سه‌شنبه ۶ شهریور ۱۴۰۳ - ۰۷:۲۲
حال ناخوش علوم انسانی در کشور

حوزه/ در سال ۱۴۰۲ از میان ۹۳۸ دانشمندان پراستناد ایرانی در سطح جهان، فقط ۸ نفر از آنان مربوط به علوم اجتماعی بوده‌اند که آن هم بیشتر در حوزه حساب‌داری و کتاب‌داری و امثال آن بوده‌اند و نه فلسفه و حقوق و اقتصاد و روان‌شناسی و جامعه‌شناسی و علوم سیاسی و علوم تربیتی و امثال آن.

به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین احمدحسین شریفی، رئیس دانشگاه قم در یادداشتی در صفحه شخصی خود آورده است:

این بنده نقدهای فراوانی به محتوای علوم انسانی غربی و ناکارآمدی آنها داشته و دارم و با تمام وجود معتقدم علوم انسانی غربی نه تنها با مبانی فکری ما و فرهنگ اسلامی ایرانی ما ناسازگارند؛ و نه تنها گرهی از کار ما نمی‌گشایند بلکه گره‌های فراوانی هم در کار ما می‌اندازند.

اساساً دستگاه مفهومی و نظری این علوم با فکر و فرهنگ ما بیگانه است؛ به همین دلیل، توان توصیف و تفسیر و تبیین و پیش‌بینی و کنترل کنش‌های ایرانی اسلامی ما را ندارند.

اما در اینجا می‌خواهم از «نظر کمّیت» نیز نقدی بر علوم انسانی رایج داشته باشیم. متأسفانه علوم انسانی موجود و دانشمندان و متخصصان آن نتوانسته‌اند دست‌کم به میزان هزینه‌ای که برای آنها می‌شود، درآمد و اعتباری ملی یا بین‌المللی برای کشور ما تولید کنند.

توضیح آنکه، علیرغم آنکه حدود نیمی از دانشجویان و به همین نسبت حدود نیمی از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های کشور ما در حوزه‌های علوم انسانی مشغول به فعالیت‌اند و علیرغم آنکه هزینه‌های بسیار هنگفتی در کشور ما برای علوم انسانی صورت گرفته است، و علیرغم آنکه علوم انسانی توسط رهبر معظم انقلاب به عنوان «هوای تنفس نخبگان» و «نرم‌افزار» فردسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی و «روح سایر دانش‌ها» معرفی شده است و بسیار بسیار مورد تأکید قرار گرفته است، و علیرغم تدوین و تصویب اسناد بالادستی مهم و فراوانی در حوزه علوم انسانی، اما مع الاسف موفقیت چندانی نداشته‌ایم.

به عنوان مثال:

از مجموع ۱۶۰۰ نشریه علمی معتبر از نگاه وزارت علوم (تا ابتدای تابستان ۱۴۰۳) ۹۰۰ نشریه (یعنی بیش از ۵۶ درصد آنها) مربوط به علوم انسانی و اجتماعی است و بقیه مربوط به گروه‌های «علوم پایه»، «فنی و مهندسی»، «دام‌پزشکی»، «معماری و هنر»، «کشاورزی» و «دام‌پروری».

و از مجموع ۳۹۶ انجمن علمی رسمی و مورد تأیید وزارت علوم، تعداد ۱۴۲ (یعنی حدود ۳۶٪) آنها مربوط به علوم انسانی است و ۶۴٪ آنها مربوط به شش گروه علمی دیگر.

این در حالی است که «تقریباً هیچ» دانشمند مطرح، پراستناد و شناخته‌شده‌ای در حوزه علوم انسانی در سطح جهان نداریم. به عنوان مثال در سال ۱۴۰۲ از میان ۹۳۸ دانشمندان پراستناد ایرانی در سطح جهان، فقط ۸ نفر از آنان مربوط به علوم اجتماعی بوده‌اند که آن هم بیشتر در حوزه حساب‌داری و کتاب‌داری و امثال آن بوده‌اند و نه فلسفه و حقوق و اقتصاد و روان‌شناسی و جامعه‌شناسی و علوم سیاسی و علوم تربیتی و امثال آن.

این نشان از یک ضعف مفرط در حوزه علوم انسانی کشور می‌دهد. یعنی حتی در همین علوم تقلیدی نیز نتوانسته‌ایم در قد و قواره سایر مقلدان رشد کنیم!

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • منتشرشده: ۶
  • در صف بررسی: ۰
  • غیرقابل‌انتشار: ۲
  • احمد IR ۱۱:۲۲ - ۱۴۰۳/۰۶/۰۶
    مشکل از پایه هست. در مدارس ما، بچه تنبل‌ها و کسانی که ازهمه جا مانده‌اند روانه علوم انسانی می‌شوند.
  • حسن IR ۰۴:۱۸ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۱
    اوج شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی مربوط به قرون سه و چهاد هجری است و حالا هزار سال است که شعله های فروزان این تمدن رو بخاموشی است.در طول این مدت جهان اسلام نه تنها در زمینه علوم تجربی بلکه علوم انسانی نیز دستاوردی نداشته
  • صمد IR ۱۸:۰۶ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۱
    جای شگفتی است‌که میراث فرهنگی و اسلامی ما هم‌توسط غربی ها به ما ملرفی شده بعنوان مثال پروفسور هانری کربن در مطالعات بیست ساله خود در کتابخانه های ترکیه توانست شیخ اشراق سهروردی را به ایران و جهان بشناساند.اثاری همچون اواز پر جبرئیل و عقل سرخ و حکمه الاشراق و...براستی جای محققبن ایرانی کجاست؟
    • محمود IR ۲۳:۲۵ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۱
      محققین ایرانی بدنبال اضافه کاری و دریافت حقوق معوقه و ارتقا شغلی و....هستند
    • کمال IR ۱۳:۰۹ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۲
      مرحوم هانری کربن هر سال چند ماه را در ایران می گدراند مناطرات ایشان با مرحوم علامه طباطبایی در باب فلسفه که استاد سید حسین نصر سمت مترجم را داشت قابل توجه است
    • پاسخ به کمال IR ۱۶:۳۹ - ۱۴۰۳/۰۶/۱۳
      مناظره؟ هانری کربن در جستجوی فلسفه اسلامی و شاید عرفان، از محضر علامه استفاده می برد.