به گزارش خبرگزاری «حوزه» درباره سینمای دفاع مقدس طی سال های گذشته، سخنان بسیاری مطرح شده که عموماً تاکید دارند فیلمهای تولیدی در این حوزه، کیفیت لازم را ندارد، دلیل این اتفاق را هم در اشکال مختلف تعریف کردهاند، اما معمولاً نتیجه واحدی از آن به دست نیامده، در همین رابطه تولیداتی که در این عرصه خلق شدهاند را باید عمدتاً کارهای سفارشی توصیف کرد، هرچند در این عرصه آثاری فاخر چون «چ» را باید استثنا دانست که در مقایسه با کل تولیدات دفاع مقدسی بسیار نادر هستند.
*دغدغه جوانان فیلم ساز نسبت به دفاع مقدس
در چنین شرایطی روی پرده رفتن، فیلمهایی چون «ویلاییها» خوشایند است، چون نشان میدهد فیلمسازان جوانی که شاید جنگ را به یاد نداشته باشند، نسبت به آینده و افتخارات کشورشان دغدغه دارند. این اتفاق برای آینده سینمای ما بسیار خوشایند خواهد بود. با این توضیح میخواهیم ارزیابی مختصری از فیلم خوب خانم منیر قیدی (ویلاییها) داشته باشیم.
این فیلم سینمایی داستان خانوادههایی است که در شهرکی ویلایی که مخصوص فرماندهان جنگ است، زندگی میکنند. زندگی این خانوادهها در کنار یکدیگر علاوه بر لحضه های خوشایند، زمانهای تلخ نیز به همراه دارد. برای مثال هرگاه خبر شهادت یکی از رزمندگان به خانواده آنها داده میشود، کل همسایهها به نوعی درگیر این درد و رنج از دست دادن عضو خانواده میشوند.
*درک متقابل خانواده شهدا با ویلایی ها
در این فیلم اضطرابی به وضوح وجود دارد که همه خانواده ها با آن درگیر هستند، خبر شهادت یکی از نزدیکانشان است، البته این به معنای این نیست که بخواهیم ایثار و ایستادگی خانواده شهدا را زیر سوال ببریم، اما به هر حال آنچه در فیلم تصویر شده، به شدت واقعی و ملموس است. برای همین هنگامی که خانواده شهدا این فیلم را تماشا میکنند، نسبت به آن درک متقابلی دارند، چون میدانند حرف آنها بیان شده است.
*صبر و استقامت خانواده شهدا
همچنین گوشهای از صبر و استقامت همسران و مادران شهید نشان داده میشود. این تصویرسازی شاید به شکل کاملی نباشد، اما در حد خود توانسته به استانداردهای لازم نزدیک شود. امتیاز بزرگ دیگر کارگردان آن است، به ویژه که فیلمساز آن یک زن بوده و همین امر سبب شده لحظات احساسی فیلم به شدت تاثیرگذار از کار در آید. توانایی ساخت «ویلاییها» ثابت ساخت فیلمساز دفاع مقدس، الزاماً نباید مرد باشد.
کارگردانی این فیلم سینمایی از آنجا اهمیت بیشتر پیدا میکند که بدانیم کارگردان اولین تجربه خود را در سینما پشت سر میگذرد و از فیلمنامه ای خوب بهره برده است. تمام شخصیتها به درستی پردازش شده و برای هر کدام اوج و فرودهای خوبی در نظر گرفته شده است. برای همین هیچ یک از آنها کارشان کلیشه یا سطحی به حساب نمیآید. در ضمن شخصیتپردازی خوب در متن فیلم به روی بازی هنرپیشههای فیلم نیز تاثیر خوبی داشته و بازیگران توانسته اند به طور قابل قبول و باورپذیری در فیلم نقش داشته باشند.
*اهمیت دادن به جوانان برای ورود به سینمای دفاع مقدس
نکته دیگری که درباره این فیلم میتوان مطرح کرد، این که چنین کارهایی نشان میدهد هنوز هم حرفی برای گفتن در سینمای دفاع مقدس وجود دارد، تنها کافیست پیرامون آن تحقیق لازم انجام شود. اتفاقی که متاسفانه رخ نمیدهد. چون سینماگرانی که در این حیطه کار میکنند، عادت کردهاند تا آسانترین راه را برای فیلمسازی در حوزه دفاع مقدس انتخاب کنند؛ رویکردی که منجر به ساخت کارهای بیخاصیت و کم ارزش میشود.
در همین رابطه ذکر یک نکته را ضروری میدانم. آن هم این که «ویلاییها» نشان داد اگر به سینماگران جوان اعتماد شود، میتوان به فیلمهای خوبی دست یافت، البته باید نظارت در این زمینه وجود داشته باشد تا تحریفی در کار صورت نگیرد، اما این نظارت نباید به معنای شکلگیری خطوط قرمزی باشد که به هیچ وجه وجودشان ضروری نیست. برای مثال «ویلایی ها» یا «شیار 143» بهترین مثال در این زمینه است که نشان میدهد چگونه میشود هم فیلم خوب ساخت و هم به ارزشهای دفاع مقدس پایبند بود.
*استقبال خانواده ها از ویلایی ها
نکته دیگر در این بحث به استقبال مردم این فیلم سینمایی بر میگردد، طی چند روز اکران به فروش نسبتاً خوبی دست یافته ، فروشی که در مقایسه با کارهایی که در این حوزه تولید میشوند، بسیار بالاتر است. این مسئله بیانگر این امر است که مردم ما فیلمهای دفاع مقدسی را دوست دارند، به شرطی که به بهانه ساخت چنین آثاری، شعور آنان نادیده گرفته نشود.