سه‌شنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۳ - ۱۸:۱۱
نیم نگاهی به فعالیت‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی

حوزه / با استقرار نظام اسلامی و لزوم بازنگری و تحول در فرآیند آموزش و ارتقاء فرهنگ در جامعه و اهمیت آن در سعادت و ارتقای معنوی و سلامت جامعه، امام خمینی(ره) بر ضرورت ایجاد انقلاب اساسی در فرهنگ به ویژه دانشگاه‌های سراسر کشور تاکید کردند.

سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری حوزه: مهم‌ترين رویکرد و عملکرد شوراي عالي انقلاب فرهنگى در سه دهه گذشته را منتشر می‌کند.

 دهه اول (63 تا 69):

توجه به زيرساخت‌هاي مورد نياز توسعه علمي و فرهنگي كشور، تقويت و تحكيم آنها و اهتمام به حل مشكلات و پيشرفت امور علمي و فرهنگي كشور از رويكردها و دغدغه‌هاي اصلي شوراي عالي بوده كه در مصوبات ذيل تجلي يافته است:

1. ساختاري: تشكيل شوراي عالي برنامه‌ريزي آموزش عالي كشور، شوراي فرهنگ عمومي، شوراي فرهنگي اجتماعي زنان، شوراي گسترش زبان و ادبيات فارسي، هيأت امناي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي، شوراي عالي آموزش عالي علمي ـ كاربردي.

 2. سازماني: تأسيس سازمان سمت، مركز نشر دانشگاهي، دفتر جذب نخبگان، انجمن آثار مفاخر فرهنگي، دفتر جذب نيروهاي متخصص خارج از كشور، دانشگاه‌هاي تربيت مدرس، شاهد، دانشگاه بين‌المللي اسلامي و پيام نور، فرهنگستان علوم، مؤسسه عالي پژوهشي در برنامه‌ريزي و توسعه، فرهنگستان زبان و ادب فارسي.

3. اساسنامه و آيين‌نامه: تأسيس مؤسسات آموزش عالي غيردولتي، مدرسه عالي شهيد مطهري، دانشگاه امام رضا (ع)، دانشگاه مفيد، شوراي نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه‌ها، تأسيس بسيج دانشجويي.

4. سياست و ضوابط: نحوه‌ى تعيين و انتصاب رؤساي دانشگاه‌ها، گزينش استاد و دانشجو، اعزام بورسيه به خارج، دوره دكتري انرژي اتمي، سهميه بورسيه‌ى مناطق محروم، تغيير بنيادي نظام آموزش و پرورش، سوادآموزي، توسعه آموزش عالي، نشر كتاب، سياست تحقيقات كشور، آزمون سراسري دانشگاه‌ها، تأسيس مراكز تحقيقاتي.

دهه دوم (70 تا 79):

علاوه بر توسعه و تقويت زيرساخت‌هاي قبلي، توجه ويژه به فرهنگ عمومي، نخبگان، زنان ، موضوعات برون‌مرزي، ارزيابي و نظارت و ورود به نظام برنامه‌ريزي توسعه كشور از مهمترين رويكردهاي شوراي عالي است كه در مصوبات ذيل تبلور مي‌يابد:

1. زيرساخت: آيين‌نامه‌هاى مديريت دانشگاه‌ها، تشكّل‌هاي اسلامي دانشگاه‌ها و انضباطي دانشجويان و بسيج دانش‌آموزي، تأسيس انجمن‌هاي علمي و ادبي و هنري، اساسنامه مؤسسات و مراكز آموزش عالي، اساسنامه شهرك‌هاي علمي و تحقيقاتي، فرهنگستان هنر، تشكيل شوراي عالي جوانان و شوراي هنر و...

2. نخبگان و زنان: تدارك تأسيس مركز آموزش عالي براي دانشجويان نخبه، طرح شكوفاسازي استعدادهاي درخشان، آيين‌نامه تشكيل شوراي هدايت استعدادهاي درخشان، سياست‌هاي اشتغال زنان، سياست‌هاي فرهنگي، اجتماعي و ورزشي زنان كشور، اصول و مباني گسترش فرهنگ عفاف، سياست‌هاي تحقيقاتي مسائل زنان.

