به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، در آیین رونمایی از کتاب سهجلدی "کلام اسلامی" که شب گذشته در سالن همایشهای مجتمع ناشران برگزار شد، آیتالله فیاضی، مدیر مجموعه علمی حکمت اسلامی، ضمن قدردانی از تلاشهای دستاندرکاران، کتاب سه جلدی کلام اسلامی، اظهار داشت: ابتدا از دکتر یوسفیان تشکر میکنم که با اهتمام ویژهای این اثر ارزشمند را به سرانجام رساندند. ما همگی خوشحالیم که این مجموعه با رهنمودهای بزرگان شکل گرفته و توانسته است در مسیری صحیح گام بردارد. این پروژه، نشانهای از رضایت حضرت ولیعصر (عج) است؛ چراکه با نیت خالصانه و برای رضای الهی آغاز شد.
اخلاص و عمل به وظیفه، کلید برکت و موفقیت در مسیر رضای الهی
وی افزود: از همان روزهای نخست این پروژه، افراد دغدغهمند و متخصصی وارد میدان شدند که با نقدهای سازنده و مباحث علمی، به پیشبرد این اثر کمک کردند. امروز، با لطف الهی، شاهد به بار نشستن این تلاشها هستیم که خود مایه امیدواری است. امیدواریم این اثر بتواند روز به روز برکات بیشتری داشته باشد و به رضای الهی نزدیکتر شود.
آیتالله فیاضی ادامه داد: مهم این است که انسان، لحظههای عمر خود را با خدا معامله کند و همواره به وظایف خود در قبال او آگاه باشد. باید بدانیم که رضایت ولی خدا همان رضایت خداوند است و اگر همه اعمال ما برای خدا باشد، خداوند نیز به کارهای ما برکت خواهد داد.
استاد حوزه علمیه با اشاره به روش زندگی بزرگان دین، از جمله امام خمینی(ره)، خاطرنشان کرد: حضرت امام (ره) با اخلاص کامل زندگی کردند و در همه لحظات عمرشان تنها به وظایف خود عمل کردند. ایشان هیچگاه به حرف دیگران توجه نمیکردند و تنها هدفشان انجام وظایف الهی بود.
وی در ادامه به خاطرهای از امام خمینی(ره) اشاره کرد و گفت: زمانی که شاه از ایران رفت، ایرانیان در فرانسه با خوشحالی در اقامتگاه امام جمع شدند. امام خمینی(ره) در میان آن جمع به ایراد سخنرانی پرداختند، در حین صحبتها، ایشان ناگهان به من فرمودند: "وقت نماز است" و بدون هیچ معطلی برای اقامه نماز رفتند. این نشاندهنده توجه کامل ایشان به وظایف الهی بود. این اخلاص و عمل به وظیفه، برکت عمر ایشان را دوچندان کرد و باعث شد انقلابی شکل بگیرد که هیچکس تصورش را نمیکرد.
آیتالله فیاضی تأکید کرد: ما امروز وظیفه سنگینی داریم. باید فرمایشات بزرگان را عملی کنیم و با تمام توان در مسیر رضای الهی قدم برداریم، امیدوارم که در این دوران حساس که شاهد ریزشهای فراوان هستیم، از جمله یاران و سربازان حقیقی حضرت ولیعصر(عج) باشیم.
مسئولیت سنگین علماء در مقابله با شبهات و تحقق اهداف متعالی دین
آیتالله فیاضی در بخش دیگری از سخنان خود به نقش علماء و اندیشمندان در ترویج معارف دینی و مقابله با چالشهای فکری اشاره کرد و گفت: در این زمان که فضای فکری و فرهنگی با مسائل و شبهات بسیاری روبروست، مسئولیت علماء سنگینتر از همیشه است. ما باید با تکیه بر میراث گرانبهای اسلامی، پاسخگوی نیازهای فکری و اعتقادی جامعه باشیم و راهنمایی دقیق برای جوانان و افراد جویای حقیقت ارائه دهیم.
استاد حوزه علمیه افزود: اگرچه دوران ما، دوران ریزشهای فراوان است، اما در کنار آن شاهد رویشهای ارزشمندی نیز هستیم. این مسئولیت ما را دوچندان میکند که با ارائه آثار علمی، پژوهشی و برنامههای هدفمند، در مسیر تحقق اهداف متعالی دین گام برداریم. حضور شما فرهیختگان در این نشستها و همایشها، خود نشانهای از اهتمام شما به این رسالت است.»
