیست و همچنین اقداماتی برای تأثیر گذاری آن انجام دهیم و بررسی کنیم اگر تأثیرگذاری ندارد چگونه آن را ایجاد کنیم و اگر منکری بسیار عظیم و یا معروفی بسیار مهم باشد، ضرر آن را هم باید تحمل کرد.

ایشان افزودند: شاید تعجب کنید صاحب جواهر می‏‌گوید اگر امر به معروف و نهی از منکر ضرری داشته باشد، دیگر واجب نیست و در مواردی مانند مؤمن آل فرعون و میثم تمار که با وجود اینکه می‏‌دانستند ضرر وجود دارد و باز هم به میدان می‏ آمدند، صاحب جواهر می‌‏گوید بر آنها واجب نبوده است، البته به نظر ما این نظر صحیح نیست و این فریضه مهم را براحتی نمی‌‏توان کنار زد و گفت واجب نیست، به ویژه آنکه امر به معروف و نهی از منکر مراتبی دارد و بنابر روایات هر کس بتواند با قلب، زبان و دست خود امر به معروف و نهی از منکر کند، امّا اقدام نکند، مانند مرده‏ای است که در میان زندگان است.

حضرت آیت الله نوری همدانی اضافه کردند: عده‏ای به ما می‏گویند تشکیل حکومت اسلامی شرعاً واجب نیست و بر عهده مردم است که اگر خواستند آن را تشکیل دهند، ولی ما در مقابل آنها به این کلام نهج البلاغه تمسک می‏‌کنیم که اگر امر به معروف و نهی از منکر را ترک کنید، بدترین‏های شما بر شما حاکم و مسلط خواهند شد.

دیدار با خانواده‏ های ایرانیان در سفارت جمهوری اسلامی ایران در لبنان

دیدار با خانواده‏های ایرانیان در محل سفارت جمهوری اسلامی ایران در بیروت نیز از دیگر برنامه ‏های سفر آیت الله نوری همدانی به کشور لبنان بود، در این دیدار ابتدا آقای دکتر شریعتمدار رایزن فرهنگی کشورمان در لبنان طی سخنان کوتاهی ضمن خیر مقدم به اهمیت فعالیت‏های فرهنگی در فضای لبنان پرداخت و پس از آن آقای دکتر محمد فتحعلی سفیر جمهوری اسلامی ایران در لبنان به تبیین جایگاه ویژه لبنان در سیاست خارجی کشورمان اشاره کرد و پس از آن حضرت آیت الله نوری همدانی در جمع کارکنان سفارت و رایزنی و همچنین ایرانیان مقیم بیروت به ایراد سخن پرداختند.

ایشان در ابتدای سخن به این نکته اشاره داشتند که ایرانیان در هر نقطه‏ ای از جهان که باشند رسالت بزرگی دارند و باید پیام رسان انقلاب باشند.

ایشان افزودند: هر فردی سه مسئولیت فردی، اجتماعی و شغلی دارد که در زمینه فردی باید خود را بسازد و خودسازی سه مرحله دارد که شامل ایمان، اخلاق و عمل است. در زمینه ایمان باید به اصول اسلام مثل توحید، نبوت، معاد، امامت و ارزش‏های اسلامی اعتقاد داشته باشیم، در زمینه اخلاق باید هر فرد به اندازه خودش سعی کند اخلاق اسلامی در وجودش متجلی باشد و در زمینه عمل باید به وظایفمان عمل کنیم.

معظم له اضافه کردند: هر انسانی باید احساس مسئولیت اجتماعی داشته باشد و نمی‏‌توانیم در برابر اجتماع بی تفاوت باشیم و باید توجه داشته باشیم که اسلام همه مسلمانان را در یک پیکر می‏بیند و مرزهای جغرافیایی مطرح نیست ولذا پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «من اصبح و لم یهتم بامور المسلمین فلیس بمسلم» یعنی هر کس صبح کند و اهتمامی به امور مسلمین نداشته باشد، مسلمان نیست. اسلام می‏‌خواهد مسلمانان با هم ارتباط داشته باشند و با هم تفاوت و همکاری نمایند.

درس‏هایی از سلوک علمی و عملی حضرت آیت الله نوری همدانی

از جمله نکاتی که در دیدارهای مختلف، وجه مشترک داشت، استناد سخنان آیت  الله نوری همدانی به آیات قرآن و فرازهای نهج البلاغه بود که گویا همه قرآن و نهج البلاغه را از حفظ هستند و مکرر به آنها استناد می‏‌کنند.

