به گزارش خبرگزاری«حوزه» در اين نشست دكتر شفيعي سروستاني گزارشي از عملكرد اداره كل  پژوهش های رسانه در 9 ماهه گذشته ارائه کرد.

در ادامه حجت الاسلام والمسلمین بهروز لك عضو هئیت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع)  به عنوان اولين سخنران علمي اين نشست، همدلي را به مثابه تجلي اعتماد اجتماعي بين حاكمان و مردم، در انديشه سياسي اسلام مبتني بر ايده مركزي «تعهد سياسي» دانست كه هم از سوي حاكمان و هم از سوي مردم لازم است رعايت شود.

وي گفت:حكومت، يك مسئوليت و امانت الهي است و به تعبير امام علي (ع) «و ان عملك ليس لك بطعمه و لكنه في عنقك امانة» و بدين جهت است كه آن حضرت پذيرش خلافت را عهدي الهي دانسته است: «و ما اخذ الله علي العلماء»، از سوي ديگر، حضور در عرصه سياسي و مشاركت اجتماعي نيز نه تنها يك حق براي افراد و شهروندان محسوب مي‌شود، بلكه تكليفي الهي نيز مي‌باشد.

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) محوريت شريعت و آموزه‌هاي ديني در اسلام را سبب تمايز ماهيت مشاركت در انديشه اسلامي با الگوي مدرن غربي دانسته و گفت: چنين تمايزي موجب مي‌شود الگوي جديدي را براي مشاركت سياسي در حكومت اسلامي با عنوان «مشاركت سياسي متعهدانه» اضافه نماييم. ايشان الگوي مشاركت سياسي متعهدانه، را گونه‌اي از مشاركت در عرصه سياسي دانستند كه حضور متعهدانه را در عرصه سياسي با استناد به مباني ديني را يك تكليف اعلام مي‌كند واز فرد مي‌خواهد تعهداتي را در عرصه سياسي بپذيرد. ايشان گفتند:در چنين نگرشي حق و تكليف و تعهد به مشاركت در عرصه سياسي تلفيق يافته است. اما مبناي مشاركت در عرصه سياسي، در نگرش غرب عمدتاً مبني بر محوريت انسان و حقوق وي مي‌باشد. اين امر به ويژه در نظام‌هاي ليبرال كه فرد محور است غلبه دارد.

نقش رسانه ها در دنیای کنونی

وی رسانه را نيز در دنياي كنوني داراي نقش بسيار برجسته‌اي دانسته و گفت: هرچند بيشتر مطبوعات به مثابه ركن چهارم دموكراسي معرفي شده‌اند، اما امروزه در عصر ارتباطات مي‌بايست رسانه‌ها را ركن اصلي نظام هاي مردم سالار بدانيم و طبعا كاركرد رسانه‌ها در ايجاد ارتباط بين آحاد جامعه و بويژه بين دولت مردان و مردم حايز اهميت است. البته در جاي خود آثار تخريبي برجسته‌اي نيز دارد و نقش رسانه‌ها در دو رويكرد مشاركت سياسي ليبرال و مشاركت سياسي متعهدانه ديني نيز از اين منظر متفاوت خواهد بود.

مشارکت سیاسی متعهدانه

حجت الاسلام والمسلمین بهروز لک گفت:مشاركت سياسي فعال متعهدانه، در بستري ديني علاوه بر يك حق بودن، صبغه تعهد ديني نيز مي‌يابد. از اين الگو مي‌توان به عنوان مشاركت سياسي متعهدانه ياد كرد. مشاركت سياسي متعهدانه به لحاظ عمق شهروندي، از گونه شهرونديهاي عميق محسوب مي‌شود كه به نظر مي‌رسد با چنين نگرشي به ماهيت همدلي و همزباني بين دولت و ملت در انديشه اسلامي نگاه كنيم، اساس و معياري محكم و متقن براي روابط سياسي ـ اجتماعي در جامعه خواهيم داشت كه مي‌تواند بنياني مرصوص را براي زندگي سياسي در حكومت اسلامي فراهم نمايد. بدون ترديد رسانه نيز تسهيل كننده چنين هدف والايي خواهد بود.

