خبرگزاری حوزه | مدتهاست که برخی جامعه شناسان بر این فکرند که میان انسان ها نوعی وحدت و یگانگی بیندیشند و در این مورد طرح هایی دارند که به طور اجمال منعکس می شود:

۱. داعیه برادری در میان تمام انسان ها که سازمان ملل مدعی آن است.

۲. تکیه بر موضوعاتی از قبیل: زبان، خاک و سرزمین، و خون.

طرح نخست، آرزویی بیش نیست، زیرا باید عاملی را معرفی کند که اسباب اختلاف را تا حدی در خود هضم کند، تا همه انسان ها روزی به صورت امت واحدی در آیند و همگی همدل و مهربان باشند. اگر جسارت نباشد این طرح از قبیل «سنگ بزرگ علامت نزدن است» می باشد.

طرح دوم در دائره کوچک وحدت آفرین است مثلاً همه، گویندگان یک زبان متحد می شوند، اما ـ خود این وحدت اختلاف آفرین است، زیرا نسبت به گویندگان سایر زبان ها که شماره آنها کم نیست، از دیده بیگانه می نگرند.

۳. وحدت در پرتو ایمان و عقیده

آیین اسلام در این مورد بر عقیده تکیه می کند و آن را عامل وحدت و یگانگی می داند، زیرا تا یک وحدت فکری و روحی و یگانگی در عقیده در میان انسان ها نباشد وحدت پایداری تحقق نمی پذیرد و لذا می فرماید: (إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ) یعنی جامعه با ایمان صمیمی ترین رابطه و پیوند را دارند در این صورت می توانند برادر یکدیگر شمرده شوند، ولی اگر گروه های دو دل، روزی برای یک سلسله مصالح دنیوی دست همدیگر را بفشارند، طولی نمی کشد که اختلاف فکری و روحی و تضاد منافع دست ها را از هم جدا می سازد.

جامعه ای که محور فکری و عقیدتی نداشته باشد و به صورت دسته های گوناگون، بر محور افکار مختلف و متضاد دور بزند و وحدت روحی و قدر مشترک فکری در میان آنها نباشد، تا آنجا که وحدت و اتحاد، ضامن منافع مادی آنهاست، می توانند به طور زندگی مسالمت آمیزی داشته باشند و اگر روزی یکی از متحدان، خود را بی نیاز از وحدت ببیند و منافع خود را در جدایی بیندیشد، تمام پیوندهای الفت که جنبه دنیوی داشت، مبدل به اختلاف و نفاق می گردد.

هرگز یک فرد مسلمان که به خدای یگانه و روز رستاخیز، به حکومت عدل و داد و لزوم پیروی از ملکات فاضله و سجایای انسانی، ایمان دارد، با یک فرد ملحد که به خدا و روز بازپسین اعتقاد ندارد و مسائل اخلاقی را بازیچه و افسانه می پندارد، نمی تواند برادر باشد.

از آنجا که ایمان در مهربانی و مواسات با یکدیگر تأثیر به سزایی دارد، پیامبر گرامی درباره اثر اخوت اسلامی می فرماید: «إنّما المؤمنون فی تراحمهم وتعاطفهم بمنزلة الجسد الواحد إذا اشتکی منه عضو واحد تداعی له سائر الجسد بالحمّی والسَهَر» «همانا مؤمنان، از نظر مهر و عاطفه به سان یک پیکرند; هر گاه عضوی از آن دچار دردی گردد، سایر اعضا با تب و بیداری و ناراحتی مراتب هم دردی خود را با آن عضو اعلام می دارند».

سعدی شیرین زبان از این حدیث الهام گرفته هر چند دائره وحدت را وسیع تر قرار داده است. چنین می گوید:

بنی آدم اعضای یکدیگرند * که در آفرینش ز یک گوهرند

چو عضوی به درد آورد روزگار * دگر عضوها را نماند قرار

نخستین گام پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) در این هدف

پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) به دعوت انصار وارد مدینه شد ولی بیماری دو دستگی اوس و خزرج را فرا گرفته بود. این دو طائفه سالیان درازی در آتش نبرد می سوختند، کاری که پیامبر کرد این بود که دو گروه را با هم برادر و متحد ساخت. البته به این اکتفا نکرد، و مسلمانانی که از نقاط دور، از حبشه و نقاط دیگر وارد سرزمین مدینه می شدند، و از نظر نژاد و زبان با ساکنان مدینه اختلاف داشتند، همه را تحت لوای وحدت اسلامی قرار داد.

تاریخ می گوید: روزی پیامبر اسلام در مسجد به پا خاست و رو به مسلمانان کرد و فرمود: «تآخوا فی اللّه أخوین» ای مردم! برخیزید دو تا دو تا با یکدیگر برادر شوید. سپس مسلمانان برخاستند و هر کدام با فردی که بیشتر مورد علاقه اش بود، برادر شد و خود پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) با امیر مؤمنان(علیه السلام) اعلام برادری نمود.

این گونه برادری که در دائره خاصی صورت پذیرفت، نمونه ای از وحدت و همدلی حاکم بر جامعه اسلامی بود که بر سر تمام افراد مسلمانان آن زمان سایه افکند و همه را برادر یکدیگر قرار داد.

وحدت اسلامی; هدف تیر نشانه دشمنان

از روزی که غرب استعمارگر در صدد تسخیر کشورهای اسلامی درآمدند، وحدت اسلامی را نشانه گرفته و بر اختلاف و دو دستگی دامن می زنند تا از این طریق بتوانند بزرگترین قدرت جهانی را از بین ببرند و در هر کشوری به احیای نژاد آن کشور تکیه کردند تا از این طریق وحدت اسلامی را بشکنند، حتّی در کشورهای عربی همین الآن بر عربیت به جای اسلامیت تکیه می کنند.

جای تأسف است الآن که قلم روی کاغذ در حال جریان است آتش جنگ و نبرد ویرانگر در برخی از کشورهای اسلامی شعله ور است. مثلاً کشور سودان به وسیله دو گروه سودانی در آتش جنگ فرو رفته و میلیون ها نفر آواره گشته و هزاران نفر کشته شدند. تو گویی اخوت اسلامی در این کشور پایان پذیرفته است.

سالیان درازی است که صهیونیسم غاصب هر روز جوانی از جوانان فلسطینی را شهید کرده و خانه آنان را ویران می سازد اما کشورهای اسلامی فقط نظاره گر این جنایت هستند، حتّی اجازه نمی دهند که مردم مسلمان مصر و اردن دیگر به کمک برادران خود برخیزند.

خدایا سران اسلامی را از این خواب غفلت بیدار بفرما، خدایا دست دولتهای استعمارگر را از کشورهای اسلامی کوتاه بفرما، خدایا همگان را به تحقق بخشیدن به آنچه امام صادق (علیه السلام) در این مورد می فرماید موفق بفرما آنجا که می فرماید: «تواصَلُوا و تبارُوا و تراحَمُوا وکُونوا اخوةً بررة، کما أمرکم اللّه عزوجل»( ): «با یکدیگر نزدیک شوید و نیکی کنید و به همدیگر رحم کنید و همگان به صورت برادرانه نیکوکار در آیید آن چنان که خداوند امر کرده است».

برگرفته از کتاب در مکتب وحی - آیت الله العظمی سبحانی