به گزارش به گزارش خبرگزاری «حوزه» از تهران، «تریبون آزادی امام موسی صدر» با حضور چهره‌ها و نخبگان فرهنگی و سیاسی در موسسه امام موسی صدر، در تهران برگزار شد و سخنرانان بر لزوم پیگری جدی این پرونده تا به نتیجه رسیدن آن، با استفاده از همه ظرفیت های داخلی و بین المللی تاکید کردند.

دکتر محسن اسماعیلی، عضو حقوقدان شورای نگهبان و خبرگان رهبری:

پرونده آزادی امام موسی صدر به مطالبه عمومی تبدیل شود

- من اطلاعات کافی ندارم که مراجع مسئول و نهادهای اداری برای یافتن این گمشده انسانیت چه کرده‌اند؟

- پیشنهاد من این است که پیگیری پرونده امام صدر را به یک مطالبه عمومی تبدیل کنیم. به‌گونه‌ای که هر روز با این سوال مواجه شویم که چه شد؟ در این راستا دو کار را باید انجام داد، نخست این که در مهمترین میدان شهر یک تابلوی روزشمار برای ربایش امام موسی صدر نصب شود تا همه با روزهایی که از ربودن ایشان می‌گذرد مواجه شده و بدانند که چند روز و چند سال از ربایش  و دوری امام گذشته است؟

- دوم اینکه مسئولان مربوطه ملزم شوند که هر ۶ ماه یک بار گزارش علنی در حضور رسانه‌ها نسبت به پیگیری‌های خود به مردم ارائه کنند. این کار باعث می‌شود که افکار عمومی همچنان با امام موسی صدر زندگی کند. بنابراین هم برای پیگیری پرونده مهم است و هم برای زنده نگه داشتن یاد امام موسی صدر در جامعه. محرومیتی که ما از ایشان برای خود ساخته‌ایم بسیار شدیدتر از محرومیتی است که دیگران با ربودنش بر ما روا داشته‌اند.

-  یکی از ویژگی‌های مهم امام صدر این است که درد شیعه و مسلمان نداشت. بلکه درد او درد انسان بوده و هست. امام صدر از موضع دین، درد بشریت داشت. او در دوران حضورش به نام خدا خدمتگذار خلق خدا با هر گرایش، دین و ملتی بود. بُعد دیگر اندیشه و عمل امام صدر در نگاه عرفانی اوست. نگاه او به دین، انسان، طبیعت، فقه و... نگاهی عرفانی بود و ما هنوز نتوانسته‌ایم در این بعد وجودی امام صدر تفکر کرده و آن را تحلیل کنیم. ای ‌کاش فرصتی باشد که از این نگاه نیز امام صدر بازخوانی و بازگویی شود.

- جهان امروزه بیش از پیش نیازمند این نگاه است. ما در دوران بحران‌ها زندگی می‌کنیم. بحران‌های متفاوت فکری که در مقابل آن بحران‌های سیاسی نظامی و اجتماعی هیچ هم نیستند. بدون تعارف امروز جوانان تحصیل کرده‌ای را می‌بینیم که قرابتی با اندیشه‌های دینی احساس نمی‌کنند و گناه این جریان به گردن ماست، چرا که ما نتوانستیم دین را آنگونه که هست معرفی کنیم. بلکه دین را آنگونه که خودمان می‌خواهیم معرفی کرده‌ایم.

- بی تردید اگر معارف زلال دین با همان خوانشی که امثال امام موسی صدر داشته به بشریت امروز عرضه شود مورد اقبال و استقبال عمومی مردمان جهان قرار می‌گیرد. امام هشتم می فرمایند که خدا رحمت کند کسی که امر ما را احیا می‌کند. از امام پرسیدند که برای اینکار چه باید کرد، در جواب فرمودند که هیچ فقط آنچه را که ما گفتیم به مردم اعلام کنید. امام موسی صدر توان این‌کار را دارد و به اندازه خود این را برای ما به یادگار گذاشته. ضرورت است که امروزه هرکس بر مبنای تخصص خود اندیشه این مرد بزرگ را مورد مطالعه قرار دهد.

- ما قاطعانه امیدواریم که امام صدر به میان ما برگردد. اما فراموش نکنید که امام موسی صدر فرد نیست. بیش از همه چیز، فکرش اثرگذار است. ربودن جسم او به این دلیل بود که فکرش گسترش پیدا نکند. اگر امام صدر دست از تفکراتش برمی‌داشت و سکوت می‌کرد که او را نمی‌رباییدند.

