به گزارش خبرگزاری حوزه، مرکز فناوری اطلاعات حوزه‌های علمیه خواهران یکی از مراکز پیشرو در میان مراکز حوزوی و حتی مراکز دولتی است. این مرکز پیش از این در زمینه استقرار و توسعه شبکه و راه‌اندازی و ارتقای سامانه‌های کاربردی، فعالیت متمایزی داشته است. به منظور مرور آنچه تاکنون در این مرکز رخ داده است و برنامه آتی آن گفت‌وگویی با دکتر علی طائی‌زاده رئیس مرکز فناوری اطلاعات حوزه‌های علمیه خواهران انجام داده‌ایم که وی در این گفت‌وگو مسیر پیش روی مرکز فناوری اطلاعات حوزه‌های علمیه خواهران را توسعه هوشمندسازی فعالیت‌های مختلف کارکردی حوزه‌های علمیه خواهران ذکر کرد که به این شرح است:
- مرکز فناوری اطلاعات پیش از این فعالیت‌های مختلفی انجام داده است که بخشی از آن در زمینه استقرار و توسعه شبکه بوده است. با توجه به گستردگی شبکه مدارس علمیه خواهران در کشور، این مهم چگونه مدیریت شد و در توسعه آن چه اتفاقاتی رقم خورد؟
با توجه به پراکندگی مدارس علمیه خواهران در کشور یکی از مهم‌ترین اقدامات ما، راه‌اندازی شبکه‌ای بوده است که این نقاط را به هم متصل کند تا سایر خدمات از بستر آن قابل ارائه باشد. این شبکه ارتباط دیجیتال سال‌ها قبل در حوزه‌های علمیه خواهران ایجاد شد و اکنون قریب ۵۰۰ مدرسه علمیه خواهران به آن متصل هستند و پشتیبانی می‌شوند. استقرار این شبکه زمینه‌ساز ارتباط داده‌ای نقاط اتصال بود که ابتدا برای مکاتبات اداری و سپس برای خدمات دیگر به کار گرفته شد.
در توسعه این شبکه، با توجه به نیاز مدارس علمیه و مرکز مدیریت، ارتباط صوت و تصویر نقاط متصل به شبکه فراهم شد. در این راستا سامانه‌های اسکایپ، ویپ و ویدئوکنفرانس در بستر شبکه داخلی راه‌اندازی شدند. امکانات اخیر زمینه ارتباط صوتی و تصویری و برگزاری جلسات مشترک برخط بر بستر شبکه داخلی را فراهم می‌کردند.
- مرکز فناوری اطلاعات در پاسخ به نیازهای تحصیلی و اداری حوزه سامانه‌های متعددی راه‌اندازی کرده است. راه‌اندازی و استقرار سامانه‌ها چه سیری را طی کرده‌اند؟
به موازات راه‌اندازی شبکه سراسری حوزه‌های علمیه خواهران، ما به نرم‌افزارهایی نیاز داشتیم تا در امور مختلف پاسخگوی طلاب، مدارس علمیه و فرایندهای اداری باشد. در این راستا ابتدا سامانه‌هایی مانند سامانه مکاتبات، آموزش، پذیرش، مالی و … راه‌اندازی شدند. این سامانه‌ها فرایندمحور هستند و عملکردهای مختلف حوزه را مکانیزه می‌کنند. همچنین توسعه و ارتقای آنها به صورت مداوم انجام می‌گیرد.
با توجه به سامانه‌های مختلف در اختیار کاربران داخلی و به منظور تجمیع آنها، پورتال وصال نیز راه‌اندازی شد که تجمیع‌کننده خدمات الکترونیک سامانه‌های متعدد است.
در گام بعدی نرم‌افزارهای تعاملی در دستور کار قرار گرفت و سامانه‌هایی مانند کوثرنت، سیما و آموزش مجازی راه‌اندازی شدند.
سپس به سراغ نرم‌افزارهای داده‌محور و تصمیم‌یار رفتیم و سامانه‌های رصد رهنما و داشبورد را راه‌اندازی کردیم که اولی با رصد محتوای عمومی فضای مجازی به ویژه در پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی و دومی با ارائه اطلاعات به‌روز از وضعیت داخلی حوزه به اتخاذ تصمیم کمک می‌کند.
- بعضی از فعالیت‌های مرکز فناوری اطلاعات جنبه عمومی داشته است مثل موتور جستجوی امین. لطفاً در این مورد هم توضیح بفرمائید.
پس از راه‌اندازی نرم‌افزارهای تعاملی و به منظور تسهیل فعالیت‌های تحصیلی طلاب و اساتید یا پاسخگویی به نیاز عمومی در مورد مسائل دینی برخی نرم‌افزارها راه‌اندازی شدند که شامل نرم‌افزار کتابخوان امین، موتور جستجوی احکام شرعی امین، دستیار اسلامی امین و اپلیکیشن طلبه می‌شود.
نرم‌افزار کتابخوان امین در نوع خود در میان مراکز آموزشی و حتی دانشگاه‌ها بی‌نظیر است. این نرم‌افزار علاوه بر اینکه منابع مختلف را در اختیار طلبه و استاد قرار می‌دهد، منابع مرتبط با تحصیل و درس هر طلبه و استاد را به صورت هوشمند به او پیشنهاد می‌کند تا از کتاب‌ها و مقالات مفید استفاده کند.
دستیار اسلامی امین که مخصوص موبایل تولید شده است برنامه‌ای هوشمند حاوی ابزارهای جامع سبک زندگی اسلامی است و با استقبال فراوانی نزد عموم مواجه شده است.
اپلیکیشن طلبه هم برای تجمیع تمام دسترسی طلبه به تمام فعالیت‌های لازم تولید شده است.
- با توجه به سابقه فعالیت مرکز فناوری اطلاعات، ماحصل کار این مرکز در چه عرصه‌هایی مورد استفاده مراکز همسو یا مجموعه‌های دیگر قرار گرفته است؟
به جز فعالیت‌هایی که ما به صورت عمومی ارائه می‌کنیم و جنبه عام المنفعه دارد مانند کوثربلاگ که زمینه تولید محتوا از سوی بانوان حوزوی با مخاطب عمومی را فراهم کرده است یا برخی نرم‌افزارهایی که از آنها یاد شد، مرکز داده اینترنتی امین با ارائه خدمت به مراکز دینی و سایر مجموعه‌ها اکنون به مرحله درآمدزایی رسیده است. علاوه بر این با توجه به تجربه مرکز فناوری اطلاعات در سامانه‌های آموزشی، برخی دانشگاه‌ها مانند دانشگاه قم و دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین از زیرساخت‌های تدریس و امتحانات ما استفاده می‌کنند و این برای مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران درآمدزایی دارد.
- گام بعدی به خدمت گرفتن فناوری اطلاعات در حوزه‌های علمیه خواهران چه خواهد بود؟
گام بعدی فناوری اطلاعات، هوشمندسازی و به‌کارگیری هوش مصنوعی است. این مرحله می‌تواند در امور مختلفی کاربرد داشته باشد؛ از تعیین محل تأسیس مدارس علمیه جدید که بر اساس مولفه‌هایی مانند تعداد داوطلب در سال‌های قبل تعیین می‌شود تا تعیین میزان موفقیت و اثربخشی مؤلفه‌های مختلف در نظام تحصیلی حوزه.
هوش مصنوعی که از جنبه‌های هوشمندسازی به شمار می‌رود در بعضی عرصه‌های آموزش از جمله آموزش زبان عربی می‌تواند بسیار مفید باشد.
.
