به گزارش سرویس استان های مرکز خبر حوزه، این مرجع تقلید، طی سخنانی در درس اخلاق خویش و در ادامه سلسله مباحث با عنوان «موانع سقوط انسان»، از توسّل، به عنوان يکي از موانع سقوط یاد کرده و افزودند: توسّل خالصانه و عشق به امام حسین«سلاماللهعليه» و نيز بغض نسبت به دشمنان ايشان، انسان را وادار ميکند که هر روز صبح زیارت عاشورا بخواند و این کار براي او خیلی لذّت دارد؛ مودّت خالصانه به اهل بيت«سلاماللهعليهم»، عرفا و اهل دل را واميدارد که به عنوان صبحگاهی، هر روز زیارت جامعه بخوانند. برای اینکه ميدانند امام زمان«ارواحنا فداه»، زیارت جامعه را دوست دارند و به علامۀ مجلسی فرمودهاند: «نِعمَ الزّیارة هذه».
ایشان همچنین بیان داشتند: توسّل به اهل بيت«سلاماللهعليهم»، باید به عنوان رابطه با آن ذوات مقدّس باشد تا مطلوب و مفيد واقع گردد.
نگاهی به اقسام توسل
معظم له با اشاره به این که چنين توسّل و رابطهاي در سه مرتبه يا سه قسم طبقه بندي ميشود، گفتند: کمترين مرتبه از توسّل، آن است که انسان در دعا و در توسّل، صرفاً خودش را در نظر بگيرد و به استجابت دعاي خود بينديشد؛ بسياري از مردم به مشاهد مشرّفه نظير کربلا و مشهد میروند و يا در مجالس عزاداری شرکت میکنند، اما توسّل آنان به عنوان ابراز علاقه و اظهار ارادت و مودّت به اهل بيت«سلاماللهعليهم» نيست، بلکه براي رفع گرفتاريها و برآورده شدن حاجات دنيوي مانند ازدواج، رفع فقر و نجات از ورشکستگي است.
ایشان اضافه کردند: مرتبۀ دوّم از توسّل آن است که انسان، هنگام توسّل، علاوه بر خودش و حاجاتي که دارد، اهل بيت«سلاماللهعليهم» را نيز در نظر داشته باشد؛ این قسم از توسّل، برتر، مطلوبتر و مؤثرتر از قسم اوّل است.
گلایه امام عصر (عج) از مردم
رییس عالی حوزه علمیه اصفهان در ادامه به بیان خاطره ای تاریخی پرداخته و اظهار داشتند:
آيت الله العظمي وحید بهبهانی که از مراجع بزرگ در دوران صفويّه است، در کربلا يا به صورت تشرّف و یا به صورت کشف و شهود، خدمت امام زمان«ارواحنا فداه» شرفياب شده است. ايشان ميفرمايد: در کربلا، چشم بینا پیدا کردم و خدمت آن حضرت رسيدم. حضرت وليّعصر«ارواحنا فداه» نگاهی به من کردند و گوش شنوا پيدا کردم و حاجات زوّار در حرم مطهّر را شنيدم و دريافتم که همۀ زوّار به فکر خودشان هستند. یکی می گوید: می خواهم بچه ام را زن بدهم، دیگری می گوید: ورشکسته هستم و دیگری می گوید: زن ندارم يا شوهر ندارم. مرحوم وحيد بهبهاني نقل ميکند که امام زمان«ارواحنا فداه» نگاه تندی به من کردند و فرمودند: ببین، یک نفر از اینها به فکر من نبود، همه به فکر خودشان هستند.
ایشان خاطرنشان کردند: اين توسّلات پاداش دارد و موجب استجابت دعا ميشود، امّا امام زمان«ارواحنافداه» از شيعيان انتظار دارند که لاأقل به فکر ايشان هم باشند و به آن امام غايب نيز دعا کنند.