- امام صدر یک فکر است و فکر قابل ربایش نیست. فکر گاهی با ربایش یا با شهادت بیشتر رشد می‌کند. بنابراین نباید اکنون که از فردی به نام امام موسی صدر که به ظاهر محروم هستیم، خود را به محرومیت بزرگتری که فکر امام صدر است دچار کنیم. این محرومیت خودخواسته است. چرا باید هنوز کسانی باشند که از آثار و افکار او مطلع نباشند؟

- امام صدر یک متفکر جامع شرایط، یک مصلح اجتماعی، یک مبلغ دین و یک سیاستمدار برجسته است و باید در همه این حوزه‌ها مورد مطالعه قرار گیرد. ما این مطالعات را انجام نداده و در نتیجه به الگوسازی روی نیاورده‌ایم. امام صدر خودش الگوست و باید معرفی شود اما به نظر من او ظرفیت الگوسازی دارد و می‌توان در وجوه مختلف به تکثیرش اقدام کرد. این وظیفه هنرمندان است. زندگی امام صدر ظرفیت ساخت بهترین فیلم‌های سینمایی، ظرفیت نگارش رمان‌های خواندنی و... را دارد. باید از بخش‌های مختلف زندگی ایشان الگوسازی کرد.

حسین جابری انصاری، معاون عربی، آفریقایی وزارت امور خارجه:

نقشه راه آزادی امام صدر باید با همکاری همه ما شکل بگیرد

- امام موسی صدر یک شخصیت دینی برآمده از حوزه سنتی دینی علمیه قم است. در دوره‌ای که ایشان در قم تحصیل می‌کردند، با دوستان و همراهانش یک نسل طلایی را تشکیل دادند به قسمی که تعدادی از آنها از جمله آحضرات آیات سیدموسی شبیری زنجانی، مکارم شیرازی، شهید دکتر بهشتی، مرحوم عبدالکریم موسوی اردبیلی و... امروزه به عنوان بزرگان دینی و سیاسی ما مطرح هستند.

- در میان این طیف اما زندگی امام موسی صدر رنگ و بوی دیگری دارد. امام صدر از بستر سنتی حوزه علمیه قم خارج شده و وارد بستر و فضای اجتماعی خاصی می‌شوند که تنوع مختلفی از فرهنگ‌ها و بینش‌ها و عقاید را دارد. لبنانی که امام صدر وارد آن می‌شوند، آزمایشگاه عملیات سیاسی و فرهنگی جریان‌های مختلف در منطقه و جهان بود. شرایط لبنان از امام صدر مردی مردستان ساخت که بدل به نیاز امروز و فردای همه ما شد.

- با توجه به وضعیت امروز ما، به سه بُعد از زندگی و عمل اجتماعی امام موسی صدر نیاز مبرم داریم: نخستین بعد بحث همزیستی مسالمت‌آمیز میان اجزای طبیعی جامعه است. منطقه خاورمیانه غرق در درگیری‌هاست. این همزیستی که یکی از مهمترین ابعاد اندیشه امام صدر بود، نیاز امروز و فردای ماست. ما در منطقه هم با تروریسم تکفیری افراطی مواجه هستیم و هم با حکومت‌های کم‌تحملی که نماینده اصلی جامعه خود نیستند. این دو جریان باعث به وجود آمدن فضای درگیری، عدم تحمل، جنگ، خونریزی و... در منطقه شده است. بنابراین تا اطلاع ثانوی منطقه ما به امام موسی صدر و تفکرش نیاز مبرم دارد.

-  یکی دیگر از ابعاد مهم اندیشه و عمل امام موسی صدر، مسئله مقاومت در مقابل رژیم صهیونیستی است. بذر مقاومت در منطقه را امام موسی صدر پاشید. رژیم اسرائیل با اشغال فلسطین درصدد امنیتی کردن منطقه است تا بتواند فضا را برای رشد جریان‌های تروریستی آماده نگه دارد.

- بعد سوم مهم اندیشه امام موسی صدر در تحولات جدید منطقه و قدرتمند شدن شیعه در آن است که پس از سقوط صدام و قدرت گرفتن شیعیان در عراق آغاز شد. فراموش نکنیم که این اضلاع سه گانه در اندیشه امام موسی صدر به هم پیوسته است و هیچ کدام دیگری را نفی نمی‌کند. یعنی اگر از قدرت گرفتن شیعه صحبت می‌کنیم، این مقوله اصل همزیستی مسالمت‌آمیز را نفی نمی‌کند. بلکه قدرت گرفتن شیعه به همراه قدرت گرفتن اهل سنت است.

- مسئولیت ما در برابر امام موسی صدر دو بعد دارد: مسئولیت برای آزادی امام موسی صدر، که در این زمینه همه ما تقصیر کردیم و مسئولیت بزرگتر ما این است که در فضایی آزاد به انتشار، توزیع و بازتوزیع اندیشه امام صدر بپردازیم. امروزه باید مبنای حرکت ما هم اندیشه و عمل امام موسی صدر باشد.