وی با تأکید بر اهمیت اخلاص در عمل، اظهار داشت: برای آنکه کارهایمان برکتی داشته باشد و به نتیجه مطلوب برسد، باید نیتهای خود را خالص کنیم. رضایت الهی و ولی خدا، باید هدف اصلی ما باشد. این کتاب، نتیجه چنین نیتی است و امید داریم که به عنوان چراغ راهی برای دانشپژوهان و اهل علم، اثرگذاری بالایی داشته باشد.
آیتالله فیاضی سخنان خود را با دعایی اینگونه پایان داد: از خداوند متعال میخواهیم که این قدمهای علمی و معنوی را مورد قبول درگاهش قرار دهد و ما را در زمره خادمان حقیقی دین و مکتب اهلبیت (علیهمالسلام) قرار دهد. همچنین آرزو میکنم که این اثر ماندگار، منشأ خیری برای نسلهای آینده باشد.
حجتالاسلام والمسلمین رضانژاد: اهمیت علم کلام و نقش آن در تبیین اصول اعتقادی اسلام
حجتالاسلام والمسلمین رضا نژاد، مدیر گروه کلام مجمع عالی حکمت اسلامی در ادامه آیین رونمایی کتاب "کلام اسلامی" که در سه جلد منتشر شده، با اشاره به اهمیت انجام وظایف فردی و دینی گفت: انسان باید توجه داشته باشد که وظیفه خود را انجام دهد و نماز خود را به جا آورد. دعوت به خداوند بزرگترین کار است و دستور خداوند باید مقدم بر همه چیز باشد. کسی که چنین رویکردی داشته باشد، خداوند متعال بر عمر او برکت میگذارد و برکت این امر در ایجاد انقلابی است که برخلاف تصورات پیشین، در نهایت به نتیجه خواهد رسید. این مسئولیت ما را سنگینتر میکند و علمای دین وظیفه سنگینی دارند. همانطور که امام خمینی (ره) نیز بارها به این نکته اشاره کردهاند که سفارشها انجام نشدهاند، امیدوارم که بتوانیم قدمهای ثابت برداریم و زمینهساز ظهور باشیم، چرا که ممکن است این دوره با چالشهایی روبهرو باشد که در روایات متعددی ذکر شده است. باید مراقب باشیم و سعی کنیم که در مسیر مرضی خداوند و صاحبالزمان (عج) حرکت کنیم.
وی سپس به اهمیت علم کلام اشاره کرد و افزود: علم کلام، بهویژه در زمینه شناخت خداوند و صفات و افعال الهی، از جمله مسائل حیاتی در دین اسلام است. کلام اسلامی از اولین پیام پیامبر اکرم(ص)، که با مبحث توحید آغاز شد، تا روایات ائمه معصومین(ع) و بعدها در قرون مختلف اسلامی، همواره در راستای تبیین و اثبات وجود خداوند و صفات الهی بوده است. در قرن اول، مباحث کلامی از طریق گفتگوهای میان پیامبر(ص) و مسلمانان آغاز شد و در قرنهای بعدی، پاسخ به سوالات و ردیهنویسیهای مختلف انجام گرفت. در قرن چهارم، تدوین مباحث کلامی با هدف ساماندهی اصول و فروع اعتقادی آغاز شد. در دوران غیبت، مباحث کلامی بیشتر بر محور مسأله امامت و غیبت امام زمان (ع) قرار گرفت.
حجتالاسلام والمسلمین رضانژاد سپس به اهمیت کتاب "کافی" و نقش آن در تدوین مباحث کلامی پرداخت و ابراز داشت: "کتاب "کافی" که توسط مرحوم کلینی در طول ۲۱ سال گردآوری و تدوین شده است، در زمینه علم کلام اهمیت ویژهای دارد. این کتاب بهویژه در تبیین اصول کلامی و مسائل اعتقادی جایگاه بالایی دارد.
