خبرگزاری حوزه | حجت الاسلام احمد محبوبی در یادداشتی با عنوان "نه همین "سنگ قبر" زیباست نشان آدمیت!" اینگونه آورده است:
چشموهمچشمی و رقابت بین خانوادهها که امروزه در جامعه ما شیوع پیدا کرده، از نظر عقل و شرع امر نکوهیده، مذموم و زیانباری است. این امر در عرصههای مختلف از لباس، ماشین، زمین، خانه و مدرک گرفته تا سفرهای خارجی را شامل میشود و چه بسا ادامه این روند باعث ویران شدن خانه ها و از هم گسستن خانواده ها شود.
در دهههای اخیر این رویۀ غلط به قبرستان هم راه پیدا کرده است، در حالی که آنجا باید محل عبرت برای هر بینندهای باشد، اما شوربختانه افرادی که ثروت و مکنتی دارند با هزینه های گزاف و هنگفت، سنگ قبر لاکچری تهیه و روی قبر عزیزانشان نصب میکنند در صورتی که این کار ثوابی برای خفتۀ زیر گِل ندارد و گُلی بر سر صاحبان عزا نمیزند. اگر داغدیدگان میخواهند به مسافر آخرتشان خدمتی کنند، میتوانند دست افتادهای را بگیرند، سرپرستی یتیمی را قبول کرده یا به فقرا و نیازمندان در راه خدا انفاق کنند.
از سوی دیگر اگر پای لاکچریبازی به قبرستان برسد که رسیده است، سنت سیئهای پایهگذاری میشود و از این پس با مشکلات اقتصادی که امروزه پیش روی افراد است، افزون بر مخارج کفن و دفن و مراسم سوم، هفتم، چهلم و ... صاحبان عزا به مصیبت دیگری دچار میشوند و باید پریشانحال سنگ قبر آبرومندانهای(!) سفارش دهند؛ گویا آن مرحوم به جای خیرات و مبرّات چشم به راه سنگی زیبا بر مزارش است.
در سنت دینی و فرهنگ ما بسیار تأکید شده که قبرستان، محل عبرت گرفتن است و بر اساس روایتی از امام صادق(ع)، انسان در زیارت اهل قبور به خفتگان زیر خاک بگوید که "انتم لنا فرط و نحن ان شاءالله بکم لاحقون" یعنی شما از ما دوره شدهاید و ما به زودی به شما ملحق خواهیم شد. یا در نهجالبلاغه آمده است که حضرت علی(ع) در تشییع جنازهای دیدند کسی میخندد، ناراحت شدند و در بیان تکاندهندهای نزدیکی مرگ را به او هشدار دادند. به عبارت دیگر مشاهده قبرستان و گودال قبر باید یادآور سفر ما به عالم آخرت باشد، نه محل جدیدی برای چشموهمچشمی، و قبر جای "دارندگی و برازندگی" نیست. لذا نباید به رسم بد، آئین نهاد و عاقلانه آن است که با خیرات، دست عزیزانمان را که به سفر ابدی رفتهاند، در عالم برزخ و قیامت پر کنیم نه اینکه بر سنگی هزینۀ هنگفت کنیم که نه برای میّت و نه بازماندگان آنها سودی ندارد.
اگر آدمی مِلک و جاه و حَشم دارد و میخواهد عزیزش را در عالم عقبی، در خرّمی و آسایش و نه در پریشانی ببیند راهش این نیست که سنگ قبر گرانقیمت سفارش دهد چرا که ملاک و معیار، سنگ قبر زیبا و تجملاتی نیست و عقل و رأی و تدبیر و هوش حکم میکند که انسان سیم و زر خود را در این راه حرام نکند زیرا دست آن سفر کرده، در برزخ محتاجِ نیکی ماست و به احسانی آسوده کردن دلی، بهتر از برخی هزینههای نابخردانۀ روزگار ماست.
در این دنیای بدعهد و ناپایدار که تیغ قهر اجل در قفای ماست، شاد کردن دلی که آه در بساط ندارد و به نان شب محتاج است، برای امواتِ درمانده که اسیر خاک و محتاج خیرات و مبراتند، چون آبی بر آتش و باعث فراخی قبر و خرسندی آنان است؛ نه مخارج گزاف کفن و دفن که نه صواب است و نه ثواب دارد.
البته روی سخن این نیست که سنگ قبری نباشد بلکه به صورت متعارف و بر اساس چارچوب شرع باشد و به گونهای نباشد که قبرستان از ماهیت خود که یادآوری مرگ و قیامت است خارج شده و به نقطه مقابل یعنی تجملگرایی و دنیاطلبی تبدیل شود و نمایشگاهِ سنگهای سفید، سیاه، مرمر، رنگی، گرانیت، طرحدار، چند تکه و ... و خلاصه محلی برای هنرنمایی باشد.
لذا علما و صاحبان نفوذ در جامعه باید فرهنگسازی کنند و از تهیه و نصب سنگ قبر لوکس و اشرافی که با تلبیس ابلیس به چاه رفتن است و متأسفانه تبدیل به سنت میشود، جلوگیری کنند؛ چرا که معیارِ کرامت و انسانیت، در مال و ثروت و تهیه سنگ قبر عالی و اعیانی نیست تا بر آن تفاخر شود!
نظر شما