بنده قبل از آنکه این سفر را آغاز کنم برای خداحافظی به محضر حضرت آیت الله العظمی جعفر سبحانی شرفیاب شدم و هنگامی که ایشان باخبر شدند در معیت حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی عازم لبنان هستیم، نکاتی فرمودند که از جمله آنها تأکیدشان بر این بود که در این سفر از نظم حضرت آیت الله نوری همدانی در امورشان درس بگیریم و حقیقتاً هم نظم ایشان بسیار فوق العاده است ولی برای بنده در این سفر درس‏های زیادی بود که از آن جمله تسلط ایشان به آیات قرآن و سخنان امیرالمؤمنین (ع) در نهج البلاغه و حافظه قوی که از احادیث داشتند، بسیار حائز اهمیت بود و حتی به طلاب سفارش داشتند که شما علاوه بر قرآن و نهج البلاغه که باید پیوسته مورد مطالعه باشد، یک دوره کل احادیث را باید قرائت کنید تا تصویری کلی از معارف اهل بیت علیهم السلام داشته باشید.

از دیگر درس‏های این سفر تسلط ذهنی حضرت آیت الله نوری همدانی به سخنان و مطالب حضرت امام خمینی (رض) بود بطوری که به طلاب سفارش می‏‌کردند شما دوره بیست جلدی صحیفه نور حضرت امام و یا دوره ۵۲ جلدی تبیان که مجموعه کلمات موضوعی امام راحل هست را باید کامل مطالعه کرده باشید و حتی کتاب دم دستی شما باشد! اینجا بود که علت مواضع انقلابی ایشان را دریافتم که در حقیقت از استاد خود یعنی حضرت امام الگو گرفته و کلیه بیانات ایشان را بمثابه کتاب درسی مورد مطالعه قرار می‏‌دهند و دوره ‏های تبیان کتاب دم دستی ایشان است!‌

حضور در حوزه علمیه شهر بعلبک و دیدار با علمای جبل عامل

در این سفر فشرده، یک روز به شهر بعلبک از شهرهای مهم لبنان رفته و میهمان حجت الاسلام والمسلمین شیخ محمد یزبک از علمای جبل عامل و مسئول حوزه علمیه بعلبک بودیم که جلسه بسیار مهمی را ترتیب داده بود و جمع کثیری از علماء و اساتید حوزه‏ ها را به افتخار ورود آیت الله نوری همدانی به بعلبک دعوت کرده بود و در آن جلسه نیز به مثابه دیگر جلسات بندة حقیر آیاتی از کلام الله مجید را تلاوت کردم و پس از آن شیخ محمد یزبک از مقام مرجعیت تجلیل کرد و جمهوری اسلامی ایران و رهبری معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه ‏ای را مایه امید مسلمانان و مخصوصاً شیعیان لبنان ذکر کرد و از تشریف فرمایی آیت الله نوری همدانی تقدیر و تشکر نمود.

در این جلسه نیز حضرت آیت الله نوری همدانی بر اهمیت تحصیل در حوزه ‏های علمیه تا مرحله فقاهت تأکید جدی داشتند و دلیل آن را هم اینچنین عنوان کردند که اگر شما می‏خواهید در مردم اثر گذار باشید باید اول فقیه در دین باشید و پس از‌ آن به هدایت مردم و تبلیغ دین همت گمارید و اگر با این وزنه علمی وارد در مجاهدت بشوید قطعاً اثر گذاری بسیار بیشتری خواهید داشت، کما اینکه حضرت امام پس از آنکه به مقام مرجعیت رسید، نهضت انقلابی خود را آغاز کرد و اگر او یک فقیه و مرجع بزرگ نبود هرگز چنین موفقیتی را نمی‏‌توانست بدست آورد، مردم همه دین را در وجود حضرت امام می‌‏دیدند ولذا در راه فرامین او جان می‏‌دادند و می‏‌دانستند که در این راه شک وجود ندارد و او نائب امام زمان(ع) است و اوامر او را واجب الاطاعه می‏‌دانستند.