کتاب کلام اسلامی و تلاش برای پر کردن خلأهای کلام قدیم و جدید در جوامع علمی
وی افزود: "در دوره غیبت کبرا، علمای بزرگی همچون شیخ صدوق و شیخ مفید، کتابهای کلامی مهمی نوشتند که در پی آن، آثار بزرگی مانند "تجرید الاعتقاد" توسط خواجه نصیرالدین طوسی منتشر شد. این کتاب نیز در دورههای مختلف توجه بسیاری از علمای بزرگ را جلب کرد و هماکنون در بسیاری از دانشگاهها بهعنوان منبعی معتبر برای تدریس کلام و فلسفه استفاده میشود."
مدیر گروه کلام مجمع عالی حکمت اسلامی ادامه داد: کتاب "کافی" یکی از مهمترین آثار در این زمینه است که توسط مرحوم کلینی جمعآوری و تدوین شد. این کتاب شامل هشت جلد است که در آن مباحث اعتقادی به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است. در دورانهای بعد، کتابهای کلامی دیگری مانند "حل الاعتقادات" و "تصحیح الاعتقادات" توسط بزرگانی همچون شیخ صدوق و شیخ مفید نوشته شد. در قرنهای ششم و هفتم نیز کتابهایی همچون "تجرید الاعتقاد" و "کشف المراد" توسط علمای بزرگ مانند خواجه نصیرالدین طوسی و علامه حلّی تدوین شدند.
وی به اهمیت کتاب "کلام اسلامی" و شرح آن بر "کشف المراد" نیز اشاره کرد و گفت: این کتاب، با ویژگیهای خاص خود، تفاوتهای چشمگیری با سایر آثار کلامی دارد. یکی از ویژگیهای برجسته آن، شرح مبسوط و مفصل است که به تحلیل مسائل پیچیده و مثالهای مختلف پرداخته است. همچنین در این کتاب، منابع کلامی مختلف شیعه و سنی در هر مبحث بهطور کامل معرفی شده است، که برای محققان و دانشپژوهان این حوزه بسیار مفید است. علاوه بر این، در این کتاب به مسائل کلامی جدید نیز پرداخته شده و حتی به شبهات مختلف پاسخ داده شده است.
جایگاه علمی و اهمیت کتاب کلام اسلامی در پر کردن خلأهای کلام قدیم و جدید
حجتالاسلام والمسلمین رضانژاد در ادامه سخنان خود با بیان این که این کتاب بتواند خلأهای موجود در مباحث کلام قدیم و جدید را پر کند و در جوامع علمی جایگاه ویژهای پیدا کند، ابراز داشت: امیدواریم با تلاشهای رسانهای و علمی، این کتاب در مجامع علمی شناخته شود و جایگاه خود را در میان آثار کلامی دیگر پیدا کند، این کتاب نه تنها بهعنوان یک منبع علمی معتبر برای محققان و دانشجویان در سطوح مختلف مورد استفاده قرار خواهد گرفت، بلکه با نگاه وحیانی و عقلی، در دوران معاصر نیز حائز اهمیت است.
مدیر گروه کلام مجمع عالی حکمت اسلامی سپس به اهمیت علم کلام پرداخت و افزود: علم کلام با هدف شناخت خداوند متعال و ویژگیهای او شکل گرفت، این علم در تاریخ اسلام در پاسخ به نیازهای دینی و اعتقادی مسلمانان رشد کرده است، قرآن کریم نیز آیات فراوانی درباره مسائل اعتقادی و دینی دارد و پیامبر گرامی اسلام (ص) نخستین ماموریت خود را در راستای تبیین توحید و اعتقاد به خداوند آغاز کردند.
وی همچنین به تاریخچه علم کلام در دورههای مختلف اشاره کرد و بیان داشت: در قرن اول هجری، علم کلام بیشتر در قالب مباحث پرسشی و پاسخگویی به مسائل اعتقادی آغاز شد. در قرن دوم هجری، با شروع بحثهای فلسفی و عقلی، علم کلام شکلجدیدتری به خود گرفت، در قرن چهارم هجری، تدوین اصول کلامی بهطور جدی آغاز شد و در دورههای بعد، با ورود فلسفه به جهان اسلام، مباحث کلامی بهویژه در حوزه امامت و غیبت امام عصر (علیهالسلام) توسعه یافت.
