علی کلباسی در گفتگو با خبرنگار سرویس استانهای خبرگزاری حوزه با اشاره به برگزاری همایش نکوداشت علامه محمد ابراهیم کلباسی  مشهور به حاجی کلباسی ، گوشه‌ای از زندگی این عالم ربانی را تبیین نموده و  اظهارداشت:  ایشان فرزند مرحوم حاج محمد حسن خراسانی کاخکی  بوده و در نوزدهم ربيع الثانى سال 1180 هـ .ق. چشم به جهان گشود.

وی با بیان اینکه  ایشان در  سال 1190هـ .ق.  پدر خود را که اولین استاد وی نیز بود را  از دست داد، افزود:  محمدابراهيم اگر چه از نعمت پدر محروم گشت ولى، فقيه بيداردل، آيت الله سيد محمد بيدآبادى بر حسب توصيه پدرش، به تربيت وى كوشيد و او در سنين نوجوانى فضايل و مكارم اخلاقى را از او آموخت و در زمره شاگردان اين عارف عرش آشنا در سير و سلوك معنوى قلمداد گرديد.

*اساتید حاجی کلباسی

 مدیر کل صدا و سیمای استان اصفهان با بیان اینکه علامه کلباسی در سال 1197هـ .ق. و در حالى كه محمدابراهيم كلباسى هفده سال داشت دار فانى را وداع گفت و در تخت فولاد اصفهان مدفون شد، به دیگر اساتید این عالم ربانی اشاره کرد و گفت: علامه کلباسی علاوه بر اصفهان، در شهرهای نجف ، کربلا، قم و کاشان از محضر جمعی از فقهای صاحب نام چون  آخوند ملا على، آخوند ملا محراب گيلانى، ميرزا محمدعلى بن مير مظفّر منجّم اصفهانى، شيخ محمدعلى هرندى، شيخ محمد بن شيخ زين الدين، سید بحرالعلوم، شیخ جعفر کبیر کاشف الغطاء، ملامحمد مهدی نراقی، میرزای قمی، آقا محمد باقر بهبهانی و آقا محمد علی هرندی بهره برد.

وی تصریح کرد: علامه کلباسى در عتبات و در حوزه درسى اين بزرگواران با آقا سيد محمدباقر شفتى آشنا شد كه اين ارتباط، علاقه و دوستى ميان آن ها را به تدريج آن چنان افزايش داد كه آن دو عالمِ عامل در درس و بحث با هم شركت كرده و صفا و صميميتى ويژه بينشان حكم فرما گرديد. اين دوستى و اُنس حاجى كرباسى با سيد شفتى بر محبوبيت و عزت و احترام ایشان افزود.

دبیر اجرایی همایش بزرگداشت علامه حاجی کلباسی ادامه داد: ایشان پس از کسب این علوم و تهذیب نفس به احیای دارالعلم اصفهان، پس از حمله افاغنه، و رونق بخشیدن به این مرکز کهن علوم عقلی و نقلی کمر همت بست.

*تربیت شاگردان مکتب اهل بیت(ع)

وی ادامه داد: ایشان  علاوه بر اینکه سهم عمده ای در گسترش اصول علم فقه  در حوزه های علمیه شیعه داشت در تربیت علمی و اخلاقی بزرگان و شاگردانی چون میر سید حسن مدرس اصفهانی ،حاج محمد جعفر آباده ای ،میرزای شیرازی،حاج ملا هادی سبزواری ،شیخ محسن دزفولی،میر سید محمدبار خوانساری(چهارسوقی)،میرزا محمد تنکابنی و…نیز تلاش فراوانی نمود.

کلباسی  با بیان اینکه آثار بسیاری از این عالم ربانی به یادگار مانده است به  برخی از آنها اشاره کرد و گفت: اشارات الاصول،شوارع الهدایة، منهاج الهدایة الی احکام الشریعه ،الارشاد،نقدالاصول و الایقاذات از جمله این آثار است.

