به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه به نقل از براثا، حجت الاسلام و المسلمین جلال الدین الصغیر در نشست تخصصی مهدویت با عنوان "یاری مهدویت، میان حقیقت و توهم"که در مسجد براثای عراق برگزار شد درباره حقیقت آمادگی جهت یاری امام مهدی علیه السلام و جایگاه مؤمنان در یاری رساندن به امام مهدی(عج) در روزگار ظهور ایشان سخنرانی کرد.

وی گفت: روایات زیادی درباره یاری رساندن به امام مهدی(عج) وارد شده و اهمیت این مفهوم به اندازه ای است که ما بدون فهم حقیقت یاری امام مهدی علیه السلام نمی‌توانیم مفهوم انتظار فرج را درک کنیم.

امام جمعه براثا ادامه داد: در روایات زیادی به نصرت و یاری امام زمان اشاره شده که برخی از این روایات از دوره پس از سفیانی و برخی از دوره پیش از سفیانی سخن میگوید و در تمام این روایات تعابیری وجود دارد که می‌فرماید: حتی اگر شده سینه خیز به سوی ما بیایید، راوی می‌پرسد سلاح هم با خود داشته باشیم و حضرت فرمود بله با سلاح. یا تعابیری مانند: «حتی اگر شده یک تیر برای آن روز آماده کنید». چنین تعابیری زیاد وارد شده و تمام اینها بر ضرورت التزام و آمادگی مؤمن نسبت به امام زمان علیه السلام تاکید می‌کند.

وی خاطر نشان کرد: البته تردیدی وجود ندارد که یاری امام به عنوان یک عمل سیاسی و اجتماعی باید در چارچوب اعمال و افعال اجتماعی و سیاسی باشد به این معنا که فقط یک عمل ساده و احساسی و گسسته از وقایع اجتماعی نیست بلکه مانند هر پدیده اجتماعی دیگر با عوامل دیگری مرتبط است که اگر این عوامل محقق شود، نصرت هم تحقق می یابد و اگر این عوامل محقق نشود، یاری امام هم محقق نمی‌شود.

در پایان این نشست حاضران پرسشهای خود را از شیخ الصغیر مطرح کردند و شیخ الصغیر به پرسش های حاضران درباره موضوع سخنرانی و سایر مباحث مربوط به مهدویت پاسخ داد.

* نگاهی به تاریخ و اهمیت مسجد براثا

خاطر نشان می شود مسجد براثا از مساجد بسیار تاثیرگذار و مهم در عراق به شمار می رود و شیخ جلال الدین صغیر امام جماعت این مسجد که روزهای جمعه، نماز جمعه را نیز در این مسجد اقامه می کند، از چهره های بانفوذ شیعی و از اعضای ارشد مجلس اعلای اسلامی عراق به شمار می رود.

در توضیح مسجد براثا در منابع تاریخی آمده است: در غرب بغداد، روستايي به نام براثا وجود داشت که اکنون محلّه اي از شهر محسوب مي شود و پيشينه آن به قبل از اسلام باز مي گردد. براثا از کلمه «برثيا»، به معناي «بيرون» گرفته شده است ويژگي هاي مسجد براثا که به آن فضيلت و برتري داده، چنين است:

1. امام علي(عليه السلام) در سرزمين براثا چند روزاقامت کرد. در سال (37هـ .ق.) هنگامي که در جنگ خوارج، از منطقه نهروان به کوفه باز مي گشت، در راه، به سرزميني در نزديکي براثا رسيد و پرسيد: نام اين سرزمين چيست؟ گفتند: زوراء.