ضرورت تقویت پژوهشهای کلامی در برابر چالشهای فکری و فرهنگی امروز
حجتالاسلام والمسلمین رضانژاد بر اهمیت پژوهشهای دینی و کلامی در جامعه تأکید کرد و گفت: در شرایط کنونی که جهان با چالشهای مختلف علمی و دینی مواجه است، نیاز به کار علمی و پژوهشی در عرصه کلام بیش از پیش احساس میشود. پژوهشهای کلامی باید بهگونهای باشد که علاوه بر پاسخ به شبهات موجود، بتواند جوانان و عموم مردم را به عمق معارف دینی و اعتقادی سوق دهد و آنها را از انحرافات فکری و فرهنگی که در دنیای معاصر فراگیر شده است، محافظت کند.
وی افزود: امروزه رسانهها و فضای مجازی بهعنوان یکی از ابزارهای تأثیرگذار بر افکار عمومی به شمار میآیند و از همینرو نیاز داریم که بهطور جدیتر به تولید محتوای کلامی مناسب و اثربخش توجه کنیم تا بتوانیم در برابر این جریانها ایستادگی کنیم. اگر ما نتوانیم معارف اسلامی را به زبان روز و در قالبی قابل فهم برای مخاطبان مختلف ارائه دهیم، قطعاً در برابر شبهات و هجمههای فکری، موفق نخواهیم بود.
مدیر گروه کلام مجمع عالی حکمت اسلامی در ادامه، از پژوهشگران و نویسندگان خواست که در نگارش آثار کلامی خود، توجه ویژهای به مستندات و منابع معتبر دینی داشته باشند و از گفتمانهای جدید علمی بهرهبرداری کنند تا بتوانند مسائل پیچیده دینی را بهطور روشن و منطقی تبیین نمایند.
وی همچنین به لزوم همکاری حوزههای علمیه و دانشگاهها در این زمینه اشاره کرد و گفت: حوزه علمیه باید با تعامل و همکاری بیشتر با دانشگاهها، به تقویت مباحث کلامی در سطح دانشگاهی بپردازد. این همکاری میتواند بهویژه در آموزش کلام اسلامی در رشتههای مختلف دانشگاهی کمک کند و گام بزرگی در گسترش علم کلام در جامعه علمی کشور باشد.
حجتالاسلام والمسلمین رضا نژاد در پایان از تلاشهای تالیفکنندگان کتاب کلام اسلامی، بهویژه دکتر یوسفیان، قدردانی کرد و اظهار داشت: این کتاب یکی از گامهای مهم در راستای تبیین دقیق مسائل کلامی و اعتقادی است. امید است که این اثر بهعنوان یک منبع علمی و دینی معتبر، در اختیار پژوهشگران و علاقهمندان به کلام اسلامی قرار گیرد و به تقویت درک صحیح از مبانی اسلام در جامعه کمک شایانی کند.
وی در پایان با اشاره به نقش مؤثر دکتر یوسفیان در تدوین و شرح این کتاب، افزود: از زحمات و تلاشهای ارزشمند ایشان در تهیه این اثر گرانسنگ قدردانی میکنم. کتاب کلام اسلامی بهعنوان یک منبع جامع و معتبر، میتواند برای پژوهشگران و دانشجویان در سطوح مختلف علمی مفید باشد و به بسیاری از شبهات کلامی و فلسفی موجود در جامعه پاسخ دهد.
یوسفیان: پژوهشهای کلامی باید مبتنی بر منابع معتبر و تحلیلهای دقیق باشند
دکتر یوسفیان، نویسنده کتاب «کلام اسلامی» که در سه جلد تدوین شده در ایین رونمایی که در سالن همایشهای مجتمع ناشران برگزار شد، اظهار داشت: از مجمع عالی حکمت و مسئولان مجتمع ناشران که این برنامه را در اختیار ما قرار دادند و در برنامهریزی و اجرای آن همکاری کردند، صمیمانه تشکر میکنم. همچنین از تمامی عزیزانی که در این مسیر ما را یاری کردند، قدردانی مینمایم.
وی افزود: کتاب سهجلدی کلام اسلامی شامل مطالب ارزشمندی است که جایگاه ویژهای در حوزه علم کلام و معارف اسلامی دارد. این اثر، با تکیه بر منابع مهمی همچون کشفالمراد، از اهمیت قابلتوجهی برخوردار است. در مباحث مقدماتی هر سه جلد، نکات کلیدی و اساسی مطرح شده که توجه به آنها برای پژوهشگران و علاقهمندان این حوزه ضروری است.