بازدید از منطقه مرزی بنت جبیل و حوزة علمیة آن

در روزهای پایانی این سفر دیداری هم از منطقه مرزی بنت جبیل در مرز اسرائیل و لبنان داشتیم و ابتدا در حوزه علمیه‏ ای که در روستای بنت جبیل تأسیس یافته بود، رفتیم و جلسه با شکوهی با حضور اساتید و طلاب آنجا برپا شده بود و تعجب کردم که در این نقطه مرزی با چه خیال راحتی حوزه علمیه ساخته اند و کتابخانه مجهزی هم داشت و از همه مهمتر از سطح درسی آنجا سئوال کردم که طلبه‏ای گفت در اینجا از دروس مقدماتی تا دروس سطح و حتی دروس خارج فقه و اصول وجود دارد! و هم اساتید و هم شاگردان همه فعال هستند، مردم بنت جبیل نیز علیرغم آنکه در جنگ ۳۳ روزه آسیب‏های زیادی دیده بودند، امّا با روحیه‏ ای بسیار بالا به زندگی خود مشغول بودند و هیچ احساس خوفی از اینکه در مرز با اسرائیل هستند و خطری آنان را تهدید می‏‌کند، نداشتند.

صرف ناهار در «حدیقة ایرانیة» در مرز لبنان با فلسطین اشغالی

جالب تر از همه آن بود که دقیقاً در نقطه مرزی با اسرائیل، باغچه‏ ای و یا بهتر بگوئیم پارکی ایجاد شده بود به نام جمهوری اسلامی ایران و نام آن را «حدیقة ایرانیه» گذاشته بودند و خانواده ‏های لبنانی از روستاهای مختلف می‌‏آمدند با بچه هایشان در این پارک در جلوی چشم صهیونیست‏ها بازی می‏‌کردند و حتی آن روز برای صرف ناهار، حضرت آیت الله نوری همدانی و همراهان را به آن پارک بردند و در فضای آزاد بدون هیچ استتاری از ما پذیرایی کردند!

بنده به یکی از مسئولان سفر که همراه بود، عرض کردم به لحاظ امنیتی شاید درست نباشد ما را با این همه ماشین و به صورت آشکار در مقابل دید دوربین دشمنان آورده‌اید و یک جمعیت حداقل یکصد نفری اینجا تجمع کرده‌اند و اگر خطری رخ دهد فاجعه بار خواهد بود!‌

او در جواب گفت ما مخصوصاً این میهمانی را در جلوی چشمان صهیونیست‏ها برگزار کردیم تا بدانند ما از آنها هیچ واهمه‏ ای نداریم و آنها هم جرأت هیچ گونه تعرضی را ندارند؛ چراکه می‏‌دانند هرگونه تعرض برای آنها بسیار گران تمام خواهد شد و دیگر آن دوران که اسرائیل هر وقت بخواهد هواپیماها و هلیکوپترهایش وارد لبنان شوند و عملیاتی انجام دهند، گذشته است و هم اکنون حزب الله با قدرت تمام در مقابل او مانند شیر ایستاده و اگر کوچکترین تعرضی کند، تاوان سختی خواهد داد و حتی موجودیتش به خطر می‏‌افتد!

همبستگی ادیان و مذاهب در لبنان

کشور لبنان دارای ادیان و مذاهب مختلف و طوایف گوناگون است ولی بحمدالله به واسطه مجاهدت هایی که حزب الله لبنان در مواجهه با دشمن صهیونیستی داشته است، کلیّت لبنان، یکپارچگی خود را حفظ کرده و همه آنها سید حسن نصرالله را به عنوان یک رهبر و مجاهد بزرگ می‏‌شناسند و تلاش‏های زیربنایی و اولیه امام موسی صدر رهبر شیعیان لبنان نیز در ساماندهی به وضع مسلمانان و شیعیان و ایجاد همبستگی با طوایف مختلف و حتی مسیحیان نیز کاملاً مشهود است و هنوز پس از گذشت حدود چهل سال از مفقود شدن امام موسی صدر، تصاویر او در پهنه لبنان در اهتزاز است.

پیوند جامعه مسیحی لبنان با مسلمانان و شیعیان بسیار حائز اهمیت است و حتی نویسندگان و محققان بزرگی از آنها مانند جرج جرداق مسیحی کتاب با ارزش « الإمام علی صوت العدالة الانسانیه» در معرفی شخصیت حضرت علی (ع) به نگارش در آورده‌اند و بنده نیز در این سفر توفیق این را داشتم تا یکی از نویسندگان مهم مسیحی آقای دکتر میشل سلیم کعدی از اُدبا و شعرا و شخصیت‏های فرهنگی لبنان که آثار متعددی را در شرح حال ائمه اطهار (ع) بويژه امام سجاد (ع) به نگارش در آورده است را در معیت آقای دکتر شریعتمدار، رایزن فرهنگی کشورمان و همچنین آقای دکتر عباس خامه‌یار از مسئولان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در منزلش دیدار کنیم.

