به گزارش خبرگزاری حوزه از شیراز، حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم کلانتری در همایش بین المللی «هلال نوروزی در نگین بافت تاریخی شیراز که در حرم مطهر شاهچراغ(ع) برگزار شد، به بررسی نوروز در اسلام و روایات اسلامی و اهمیت جایگاه شیراز، به عنوان شهر دین، حماسه و هنر، پرداخت.
استاد دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران در ابتدای این همایش، ضمن تبریک ماه مبارک رمضان و ولادت با سعادت حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام، به حدیثی از امام صادق علیه السلام پیرامون نوروز اشاره کرد و افزود: «از معلی بن خنیس روایت است که گفت: به محضر امام صادق علیهالسلام در روز نوروز وارد شدم که فرمود: میدانی امروز چه روزی است؟ گفتم: فدایتان شوم، این روز روزی است که عجم آن را بزرگ میدارند و در آن هدیه می دهند. امام صادق علیه السلام فرمود: قسم به بیت عتیقی که در مکه است(کعبه)، این نیست مگر برای امری قدیمی، که آن را برایت می گویم تا آن را بفهمی. گفتم : ای سید من! اگر این از جانب شما آموخته شود، برای من دوست داشتنی تر است از اینکه اموات من زندگی کنند و دشمنان من بمیرند، پس حضرت فرمود: ای معلی! روز نوروز، روزی است که الله از بندگان پیمان گرفت که او را عبادت کنند و بر او شریکی قرار ندهند؛ به رسل و حججش ایمان آورند و به ائمه علیهم السلام ایمان آورند؛ اولین روزی است که خورشید در آن طلوع کرده و بادها در آن وزیدن گرفته اند و زینت زمین در این روز آفریده شده؛ روزی است که کشتی نوح بر کوه جودی استقرار یافت؛ روزی است که در آن رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم) امیرالمؤمنین را بر شانه هایش گذاشت تا بتهای قریش را از بالای بیت الحرام سنگ زند و بشکند و همینطور است درباره ابراهیم علیه السلام.
وی در ادامه اضافه کرد: روزی است که نبی(صلی الله علیه و آله و سلم) به اصحابش امر کرد که با علی علیه السلام به اسم امیرالمؤمنین بیعت کنند و در آن روز بیعت دوم واقع شد؛ آن روزی بود که علی علیه السلام به اهل نهروان ظفر یافت و ذوثدیه را کشت؛ روزی است که قائم ما و ولاة الأمر ظهور می کنند و آن روزی است که قائم ما علیه السلام بر دجال، ظفر می یابد و او را در زباله دانی کوفه به دار می کشد و روز نوروزی نیست مگر اینکه ما در آن در پی فرج هستیم برای اینکه آن روز از ایام ما و ایام شیعه ماست که عجم آن را حفظ کرده در حالی که شما آن را ضایع کردید، و فرمود: پیامبری از انبیاء از پروردگارش سؤال کرد که چگونه این قومی را که فوت و خارج شده اند زنده میکند، که خداوند به او وحی کرد که بر قبور آنان آب بپاشد. در این روز که اولین روز از سال ایرانیان است پس زنده شدند و زندگی کردند در حالی که تعدادشان سی هزار نفر بود و بدین سان پاشیدن آب در نوروز سنت شد».
تولیت حرم مطهر شاهچراغ(ع) تصریح کرد: نوروز، روزی است که ایرانیها برای آن ارزش قائل هستند؛ به تعبیر ما نوروز یعنی روز توحید، همانگونه که در قرآن به آن اشاره شده است «وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِی کُلِّ أُمَّةٍ رَسُولًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ»؛ «به میان هر ملتی پیامبری مبعوث کردیم، که خدا را بپرستید و از بت دوری جویید»؛ (آیه ۳۶، سوره نحل)؛ در بیان امام صادق علیه السلام آمده است که نورز آن روزی است که خداوند از بندگانشان عهد گرفت که مسیر ایمان و بندگی را ادامه بدهند؛ روز اول نوروز که شروع سال فارسی است، آن روزی است که خدا از فطرت بشر و در عالم زر، این عهد را گرفت.
وی خاطرنشان کرد: امام صادق علیه السلام در روایت مذکور فرمودند که «ما مِن یَومِ نَیروزٍ إلاّ و نَحنُ نَتَوقَّعُ فِیهِ الفَرَجَ لأِنَّهُ مِن أیّامِنا و أیّامِ شِیعَتِنا»؛ «هیچ نوروزی نیست مگر آن که ما در آن روز منتظر فرج [ظهور قائم آل محمّد صلی الله علیه و آله] هستیم؛ چرا که نوروز از روزهای ما و شیعیان ما است»؛ بر اساس این سخن امام صادق(ع)، فرج امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) در نوروز اتفاق میافتد، یعنی آن منجی عالم بشریت که تمام ادیان الهی وعده ظهور او را دادهاند به عنوان کسی که جهان را مملو از عدل و داد میکند، روز ظهور ایشان همزمان با آغاز سال شمسی یعنی همان نوروز است. این نشان میدهد که نوروز یک ریشه دینی در سراسر دنیا دارد.