به دليل اين قداستِ تاريخي، به خصوص اقامت چند روزه امام علي(عليه السلام) در سرزمين براثا، شيعيان در آن محل مسجدي ساختند و اين مکان را مقدس مي شمردند. در طول سالهاي فرمانروايي بني اميه و بني عباس، مسجد براثا از مهمترين پايگاههاي تجمع شيعيان بود. در زمان مقتدر بالله (295 ـ 320هـ .ق.) خليفه عباسي، رونق اين مسجد به اوج خود رسيد و اين امر باعث حسادت و دشمني بعضي علماي اهل سنت گرديد، لذا نزد مقتدر عباسي رفته و دلايلي آوردند که امام علي(عليه السلام) در اين مکان حضور نيافته است. همچنين مقتدر عباسي را به خراب نمودن مسجد تحريک کردند و گفتند: شيعيان در آنجا صحابه را سبّ مي کنند. خطيب بغدادي در کتاب تاريخ بغداد در اين باره مي نويسد:«در موضع معروف به براثا، مسجدي بود که در آن مردمي منسوب به تشيع براي نماز و دعا تجمع مي کردند. خبر به مقتدر بالله، خليفه عباسي بردند که رافضيها در اين مسجد جهت سب صحابه تجمع مي کنند و قصد خروج از طاعت خليفه دارند. وي دستور داد در روز جمعه شيعيان مراجعه کننده را دستگير و مسجد را خراب کنند.»

به دستور مقتدر، مسجد براثا با خاک يکسان شد و تا سال (328هـ .ق.) به همان صورت باقي بود. در سال (328هـ .ق.) و در زمان خلافت الراضي بالله، شيعيان به بَجکَم ماکاني شکايت کردند، به فرمان وي مسجد براثا بازسازي و بر وسعت آن افزوده شد و نام «الراضي بالله» را بر سر درِ مسجد حک کردند.

در 12 جمادي الاولي سال 329، مسجد براثا مجدداً بازسازي و افتتاح گرديد. خليفه، براي اينکه مسجد براثا را از انحصار شيعيان در آورد و جنبه عمومي به آن بدهد، احمدبن فضل هاشمي را که اهل سنت بود، به امامت مسجد منصوب کرد و در همين روز، نخستين نماز جمعه، پس از بازسازي اقامه شد. مردم بغداد؛ اعم از شيعه و سني در نماز جمعه مسجد براثا به طور گسترده شرکت کردند. المتقي بالله، منبري که نام هارون بر روي آن حک شده بود، را در قبله گاه مسجد براثا قرار داد. با ظهور سلسله آل بويه و رونق گرفتن اماکن مقدس شيعيان در عراق، مسجد براثا نيز اهميت ويژه اي يافت. در فتنه بغداد در سال (349هـ .ق.) که در تمام محله هاي شهر بغداد، نماز جمعه تعطيل بود، در مسجد براثا نماز جمعه با شکوه و عظمت برگزار مي شد.

شيعيان عراق هيچ وقت از مسجد براثا چشم نپوشيدند و با وجود اينکه خطيب نماز جمعه سني بود، در نماز جمعه شرکت مي کردند. در سال (420هـ .ق.) ابو منصور، خطيب نماز جمعه مسجد براثا که از طرف القادر عباسي منصوب شده بود، در يکي از خطبه ها، نام امام علي(عليه السلام) را مقدم نکرد و نيز در پايان خطبه ها گفت: خدايا! مسلمانان و هر کسي که علي(عليه السلام) را مولاي خود مي داند بيامرز! وي با اين جمله، به شيعيان توهين و آنان را از مسلمانان جدا کرد. نمازگزاران شيعه که به شدت از حرف خطيب ناراحت شده بودند، به طرفش سنگ انداختند. پس از اين واقعه، تا چند هفته نماز جمعه تعطيل گرديد.

درگيري هاي فرقه اي، طغيان رود دجله و... موجب ويراني کامل مسجد براثا شد به طوري که در سال 450هـ .ق. مسجد براثا کاملاً متروک شد. علي بن عيسي اربلي و ياقوت حموي که در قرن هفتم از محل مسجد ديدن کرده اند، از ويراني کامل مسجد براثا خبر داده اند. اين وضع تا سال 914هـ .ق. که شاه اسماعيل صفوي بغداد را فتح کرد، ادامه يافت. او فرمان داد مسجد براثا را بازسازي کنند. پس از آن، مسجد براثا مأوا و پناهگاه شيعيان شد و تا کنون هم پايگاه نمازگزاران شيعه است. (منبع مطلب مربوط به مسجد براثا: ره توشه عتبات عاليات؛ جمعي از نويسندگان)