یوسفیان درباره ابزارهای پژوهشی بهکاررفته در فرآیند نگارش این اثر بیان کرد: برای تدوین این کتاب از ابزارها و نرمافزارهای متعددی بهره گرفتم. بااینحال، گاهی پیش میآید که این نرمافزارها پاسخگوی تمامی نیازهای تحقیقاتی نیستند. بهعنوان مثال، برای یافتن برخی احادیث خاص، لازم بود از منابع متعدد بهرهبرداری کنم و تحقیقات دستی انجام دهم. در این مسیر بیش از ۲۰۰۰ روایت را بررسی و تحلیل کردم تا منبع و معنای دقیق آنها مشخص شود. این فرآیند دشوار اما ضروری بود، چراکه نتایج علمی و معتبر را تضمین میکند.
وی همچنین به چالشهای دسترسی به منابع دستاول اشاره کرد و گفت:گاهی منابع اولیه بهراحتی در دسترس نیستند. برای مثال، روایتی که در صحیح بخاری یا صحیح مسلم موجود است، نیازی به جستجوی بیشتر ندارد؛ اما اگر روایتی در منابع متأخرتر مانند مسند احمد ذکر شده باشد، تحلیل و ارزیابی بیشتری نیاز دارد. به همین دلیل، ارجاعات کتاب را به گونهای طراحی کردم که پاسخگوی نیاز محققان با گرایشهای مختلف مذهبی باشد و زمینه پژوهش دقیقتری را فراهم کند.
نویسنده کتاب «کلام اسلامی» در ادامه به اصولی که در تألیف این اثر رعایت شده است اشاره کرد و گفت: یکی از اصول مهم در این کتاب، ارائه ارجاعات هدفمند و جامع است. در مباحث کلامی، تلاش کردم دیدگاههای مختلف از مکاتب اشاعره، ماتریدیه و امامیه را بهصورت مقایسهای بیان کنم. این رویکرد نهتنها به غنای محتوای کتاب افزوده، بلکه امکان تحلیل دقیقتری را برای مخاطبان فراهم کرده است. مطالعه این اثر به مخاطبان این فرصت را میدهد که با تفاوتها و اشتراکات فکری مذاهب اسلامی آشنا شوند.
ترکیب روشهای سنتی و مدرن برای فهم مشترک مکاتب اسلامی
وی درباره شیوه تحقیق خود افزود:در ارجاعات این کتاب، اصول مشخصی را رعایت کردهام. بهعنوان نمونه، اگر مسئلهای کلامی مطرح میشد، دیدگاه هر مکتب اسلامی معتبر، از اشاعره گرفته تا ماتریدیه و امامیه، آورده شده است. هدف این بود که کتاب بتواند بستری برای درک بهتر تفاوتها و اشتراکات فکری مذاهب اسلامی فراهم کند. این شیوه، راهی برای نزدیکتر شدن به فهم مشترک و احترام به دیدگاههای مختلف اسلامی است.
یوسفیان به نقش ابزارهای دیجیتال در پژوهشهای خود نیز اشاره کرد و گفت:نرمافزارها و ابزارهای دیجیتال در فرآیند پژوهش بسیار کمککننده هستند، اما گاهی نمیتوان به آنها اکتفا کرد. برای مثال، در جستجوی احادیث خاص، ممکن است نرمافزارها همه منابع را پوشش ندهند. در چنین شرایطی، پژوهش دستی و استفاده از منابع متنوع ضروری میشود. به همین دلیل، در نگارش این کتاب از ترکیبی از روشهای سنتی و مدرن بهره گرفتم. این روش، علاوه بر حفظ دقت علمی، امکان بررسی جامعتر منابع را فراهم کرده است.
در ادامه، نویسنده کتاب «کلام اسلامی» به سختیهای شخصی در فرآیند تألیف این اثر اشاره کرد و بیان داشت: تدوین چنین کتابی نیازمند زمان و تلاش بسیاری است. گاهی لازم بود ساعتها برای تحلیل یک روایت یا مقایسه دیدگاههای مختلف صرف کنم. همچنین، هماهنگی میان منابع اسلامی با توجه به تفاوتهای زبانی، تاریخی و محتوایی، یکی از چالشهای بزرگ این مسیر بود. این سختیها، هرچند زمانبر بودند، اما در نهایت به تولید اثری علمی و جامع منجر شدند که امیدوارم مورد استفاده پژوهشگران و علاقهمندان قرار گیرد.