- برای آزادی امام صدر راه‌حل سحرآمیزی که سریعا به نتیجه برسد، نمی‌توان ارائه داد. نقشه راه آزادی امام صدر باید با همکاری همه ما شکل بگیرد. نقشه از پیش تعیین شده وجود ندارد. به نظر می‌رسد که جنبش‌ها بیشتر از دولت‌ها می‌توانند اثرگذار باشند. من در آخرین سفر به لبنان در دیداری که با خانواده داشتم، قرار شد دیداری بین ما و موسسات مختلف برای آزادی امام موسی صدر شکل بگیرد تا در آن به یک راه حل جدید با همفکری همه برسیم.

- برای پیگیری پرونده در زمان حضور قذافی با یک مشکل مواجه بودیم و زمانی که حکومت او ساقط شد با هزاران مشکل مواجه شدیم. پس از سقوط او دیگر دولت به معنای واقعی کلمه در لیبی وجود ندارد که بتوان با آن مذاکره کرد. اکنون با چندین و چند دولت در لیبی مواجه هستیم و در واقع هر قبیله‌ای بر نقطه‌ای حکومت می‌کند و این کار پیگیری را بسیار سخت می‌کند.

حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی طباطبایی:

کمیته‌ پیگیری آزادی فعال تر عمل کند

ـ شیادان و مکاران مانع پیشرفت کار بنده خدا هستند و خداوند این بدی‌ها را از بندگان خوبش دور می‌کند. بنده اگر بندگی کرد، خداوند می‌گوید من چشم و گوش او می شوم. از ویژگی های امام موسی صدر این بود که یک بنده خوب به معنای عادل و حکیم بود و به دلیل همین روحیه به دنبال وحدت بود.

ـ افکار انسان ها اگر نتواند جمع شود به مشکلات بزرگی بر می‌خورد. تنها کشوری که سه گروه نصرانی، سنی و شیعه در آن زندگی می کنند لبنان است و هیچ کس در آن دعوا نمی‌کند. روحیه امام موسی صدر باعث این همزیستی مسالمت‌آمیز شد.

ـ چهره جذاب امام موسی صدر درکنار افکارش موجب شد که فقدان این حکیم عابد و عاقل دینی که افکار مشتت و متفرق را جمع و همه را به یک وحدت و یگانگی برای پیشبرد اهداف دین و سیاست آماده ساخت، به شدت به چشم بخورد.

ـ امیدوارم ایشان را زنده ببنیم. افکار بلند ایشان هم‌اکنون پخته‌تر هم شده و اگر مجال طرح پیدا کند، قطعا تحول بزرگی در کشورهای اسلامی به وجود می‌آید که مخالفان را نیز اسلام جذب خواهد کرد. امیدوارم کمیته‌ای که برای پیگیری آزادی ایشان تشکیل شده زودتر به نتیجه برسد.

علی اکبر اشعری، رئیس اسبق سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران:

هیچ فریادی برای آزادی امام صدر در مجامع جهانی سر داده نمی‌شود؟

ـ علی رغم همه شعارهایی که در دنیا درباره حقوق بشر و آزادی می‌دهند، معلوم نیست این شعارها تا چه حد عملی می‌شود؟ و کی قرار است این شعارها به احقاق حقوق انسان‌ها برسد؟ شخصیت بزرگی چون امام موسی صدر در قامت میهمان به لیبی رفته و دیوانه‌ای چون قذافی ایشان را ناجوانمردانه محبوس می‌کند، اما هیچ واکنشی در دنیا نسبت به این جریان رخ نداده و نمی‌دهد و هیچ فریادی مبنی بر آزادی ایشان در مجامع جهانی سر داده نمی‌شود.

ـ به گمان من هرچند ما از طریق دیپلماسی رسمی و دستگاه‌های دولتی ممکن است نشانه‌هایی به دست بیاوریم اما به حقیقت نمی‌رسیم، چون محدودیت‌هایی در دنیای دیپلماتیک وجود دارد. به نظرم گروه‌ها و تشکل‌هایی هستند که منهای دستگاه‌های رسمی می‌توانند با اقوام و قبیله‌ها در لیبی ارتباط گرفته و کار را دنبال کنند. باید پا را فراتر از مرزهای ایران گذاشت و با شخصیت‌ها و چهره‌های جهانی ارتباط برقرار کرد.

ـ در زمان پیروزی انقلاب شخصیت‌های اثرگذاری چون شهید مطهری، شهید بهشتی و... بودند، اما متاسفانه آنان به مرور از میان ما رفتند. ما امروز به شخصیت‌های بزرگی نیاز داریم تا در کوران حوادث مانند کشتی مطمئنی برای نجات باشند. بنابراین امروزه جامعه ما به امام صدر نیاز مبرم دارد. امیدوارم تلاش‌های خود را برای پیگیری این پرونده زیادتر کنیم.

