دکتر محمدرضا فخر روحانی در گفتگو با خبرگزاری حوزه، با اشاره به اینکه دو عنصر تبیین و تبلیغ برای نشر اعتقادات و فرهنگ شیعه از اهمیت بالایی برخوردار است، گفت: یکی از وظایف اصلی زبان‌دانان و مترجمان متعهد به اندیشه‌های شیعی ترجمه، اصلاح و بازسازی و یا بروزرسانی معارف و دانستنی‌های شیعه در طراز جهانی و برای مخاطبانی است که از متون به زبان انگلیسی استفاده می‌کنند.

عضو هیات علمی زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه قم در گفت و گو با واحد خبر روابط عمومی دانشگاه قم عنوان کرد: کتاب مقدمه‌ای بر مقاتل شیعی امام حسین علیه السلام در سال ٢٠٢٣ توسط کمبریج اسکالرز پاپلیشینگ در استراتفورد آپان تاین انگلستان منتشر شد.

وی ادامه داد: در سال ٢٠١٨ میلادی از انتشارات محققان کمبریجی در انگلستان ایمیلی مبنی براینکه اگر امکان دارد، کتابی درمورد هرکدام از جنبه‌های شیعه که مدنظرم باشد نگارش کنم، برای من ارسال شد.

دکتر فخر روحانی افزود: پس‌از این‌که کلیت این کار را پذیرفتم، با مطالعات بسیار و به این علت که تاکنون هیچ نویسنده‌ای در منابع انگلیسی به این موضوع نپرداخته بود تصمیم گرفتم که کتاب را در خصوص مقاتل امام حسین علیه‌السلام بنویسم.

عضو هیات علمی دانشگاه قم گفت: پس از آن که جمع‌آوری طرح اولیه کتاب "مقدمه‌ای بر مقاتل شیعه امام حسین علیه السلام" به پایان رسید، همزمان با آغاز توسعه کتاب، همه‌گیری کرونا نیز آغاز و موجب تعطیلی دانشگاه‌ها و برگزاری کلاس‌ها به صورت مجازی شد که این امر خود فرصتی مناسب برای تلاش بیشتر در جهت تسریع جمع‌آوری و نگارش مطالب کتاب بود.

وی اضافه کرد: متن کتاب مقدمه‌ای بر مقاتل شیعی امام حسین علیه السلام از 275 صفحه تشکیل شده است.

دکتر فخر روحانی با توجه به بخش بندی و فصل‌های کتاب مقدمه‌ای بر مقاتل شیعی امام حسین علیه السلام بیان کرد: بخش اول با عنوان پیشینه، شامل فصل اول با زیر عنوان معرفی و فصل دوم با زیرعنوان رهبری: دیدگاه قرآنی_نبوی، را شامل می شود، بخش دوم نیز با عنوان نهضت امام حسین(ع) شامل فصل سوم مرحله مدینه، فصل چهارم مرحله مکه، فصل پنجم از مکه به سوی کوفه، فصل ششم در دشت کربلا و فصل هفتم نبرد عاشورای کربلا است.

وی ادامه داد: همچنین بخش سوم با عنوان نبرد عاشورایی کربلا شامل فصل هشتم نبردهای عاشورا: شهدای غیر هاشمی، فصل نهم نبردهای عاشورا: شهدای هاشمی، فصل دهم شهادت امام حسین علیه السلام و بخش چهارم نیزبا عنوان مقتل: ژانر خاص شهادت محور شامل فصل یازدهم مقتل‌ها و مقتل‌های حسینی می شود.

فخر روحانی افزود: فصل دوازدهم مقتل‌ها: بررسی تاریخی، فصل سیزدهم مقتل‌ها و عاشورا به زبان انگلیسی، فصل چهاردهم انواع دیگر مقتل‌ها، فصل پانزدهم خواسته‌ها و فصل شانزدهم کتاب‌شناسی مقتل‌های مشروح نمونه و مطالعه بیشتر است.

عضو هیات علمی دانشگاه قم با اشاره به اینکه برای بیان مقتل امام حسین علیه‌السلام باید ابتدا دورنمایی از اسلام برای آماده‌سازی اذهان افراد غیرمسلمان و غیرایرانی ذکر شود، گفت: این یک دوره مربوط به بیان صدر اسلام است و پس‌از آن واقعه کربلا مرحله مرحله در این کتاب گفته‌شده است.

وی خاطر نشان کرد: در قسمتی از کتاب نیز به نامه امیرالمؤمنین به مالک‌اشتر اشاره شده است که این نامه مطلب بسیار پر اهمیتی است اما برخلاف این اهمیت آن‌گونه که شایسته است به این مسئله پرداخته نشده و فقط برخی کشورهایی که انتظار نمی‌رفت به این مسئله پرداخته‌اند.

دکتر فخر روحانی عنوان کرد: ازجمله ضرورت‌های نگارش کتاب مقدمه مقاتل شیعی امام حسین علیه‌السلام این بود آن‌ گونه که در زبان فارسی و مذهب شیعه به این مقاتل پرداخته شده در زبان‌های دیگر پرداخته نشده‌است در نتیجه باید عنصر تبلیغ در این ماجرا نهادینه شود زیرا این عنصر در فرهنگ شیعی بسیار مهم است تا جایی‌که اهل‌بیت و افراد وفادار به اهل‌بیت علیه‌السلام همواره سعی کرده‌اند که در بحث تبلیغات سنگ تمام بگذارند.

تربیت مترجمین تاریخ شیعه، باید یک رشته دانشگاهی شود

عضو هیات علمی دانشگاه قم تصریح کرد: در راستای امر تبلیغات باید تخصصی برای تربیت مترجمین تاریخ شیعه ایجاد شود تا بتوانند دانستنی‌ها و معارف شیعه را یا به انگلیسی ترجمه و یا اصلاح، بازسازی و به‌روزرسانی کنند.

وی با اشاره به درخواست خود مبنی بر تأسیس رشته تربیت مترجم تاریخ و تراث شیعه گفت: بیش‌از پانزده سال است که این مسئله توسط بنده در دانشگاه قم مبنی‌بر این‌که تربیت مترجمین تاریخ شیعه باید یک رشته دانشگاهی در گروه ادبیات انگلیسی شود مطرح شده اما به دلیل مخالفت برخی از اعضای گروه این امر تا کنون تحقق نیافته است.

دکتر فخر روحانی در پایان گفت: درخواست ذکر شده به این دلیل است که ما وظیفه نشر معارف اهل‌بیت را برعهده داریم و برای این امر نیاز به تربیت متخصص برای ترجمه طبیعی تبلیغ معارف و بیان تاریخ است، در نتیجه تربیت مبلغ در سطح آکادمی بسیار مورد نیاز است چراکه امروزه بخش عمده تدریس تاریخ شیعه در جهان توسط کسانی انجام می‌شود که اعتقادی به تشیع ندارند.

کتاب «The Shiʽi Islamic Martyrdom Narratives of Imam al-Ḥusayn: An Introduction » (مقدمه‌ای بر مقاتل شیعی امام حسین(ع)) به قلم محمدرضا فخر روحانی اخیراً توسط انتشارات کمبریج اسکالرز پابلیشینگ در استراتفورد آپان تاین، در انگلستان، منتشر شده است.