وی افزود: تدوین این کتاب نهتنها یک تجربه علمی، بلکه یک تجربه معنوی نیز بود. هر صفحه از این اثر نشاندهنده تلاش برای گسترش فهم دقیقتر از معارف اسلامی است. امیدوارم این کتاب بتواند گامی مؤثر در ارتقای دانش کلام اسلامی و ایجاد پلی برای گفتوگوی علمی میان مکاتب مختلف باشد.
علم کلام ابزار پاسخگویی به شبهات و تقویت بنیانهای اعتقادی در جوامع اسلامی
یوسفیان از تمامی دستاندرکاران این مراسم و مخاطبان قدردانی کرد و گفت: امیدوارم این کتاب بتواند منبعی مفید برای دانشجویان، طلاب و علاقهمندان به علم کلام باشد. از مجمع عالی حکمت و تمام عزیزانی که در این مسیر ما را یاری کردند، سپاسگزارم. همچنین از انتشاراتیهایی که در فرآیند چاپ این اثر با ما همکاری داشتند، تشکر میکنم. هدف ما همواره ارائه آثاری بوده که بتوانند در مسیر فهم بهتر معارف اسلامی نقشآفرینی کنند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت پرداختن به علم کلام در دنیای امروز اشاره کرد و گفت: در شرایطی که جوامع اسلامی با چالشهای فکری و عقیدتی مختلفی مواجه هستند، علم کلام میتواند بهعنوان ابزاری اساسی برای پاسخگویی به شبهات و استحکامبخشی به بنیانهای اعتقادی مورد استفاده قرار گیرد. این کتاب، با ارائه دیدگاههای مختلف و مقایسه آنها، تلاش دارد تا زمینهای برای گفتوگوهای علمی و تعمیق فهم دینی فراهم کند.
نویسنده کتاب «کلام اسلامی»، همچنین بر نقش مراکز علمی و پژوهشی در حمایت از تألیفات علمی تأکید کرد و افزود: بدون حمایت و همکاری نهادهای علمی و فرهنگی، تدوین و انتشار چنین آثاری بهسختی ممکن است. از این رو، مجمع عالی حکمت و دیگر مراکز مرتبط، نقش مهمی در ارتقای پژوهشهای دینی و ارائه آثار علمی ایفا میکنند.
وی در پایان سخنان خود گفت: امیدوارم این کتاب بتواند گامی کوچک در جهت ترویج علم کلام و گسترش معارف اسلامی باشد. ما باید در مسیر تبیین صحیح آموزههای دینی و ارائه پاسخهای علمی و مستدل به پرسشها و شبهات معاصر تلاش کنیم. این مسئولیت بر عهده همه ما، بهویژه پژوهشگران و اساتید حوزه و دانشگاه، است.
در بخش پایانی مراسم، از سه جلد کتاب کلام اسلامی، اثر دکتر یوسفیان که به همت مجمع عالی حکمت اسلامی تألیف و با برنامهریزی مجتمع ناشران رونمایی شده بود، قدردانی بهعمل آمد. این اثر که بهعنوان یکی از منابع ارزشمند در حوزه علم کلام و معارف اسلامی شناخته میشود، مورد تحسین و تقدیر اساتید، پژوهشگران و صاحبنظران حاضر در مراسم قرار گرفت.
در پایان این مراسم، لوح تقدیر و یادبودی به دکتر یوسفیان به پاس تلاشهای ارزنده و علمی ایشان در تدوین این اثر فاخر اهدا شد. این تقدیر، تجلیلی از زحمات چندینساله ایشان در پژوهش، تألیف و گردآوری محتوای غنی علمی برای جامعه اسلامی بود. حاضران همچنین از تلاش ایشان برای ایجاد پیوندی عمیقتر میان مکاتب مختلف کلامی اسلامی تمجید کردند.
این مراسم با حضور پژوهشگران و علاقهمندان به حوزه معارف اسلامی، فرصتی برای تبادلنظر درباره اهمیت چنین آثاری در گسترش و عمقبخشی به مطالعات اسلامی بود. تجلیل از این اثر علمی، یادآور اهمیت تلاشهای مستمر در عرصه تولید دانش دینی و ایجاد بستری برای درک متقابل میان دیدگاههای مختلف اسلامی است.
نظر شما