حسین محمودیان، مستندساز:

رسانه ها آزادی امام صدر را  جدی تر مطالبه کنند

ـ در سال 81 یا کمی زودتر سال 79 با امام موسی صدر از طریق یک مستند آشنا شدم و از آنجا که فیلم‌سازی برایم فقط صرف تامین معاش نبوده فکر می‌کردم اگر کار من قرار است روی مخاطب تاثیری داشته باشد باید خودش محتوای خوبی داشته باشد و ایشان را بشناسم.

ـ در کشور سنگال با ماشین در سال 2006 حدود 2500 کیلومتر مسیری را که ایشان رفته بود، رفتم. سال 2005 سرعت ماشینم 10 کیلومتر بود، چون مسیر صعب العبور بود و نشان می‌داد که امام موسی صدر 30 سال پیش چگونه این مسیر را رفته است.

ـ ما اگر نتوانیم دنیا را از چشم امام موسی صدر ببینیم صرفا یک ماکت می‌شویم. اگر بخواهیم اصل باشیم باید ببینیم ایشان دنیا را از چه زوایه‌ای می‌دید. در زمان ابتدای ربوده شدن ایشان هم حرکت‌های مردمی صورت گرفت و هم پیگیری‌ها بیشتر بود اما بعدها سیاستمداران مردم را به پیگیری‌های خودشان حواله کردند و به همین دلیل پیگیری‌های مردمی هم کمتر شد امیدوارم که این پیگیری‌ها با کمک رسانه‌های جمعی جدی‌تر دنبال شود.

منیژه حکمت، کارگردان سینما:

فیلم امام موسی صدر ساخته شود

ـ اعتراف می‌کنم که شناخت چندانی از امام موسی صدر نداشتم. متاسفانه ما چندان برای شناخت ایشان جست‌وجوگر نبودیم. فقط می‌‌دانستم که امام صدری در جامعه حضور داشت و در لیبی زندانی شد.

ـ تا اینکه روزی مهندس مهدی فیروزان، دو کتاب برای مطالعه به من پیشنهاد داد. یکی خاطرات خانواده امام صدر از ایشان بود و دیگری سخنرانی‌های ایشان در کلیسا. ساعت 7 عصر کتاب نخست را شروع کردم و بی‌وقفه تا ساعت 2 بامداد مطالعه کردم. از تعاریف ایشان درباره دین شگفت زده شدم و مدام این افکار به من هجوم می‌آورد که در این بلبشویی که در جهان حاکم است، ایشان کجاست؟

ـ حضور یک روحانی که تعریف جدیدی از دین داشته باشد، نیاز امروز بشریت است. این افکار بعد از مطالعه کتاب به ذهن من هجوم می‌آورد و البته تصاویری سینمایی، که آن چهره پرهیبت و زیبا 39 سال پشت درهای بسته زندان چه حسی دارد؟ امام صدر در این سال‌ها چه فکری می‌کرده آیا به گوشش می‌رسد که در جهان با زنان شیعه چه می‌کنند؟ آیا می‌داند که امروزه با نام خدا، محمد و علی، آدم می‌کشند؟ چقدر دردناک بود که من ایشان را نمی‌شناختم.

ـ کتاب دوم پیشنهادی مهندس فیروزان را مطالعه کردم بازهم دچار حیرت و بی‌خوابی شدم. محتوای کتاب سخنرانی ایشان در کلیسا بود. نیاز امروز ما به حضور یک روحانی است که از دریچه دیگری به ادیان نگاه می‌کند و تفکراتش باعث وصل همه پیروان ادیان است.

ـ فکر می‌کنم خالق امام صدر ایشان را بسیار دوست دارد، اما مرارت‌های فعلی بر وجود امام را درک نمی‌کنم. اما به نظرم درامی که در زندگی ایشان وجود دارد، اگر ساخته شود فیلمی شاهکار خواهد شد؟ ما باید بتوانیم تفکر امام صدر را اشاعه بدهیم و ساخت فیلم قدمی در این راستا خواهد بود. آرزوی هر فیلمسازی ساخت فیلم زندگی امام موسی صدر است.

ـ آیا واقعا می‌توان فیلمی درباره امام صدر را ساخت و همه ابعاد وجودی ایشان را در آن لحاظ کرد؟ کار سختی است و به تبحر و دانش زیادی نیاز دارد.

ـ ‌۳۹ سال اسارت سخت است و تحمل ایشان ستودنی است. کاش من آن قدر متبحر بودم که می توانستم روزی این فیلم را بسازم. قطعا اگر آن را می‌ساختم فیلم من، زندگی امام صدر از منظر یک زن بود، اما گمان نکنم توانایی آن را داشته باشم.