خوشبختانه این پیوست و همبستگی ملی در جامعه لبنان بین مسیحیان، مسلمانان اهل سنت و تشیع بسیار مبارک است و حال آنکه دشمن صهیونیستی همیشه در گذشته سعی داشت در لبنان جنگ‏های داخلی بین طوایف مختلف ایجاد کند و تا حدودی هم موفق شده بود و بخش‏های زیادی از لبنان تخریب شده بود و هر لحظه ممکن بود جنگی در نقطه‏ای از شهری در بگیرد اما با ظهور حزب الله و تدابیر و سیاست‏های آشتی جویانه رهبران آن برپایه اصل قرآنی: «مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَی الْکُفَّارِ رُحَمَاء بَیْنَهُمْ ...» (سوره فتح، آیه ۲۹) کم کم وحدت ملی بر جامعه لبنان سایه افکنده است.

انقلاب اسلامی ملت ایران، تکیه گاه مسلمانان و شیعیان جهان است

در این سفر گاهی اگر فرصتی می‏‌شد تا با مردم به گفت‌وگو بنشینیم از علاقه آنها به جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی ملت ایران و رهبری معظم آن شگفت زده می‌شدم و احساس می‏‌کردم ما یک ملت هستیم، آنها ایران را پشتوانه خود می‏‌دانستند و نسبت به تحولات داخلی و اخبار مربوط به آن نیز بسیار حساس بودند، به عنوان مثال روزی برای خرید به مغازه‏ای رفته بودم و خانم فروشنده وقتی از طرز صحبت من فهمید که ایرانی هستم، با دل نگرانی خاصی پرسید آیا در جلوی منزل شهید حججی در نجف آباد اصفهان بمب کار گذاشته بودند؟!‌ از اینکه اینها در این حد ریز مسائل و اخبار و حتی شایعات کشورمان را پی‌گیری می‏‌کنند تعجب کردم و گفتم خیر، ظاهراً بمب نبوده و شیء مشکوکی بوده ولی خبرش تا روستاهای لبنان رفته بود!‌

او در ادامه گفت: شما بدانید اگر جمهوری اسلامی قوی باشد، ما هم احساس قدرت می‏کنیم و قوی هستیم و اگر روزی جمهوری اسلامی ضعیف شود، ما هم ضعیف خواهیم شد و سر نوشت ما و شما به هم گره خورده است، اینها حرف‏های یک فرمانده حزب الله نیست، بلکه حرف‏های یک خانم فروشنده در یک مغازه لباس فروشی است!

به هر حال ما باید توجه داشته باشیم که برای انقلاب اسلامی خون‏های پاکی ریخته شده است و هم اکنون نیز امثال شهید حججی‌‏ها جانفشانی می‏‌کنند و در این چنین شرایطی صحیح نیست عده‏ای چپاولگر در صدد تصاحب اموال مردم در بانک‏ها و مؤسسات مالی بر آیند و چهره نظام جمهوری اسلامی را در داخل و خارج مخدوش جلوه دهند.

ما بر این اعتقادیم که اصل انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی(رض) بر مبنای حق و حقیقت و با اخلاص تمام بوده و برای مجد و عظمت اسلامی و برای ایجاد قسط و عدل در جامعه اسلامی و برای تحقق مقدمات ظهور مولایمان حضرت صاحب الزمان (عج) بوده و بنابراین هر کس در خلاف این مسیر حرکت کند، به خون‏های پاک شهیدان خیانت کرده است.

بیان زیبایی حضرت آیت الله جوادی آملی(مدظله) داشتند بدین مضمون که فرمودند: «خدا، خدای شهیدان است، خدای اختلاس گران نیست، این رباخواری‏ها و مفاسد مالی گسترده ربطی به انقلاب اسلامی ندارد، خدا مدافع خون شهیدان است و نمی‌‏گذارد خون‏های پاک آنان هدر رود!»

مسلماً در چنین شرایطی وظیفه دستگاه ‏های نظارتی بسیار سنگین است، ما باید توجه داشته باشیم که خطر بیرونی هیچگاه جمهوری اسلامی را از پای در نمی‏‌آورد ولی خطر مهمی که از داخل ما را تهدید می‏‌کند عدم مقابله جدی با مفاسد اقتصادی است که امیدواریم از این مرحله نیز نظام جمهوری اسلامی بتواند با سرافرازی عبور کند.

«إِنْ أُرِیدُ إِلاَّ الإِصْلاَحَ مَا اسْتَطَعْتُ وَمَا تَوْفِیقِی إِلاَّ بِاللّهِ عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَإِلَیْهِ أُنِیبُ» (سوره هود، آیه ۸۸).

مرتضی نجفی قدسی