خانم پورحسینی، استاد اخلاق مدارس علمیه خواهران، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، به جایگاه معنوی شب‌های قدر پرداخت و اظهار داشت: شب‌های قدر فرصت بی‌بدیلی برای تقویت معنویت در درون انسان است و هر فرد مؤمن می‌تواند از این شب‌ها به‌عنوان سکوی پرشی برای تحقق اهداف بزرگ اجتماعی و تمدنی بهره بگیرد.

وی با اشاره به جایگاه منحصر به فرد سوره مبارکه روم در قرآن کریم و اهمیت تلاوت آن در شب بیست‌وسوم ماه رمضان، بیان کرد: امام صادق(ع) تأکید زیادی بر تلاوت این سوره داشته‌اند، زیرا محتوای آن نه تنها با مفاهیمی عمیق و هدایت‌گرانه همراه است، بلکه به‌طور مستقیم به پیروزی، نصرت و ایجاد تمدن اسلامی ارتباط دارد. آیات ابتدایی این سوره که شادی مؤمنان و پیروزی‌های مسلمانان را مطرح می‌کند، به ظهور حضرت مهدی(عج) تطبیق داده شده است. عبارت «یفرح المومنون» به شادی و پیروزی مسلمانی اشاره دارد که وعده قطعی الهی است.

پورحسینی با اشاره به آیات هفده و هجده سوره مبارکه روم، افزود: این آیات از سوی حضرت علی(ع) بر ذکر صبح و شام تأکید شده‌اند زیرا اهمیت تسبیح و اتصال دائمی به خداوند را نشان می‌دهند. چنین ارتباط معنوی می‌تواند انسان را به سوی توفیقات الهی نزدیک کرده و ظرفیت حضور مؤمنانه در صحنه‌های اجتماعی و تاریخی را فراهم کند.

این استاد حوزه علمیه خواهران با توجه به پیام ویژه‌ای که مفهوم پیروزی و نصرت در این سوره دارد، به اهمیت نگاه قرآنی به فتح و پیروزی اشاره کرد و اظهار داشت: شهادت در اسلام فضیلت بزرگی است، اما نباید فراموش کرد که پیروزی و نصرت، ارزش محوری و بنیادین اسلام است، ضربت حضرت علی(ع) به عمر بن عبدود در جنگ احزاب، نمونه‌ای از پیروزی‌هایی است که پیامبر اکرم(ص) آن را برتر از عبادت جن و انس معرفی کردند، این نشان می‌دهد که فتح و پیروزی مسیری است که برنامه اصلی اسلام را شکل داده و باید در راستای تحقق تمدن اسلامی از آن استفاده کرد.

وی در ادامه، معنویت شب‌های قدر را فرصتی دانست که می‌تواند برای ایجاد تمدنی اسلامی به کار گرفته شود و اظهار داشت: ما در شب‌های قدر ذخایر معنوی فراوانی کسب می‌کنیم؛ از ذکر، دعا، تلاوت قرآن و نماز گرفته تا تفکر و تأمل در عظمت الهی، اما سوال اساسی این است که این ذخایر قرار است در کجا و چگونه مصرف شوند؟ سوره مبارکه روم پاسخی روشن به این سوال ارائه می‌دهد؛ اینکه معنویت، اگر در مسیر تغییرات اجتماعی و تمدنی به کار گرفته نشود، کامل نخواهد بود.

پورحسینی با تمرکز بر پیام‌های اجتماعی سوره روم، به جایگاه کارگروه‌های مورد اشاره در این آیات پرداخت و افزود: یکی از مفاهیم کلیدی این سوره، تشکیل جمع‌ها و کارگروه‌هایی است که مسئولیت هدایت جامعه به سوی اهداف متعالی را بر عهده دارند. قرآن کریم کلمه«قوم» را برای اشاره به جمع‌هایی استفاده می‌کند که قیام به فعالیت و مسئولیتی مشخص انجام داده‌اند. در این سوره، چهار گروه مهم قرآنی از میان آیات استخراج می‌شوند که حرکت معنوی جامعه را شکل می‌دهند.

