به گزارش خبرگزاری حوزه، «آیات و نکات»، پرونده رمضانی رسانه رسمی حوزه برای ماه مبارک رمضان است که حجت‌الاسلام امین اسدپور از پژوهشگران قرآنی در سی شماره به بیان سی آیه از قرآن کریم پرداخته که به صورت روزانه تقدیم شما خوبان خواهد شد.

بسم الله الرحمن الرحیم

آیه منتخب از جزء دهم قرآن کریم آیه ۷۱ سوره مبارکه توبه است.

حضرت حق در این آیه می‌فرماید: «وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاءُ بَعْضٍ ۚ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنکَرِ وَیُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَیُطِیعُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ ۚ أُولَـٰئِکَ سَیَرْحَمُهُمُ اللَّهُ ۗ إِنَّ اللَّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ / و مردان و زنان مؤمن همه یاور و دوستدار یکدیگرند، خلق را به کار نیکو وادار و از کار زشت منع می‌کنند و نماز به پا می‌دارند و زکات می‌دهند و حکم خدا و رسول او را اطاعت می‌کنند، آنان را البته خدا مشمول رحمت خود خواهد گردانید، که خدا صاحب اقتدار و درست کردار است».

مستحضر هستید که سوره توبه اسطوره ایست که در آن، مرزگذاری اجتماعی با کفار و منافقین و از طرف دیگر انسجام و وحدت بین جامعه ایمانی بسیار موضوعیت دارد؛ لذا در آیات ۶۶ تا ۷۱ این تقابل بین جبهه ی مؤمنین و جبهه منافقین و در آیات قبل از آن نیز جبهه کفار و مشرکین را تصویر می کند.

مردان و زنان مؤمن نسبت به همدیگر وَلاء و وِلاء دارند. وَلاء (به فتح) به معنی محبت دوستی و دل سپردگی است و وِلاء (به کسر) به معنای حق اجتماعی امر و نهی و به تعبیری فضای فرمانروایی اجتماعی به شمار می‌آید.

مؤمنین و مؤمنات با هم دیگر دوستی و دل سپردگی ایمانی را دارند و به تناسب وَلاء و دل سپردگی حق وِلاء و حق امر و نهی اجتماعی نسبت به همدیگر دارند، چون این وَلاء و وِلاء بین جامعه ایمانی بایستی برقرار شود اینجا خداوند متعال حق امر و نهی را نسبت به آحاد مؤمنین در جامعه ایمانی تفویض کرده که در اثر وَلاء و وِلاء می‌توانند همدیگر را به معروف امر کرده و نسبت به منکر باز دارند.

اگر این امر و نهی ها اتفاق بیفتد در این صورت «یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَیُطِیعُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ»، همه به وصف اجتماعی محقق می شود، اینجاست که وَلاء و وِلای اجتماعی، آن امر و نهی اجتماعی را در پی دارد.

امر و نهی اجتماعی بسط معارف نورانی اسلام، هنجارهای اسلامی و عمل ضابطه‌مند اجتماعی برای اقامه نماز، ایتاء زکات و اطاعت مطلق از خدا و رسولش را در پی خواهد داشت.

بر همین اساس خداوند متعال می‌فرماید: «أُولَـٰئِکَ سَیَرْحَمُهُمُ اللَّهُ ۗ إِنَّ اللَّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ/ حتما خدا رحمتش را برای اینها خواهد فرستاد و خداوند عزیز و حکیم است».

خداوند متعال عزتمند است و کارهایش را از روی محاسبه و سنجش انجام می‌دهد. این آیه وقتی در امتداد آیات دیگر سوره توبه قرار می‌گیرد، انسجام درونی جامعه مؤمنین با این وَلاء و وِلاء همراه می‌شود و با قرین قرار دادن آیات دیگر همین سوره مبارکه، صف بندی اجتماعی با جامعه کفار، مشرکین و منافقین را متوجه می‌شویم .

این جبهه بندی به گونه‌ای است که حضرت حق در سوره توبه، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم را امر به مجاهدت در این زمینه امر می کند که باید هم با کفار و هم با منافقین جهاد کنید.

در همین راستا در آیه ۷۳ همین سوره می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ جَاهِدِ الْکُفَّارَ وَالْمُنَافِقِینَ وَاغْلُظْ عَلَیْهِمْ ۚ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ ۖ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ».

در آخرین روزهای حکومت نبوی در مدینه این آیات صف بندی اجتماعی با کفار و منافقین و از سوی دیگر همبستگی و دل سپردگی جامعه ایمانی را تضمین کرد.