به گزارش خبرگزاری حوزه، سید عباس صالحی امروز در آیین رونمایی از کتابخانه تخصصی علوم حدیث که در شهر مقدس قم برگزار شد اظهار داشت: حدیث و سنت در دانشهای اسلامی موقعیت ممتازی را دارد به گونه ای که علوم حدیث در کفه‌ای قرار دارد که علوم دیگر در آن کفه قرار نمی‌گیرند.
مدیر مسئول روزنامه اطلاعات با بیان اینکه حدیث، سرچشمه علوم اسلامی است، گفت: این علم را «ام العلوم اسلامی» می‌نامند. این سرچشمه تاریخی صرفا یک گذشته تاریخی نیست؛ چون وقتی دانشی تباری پیدا می‌کند از آن تبار جدا نمی‌شود و سابقه این تبار به دامنه آن نیز کشیده می‌شود. همانطور که در پدیده‌های طبیعی ژنهای پنهان و آشکار داریم، در تبارشناسی دانش هم وقتی دانشی مادر دانشها شد، سایه خود را بر استمرار تاریخ علمی خواهد داشت. ریشه تاریخی در استمرار خود، برگها و میوه‌هایی دارد و نمی‌توان دانشهایی مثل تاریخ، فقه و تفسیر را از ریشه این دانشها جدا دانست. بنابراین وقتی از علم حدیث صحبت می‌کنیم، تنها از یک علم صحبت نمی‌کنیم بلکه از علمی صحبت می‌کنیم که میوه‌های آن در همه علوم اسلامی دیده می‌شود.
وی تصریح کرد: حدیث یک دانش اسلامی نیست بلکه بر دانشهای اسلامی مرجعیت دارد. در برخی از دانشهای اسلامی مانند فقه، حدیث مرجع اصلی است. منابع اربعه در این دانش مطرح است. در برخی از دانشها حدیث، مرجع مهم است مانند تفسیر و اخلاق و حتی در برخی از دانش ها مانند علوم عقلی و علوم عرفانی، حدیث مرجعیت دارد. هیچ فیلسوف و عارف مسلمان نیست که از حدیث تاثیر نپذیرفته باشد. بنابراین حدیث دانشی در عرض سایر دانشهای اسلامی نیست بلکه مرجعیت دانشی دارد.
صالحی با بیان اینکه در دانشهای اسلامی شاهد مکاتب و رویکردهای مختلفی هستیم، گفت: مکاتب و رویکردها قدرت تنوع و رقابت و پویایی را در علوم ایجاد می‌کنند. مکاتب دانشی، مسابقه دانشی را بین دانشوران ایجاد می‌کنند. حدیث و سنت و علوم حدیث، یکی از سرفصلهای مکتب‌سازی در علوم اسلامی است. مکاتب تفسیری در چهارده قرن با هم رقابت کرده و به پویایی این علم کمک کرده اند. کلام عقلی و کلام روایی و نقلی در طول تاریخ علم کلام در پویایی علم کلام به هم کمک کرده‌اند. علوم حدیث که برخاسته از سنت است، به نوعی در مکتب سازی و رقابت علوم اسلامی به کمک آمده است.
وی گفت: حدیث شیعه به تعبیر برخی از آقایان هویت شیعه است. حدیث از تاریخ شیعه صیانت می‌کند. اگر بخواهیم شخصیتها و خاندانها و شهرهای شیعه را بشناسیم، باید به حدیث مراجعه کنیم. احادیث شیعه، تبار شیعه را به ما نشان می دهند. این حافظه فرهنگی که در حدیث وجود دارد، متمایز است و هیچ کدام از علوم چنین سهمی را ندارند. حدیث حافظه هویت و فرهنگ شیعه است.
مدیرمسئول روزنامه اطلاعات افزود: تشیع و حوزه‌های شیعی در این چهارده قرن در حوزه حدیث خدمات پرفراز و نشیبی داشته‌اند. در دهه‌های اخیر شاهد رویش و تلاش مجددی در حوزه حدیث هستیم. آیت الله محمدی ری شهری از کسانی بود که در این حرکت سهیم بود و جدیت وافری داشت. حضرت آیت الله العظمی سیستانی و آقای شهرستانی و مجموعه کتابخانه هایی که در این راستا تاسیس شده نیز سهم قابل ملاحظه ای دارند.
وی گفت: برداشت من این است که تمدن اسلامی بر دو بال مسجد و کتابخانه استوار بوده است. تمدن اسلامی به لحاظ شکل‌گیری با چهل تمدن دیگر تفاوتهایی داشته است.