وی به بررسی ابعاد اولین گروه پرداخت و گفت: تفکر و اندیشه یک اصل بنیادی در قرآن کریم است. آیه «إِنَّ فِی ذَٰلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ» معرف گروهی است که مبنا و رویکردشان تفکر درباره آفرینش، شگفتی‌های طبیعت و مسائل عمیق اجتماعی است. بنابراین مؤمنان باید بر اساس تفکر قرآنی وارد عمل شده و سطح تفکر جمعی را ارتقا دهند.

پورحسینی به نقش شنیدن حقایق الهی پرداخت و گفت: شنیدن آیات الهی نه تنها باعث ایمان قلبی در افراد می‌شود، بلکه می‌تواند مسیر اصلاح جامعه را هموار کند. آیه بیست‌وسوم این سوره، گوش سپردن به حقیقت را به‌عنوان یکی از ابزارهای هدایت، سازندگی و تمدن‌سازی معرفی کرده است.

استاد اخلاق مدارس علمیه خواهران با اشاره به بخش دیگری از پیام‌های این سوره، خردورزی و توجه به عقلانیت را محور اصلی جامعه اسلامی دانست و اظهار داشت: خردورزی در آیه‌های فراوانی از قرآن کریم مورد اشاره قرار گرفته است و سوره مبارکه روم نیز امت مؤمن را به عقلانیت دعوت می‌کند، موانعی همچون هوای نفس و شرک عملی که در مسیر تحقق عقلانیت اجتماعی قرار دارند، باید رفع شوند تا این جامعه بتواند به سوی تعالی حرکت کند.

پورحسینی به تأثیر معنویت بر شکل‌گیری تمدن اشاره کرد و گفت: آیات سی و هفتم سوره مبارکه روم به مسئولیت سنگین مؤمنان بر اقامه نماز، بیدار کردن فتنه‌ها و توجه به رزق الهی اشاره می‌کنند. رزق و دستاوردهای معنوی در این آیات، نه تنها برای تأمین مخارج زندگی فردی بلکه برای گسترش ظرفیت‌های اجتماعی و تحقق عدالت مورد توجه قرار گرفته است.

وی همچنین با تحلیل آیه «فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا»، فطرت انسانی را نه یک ابزار درونی بلکه مسیری برای هدایت و معنویت دانست و بیان کرد: فطرت الهی باید رشد داده شود تا زمینه‌ساز تغییرات بزرگ انسانی و اجتماعی شود. شب‌های قدر بهترین زمان برای تقویت این فطرت است و معنویت کسب‌شده در این شب‌ها، تنها زمانی ارزش واقعی خود را نشان می‌دهد که به صحنه عمل و اجتماع وارد شود.

پورحسینی در ادامه سخنان خود، به اهمیت معرفی رحمت الهی به افراد جامعه اشاره کرد و گفت: آیه‌های مرتبط با رحمت الهی در سوره مبارکه روم و سایر سوره‌های قرآن کریم به ما یادآوری می‌کنند که مشکلات اجتماعی و فساد ناشی از گناه، با تکیه بر این رحمت الهی قابل رفع هستند، باید رحمت خداوند را به مردم معرفی کنیم و از این طریق راه را برای تمدن اسلامی هموار سازیم.

وی در پایان با اشاره به نقش محوری سوره مبارکه روم در تحقق قیام حضرت مهدی(عج) گفت: این سوره، وعده پیروزی‌های قطعی حق و نصرت الهی را ارائه می‌دهد و تمام مؤمنان باید از فرصت‌های معنوی شب‌های قدر و آموزه‌های این سوره برای ساختن جامعه‌ای مبتنی بر عدالت، معنویت و توحید استفاده کنند. آنچه در شب‌های قدر کسب می‌شود، ذخیره‌ای برای تحقق تمدن اسلامی است که با بهره‌گیری از مفاهیم قرآنی باید وارد کف جامعه شود.