به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسملین سیدمسعود معصومی معاون مرکز اسلامی هامبورگ در نشست تخصصی درباره مسائل مسلمانان کشورهای اروپایی که به همت معاونت بین الملل حوزه های علمیه در قم برگزار شد، با اشاره به مراجعات زیاد مسلمانان و سایر شهروندان به مراکز اسلامی خارج از کشور درباره مباحث خانواده گفت: موضوع‌شناسی در مقولاتی که مراکز اسلامی خارج از کشور با آن مواجه هستند، و نیز تاثیر موضوع شناسی در مبانی فقهی بسیار مهم است.
وی با بیان اینکه امروز نگرش موردی و فردی به احکام و مسایل اجتماعی درست نیست گفت: انسان‌ها تابع یک نظام فکری-تبلیغاتی هستند. اگر ما در کشورمان این امر را درک نکنیم ولی باید بدانیم که در خارج از کشور روی این طرح کار می‌شود و بر اساس آن طراحی، افراد را به سمت دلخواه خود می‌برند.
* فعالیت ناپیدای فمینیست در آلمان
معاون مرکز اسلامی هامبورگ خاطر نشان کرد: خانواده در غرب از اساس مانند خانواده در ایران نیست. خانواده در ایران به واسطه حاکمیت فرهنگ و قوانین شرعی و آداب و رسوم، مستحکم‌تر است. اما در کشورهای اروپایی این گونه نیست و رسانه ها و جریاناتی که به صورت پیدا و نایپدا فعالیت می کنند در این زمینه اثرگذارند به عنوان نمونه جریان فمینیستی به شدت در آلمان فعال است اما به هیچ وجه آشکار نیستند و بدون اسم آوردن از آن، در فرهنگ جامعه، فیلم‌ها، بازی‌ها، مدارس و مراکز دینی، به تدریج مطالبات جامعه را فمینیستی می‌کنند. همین امر در رابطه با استحکام خانواده اتفاق می‌افتد.
وی ادامه داد: قوانین، باورهای اجتماعی و فضای تبلیغاتی در غرب به گونه ای است که تعمدا فضا برای تداخل زنان فراهم می‌شود از طرف دیگر این فرهنگ، انسان‌ها را به سمت استقلال می‌کشاند و استقلال طلبی به عنوان یک ایده در ذهن جوانان مطرح می‌شود آن وقت اگر ما بخواهیم این را بیان کنیم که در اسلام یا در زندگی خوب، لزوما تساوی به معنای تشابه نیست، دچار تضاد اجتماعی می‌شود و او مجبور است برای این کار با همه حتی با درون خود درگیر شود چون می‌خواهد با نظام فکری که او را از کودکی تربیت کرده، درگیر شود درست مثل اینکه به یک معتاد بگویند سیگار نکشید. سیگار نکشیدن برای چنین آدمی واقعا حرج است چون نمی‌تواند نکشد این نتوانستن، ما را به فضای دیگری می‌برد که آیا مصادیق عسر و حرج در فرهنگ‌ها متفاوت است یا خیر؟
* روابط آزاد در غرب، موجب تنفر زن و مرد از یکدیگر و طلاق می شود
حجت الاسلام والمسلمین معصومی اظهار داشت: توجه به نظام‌بندی‌های اجتماعی حاکم بر کشورهای خارجی به ویژه کشورهای اروپایی مورد توجه است. بنیادهای فکری همچون لیبرالیسم، فمینیسم و... را آنچنان از کودکی در ذهن افراد وارد می کنند که تغییر دیدگاه، دشوار خواهد بود. بنابراین نظام حاکم بر غرب ما را نیز با موضوعات جدیدی روبرو می‌کند و از طرفی عسر و حرج در کشورهای مختلف، متفاوت است مثلا برخی آقایان برای کسب اقامت در کشورهای غربی ازدواج می‌کنند و تا اینجا مشکلی نیست اما بعد از مدتی که به هر دلیل می‌خواهند از هم جدا شوند، مباحث فقهی مطرح می شود. به خصوص با توجه به روابط آزاد زن و مرد در کشورهای اروپایی، همین امر سبب تنفر زن و مرد و جدایی آنها می‌شود و نوعا طلاق توافقی کم است و بیشترِ درخواستهای طلاق، یک‌طرفه است. و خوب در چنین شرایطی نیازمند نگاه جدی فقهی به این موضوع با توجه به شرایط موجود و نیز عسر و حرج هستیم.
معاون مرکز اسلامی هامبورگ ادامه داد: همچنین برخی ازدواج‌ها بدون مدرک است و موارد دیگری که ما را نیازمند وجود یک مرکز تحقیق در شناخت عسر و حرج کرده است. بخصوص در برخی موراد، یک طرف ماجرا مقید به مسائل دینی و شرعی نیست و طرف دیگر مقید است که در این حالت نیز تشخیص اثبات و تشخیص موضوع و تطبیق حکم و موضوع مورد توجه قرار می گیرد.
