به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حجتالاسلام والمسلمین عباسی، معاون آموزش جامعه المصطفی در کارگاه آشنایی با الزامات و فرایند تدوین و بازنگری متون درسی که در سالن جلسات مجتمع آموزش عالی مشهد برگزار شد، تصریح کرد: جامعه المصطفی مرکزی علمی، آموزشی و تربیتی با رسالتی خاص و ویژه در عرصه بین الملل است؛ رسالتی که برخاسته از عقبه تاریخی این مرکز علمی است.
وی با بیان این که جامعه المصطفی، مرکزی روئیده بر تنه تنومند حوزههای علمیه با قدمت و سابقه بیش از هزار ساله است، اظهار داشت: جامعه المصطفی با ملاحظه اقتضائات و نیازهای دنیای جدید و عرصه بینالملل سلف صالحی برای حوزه های علمیه بوده، میراث ارزشمندی را رقم زده است.
حجت الاسلام والمسلمین عباسی جامعه المصطفی را مرکزی ویژه و خاص در میان مراکز علمی حوزوی دانست و یادآور شد: خدمت در مجموعه علمی جامعه المصطفی توفیقی الهی است؛ امیدواریم خداوند روزبهروز بر توفیقات ما در خدمت به دین الهی بیفزاید.
وی فضای کالبدی آموزشی- معنوی در انتقال مفاهیم مؤثر را از مهمترین ارکان عرصه آموزش و تربیت عنوان کرد و یادآور شد: فضای کالبدی نمود یافته در معماریها و فضای معنوی حاکم بر محیطهای حوزوی، جوی را به وجود آورده، که خودبهخود تربیت را تسهیل میکند.
معاون آموزش جامعه المصطفی نقش بیبدیل استاد را یکی دیگر از عوامل مؤثر بر انتقال مفاهیم در آموزش دانست و ابراز داشت: توجه به رسالت های پدرگونه اساتید در تربیت دانشپژوهان، از مهمترین سنت های اصیل حوزههای علمیه به شمار می رود.
وی با بیان این که متن آموزشی و درسی یکی دیگر از ارکان و عوامل مؤثر در انتقال ارزشهای آموزشی و تربیتی است، خاطرنشان ساخت: با توجه به اقتضائات و نیازهای زمانه، به نوعی بازنگری در متون ارزشمندی که از جایگاه و وزانت علمی خاصی برخوردارند، نیازمندیم.
حجت الاسلام والمسلمین عباسی با تأکید بر این که ظرفیت انبوهی در برابر اساتید جامعه المصطفی در زمینه تدوین متن و بازنگری آن وجود دارد، افزود: با توجه به گشوده شدن عرصههای نو در برابر جامعه المصطفی و رشتههای فراوان و متنوعی که در این نهاد پیشگام و بابرکت جاری است، نیاز به تدوین متن و بازنگری در متون سنتی درسی بسیار جدیتر احساس میشود.
وی در ادامه به برخی از ویژگی های متن آموزشی مطلوب اشاره نمود و یادآور شد: متن آموزشی بایستی با سطح دانشی فراگیران تناسب داشته باشد. اگر ما یک متن علمی عمیق را برای دانشپژوه مبتدی ارائه کنیم، دریافت اهداف آموزشی با آن دشوار خواهد شد.
معاون آموزش جامعه المصطفی روانی و آسانیابی متن آموزشی را از دیگر ویژگی های متن آموزشی مطلوب برشمرد و اذعان داشت: داشتن ساختار و عنوانبندی مناسب مولفه ای مهم است که متن آموزشی باید بتواند خود را با ساختاری منسجم و دستهبندی شده ارائه نماید.
حجت الاسلام والمسلمین عباسی با بیان این که متن آموزشی بایستی قدرت تفکر، تدبر و نقد را در مخاطب تقویت نماید، تصریح کرد: نباید همه محتوا، الزامات و استلزامات درون متن گنجانده شود؛ متن باید بتواند امّهات مطلب و کلیات آن را بهگونهای منتقل کند که تطبیق بر مصادیق برای فراگیر آسان شده، او با تفکر خودش مصادیق را به دست آورد.