حجت الاسلام والمسلمین کلانتری عنوان کرد: زمانی که به بافت تاریخی شیراز نگاه میکنیم، متوجه میشویم که این بافت دقیقاً بر اساس همین روایت شکل گرفته است، یعنی در مرکز این بافت تاریخی، حرم مطهر امین ولایت، حضرت احمدبن موسی الکاظم علیهماالسلام قرار دارد، کسی که از ریشه امامت و دعوتکننده به توحید خالص الهی است، همان توحیدی که امام علیه السلام فرمودند روز نوروز، روز توحید میباشد، همان خورشید فروزانی که محبان اهلبیت(علیهم السلام) بر گرد آن اجتماع کردهاند و بعد شهر شیراز در این بافت تاریخی به وجود آمده است. یعنی مساجد بزرگ شیراز، بر محور حرم مطهر شکل گرفته است، از جمله مسجد جامع عتیق، مسجد جامع شهداء و مساجد متعددی که همه به شکلی به حرم مطهر، این مرکز عظیم، وصل میشوند. از طرفی، همین پایگاه بزرگ، محور و مرکز اصلی آموزش علوم دین قرار میگیرد.
وی ادامه داد: مدارس تاریخی شیراز بر محور همین حرم مطهر، به وجود آمده است، یعنی جایی که شخصیت عظیمی مانند صدرالمتألهین شیرازی شکل گرفت و به کل بشریت عرضه شد. مدرسه خان، مدرسه حکیم، مدرسه آقا بابا خان و ... از مراکز قدیمی آموزشی شیراز هستند که پیرامون این بارگاه منور شکل گرفتهاند؛ حتی مرکز اقتصادی و تجاری شیراز هم بر محور این حرم مطهر میباشند، بازار وکیل که از شمال شیراز به این مرکز وصل میشود و بازارهای متعددی که در اینجا شکل گرفته است؛ به لحاظ علمی، شیراز از حیث خدمات ادبی و فرهنگی که در تاریخ به کل بشریت ارائه داده است، کم نظیر میباشد و همه بر محور این حرم مطهر شکل گرفته است.
رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی، با بیان اینکه شیراز همزمان دارای سه ویژگی برجسته است، گفت: این سه ویژگی همواره در کنار هم در شیراز وجود داشته است؛ نخست دینداری، که این حرم مطهر و حضور بیشترین امامزادگان در این شهر، نشانی بر تائید آن است و پرورش تعدادی از فقیهان بزرگ در جهان اسلام که از شیراز سرچشمه گرفته، نیز گواه بر این ادعا است.
تولیت حرم مطهر شاهچراغ(ع) دومین ویژگی شیراز را حماسی بودن این شهر بیان کرد و گفت: استان پهناور فارس و شهر کهن شیراز در این زمینه همیشه خوش درخشیده است. یکی از افتخارات این استان و شهر، مبارزه جدی با استکبار انگلستان است که در تاریخ نیز ثبت شده است. مورد دیگر، نقشآفرینی در انقلاب اسلامی ایران که بزرگترین انقلاب مردمی تاریخ جهان است. اولین جرقهها در حوزه انقلاب اسلامی در سالهای ۱۳۴۱ و ۱۳۴۲ زده شد. در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در میدان احمدی که هماکنون به یکی از بخشهای حرم مطهر تبدیل شده است، جمعی از مردم شیراز به شهادت رسیدند و خون آنها کف خیابانها و در جوار حرم مطهر حضرت شاهچراغ علیهالسلام جاری شد. شیراز، شهری است که از درون آن فرد بزرگی مانند میرزای شیرازی ظهور کرد که با یک سطر نوشته، استعمار انگلستان را به زانو درآورد؛ «بسم الله الرحمن الرحیم، الیوم استعمال تنباکو و توتون در حکم محاربه با امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف میباشد»؛ با همین جمله، هم سلطنت آن روز را از پا درآورد و هم سلطه انگلستان را در هم شکست. این چیزی بود که از یک عالم بزرگ شیرازی در تاریخ ثبت شده است و این روند ادامه پیدا کرد.
وی سوّمین ویژگی برجسته شهر شیراز را هنر دانست و گفت: اصالت بزرگترین ادیبان و هنرمندان در تاریخ، به شیراز بر میگردد. همین حرم مطهر حضرت شاهچراغ علیه السلام، نماد هنر دینی میباشد که توجه بسیاری از جهانگردان جهان را به خود جلب کرده است. فردی که اذن دخول ورودی حرم مطهر را نوشته است، کسی است که اهل و پرورش یافته همین شهر میباشد و بزرگترین کاتب زیارتنامههای اهل بیت(ع) نیز ایشان هستند. بنده در سفری که به هندوستان داشتم، به تاج محل رفتم که آنجا یک اثر عظیم فرهنگی و یک بنای کم نظیر دینی میباشد که در سرتا سر آن آیه و سورههای قرآن نوشته شده است و آن نوشتهها از آثار هنرمندان شیرازی میباشد. همچنین در شهر آگرا هندوستان در آرمگاه قاضی نورالله شوشتری که در تشیّع به «شهید ثالث» معروف میباشد که آثار ایشان هنوز هم در مجامع علمی و علوم دینی مورد استفاده است، در ورودی مقبره ایشان یک زیارتنامه نصب شده است که در پایین آن نام هنرمند شیرازی استاد محمد نعمتی نوشته شده، که ایشان یکی از کاتبان بزرگ قرآن مجید و در قید حیات میباشند، بسیاری از نوشتههای حرم مطهر نیز از کارهای ایشان است.
تولیت آستان مقدس احمدی و محمدی علیهماالسلام، در پایان به تعبیر مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در مورد شیراز اشاره کرد که میفرمایند: شیراز بالاترین تراز همنشینی دین، حماسه و هنر در کشور را دارا میباشد. تلفیق همزمان این سه باهم بزرگترین برجستگی استان فارس و شهر شیراز است؛ که همه اینها در استان فارس و شهر شیراز دارای نماد میباشد.
نظر شما