به گزارش خبرگزاری «حوزه»، مصطفی تقوی، عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف در این نشست به تشریح موضوع آینده پژوهی اسلامی و تمدنی پرداخت و گفت: تمدن به معنای مجموعهای از نظامهای نظری و عملی مانند طب، اقتصاد و آموزش و پرورش میباشد و انسانها در طول تاریخ به صورتها و شیوه های مختلف هستی و واقعیت را درک کرده و اهداف خود را محقق ساختهاند و همین عامل، موجب شکل گیری تمدنهای مختلفی شده است.
وی افزود: نظام های نظری و عملی تأثیر مستقیم در زندگی انسان دارد و زمانی که این دو نظام از سوی انسان انتخاب میشود، شبکه درهمتنیده و بسطیابنده از نیازهای بشری نیز تا حدی تحت تأثیر این انتخابها تغییر میکند.
تقوی، ظهور، رشد و جاگیرشدن یک تمدن را در سامانههای مادی(مانند نوع معماری)، ساختارهای اجتماعی(مانند نهادهای اجتماعی متناسب با نوع حکومت)، نظامهای نظری (مانند طبیعتشناسی و انسانشناسی)، نظامهای عملی (مانند ابعاد عملی طب و اقتصاد) گفتمان یک جامعه دانست و اظهار داشت: هر چه تمدنی رشد کند، ظهور تمدنی دیگر با انتخابهایی متفاوت از تمدن حاکم دشوارتر میشود.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف گفت: تشخیص مبانی شناختی، هنجاری از مؤلفههای اساسی شناخت یک تمدن است و مبانی شناختی هنجاری یک تمدن، بعد از شکلگیری و بلوغ آن قابل تشخیص است. ولی نمیتوان نفی کرد که در طول تاریخ یک تمدن، ممکن است کسانی با تبیین مبانی شناختی، هنجاری خاصی، تلاش کرده باشندکه با مخلوط کردن وتوصیه به انضمامی کردن آن مبانی، در شکلگیری تمدن، نقشی ایفا کنند.
وی ادامه داد: سیاستگذاری و تلاش عمدی برای شکل دادن به تمدنی خاص مانند تمدن اسلامی، ناممکن نیست و ممکن است ثمرات تاریخی مهمی به بار آورد. گرچه دستهای بسیار، در زمانها و مکانهای مختلف، با سلائق مختلف، آگاهانه یا ناآگاهانه با انتخاب خود به تمدنی شکل میدهند، ولی این نفی نمیکند که برای شکل دادن به تمدن، نمیتوان به سیاستگذای متوسل شد و عامدانه تلاش کرد.
تقوی به کد روشی و روش شناختی برای تلاشهای تمدنسازانه نیزاشاره کرد و ابراز داشت: اخذ رویکرد تکلیفگرا، تخیل نظاممند به منظور گمانهزنی در خصوص آینده انضمامی شدن مبانی که هنوز انضمامی نشده است وتشخیص مبانی و تبیین رویکردهای انضمامی ساختن آن از جمله آن است.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف گفت: تدوین چشماندازهای منزل به منزل و تشخیص انحراف تمدن حاکم را از دیگر موارد کد روشی و روش شناختی برای تلاشهای تمدنسازانه بیان کرد.
تقوی در پایان افزود: لازم است برای بررسی ابعاد مختلف آیندهنگری دینی، پتانسیل دین را در موارد مبانی فلسفی آیندهنگری، روش تحقیق در آینده نگری ،شیوه کنش با واقعیت اجتماعی ،نظریه اجتماعی حامی تجویزهای آیندهنگرانه، تجویزهای سلبی و ایجابی دین به منظور آیندهسازی، تجویزهای اختصاصی دین برای شکل دادن به آینده قوانین تبدیلناپذیری که در همین جهان و زندگی روزمره وجود دارد مورد مطالعه قرار داد.
انتهای پیام کد :40/313
نظر شما