فابیو تیدیا، مسلمان ایتالیایی:

شاگرد ساده مکتب امام موسی صدر هستم

ـ چند ویژگی از امام صدر می‌توانم بیان کنم. اولین بار که درباره امام در ایتالیا شنیدم متوجه شدم ایشان مثل یک مرد برای شیعه در لبنان کارهای زیادی کرد، وقتی که شیعیان هیچ چیزی در لبنان نداشتند و فقیر بودند. بعدها درباره امام بیشتر خواندم و یاد گرفتم که ایشان فیلسوف هم هستند.

ـ من هم فلسفه می‌خوانم. وقتی که اینجا آمدم یاد گرفتم او فیلسوف بزرگی است و نوشته‌ای برای کتاب هانری کربن در لبنان داشته است. او انسان بزرگی است و با مسیحیان و افراد دیگری که متفاوت با او فکر می‌کردند کار می کرد و این یک کلاس بزرگ برای ماست.

ـ اکنون هم یک دوره خیلی سخت در لبنان و سوریه وجود دارد و در شرایط سختی زندگی می‌کنیم اما امام موسی صدر در قلب ما مانند یک سمبل وجود دارد و امیدوارم او را دوباره ببینیم.

ـ من شاگرد ساده‌ای در مکتب ایشان هستم و او برای من مثال آزادی است. ایران یک کشور بزرگ و مهمی است اما باید بیشتر با همه حرف بزنیم نه فقط با کسانی که مانند ما فکر می‌کنند و نماز می‌خوانند. باید بدانیم مهم نیست که چه کسی شک و ترس دارد بلکه باید بتوانیم با همه حرف بزنیم. کار امام موسی صدر هم همین این بود. اگر می‌خواهیم مانند این عارف بزرگ عمل کنیم باید اینگونه بیاندیشیم که با همه حرف بزنیم.

حسین مورللی، دانشجوی مسلمان ایتالیایی:

امام موسی صدر را در اروپا معرفی کنیم

سال ها پیش یک برادر سنی در ایتالیا از من پرسید چرا درباره امام موسی صدر یا امام خمینی(ره) طوری حرف می زنید که گویی پیامبر هستند. من پاسخ دادم اینگونه نیست، اما ما در آخر الزمان هستیم و وقتی زندگی این علما را ببینیم به طور مثال زندگی امام موسی صدر را مشاهده کنیم، ارتباط ایشان با مسیحی، سنی و شیعه ما را یاد پیامبر و اولیا می‌اندازد. حتی در این زمان می توانیم در این راه حرکت کنیم.

برخی می گویند آنها از معصومین هستند و ما نمی توانیم مانند آنها حرکت کنیم این درست است ما نمی توانیم مثل آنها باشیم اما این افراد الگوی خوبی برای ما هستند و امروز می توانیم با وجود این افراد و با یاد اهل بیت و معصومین زندگی کنیم.

درباره امام موسی صدر کتاب های کمی هست. من چندی پیش کتابی از شهید چمران خواندم که نشان دهنده عشق و احترام او به امام موسی صدر است. چمران به کارهای اجتماعی امام اشاره می کند که به چه میزان فرد بزرگی بود. وقتی تامل کنیم می بینیم چه قدر ایشان مهم بوده و هست. در ایتالیا با توجه به ایشان که گفتند امام موسی صدر به رم هم آمده و با ایتالیایی‌ها هم ارتباطی داشته، من با آشنایان ایشان حرف زدم و دیدم احترامی که به ایشان دارند مثال زدنی است. لبنانی ها هم اعم از شیعه و سنی وقتی اسم امام موسی صدر را می‌شنوند احترام می گذارند.

به هر حال وظیفه ما که در اروپا هستیم این است که دیدگاه ایشان درباره وحدت گرایی بین ادیان را ترویج دهیم و فکر و عمل ایشان را معرفی کنیم. متاسفانه اکنون چهره اسلام بد نشان داده شده است، وقتی فرد بزرگی مثل امام صدر را معرفی کنیم می توانیم خیلی چیزها را عوض کنیم. من امیدوارم ایشان هر چه زودتر برگردند.

حجت‌الاسلام سیدعبدالله حسینی، مشاور دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب:

همچنان منتظر بازگشت آن امام سفر کرده هستیم

- در دوران نوجوانی وارد فضای مبارزاتی در مشهد شدم. در آن زمان اولین نامی که به عنوان یک انقلابی در ذهن ما وارد شد، امام موسی صدر بود. در آن زمان دستم به هنر نقاشی نیز می‌رفت و بر همین راستا تصویری از امام صدر را به همراه امام خمینی(ره) با مولفه‌های تصویری انقلابی کشیده و در محدوده شهر مشهد تکثیر کردم. این کار از مهم‌ترین حرکات انقلابی ما بود.