وی روزآمدی و برخورداری از جامعیت لازم در نقل اقوال و دیدگاههای علمی مطرح را از مهمترین شاخصه های متن آموزشی مناسب عنوان کرد و یادآور شد: متن آموزشی باید از چنان اعتبار علمی برخوردار باشد که فراگیر بداند اینها نظرات یک صاحبنظر است و بتواند به آن اعتماد کند. داشتن اعتبار علمی، یکی از ویژگیهای مهمی است که در مرجعیت یک متن آموزشی نقش آفرینی می کند.
معاون آموزش جامعه المصطفی با تأکید بر این که متن آموزشی باید بتواند ارزشهای نظام آموزشی را بهخوبی به فراگیران انتقال دهد، خاطرنشان کرد: برای المصطفی بهعنوان یک مرکز آموزشی تربیتمحور بسیار مهم است که متون آموزشی آن بتواند ارزشهای نظام آموزشی معرفتی را به مخاطبان خود منتقل نماید.
وی با اشاره به این که برخی از متنهای آموزشی مرسوم در جامعه ایرانی در لایه پنهان خود، ارزشهای ناصحیحی را به فراگیر انتقال می دهد، ابراز داشت: بهعنوان نمونه در بحث آموزش زبانهای خارجی، ظاهراً متن برای آموزش زبان تدوین شده است؛ اما در لایه پنهان، مجموعهای از ارزشها و به عبارتی یک فرهنگ را منتقل میکند.
حجت الاسلام والمسلمین عباسی ایجاد تناسب میان حجم متن آموزشی با محتوای درسی را مهم برشمرد و اذعان داشت: متن آموزشی باید زمینهساز انتقال فراگیر به مرحله بعدی آموزش باشد؛ بهعبارتدیگر در هنگام تدوین متون درسی بایستی سابقه و لاحقه نظام آموزشی را مدنظر قرار داد که فراگیران چه خواندهاند و چه قرار است بخوانند.
معاون آموزش جامعه المصطفی تأکید کرد: تدوینکنندگان متون درسی باید دقیقاً با نظام آموزشی آشنا باشند و بدانند چه اتفاقی در زنجیره آموزش رخ میدهد و هدفگذاری های آتی آن چیست.
وی خاطرنشان کرد: متن آموزشی هرچقدر هم که خوب نوشته شده باشد، بازهم یک متن آموزشی است؛ بنابراین نیاز به تجدیدنظر، بازنگری و ویراست جدید دارد. متن آموزشی باید در دورههای زمانی خاص برحسب موضوع آن متن، بازنگری شود.
سخنران این نشست با بیان این که اساس اقتضای نظام آموزشی این است که متون دائماً مورد ارزیابی قرار گیرند، اظهار داشت: بازخوردگیری، آسیبشناسی و ویرایش فصل، مولفه هایی است که در مرجعیت علمی و الهام بخشی یک نظام آموزشی نقش مهمی را ایفا میکند.
وی تصریح کرد: جامعه المصطفی اگر میخواهد به مرجعیت علمی دست یابد، یکی از ارکان آن تولید متون آموزشی با استانداردهای لازم است، که بر اقتدار نظام آموزشی میافزاید. وقتی اساتید این مجموعه متونی را تولید کنند که در مراکز دیگر به آن مراجعه شود؛ آنگاه المصطفی است که تعیینکننده جهتگیریهای علمی خواهد بود.
حجت الاسلام والمسلمین عباسی در پایان، اساتید و اعضای گروه های علمی را بهترین افراد در زمینه تدوین متون درسی دانست و خاطرنشان کرد: بهترین متون، متونی هستند که توسط اساتید آن فن نگاشته میشوند که توان تدریس آن را دارند. به همین جهت دفتر تدوین متون جامعه المصطفی در دورههای مختلف و با تغییرات ساختاری، همیشه بهرهگیری از اساتید را رعایت کرده است.