وی  کتاب النخبة را از دیگر آثار این عالم ربانی دانست و گفت: علامه کلباسی رساله مفصل ارشاد المسترشدين را به صورت گزيده و مختصر درآورد و آن را «النخبه» ناميد كه تمامى عبادات به جز حج و جهاد را در بر مى گيرد، بر اين اثر،  14 نفر از اندیشمندان حوزوی  چون شيخ مرتضى انصارى ـ به خطّ خودش ـ ، آيت الله ميرزاى شيرازى، ]وند ملا خراسانی، کوه کمره ای، طباطبایی یزدی و عده اى ديگر از مشاهير شيعه حواشى ارزنده اى نگاشته اند و از زمان تأليف، مورد توجه مراجع تقليد و مجتهدان بوده  و تا سالها پیش کتاب مرجع به جای کتاب العروة الوثقی  بود .

مدیر کل صدا و سیمای اصفهان به ابعاد دیگر شخصیتی ایشان اشاره کرد و یادآورشد: ایشان علاوه بر درجات علمی بالا از بعد اخلاقی و اجتماعی نیز انسانی خود ساخته بوده و معروف به مستجاب الدعوه  بودند

*نماز باران

وی در همین زمینه با اشاره به ماجرای دعای ایشان برای نزول رحمت الهی ابرازداشت: يك سال به دليل كاهش نزولات جوّى، خشكسالى و قحطى، مردم نگران و دست اندركاران و كارگزاران منطقه، دچار استيصال و درماندگى شدند. حاكم وقت ـ منوچهر خان معتمدالدوله ـ خدمت آيت‌الله كلباسى آمد و عرض كرد:«مردم تقاضاى عاجزانه دارند كه شما براى انجام نماز و دعاى باران به بيرون شهر برويد.»
آن فقيه زاهد كه سنين كهنسالى و سالخوردگى خود را سپرى مى كرد، گفت"من پيرم و ناتوان و قوت رفتن را ندارم"

حاکم وقت می افزاید: "تختى روان برايتان مى فرستم كه در آن نشسته و به مكان مورد نظر براى دعاى باران برويد." که مرحوم كلباسى در جواب او می گوید:«آخر با تخت غصبى، آن هم اهدايى از سوى عامل ستم به دعاى باران رفتن و تقاضاى نزول رحمت كردن، چه مناسبتى دارد و آيا خداوند با چنين وضعى دعاى ما را مستجاب مى كند؟!.»

يكى از فرزندان حاجى عرض كرد:«خودمان با همكارى مردم تختى از چوب برايتان مى‌سازيم.»

نجارى پذيرفت كه آن وسيله را بسازد. در شهر اعلان نمودند كه از روز شنبه همه مردم روزه بگيرند تا روز دوشنبه با حال روزه به همراه حاجى كلباسى براى دعاى باران حاضر شوند. مردم روزه دار در موعد مقرر در حوالى محلّ اقامت آن مجتهد عارف، اجتماع كردند و حاجى را كه بيمار و ناتوان و بسيار سالخورده بود، با تختى به سوى تخت فولاد آورند گروهى از ارامنه جلفاى اصفهان نيز صف كشيدند و كتاب آسمانى خود ـ انجيل ـ را گشودند. يهوديان اصفهان نيز با تورات در آن مكان حاضر شدند. علامه کلباسی مشاهده كرد در يك سو، ارامنه و در طرف ديگر، يهوديان صف كشيده اند. پس سر خويش را برهنه نمود و به جانب آسمان نگريست و عرض نمود:«خدايا! محمدابراهيم محاسنش را براى نشر اسلام سپيد كرده است امروز مرا نزد پيروان مذاهب ديگر شرمسار مفرما!.»

ناگهان ابرى متراكم، آسمان اصفهان را فراگرفت و ساعتى بعد، ريزش باران به طور مداوم آغاز گرديد و بدين گونه مردم از عوارض كاهش منابع آب و خشكسالى نجات يافتند.