- از آن دوران تاکنون، یعنی نزدیک به ۴۰ سال است که اندوه دوری امام صدر بر دل ما سنگینی می‌کند. نامردان امام صدری را ربودند که پتانسیل رهبری جامعه ما را داشت. امام خمینی(ره) امید آن داشت تا حکومت و دولت پس از پیروزی با حضور و رهبری امام صدر پیش رود.

 - الحمدلله باعث و بانی ربودن و مفقود کردن امام موسی صدر به درک واصل شد. قطعا عواقب ناگوار کار ربودن امام صدر باعث شد تا قذافی به آن خفت معدوم شود. ما همچنان منتظر هستیم تا این امام سفر کرده به جامعه ما باز گردد. امیدوارم امام صدر هرکجا که هست ان‌شالله به سلامت باشد.

محمود گلزاری، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی:

علم به زنده بودن ایشان داریم

- بیشتر از یک سال است که ارتباط زیادی با فردوسی و شاهنامه پیدا کردم. داستان بیژن و در چاه افتادن وی و تلاش زیاد مجموعه حاکمیت ایران و پادشاه کیخسرو و مردم برای آزادی این جوان بسیار برای من جالب بود! و ارتباط ظریفی بین این داستان و امام موسی صدر یافتم.

- در این داستان می‌خوانیم که وقتی بیژن در چاه گرفتار و زندانی شد، کیخسرو لشگریان متعددی را برای پیدا کردن بیژن می فرستد و با کمک جام جهان نما نیز یقین می یابند که بیژن زنده است. در این شرایط دل ها امیدوار و چشم ها گریان است تا در نهایت با کمک رستم پهلوان بیژن را نجات می دهند. پس این گونه است که در ادبیات فارسی ما نشان داده می‌شود که اراده جمعی حاکمیت و مردم چگونه برای آزادی یک جوان ایرانی تلاش می‌کنند.

-  ما هم اکنون با اسنادی که در این سال ها به دست آمده، در جام جهان نما دیده‌ایم که امام موسی صدر زنده است و اکنون نیازمند رستمی برای آزادی ایشان هستیم.

-  در قرآن کریم گفته شده ظن مانند علم و یقین نیست. با اینکه ظن به یقین نزدیک است با این وجود می گوید ظن جای علم را نمی گیرد. ما علم به زنده بودن ایشان داریم و امیدواریم که اراده رستمی و کیسخرو وار بتواند امام موسی صدر را مانند بیژن از چاه تنگ نظری ها بیرون بیاورد.

فاطمه نواب صفوی، دختر شهید نواب صفوی:

پدرم ساعت ها با امام موسی صدر سخن می‌گفت

- ما از کودکی و بعد از شهادت پدرم، همیشه با نام و یاد امام موسی صدر در زندگی و خانواده خود مانوس بوده ایم و مادرم همیشه از دوستی پدرم و آیت الله صدر بزرگ، پدر امام می‌گفت. این دوستی به قدری بود که ایشان هر وقت به منزل ما می آمدند ساعت ها با نواب صفوی سخن می‌گفتند.

- وقتی امام موسی صدر به ایران می آمد ساعت ها با نواب صفوی سخن می گفت. ایشان شخصیت فوق العاده ای داشت. من هم وقتی درباره شخصیت ایشان تحقیق کردم و در لبنان آثار ایشان را جستجو کردم متوجه شدم اندیشه ایشان به چه میزان ارزشمند است.

- من همیشه فکر می کردم ایشان بلاتشبیه فرزند بلافصل حضرت محمد (ص) است و زیباترین چهره اسلام را به نمایش می‌گذاشت و از چهره و روش ایشان پیدا بود.

- ایشان هر کاری کردند به قدری زیبا و اندیشمندانه است که انسان نمی‌تواند تصور کند. اندیشه ایشان جهان شمول و نشان از یک انسان کامل دارد. بالاترین هنر رسول الله خُلقشان بود و امام صدر هم این ویژگی را داشت.

- پس از انقلاب اسلامی بهترین شخصیتی که می‌توانست این جامعه را به مرحله بالاتری برساند امام موسی صدر بود. به همین دلیل دشمنان اسلام با کثیف ترین توطئه نقشه ربوده شدن ایشان را کشیدند.

- چون این تریبون به نام آزادی است باید برای آزادی ایشان اقدام کنیم. آثاری از عدم زنده بودن ایشان نیست. ما در مناطق مختلف پیگیر ایشان بوده‌ایم. خود بنده در سفری به لیبی و دیدار با قذافی پیگیر امام بوده ام و بعد هم تحقیقات بسیاری کردم. ایشان زنده‌اند و باید برای آزادی شان تلاش کنیم.