* ضرورت شناخت مصادیق عسر و حرج در کشورهای غربی
وی تعارض قوانین در کشورهای غربی را از دیگر مباحث مورد بررسی در این زمینه برشمرد و اظهار داشت: ممکن است بگوییم قوانین غیر شرعی حجت نیست اما مساله به اینجا ختم نمی‌شود، در مقام واقع هر کس باید ازدواج و طلاقش قانونی باشد و قوانین در کشورها متفاوت است. از همین رو باید در خصوص عدم تطابق قوانین حقوقی کشورها با مبانی شرعی و عدم اطلاع مردم از این قوانین، نگاه تبیینی داشته باشیم که در کدام یک از موارد، مصداق عسر و حرج است و چگونه باید پاسخ داد.
معاون مرکز اسلامی هامبورگ با بیان اینکه "نفقه" در بسیاری از کشورهای غیر اسلامی معنا ندارد گفت: در کشورهای غربی و به طور خاص آلمان، هر یک از زوجین که شاغل است متکفل هزینه خانواده است و قوانین مخصوص به خودش را دارد. خوب اینجا از لحاظ شرعی، تکلیف مشخص است اما در مقام اجرا گرفتار معضل می‌شوند. اسلام می‌گوید در خانواده حتی اگر زن پول داشته باشد، باید مرد نفقه بدهد تا این‌ها را با احکام به هم گره بزند اما در نظام فکری و قوانین غرب، شرایط به گونه دیگری است. همچنان که زوج‌هایی که جدا از هم زندگی می‌کنند معضل دیگری است.
* اولویت های دینی در بستر اجتماعی غرب چگونه است؟
وی به عدم شناخت و عدم تشخیص اولویت‌ها اشاره و تصریح کرد: در نظام دینی ما، تشخیص اولویت‌ها که در باب تزاحم ممکن است اتفاق بیفتد مساله مهمی است. در نظام دینی تشخیص اولویت‌ها به عهده حاکم شرع است اما وقتی رفتیم در خانواده و افراد و نظام‌هایی که اولویت‌هایش کاملا با اولویت اسلامی متفاوت است، آیا در تشخیص اولویت‌های دینی در چنین بستر اجتماعی نیاز به بازنگری جدی داریم یا خیر؟ ما معمولا می‌گوییم جان و مال افراد اولویت دارد اما در باب تزاحمات چگونه است؟ آیا تشخیص اولویت برای همراه کردن افراد با شریعت برای ما تکلیف می‌آورد یا خیر؟ گاهی عدم شناخت اولویت از ناحیه افراد و بلکه مصادیقش از ناحیه خود ما برای تشخیص راهنمایی در مسایل مختلف به ویژه خانواده از مسایل بسیار مهم است که گاه خیلی خطرناک و بازی با جان افراد است این فقط در بحث خانواده نیست و موضوعات مختلف را می تواند شامل بشود.
* گرایش مردم آلمان به اسلام و مکتب اهل بیت(ع)
حجت الاسلام والمسلمین معصومی با اعلام این خبر که سال گذشته هر روز سه نفر در مرکز اسلامی هامبورگ به دین اسلام مشرف شدند گفت: اکثریت این افراد یعنی 64 درصد بر اساس تحقیق مسلمان می شوند اما گروه دیگری نیز به خاطر ازدواج با فرد مسلمان، مسلمان می‌شوند. خوب نحوه آگاهی دادن و التزام این افراد به مباحث شرعی چگونه است؟ ما باید ظرافت هایی را در این خصوص در نظر بگیریم و اولویت ها را بشناسیم و لحاظ نماییم.
وی به تطبیق احکام با مصادیق اشاره کرد و ابراز داشت: تشخیص صحیح موضوع، نقش بسزایی در بیان حکم شرعی دارد.
* آثار رسمیت یافتن اسلام در کشورهای غربی
وی یادآور شد: مرکز اسلامی هامبورگ در طی50 سال گذشته از معتبرترین مراکز اسلامی آلمان و محل مراجعه مسلمانان بویژه شیعیان است. ما با مراکز و مذاهب و ادیان مختلف تعامل داریم. چند هفته قبل، برای اولین بار اسلام در ایالت هامبورگ دین رسمی اعلام شد که معنای آن این است که مسلمانان آنجا در دادگاه‌ها و غیر دادگاه‌ها حقوقی پیدا می‌کنند، مثلا امسال روز عاشورا در هامبورگ تعطیل شد. رسمیت اسلام موجب می‌شود اگر حکمی از ناحیه مرکز اسلامی صادر شود آن دادگاه باید به رسمیت بشناسد آن وقت مثلا آنها خودشان طلاق نمی‌دهند می‌گویند اول طبق اسلام طلاق بگیرند بعد طبق قانون نگاه ما در جلسه بیشتر به عقبه کارهای خارج است که باید در حوزه انجام گیرد تا پشتوانه محکمی برای پاسخ‌گویی آنجا داشته باشیم.
