به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام و المسلمین اعرافی در دیدار با علما و شخصیت‌های برجسته افغانستان که در محل ساختمان مرکزی المصطفی قم برگزارشد، اظهار کرد: در قرون اخیر جهان اسلام دچار چالش‌های بسیار بزرگی، مانند جنگ ‌های صلیبی، فروپاشی عثمانی و حمله مغول و از سوی دیگر، رنسانس در غرب و پیشرفت علم و فناوری در آن دیار شده است.

وی با بیان این که افغانستان منطقه مهم و استراتژیک جهان اسلام به شمار می‌رود، تصریح کرد: در این تحولات، غرب بیداری مادی یافت و جهان اسلام دچار رکود شد و این جریان در قرن اخیر به اوج رسید.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، افغانستان را الگوی تقریب و وحدت برشمرد و با اشاره به دغدغه‌های بسیاری از اندیشمندان مسلمان برای رفع عقب‌ماندگی جهان اسلام، بیان کرد: برای حل کردن چنین مسائلی، می‌توان اسلام، سنت و فرهنگ شرقی را کنار گذاشت که این راه منطقی نخواهد بود.

حجت الاسلام و المسلمین اعرافی با بیان این که می‌توان برای برطرف ساختن عقب‌ماندگی جهان اسلام، سه رویکرد را مطرح کرد و گفت: اولین رویکرد، روشن‌فکری دینی است؛ این رویکرد، دین را در سطوحی قبول دارد ولی آن را از پایگاه غربی تفسیر می‌کند و بسیاری از مؤلفه‌های اندیشه غربی را می‌پذیرد و به سمت مباحثی از قبیل نگاه دین فردی و نه اجتماعی و نیز دین حداقلی می‌رود.

وی ادامه داد: در این رویکرد، مباحثی مانند هرمنوتیک مطرح می‌گردد و چنین دیدگاهی دین را مبحثی تمدن‌ساز نمی‌داند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ابراز داشت: رویکرد دوم رویکردی متحجرانه است و دین را جامع و فراگیر می‌‌داند ولی در تفسیر دین، خشکی و جمودی نشان می‌دهد و راه را بر پاسخ‌گویی به هر مسئله جدید می‌بندد.

وی بیان کرد:گاهی این رویکرد چیزهایی خارج از اسلام را جزو دین برمی‌شمارد و یکسری از مبانی اسلام را نفی می‌نماید.

رئیس جامعه‌المصطفی با اشاره به اینکه رویکرد سوم، رویکردی مبتنی بر اجتهاد، نوگرایی، ابداع و ابتکار براساس پایه‌ها و شاخص‌های درست و اصیل با اصول ثابت است گفت: این تفکر نیاز جهان اسلام است و اگر بخواهیم از سرمایه‌های جهان اسلام استفاده نماییم باید نگاهی بین‌المللی را با تمدن اسلامی شکل دهیم.

وی ادامه داد: با برخورداری از نگاهی تازه و توجه به ابعاد ضروری می‌توان به جایگاهی مطلوب در جهان دست یافت.

حجت الاسلام و المسلمین اعرافی با بیان این که انقلاب اسلامی ایران از چنین دیدگاهی سود می‌برد، تصریح کرد: با توجه به این توضیحات مسائلی مانند شیعه و سنی، قومیت، کشور، فرهنگ و...، از مسائل بعدی و کم‌اهمیت‌تر خواهد بود.

وی با اشاره به برخی از اصول و شاخص‌های رویکرد سوم، گفت: براساس این رویکرد، لازم است اجتهادی قوی، اصیل، روشن و پویا داشته باشیم.

اجتهاد افسار گسیخته خطرناک است

رئیس جامعه‌المصطفی با بیان اینکه امروزه، امت اسلامی از نبود نگاه اجتهادی در بعضی مسائل رنج می‌برد عنوان کرد: بی‌اجتهادی و اجتهاد افسارگسیخته ، هر دو خطرناک است.

وی ضرورت حضور عقل در ترسیم مبانی استوار را از شاخص‌های دیگر عنوان کرد و گفت: اگر مبانی استوار عقلی نداشته باشیم، در اثبات اصل اسلام با مشکل روبه‌رو خواهیم شد.

حجت الاسلام و المسلمین اعرافی با بیان اینکه توجه به عقل برای کامیابی در عرصه اجتهاد ضروری است گفت: یکی از امتیازات جامعه‌المصطفی توجه به مبانی عقلی در تفسیر دین و آموزه‌های ناب آن است.

وی بیان کرد: تفسیر تمدنی از اسلام و توجه به نگاه دینی در رویارویی با دست‌آوردهای بشری، دو شاخص دیگر رویکرد سوم است.

رئیس جامعه المصطفی از تغییر و تحول چشم‌گیر سامانه مراکز علمی و حوزوی، پس از انقلاب اسلامی ایران سخن به میان آورد و گفت: تحول در عرصه‌هایی مانند علوم اسلامی با نگاه اسلامی، ادیان و فِرق، نظامات اسلامی، تفسیر علوم قرآن و فقه برخی از عرصه‌های تحول‌یافته است.

حجت الاسلام و المسلمین اعرافی در پایان با بیان این که در قم، نزدیک به ده حوزه جدید در اندیشه و تحولات دینی به وجود آمده است عنوان کرد: رفت‌وآمد و گفت‌وگوی علمای کشورهای اسلامی با یکدیگر، موجب ایجاد تعامل خوب بین آنان و تحقق اهداف متعالی و مترقی جهان اسلام است.