3. فرهنگ عمومي: مسئله ويدئو، سياست‌هاي سينما و مطبوعات، طرح هماهنگي در مديريت امور فرهنگي، احياي نقش مساجد، آيين‌نامه‌ى روزهاي خاص، نحوه‌ى نامگذاري معابر و اماكن، نحوه‌ى نظارت بر ساخت و نصب مجسمه، ساماندهي مديريت فرهنگي كشور، بزرگداشت سال اميرالمؤمنين، شوراي نظارت بر اسباب بازي كودكان و... .

4. برون‌مرزي: آيين‌نامه‌ى فعاليت‌هاي برون‌مرزي دانشگاه‌ها، احياي نقش مساجد براي مقابله با تهاجم فرهنگي، آموزش عالي ايرانيان مقيم كشورهاي خليج فارس، برنامه‌ريزي براي شركت در مجمع پكن، تأسيس شعبه‌ى دانشگاه تهران در باكو، عدم الحاق ج.ا.ا به كنوانسيون رفع تبعيض عليه زنان، سياست‌هاي مقابله با تهاجم فرهنگي و... .

5. ارزيابي و نظارت بر برنامه‌هاي توسعه: تلفيق برنامه‌هاي تحقيقاتي بخش‌هاي مختلف در برنامه دوم، خط‌مشي‌هاي اساسي توسعه‌ى آموزش عالي در برنامه دوم توسعه، ضوابط تأسيس مؤسسات فرهنگي و نظارت بر آنها، شوراي نظارت بر ساخت و واردات و توزيع اسباب بازي كودكان، كليات تأسيس مركزي براي ارزيابي و آينده‌نگري علوم و فنون، آيين‌نامه‌ى ارزيابي وضع فرهنگي و علمي كشور، ضوابط نظارت بر نمايش، نحوه‌ى نظارت بر علائم و تصاوير روي البسه و لوازم التحرير و ... .

دهه سوم (80 تا 90):

ضمن استمرار رويكردهاي دو دهه قبل و برطرف كردن بسياري از تنگناها و مشكلات در دستگاه‌هاي علمي و فرهنگي كشور در بخش‌ها و موضوعات مختلف و واگذاري بسياري از امور اجرايي به دستگاه‌هاي مربوط، ورود شوراي عالي به مأموريت‌هاي جديد مانند ايجاد نهضت نرم‌افزاري، تدوين نقشه جامع علمي كشور، تدوين نقشه مهندسي فرهنگي كشور، تحول و نوسازي نظام آموزشي كشور، و پيگيري براي اجرايي شدن مصوبات شوراي عالي، گواهي روشن بر اهميت و تأثيرگذاري اين نهاد سياستگذار و هدايت مدبرانه آن توسط رهبر معظم انقلاب اسلامي است. برخي از مهمترين تصميمات و مصوبات شوراي عالي در اين دهه عبارتند از:

تصويب و ابلاغ نقشه‌ى جامع علمي كشور مقررات و ضوابط شبكه‌هاي اطلاع‌رساني رايانه‌اي، شاخص‌هاي ارزيابي علم و فناوري، راهكارهاي اجرايي ارتقاء علم و فناوري كشور، تشكيل هيأت حمايت از كرسي‌هاي نظريه‌پردازي و مناظره، شاخص‌هاي ارزيابي آموزش عالي، اساسنامه بنياد ملي نخبگان، طرح جامع توسعه فرهنگ نماز، اهداف و اصول تشكيل خانواده و سياست‌هاي تحكيم خانواده، سياست‌ها و راهبردهاي ارتقاء و توسعه فناوري نانو، تشكيل مركز مطالعات راهبردي، تشكيل شوراهاي تخصصي، نقشه جامع علمي كشور، نقشه مهندسي فرهنگي كشور، تحول و نوسازي نظام آموزشي كشور، منشور توسعه فرهنگ قرآني، راهبردهاي زيست فناوري، لزوم پيش‌بيني پيوست فرهنگي براي طرح‌هاي اقتصادي و فرهنگي، سياست‌ها و ضوابط پايگاه استنادي علوم جهان اسلام ISC، اصول حاكم بر سياست‌هاي كلي برنامه‌هاي فرهنگي ـ اجتماعي سياسي و اقتصادي برنامه پنجم توسعه، موافقت با تأسيس پارك زيست فناوري، راهبردها و راهكارهاي مقابله با آثار منفي شبكه‌هاي ماهواره‌اي، واگذاري تصويب رشته‌هاي حوزوي و علوم انساني به شوراي گسترش حوزه‌هاي علميه، اعتبار و نحوه‌ى امتياز علمي به مجلات و تأسيس انجمن‌ها و قطب‌هاي علمي و... در حوزه‌هاي علميه، اصول حاكم بر آيين‌نامه ارتقاء اعضاي هيأت علمي، تاسيس بنياد ملّي بازي‌هاي رايانه‌اي، بومي گزيني در آموزش عالي.