در ادامه اين نشست علمي سركار خانم دكتر باقري طاري به ارائه مقاله خود با موضوع شناخت سطوح همدلي پرداخت. وي گفت: اولين بار است كه در سطح كلان دولت- ملت از واژه ي همدلي استفاده مي شود. لذا در اين مقاله تلاش شده است با ديد اكتشافي به اين موضوع پرداخته شود. وي گفت: در اين مقاله متون تخصصي مربوط به همدلي و همچنين كتب و مقالات در خصوص نحوه بروز روحيه همكاري و همدلي در محيط هاي سازماني و چگونگي فراهم كردن زيرساخت هاي بروز رفتارهاي همدلانه در جامعه و در حوزه هاي سياسي و اجتماعي را مطالعه كرده و از تكنيك مصاحبه عميق نيز بهره گرفته است.

وي در ادامه گفت:طبق يافته هاي بدست آمده، در بروز رفتارهاي همدلانه در سطح خرد/ فردي متغيرهايي چون هوش عاطفي بالا، اعتماد، موقعيت، تجربه، عوامل ژنتيكي و فرهنگي بسيار دخيل هستند. در سطح سازماني نيز سطح مهارتهاي ارتباطي مديران و ميزان ارتباطات انساني درون سازماني مبتني بر سرمايه هاي روانشناختي تعيين كننده ميزان بروز رفتارهاي همدلانه است. در سطح كلان نيز وجود زيرساخت هايي چون حوزه ي عمومي گسترده، وجود فضاي گفتماني و جامعه مدني و همچنين روحيه و فرهنگ سياسي مشاركتي زمينه ساز همدلي سياسي و اجتماعي است.

علي قرباني نيز در اين نشست علمي مقاله خود با عنوان: ارتباط بين نخبگان فكري و مسئولان حكومتي؛ با تاكيد بر نقش رسانه ملي در تقويت آن را ارائه نمود.

وي گفت: اين مقاله با هدف مطالعه ارتباط بين نخبگان فكري و نخبگان ابزاري و نقش رسانه ملي در پيوند اين دو به روش مطالعه كتابخانه اي  نگاشته شده است. وي ارتباط مثبت و سازنده نخبگان فكري و ابزاري زمينه ساز همدلي و همزباني ميان مردم و مسئولان است را مهم ارزيابي وگفت: رسانه ملي به عنوان حلقه واسط ميان اين دو گروه مي تواند به تحقق آرمان هاي  نظام  جمهوري اسلامي ياري رساند و مخاطب شناسي دقيق از سوي رسانه ملي مسير نخبگان را روشن تر مي سازد. وي گفت: امروزه گستره كمي رسانه ملي زمينه امكان تعامل نخبگان فكري را بيش از پيش فراهم ساخته است.

این محقق افزود: شبكه هاي تلويزيوني مختلفي مانند شبكه ورزش، سلامت، بازار و... در حال فعاليت هستندكه رسانه ملي مي تواند با كاناليزه كردن مسير نخبگان فكري زمينه را براي حضور موثر آنها در شبكه هاي ياد شده فراهم سازد و در اين راستا رسانه بايد تنش هاي ميان قدرت، تضاد و اقتدار را به خوبي بشناسد و متناسب با آن زمينه را براي حضور نخبگان فراهم سازد. همچنين معرفي ايده ها و دستاوردهاي نخبگان مهارتي از طريق رسانه ها كمك بزرگي به دولت و مسئولان حكومتي در حوزه هاي مختلف است. رسانه ملي مي تواند با مرز بندي بين نخبگان فكري و نخبگان ابزاري انتظارات و وظايف هر دو گرو را به نحو بهتري ترسيم نمايد. دوري جستن از فرهنگ سازي متناقض، تغيير نگاه از مخاطب منفعل به مخاطب فرهيخته و تلاش براي سوق دادن  فرهنگ مخاطبان عام به سمت و سوي فرهنگ نخبگي و نه برعكس مي تواند زمينه همنوايي نخبگان فكري را با رسانه ملي در راستاي اهداف توسعه پايدار كشور فراهم سازد.

در پايان اين نشست علمي ضمن تقدير از ارائه دهندگان مقالات علمي،از دو اثر جديد مركز پژوهش و سنجش افكار و اداره كل پژوهش هاي اسلامي رسانه رونمايي شد و كليه شركت كنندگان در اين نشست از نمايشگاه آثار اداره كل پژوهش هاي اسلامي رسانه بازديد كردند.