دکتر عادل پیغامی، عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع):

فقدان امام موسی صدر را جدی بگیریم

- من سوالی دارم که چرا باید مسئله فقدان امام موسی صدر در بین خودمان را جدی بگیریم؟ دلایل برای این امر زیاد است. یکی از مهم‌ترین‌ آنها این است که امام موسی صدر شخصیت و اندیشه‌اش در واقع امتداد هویتی ماست. ما اگر او را فراموش کنیم بخشی از هویت خود را فراموش کرده‌ایم. نادیده گرفتن و ربودن امام صدر قابل جبران نیست.

- امام صدر به جریانی از تفکر شیعی، اسلامی و اندیشه بشری متعلق است که اگر ما این جریان و این فرد را فراموش کنیم، در واقع پل اتصال خود با مقوله‌ای را که در زمره جریان اصلی اسلام است، از دست داده‌ایم. امام صدر و خاندان جلیله صدر پل ارتباطی ما با هویت ایرانی و اسلامی‌مان هستند.

- نادیده گرفتن امام موسی صدر یعنی نادیده گرفتن هویت و امتداد هویتی. من با امام صدر زندگی می‌کنم چون امتداد هویتی من است. اتفاقی که در تاریخ معاصر افتاده که امروزه روی آن عنوان نهضت بازگشت به اسلام ناب می‌گذارند، نقاط اصلی‌اش کسانی چون امام موسی صدر و شهید صدر هستند. در واقع خدا خواست که علامه شرف‌الدین، امام صدر را به عنوان جانشین خود در نظر بگیرد و بعد در امتداد آن شهید محمدباقر صدر در عراق جایگاه ویژه پیدا کند و در سطحی بزرگتر امام خمینی انقلاب اسلامی ایران را به سرانجام برساند. اینها در کنار هم، وحدت جریانی دارند.

- شاید در این مجلس ما نه برای امام صدر و پیگیری پرونده او، بلکه برای خودمان جمع شده‌ایم. امام صدر و اندیشه‌اش که قابل ربودن نیست، اما من فکر می‌کنم که متاسفانه امروزه اندیشه امام صدر در بین ما ربوده شده است. امام صدر جمله‌ای دارد که کسانی که بر راه امام حسین تعرض می‌کنند، به بشریت ظلم می‌کنند.

- مسئله ربودن امام صدر بسیار بزرگ است، اما فراموش نکنیم که توجه به سیره ایشان و تکثیر اندیشه‌اش بسیار مهمتر است. نکند ما نیز مانند قذافی ملعون که جسم امام صدر را ربود، ما نسبت به اندیشه‌اش و ربودن تفکرش بی‌تفاوت باشیم؟ ان‌شاءلله که این گونه نیست و همان گونه که فعالیت‌های موسسه امام موسی صدر در راه زنده شدن تفکر و سیره عملی امام صدر موثر بوده، ما نیز قدمی در شناخت ایشان و در ادامه تکثیر اندیشه‌اش برداریم. من از ته دل دعا می‌کنم که امام صدر بازگردند تا ما با دیدار ایشان بتوانیم قله هویتی خودمان را نیز ببینیم.

علی الحبحاب، کاردار سفارت لبنان:

روش امام موسی صدر کارآمدی خودش را با گذشت زمان ثابت کرد

- ما از بچگی عادت کردیم این مناسبت با مقدار زیادی درد و ناراحتی همراه باشد. سفری که قرار بود برای لبنان پایان درد باشد متاسفانه سال هاست پیامدهای تلخی را به دنبال داشته است.

- امام موسی صدر با یک نگاه روشن و استراتژیک به لبنان آمد و در آنجا کم شخصیتی وجود دارد که به عنوان دروازه ارتباطی شرق و غرب باشد و ایشان توانست با بهره گیری از میراث حوزه جبل عامل و سید شرف الدین باب ارتباط و گفت‌وگو میان اهل سنت و شیعه باشد.

- امام صدر توانست از ظرفیت های لبنان استفاده و اهمیت آن را درک کنند. این اهمیت با وجود تمام بحران ها اعم از هویت، طایفه‌گری، عدم مشارکت مردم در نظام سیاسی، عدم توزیع منابع و ... وجود داشت و ایشان توانستند از همه ادیان و طوایف به صورت ایجابی در این کشور بهره بگیرند.

- لبنان 15 میلیون جمعیت خارجی دارد که از جمعیت داخلی لبنان بیشتر است و ایشان توانست از این ظرفیت به خوبی استفاده کنند.

- امام صدر توانست از ظرفیت انسان لبنانی استفاده کرده و از هر گونه خصوصیت اندیشه ای و مذهبی عبور کند و از ظرفیت های جریان های موجود در لبنان بهره ببرد و در کلیساها سخنرانی کند.