دور جديد فعاليت‌هاى شوراى عالى، دوره كار، تلاش، جديت بيشتر و دوره‌ى كمال شورا

 با روى كار آمدن دولت نهم و انتخاب دبير جديد شورا، سرفصل جديدى از برنامه‌ريزى، تلاش و كار شورا شروع شد و در حقيقت شوراى عالى روند تكاملى خود را به سرعت طى كرد. در اين دوره دبيرخانه شوراى عالى ضمن ساماندهى امور دبيرخانه و راه‌اندازى شوراهاى تخصصى و ارتباط با نخبگان و صاحب‌نظران و مراكز حوزوى و دانشگاهى از يك طرف براى تصميمات شورا عقبه‌ى علمى و تخصصى گسترده‌اى را فراهم نمود و از طرف ديگر با برقرارى ارتباط گسترده با نهادها، دستگاه‌ها و سازمان‌هاى مختلف علمى و فرهنگى و اجرايى به عنوان خط مقدم اجرايى تصميمات شورا، گام‌هاى زيادى را براى اجرايى نمودن مصوبات شورا برداشته است كه اين امر موجب خرسندى مقام معظم رهبرى نيز شده است كه در ذيل به فرازهايى از گفتارهاى معظم له در اين خصوص اشاره مي‌شود:

برگزیده سخنان رهبر فرزانه

 فرازهايى از گفتارهاى مقام معظم رهبرى در ديدار اعضاى شوراى عالى انقلاب فرهنگى در سال 86 و 90

 • در اين دو، سه سال اخير، بين كسانى كه ما از آنها نظر خواستيم و نظر دادند، اجماعى است كه كار و تحرك و جديت شورا خيلى بيشتر از گذشته است و اين هم جاى شكرگزارى است. الان خوشبختانه شورا از گذشته فعال‌تر است و در همان جهتى كه مورد نظر است تصميم‌گيرى مي‌كند.

من بالخصوص مطلع هستم كه آقاى رئيس جمهور در اين شورا با جديت شركت مي‌كنند و از نظراتى هم كه اظهار كردند، اين بر مي‌آيد. از ايشان تشكر مي‌كنم.

همچنين از دبير محترم شورا، آقاى دكتر مخبر كه خوشبختانه در دبيرخانه هم كارهاى خوب و وسيعى انجام گرفته، تشكر مي‌كنم. (17/9/1386)

 • از تلاش‌ها و اقدامات بسيار خوب شوراى عالى انقلاب فرهنگى، دبيرخانه و شوراهاى تابعه تشكر و قدردانى مي‌كنم.

 • انسان لذت مي‌برد كه تحركى در وضع نخبگان برتر نظام در مهمترين عرصه حياتى ما «فرهنگ» وجود دارد.از يكايك اعضاى شوراى عالى، دبيرخانه و كسانى كه در دبيرخانه كار مي‌كنند، تشكر مي‌كنم و انشاالله هم موفق باشند.

كارهاى خوبى انجام گرفته است، مثل نقشه جامع علمى، كه مژده دادند تلاش‌هايى براى اجرايى كردن آن در جريان است كه انشاالله اين كار بايد پيش برود.

شوراى عالى انقلاب فرهنگى روز به روز تكميل شده است. الان شورا كامل‌تر، قوي‌تر، مجرب‌تر، پخته‌تر و در زمينه كارها گسترده‌تر و وسيع‌تر شده است و لازم است اين نقش جدى گرفته شود. (23/3/90)

منبع: پایگاه اطلاع رسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha