سرویس علمی- فرهنگی مرکز خبر حوزه؛
بیست و هفتم جمادی الثانی، سالروز رحلت محدث بزرگوار میرزا حسین نوری طبرسی، از علمای بزرگ قرن سیزدهم قمری می‌باشد که تألیفات ارزشمندی را به دین اسلام و مذهب شیعه ارائه نمود. این عالم وارسته در خانواده‌ای از اهل علم از توابع یالو شهرستان نور به دنیا آمد، پدرش علامه میرزا محمدتقی نوری (ره) صاحب فتوی بود. چهار برادرش که بزرگتر از او بودند به نام‌های «فقیه کبیر میرزا هادی، فیلسوف و حکیم آقا میرزا علی، میرزا حسن و میرزا قاسم» همگی از اهل علم، فضل و کمال و دارای کرسی تدریس بودند شیخ فضل‌الله نوری خواهرزاده محدث نوری بود.
میرزا حسین نوری (ره) در 8 سالگی پدرش را از دست می‌دهد و در 15 سالگی ملازم فقیه وارسته ملا محمدعلی محلاتی می‌شود.
مرحوم محدث نوری، در سال 1273 ق در اولین مسافرت خود به تهران از محضر شیخ عبدالرحیم بروجردی بهره برده و به همراه استاد خود به عراق هجرت کرد. در طی سکونت خود در عراق (نجف، کربلا و سامرا) چهار بار به مکه، معظمه و دوبار به مشهد مقدس مسافرت نمودند.
وی از محضر اساتیدی چون ملامحمدعلی محلاتی، شیخ مرتضی انصاری، ملافتحعلی سلطان آبادی، حاج ملاعلی کنی و... بهره های فراوان علمی برد و شاگران نامداری چون شیخ آقابزرگ تهرانی، حاج شیخ محمدحسین کاشف الغطاء، سیدعبدالحسین شرف الدین و ... در محضر او زانوی تلمذ زدند. این عالم ربانی مستدرک الوسایل، فی فضل سیدنا سلمان، النجم الثاقب و دهها اثر علمی را از خود به یادگار گذاشت.
* سخن بزرگان درباره شخصیت مرحوم محدث نوری
* نادره دوران
میرزا بزرگ شیرازی می گوید: خداوند متعال به جناب مؤلف محدث نوری، «علامه زمان، نادره دوران» پاداش نیک دهد.
* محدث نوری مؤید به روح القدس بود
امام خمینی (ره) می‌فرمایند: «شیخ نوری، یکی از آن نمونه‌های سلف صالح بود که وجودشان در این روزگار چون کیمیا، کمیاب است، او استاد استناد بلکه بزرگترین استاد اسناد و مدارکی است که تا روز معاد خواهند ماند.هر کس در آثار محدث نوری، خوب نگاه کند، شک نخواهد کرد که اومؤید به روح‌القدس بود.
* مرحوم کاشف الغطاء:
علامة الفقهاء و المحدثین گردآورنده اخبار و سخنان پیشوایان پاک (ع)، دارای دانش‌های پیشینیان و معاصرین، بی‌شک حجت خداست و از استوانه‌های فضیلت است.
* شیخ عباس قمی در سوگ استادش می گوید:
او به ملکوت اعلی پیوست ومن ماندم ولی چگونه!؟
مگر ماهی می‌تواند خارج از دریا و در خشکی بماند! مگر برف قدرت دارد که در زیر آفتاب سوزان دوام بیاورد.
* «چرا خوابیده‌ای! بیدار شو!»
مرحوم شیخ آقا بزرگ تهرانی نقل می‌کند: روزی دوست عزیزم، مرحوم کاشف الغطاء به استادمان علامه محدث نوری عرض کرد: بعضی وقت‌ها موفق به نماز شب نمی‌شوم و ملاقات با خدای باری تعالی را از دست می‌دهم.
وقتی مرحوم محدث نوری این حرف را از زبان شاگردش شنید، خیلی ناراحت شد انگار می‌ترسید نتیجه زحماتش در طول سالیان دراز مطلوب نبوده باشد.
روکرد به شاگردش و بالحن پدرانه‌ای فرمود: چرا؟ چرا؟ برخیز! برخیز!
بعد از گذشت سالها و رحلت استادمان، روزی با دوست دیرینه‌ام علامه کاشف‌الغطاء نشسته بودیم و از خاطرات گذشته می گفتیم. به من گفت: صدای رسای استاد و پند پدرانه او در هر شب به گوشم می‌رسد و مرا هر شب قبل از سحر بیدار می‌کند. صدایی که می‌گوید: محمدحسین! فرزندم چرا! چرا! چرا خوابیده‌ای، بیدار شو، بیدار شو، برخیز!!!
* «نقش محدث نوری در حماسه فتوای میرزای شیرازی»
بعد از آنکه میرزای شیرازی فتوای تحریم تنباکو را داد و نقشه‌های شوم استعمار انگلیس را نقش بر آب کرد؛ ایادی استکبار دست به توطئه زدند و شایعه کردند که این فتوا از طرف میرزا صادر نشده است! ناچار مردم ایران به عراق نامه نوشتند و از محضر محدث نوری کسب تکلیف کردند. وی نیز با برملاکردن توطئه‌های دشمنان می‌نویسد: جناب شریعتمدار، آقای آقا شیخ فضل‌الله نوری سلمه‌الله تعالی جمعی از تهران سؤال نموده‌اند و از حکم میرزای شیرازی در خصوص دخانیات پرسیده‌اند، عجب است! بلی، حکم صادر و مجدداً هم دست خط مبارک با پست ارسال می گردد.
* «عبا و قبا در مقابل دو کتاب شیعه»
مرحوم محدث نوری، یکی از روزها از مکانی می‌گذشت، زنی را دید که چند کتاب را درمعرض فروش قرار داده است وقتی به کتاب‌ها نگاه کرد دید که دو تا از آن کتاب از اصول چهارصدگانه شیعه می‌باشد. با شوق فراوان رو کرد به فروشنده و گفت: قیمت این دو تا کتاب چقدر است؟ فروشنده قیمت بالایی گفت. مرحوم محدث هر چه پول داشت جلوی فروشنده گذاشت، ولی فروشنده کتاب قبول نکرد و پول زیادتری طلب می‌کرد. محدث نوری عبای خود را از دوش برداشت و فروخت باز هم به قیمت کتاب برابری نکرد، ناچار قبای خود را نیز فروخت تا توانست آن دو کتاب حدیث را بخرد، محدث نوری عبا و قبا، بر تن نداشت، اما مثل مادری که بچه گم شده خود را پیدا کرده و در بغل گرفته باشد، کتاب‌ها را در بغل خود، سخت می‌فشرد.
* غروب جانکاه
مرحوم محدث نوری پس از عمری بندگی و تضرع در مقابل معبود خویش، سرانجام در 27 جمادی‌الثانی 1320 ه ق رخ در نقاب خاک کشید و در جوار رحمت الهی آرام گرفت.
منابع
محدث نوری روایت نور تالیف: محمد صحتی سردرودی
فوائد‌الرضویه تالف: شیخ عباس قمی