معظم له با بیان این که مرتبۀ سوّم و والاترين مرتبه از توسّل، آن است که توسّل به اهل بيت«سلاماللهعليهم» صرفاً به جهت ابراز مودّت به آن ذوات نوراني باشد، ابراز داشتند: کسي که چنين توسّلي دارد، اگر به کربلا يا مشهد يا ساير مشاهد مشرّفه ميرود، به هيچ وجه خودش را نميبيند و در نظر نميگيرد، بلکه عشق و ارادت به معصومين، او را به زيارتگاههاي ايشان ميکشاند؛ اين مرتبه از توسّل که با خلوص نيّت همراه است و از معرفت والاي انسان سرچشمه ميگيرد، موجب می شود دعاهاي ناگفتۀ او نيز مستجاب و گرفتاريهاي وي رفع گردد.
لزوم اخلاص در انجام واجبات و ترک محرمات
ایشان در بخش دیگری از سخنان خود لزوم خلوص در انجام فرائض و اجتناب از معاصي را متذکر شده و گفتند: گاهی انسان نماز می خواند برای اینکه به جهنم نرود، گاهي نيز نماز می خواند که به بهشت برود. این دو مرتبه خوب است، امّا بنابر فرمايش امیرالمؤمنین علی«سلاماللهعليه»، «عبادة الاَجر» است؛ يعني مثل کارگري که کار میکند تا مزد بگیرد، نماز میخواند تا به جهنّم نرود يا به بهشت برود يا گناه نميکند که به جهنّم نرود، امّا امیرالمؤمنین«سلاماللهعليه» ميفرمايند: خدایا من از ترس جهنّم يا شوق بهشت، تو را عبادت نمی کنم، بلکه برای عشق و محبّت به تو و رابطۀ عاطفی با تو، عبادت تو را به جا ميآورم.
چرایی عدم استجابت برخی دعاها
این مرجع تقلید همچنین در پاسخ به این سوال که «چرا برخي دعاها با وجود توسّل مستجاب نميشود؟» گفتند: برخي دعاها با وجود توسّل، مستجاب نميشود. دلايل عدم استجابت دعا، فراوان است که به عنوان نمونه ميتوان به دلايلي همچون گناهکار بودن دعا کننده، يا حرام بودن غذاي او اشاره کرد، امّا عدم اجابت دعا علّت ديگري هم دارد که بسياري از افراد نسبت به آن غفلت ميورزند و آن علّت اين است که استجابت بعضي از دعاها به مصلحت دعا کننده نيست.
ایشان افزودند: انسان وظيفه دارد دعا کند و همچنين بايد توسّل را ضميمۀ دعاي خود کند و بداند که اگر استجابت دعا به مصلحت او باشد، مستجاب ميشود و اگر مصلحت نباشد، بهتر از آنچه خواسته است به او عطا ميکنند يا بلايي از او رفع مينمايند.
اصرار بر استجابت برخی دعاها، به مصلحت نیست
حضرت آیت الله مظاهری در همین باره با تاکید بر این که اصرار بر استجابت برخی دعاها، به مصلحت نیست، بیان داشتند: گاهی دعای انسان، دعای شرّ است، اما نمی فهمد و خیال می کند که دعای خیر است. مثلاً فقير است و مرتب دعا و راز و نیاز ميکند و پول و ثروت از خداوند ميخواهد. اما نميداند که صلاح نیست پولدار شود؛ برای اینکه اگر پولدار شود، اول کاری که می کند، ماهواره برای پسر و دخترش تهيه ميکند، زن و دختر او بدحجاب يا بيحجاب ميشوند و با افراد لاابالي رفت و آمد پيدا ميکنند و ناخودآگاه مسجد و نماز جماعت آنان ترک می شود.
ایشان یادآور شدند: افراد بسياري در جامعه هستند که بر دعاي خود اصرار ميورزند، غافل از آنکه استجابت آن دعا، موجب بدبختي آنان ميشود. مثلاً افرادي صاحب اولاد نميشوند و با نذر و نياز فراوان، فرزندي به آنان عطا ميشود، ولي بعد فاسد و باعث ننگ پدر و مادر و آبروريزي طائفه می شود. در مواردي هم مشاهده ميشود که افرادي اصرار بر برخورداري از مال و ثروت ميکنند، امّا همان تموّل، براي آنان تکبّرآور شده و از شرکت در نماز جماعت و مجالس عزاداري خودداري ميکنند.