به گزارش سرویس علمی-فرهنگی خبرگزاری حوزه حضرت آیتالله گرامی در شرح دعای چهاردهمین روز ماه مبارک رمضان به فرازهای آن را شرح کرده است.
اللَّهُمَّ لاَ تُؤَاخِذْنِي فِيهِ بِالْعَثَرَاتِ وَ أَقِلْنِي فِيهِ مِنَ الْخَطَايَا وَ الْهَفَوَاتِ وَ لاَ تَجْعَلْنِي فِيهِ غَرَضاً لِلْبَلاَيَا وَ الْآفَاتِ بِعِزَّتِكَ يَا عِزَّ الْمُسْلِمِين
اى خدا در اين روز مرا به لغزشهايم مؤاخذه مفرما و عذر خطاهايم را بپذير و مرا هدف تير بلاها و آفتها قرار مده به حق عزت و جلالت اى عزت بخش اهل اسلام .
*چیزی که قلب را فاسد میکند
اللَّهُمَّ لاَ تُؤَاخِذْنِي فِيهِ بِالْعَثَرَاتِ
خدايا من را به لغزشهایم مواخذه مكن ؛ این فقره از دعا اشاره به این مطلب دارد که انسان مبتلا به انواع معاصی است ؛ عالم طبیعت جذبه دارد و انسان را بسوی خودش جذب می کند. حجاب در اين جا، آثار طبيعت و مشغوليّات اين دنياى پست است، زيرا قلوب و ارواح بشرى به حب اصل فطرت شايسته پذيرش نور حكمت و ايمانند، به شرط اين كه ظلمتى مانند كفر يا حجاب ديگر بر آنها عارض نشود كه فاسد شان كند و مانع پذيرش آنها بشود: «وَ طُبِعَ عَلى قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لا يَفْقَهُونَ؛ توبه/ 87».
گاهى ممكن است حب دنیا آن قلوب را فاسد نكند، ولى پردهاى روى آنها بيندازد كه اين پرده، به واسطه معصيت روى قلب مىافتد: «بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ؛ سوره المطففين، آيه 14».
وقتى روح انسانى از خواستههاى طبيعت اعراض كرد، از شهوات و غصب در قسمت تحركات و از حسّ و تخيّل در قسمت ادراكات آزاد شد، ادراك و عملش عقلانى شد و متوجه به جانب حق و عالم ملكوت شد آن گاه حتما به سعادت قصوى خواهد رسيد، و سرّ ملكوت برايش ظاهر مىشود.
آن گاه عجايب آيات كبراى حق را مىبيند .پس روح انسان هر چه از عالم طبيعت بالاتر رود، به همان اندازه نور معرفت براى او حاصل مىشود. عالم طبيعت عالم ماده است و خاصيّت عالم ماده، غيبت، عدم حضور و غفلت است.
*معنای اقاله
وَ أَقِلْنِي فِيهِ مِنَ الْخَطَايَا وَ الْهَفَوَاتِ
اگر جنسي را از جايي خريده ايد ، و بدون جهت مي خواهيد آن را پس بدهيد، و جنس خريداري شده عيب و مشكلي هم ندارد كه بخاطر آن بخواهيد معامله را بر هم بزنيد، در اين موارد مستحب است كه كاسب و فروشنده آن را پس بگيرد . و اين پس گرفتن را «اقاله» گويند.
در اين دعا از خدا درخواست «اقاله» ميكنيم و ميگوييم ؛ خدايا تو خود دستور به اقاله داده اي ، و به فروشنده گفته اي ؛ جنسي را كه فروخته اي و مشتري بدون دليل باز گردانده است را قبول كن حال من هم از تو تقاضاي اقاله دارم و از تو مي خواهم كه گناهانم را رايگان ببخشي.
*یک درخواست از خداوند
وَ لاَ تَجْعَلْنِي فِيهِ غَرَضاً لِلْبَلاَيَا وَ الْآفَاتِ
خدايا؛ من را در معرض تير بلاء قرار مده ؛ هر چه در عالم است ممکن الوجود هستند و همه به خدا منتهی می شوند خدایا زندگی مرا طوری قرار ده که در معرض این بلایا و آفات قرار نگیرم چرا که همه کاره تو هستی .
*همه عزت ویژه خداست
بِعِزَّتِكَ يَا عِزَّ الْمُسْلِمِين
متوسل می شوم به مقام عزتت؛ چرا که بلاها و آفات؛ انسان را دچار خفت می کند، اگر خدا ما را به لغزش ها مواخذه کند و بگیرد و نسبت به گناهان ما اقاله نکند خلاف عزت است ؛ « مَنْ كانَ يُريدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَميعاً إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُهُ وَ الَّذينَ يَمْكُرُونَ السَّيِّئاتِ لَهُمْ عَذابٌ شَديدٌ وَ مَكْرُ أُولئِكَ هُوَ يَبُورُ ؛ فاطر آیه 10 » كسى كه عزت مىخواهد ، [ بايد آن را از خدا بخواهد ، زيرا ] همه عزت ويژه خداست . حقايق پاك [ چون عقايد و انديشههاى صحيح ] به سوى او بالا مىرود و عمل شايسته آن را بالا مىبرد . و كسانى كه حيلههاى زشت به كار مىگيرند ، براى آنان عذابى سخت خواهد بود ، و بىترديد حيله آنان نابود مىشود
شعر :
به هر ناچيز چيزي او دهد او**** عزيزان را عزيزي او دهد او
مبادا آن كه او كس را كند خوار ****كه خوار او شدن كاريست دشوار
اگر عزت دهد رو ناز مي كن ****وگرنه چشم حسرت باز مي كن