به گزارش مرکز خبر حوزه، در ابتدای این نشست که در سالن جلسات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در قم برگزار شد، حجت‌الاسلام حسین بستان، نویسنده کتاب گامی به سوی علم دینی در سخنانی اظهار داشت: اندیشه اسلامی‌سازی علوم انسانی، با تولید علوم انسانی مبتنی بر نگرش اسلامی، از حدود نیم قرن گذشته در جهان اسلام مطرح شد در ایران نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی مورد توجه گروهی از نخبگان حوزوی و دانشگاهی قرار گرفت و کوشش‌هایی نیز در مدتی نزدیک به سه دهه در راستای تشریح مبانی آن و پاسخگویی به انتقاد‌های واردشده به عمل آمد.
وی ادامه داد: البته به رغم این کوشش‌ها، این اندیشه هنوز از پس غبارهای ابهام و تردید بیرون نیامده است که شناخت عوامل گوناگون معرفت‌شناختی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی این امر، خود به بررسی‌های جداگانه‌ای نیاز دارد.
حجت‌الاسلام بستان با اشاره به اقدامات ارزنده پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در این عرصه تصریح کرد: این موضوع از رسالت‌ها و دغدغه‌های اصلی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه از زمان تأسیس هسته اولیه آن با نام دفتر همکای حوزه و دانشگاه تا امروز بوده است و در این راستا فعالیت‌های گوناگونی شامل تألیف و ترجمه کتاب‌ها و مقالات متعدد و برگزاری چنین همایش ملی و نشست داخلی، به‌وپژه در ده سال گذشته دراین پژوهشگاه انجام شده است.
وی نگارش جلد اول کتاب گامی به سوی علمی دینی را از جمله این اقدامات برشمرد و اذعان داشت: از جمله این فعالیت‌ها، تدوین جلد اول کتاب گامی به سوی علم دینی بود که در آن ره‌یافتی فلسفی به مسئله علم دینی از منظر فلسفه علم اجتماعی، ادعای امکان تحقق علم اجتماعی اسلامی مورد تأیید قرار گفت و چشم‌انداز کلی چنین علمی ترسیم شد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه افزود: با توجه به ضروریاتی که وجود داشت، لازم دیده شد تا این بحث در سطح روش‌شناسی کاربردی بررسی شود؛ از این رو مرحله دیگری برای طرح علم دینی با عنوان روش بهره‌گیری از متون دینی در علوم اجتماعی تعریف و اجرا شد.
وی درباره جلد دوم کتاب گامی به سوی علم دینی اظهار داشت: در این اثر تلاش در جهت بازنگری و تنظیم مباحث پارادایمی علم اجتماعی اسلامی به عنوان چارچوبی فلسفی بر پایه مباحث مربوط به روش این علم، ارائه تصویری روشن از اقسام گوناگون گزاره‌های متون دینی با توجه به جایگاهی که هریک از این اقسام در فرآیند فعالیت علمی دارد و توضیح مرحله به مرحله روش به کار‌گیری گزاره‌های متون دینی در بخش‌های مختلف علمی در نظر گرفته شده است.
حجت‌الاسلام بستان ادامه داد: مباحث این کتاب در دو بخش مبانی و روش، در قالب 9فصل ارائه شده است. پارادایم علم اجتماعی اسلامی در عرصه‌های هستی شناسی و معرفت‌شناسی، تقسیمات گزاره‌های متون دینی، تدوین چارچوب فراتجربی تحقیق، مفهوم‌سازی، فرضیه‌سازی، چیستی نظریه، الگوهای نظریه‌سازی و ترسیم خط مشی، فصل‌های ارائه شده در این کتاب می‌باشد.
در ادامه این نشست، حجت‌الاسلام والمسلمین پارسا‌نیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در سخنانی درباره نقد این کتاب گفت: ورود به مباحث فلسفه علوم اجتماعی و بحث‌های روش و ابعادی که در این کتاب بیان شده است و گزارشی که از مباحث ارائه نموده است، به خوبی از سوی نویسنده آورده شده است؛ البته اشکالی که می‌توان به آن گرفت، در حاشیه قرار گرفتن معنای علم دین می‌باشد. به این معنی که بیشتر تلاش شده است علم دین در متن کتاب، حفظ شود.
وی با تقدیر از نویسنده کتاب گفت: در کل،این کتاب، حاصل تلاش پژوهشگاه حوزه ودانشگاه درعرصه اسلامی نمودن علوم انسانی می‌باشد که شایسته تقدیر است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین آذربایجانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه نیز در این نشست اذعان کرد: در حوزه علوم اجتماعی تلاش شده است میان مباحث نظری و عملی رابطه ایجاد شود. همچنین در این کتاب تمرین عملی نیز در این عرصه ارائه شده است، به گونه‌ای که مباحث مختلف نظری و عملی بر هم منطبق شده است.
وی با وارد نمودن اشکالی از نظر محتوایی به این کتاب گفت: نویسنده، دانش را در دو بخش توصیفی و تبیینی و «هنجاری» آورده است، در صورتی که دانش در سه بخش توصیفی و تبیینی، هنجاری و تکنولوژیکی ارائه شده است.
همچنین، دکتر کچوییان، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز یکی دیگر از ناقدان این کتاب بود که سخنانی درباره مزایا و اشکالاتی که از نظر ساختاری و محتوایی به این اثر وارد بود، ارائه داد.
بر پایه این گزارش، در پایان این نشست، نویسنده کتاب، از اشکالات وارد شده، دفاعیاتی ارائه نمود.