دبیر اجرایی همایش بزرگداشت علامه حاجی کلباسی خاطرنشان ساخت: علامه کلباسي سرانجام در شب پنج شنبه 8 جمادي الاولي 1261 قمري در سن 81 سالگي درگذشت و بنابر وصيت او در محلي روبروي مسجد حکيم – که به مقبره خاندان او مشهور است – به خاک سپرده شد.

* فراخوان مقاله

کلباسی در ادامه بر ضرورت آشنایی نسل جوان با علمای گذشته گفت: در راستای معرفی هرچه بیشتر این عالم ربانی به جامعه امروز و مخصوصا نسل جوان اذعان داشت: در همین راستا از حدود یکسال پیش اقدامات برگزاری این همایش  انجام و مدتی پیش فراخوان مقاله صورت پذیرفت.

وی  آراء علمــی حاجــی کلباســـی،  مشـی علمـی حاجـی در برابر مکتـب اخبـاری،  انتقـال تفکـر اصـولی وحیـد بهبهـانی به ایران ، مختصات مکتب اصولی حاجی بر پایه اشارات الاصول،  مختصـات فقـه استـدلالـی حاجـی،  مقایسه آراء فقهی حاجی با معاصران،  ویژگیهای آراء حاجی در خصوص اجتهاد و تقلید،  بررسـی رسائـل مفـرده فقهـی و اصولی حاجی،  حاجـی و معنــا و جایگـاه استخـاره، وجــوب تعیینـی بـرای کسب علـم، شارحـان آثار حاجـی، حاجـــی کلباســی و معاصــران،    حاجی و میرازی قمی،  حاجــی و شیــخ احمـد احسایــی،  حاجــی و میــرزا محمــد اخبـاری را از جمله موضوع مقالات این فراخوان اعلام کرد.

وی حاجی و شیخ محمد تقی نجفی (صاحب حاشیه)،  حاجـی و شیخ جعفـر کاشف الغطـاء،  شاگردان حاجی و روایت کنندگان از او ،  مشایـخ روایی حاجی،  مناسبــات اجتمـاعی حاجــی (رفتـار با حکومـت و ملــوک، نصایــح حاجــی بــه پادشــاه و …)، حاجــی کلباسـی تصوف و عرفـان، عــرفان شیعـی در عصـر حاجــی،   دیدگــاه حاجــی نسبت به صوفیـه، حاجــی و ملاحسیــن نائینــــی ، حاجــی و سید رضــی لاریجانــی،  سلوک عملی حاجی (نماز استسقاء، استجابت دعا، احتیاط و …)،  تربیــت حاجــی در مکتــب عرفانی بیدآبادی و   حاجــــی و مکاتــب عرفــــانی  را از دیگر موضوعات این فراخوان برشمرد.

*آخرین مهلت ارسال آثار

دبیر اجرایی همایش بزرگداشت علامه حاجی کلباسی، زمان ارسال مقاله را  تا پایان  آذر ماه سال جاری عنوان کرد و ابرازداشت: همایش نکوداشت علامه کلباسی چهارشنبه 4بهمن ماه سال جاری  مصادف با 11ربیع الاول 1434 در مسجد حکیم جنب مزار ان عالم ربانی برگزا ر شده و علاقه مندان می توانند آثار خود را به آدرس اصفهان، خیابان خواجو، صداوسیمای مرکز اصفهان دبیرخانه کنگره بزرگداشت علامه کلباسی ارسال نمایند.

وی با اشاره به برخی از اقدامات انجام شده جهت پربار شدن این همایش گفت: جمع آوری و رونمایی از آثار این عالم ربانی و دیدار با برخی از مراجع و علما از برخی از اقدامات انجام شده می باشد؛ هم چنین در روز همایش از 7 کتاب علامه برای اولین بار بصورت چاپی رونمایی خواهد شد.

18/313