- امام موسی صدر در همین راستا مجلس اعلای شیعیان را تاسیس کرد تا بتواند نقطه ای برای رفع محرومیت از همه و به ویژه شیعیان باشد.

- یکی دیگر از فعالیت های ایشان تاسیس سازمان های خدماتی، پرستاری و بیمارستان در منطقه شمال بقاع در لبنان بود.

- ایشان بنیان های کشوری به نام لبنان و بازآفرینی انسان لبنانی را گذاشت. این بنیان ها شامل گفت‌وگو و گشودگی بود. انسان جدید لبنانی این دو ویژگی را داشت. ایشان می خواست حکومتی وجود داشته باشد که بر اساس شایستگی باشد نه هویت های فرقه‌ای. ایشان توانست در دوره ای که همه جهان اعراب نا امید و ناکام بود، مقاومت لبنان و جنبش امل را پایه گذاری کند و بعد از آن این جنبش موجب تولد گروه های دیگر مقاومت شد. بنابراین تاسیس موضوع مقاومت در 1973 که اولین بار اسرائیل به لبنان حمله کرد توسط امام موسی صدر پایه گذاری شد.

- روش امام موسی صدر کارآمدی خودش را با گذشت زمان ثابت کرد و در سال 2000 و 2006 این روش ها موجب شد که اسرائیل شکست بخورد و چند روز پیش هم لبنانی ها توانستند خاکشان را از تکفیری ها پاک کنند و این روش آن قدر ادامه خواهد یافت تا گفت‌وگو و گشودگی بتواند بر جو تکفیری و طرد دیگری پیروز شود. تا آن روز روش امام موسی صدر ادامه خواهد داشت.

محمد حسین مهدویان، کارگردان سینما:

علاقه مندم درباره امام صدر فیلم بسازم

- بعد از سریال آخرین روزهای زمستان سوژه‌های مختلفی برای اینکه فیلم بسازم داشتم. بعد از فیلم ایستاده در غبار به ویژه دوست داشتم درباره زندگی شهید بروجردی فیلم بسازم، اما در جای عمومی نگفتم علاقه مندم درباره امام صدر فیلم بسازم با اینکه واقعا علاقه مند هستم.

- به هر حال  واقعا علاقه مند هستم برای ایشان فیلمی بسازم اما می دانم کار سختی است و جالب است که بعد از فیلم ایستاده در غبار تا امروز بیش از صد نفر از مردم عادی، روزنامه نگار، دانشجو و ... یکی از مواردی که به من گفتند این بوده که فیلمی درباره ایشان بسازم.

- بسیار فکر کردم چگونه می شود در سینما چنین کاری کرد؟ وقتی چنین واقعه‌ای اتفاق می افتد بحث حقوقی ماجرا وجود دارد و به هر حال اگر این واقعه برای هر شهروند ایرانی اتفاق می افتاد دولت، مردم و وجدان عمومی باید مطالبه گر این موضوع باشند و بی خیال نگذرند و من خیلی تعجب می کنم از میزان کارهایی که انجام شده است و هنوز قانع نشدم به اندازه کافی تلاش صورت گرفته است. بنابراین فکر می کنم به اندازه کافی تلاش نشده چون دولت ما بعد از ماجرای ایشان درگیر جنگ شد و به لحاظ سیاسی ایشان وجه المصلاحه نیاز کشور به سلاح و موشک شد. اما آیا از طرق دیگر هم تلاش صورت گرفته است؟

- سینما هم درباره این موضوع مسئول است. ما در برابر اندیشه ایشان هم مسئولیم چون امروز همه دچار پیچیدگی های زیادی هستیم. ما در سرگشتگی زندگی می کنیم و بخشی از آن محصول بعد از انقلاب هست و باید درباره آن صحبت کرد. وقتی هم درباره کسی و واقعه ای حرف زده می شود تحت تاثیر جریان های سیاسی قرار می گیرد و گم می شود. وقتی می خواهیم درباره شهید بهشتی حرف بزنیم باید مدام مراقب باشیم به تعبیر راست و چپ دچار نشویم که بهشتی را اصولگرا یا اصلاح طلب نکنیم. بنابراین در این اوضاع نشان دادن تصویر درستی از چنین شخصیتی کار سختی است.

- به هر حال ایشان حرکتی را آغاز کرده بود که هدفی داشت. ایشان وارد یک راه شد و اینگونه نبود که درباره یک تفکر فقط سخنرانی کند و کتاب بنویسد بلکه کاری را شروع کرد که گویی تفکری است که قرار است جهان را اداره کند. او قرار است در افق وسیعی تصویری از آینده جهان و زندگی فردی انسان‌ها در این جامعه بدهد. شاید افراد دیگری هم این کار را کرده باشند اما داستان دراماتیک زندگی ایشان فهم تازه ای به ما می دهد و اینجا سینما کارساز است. چون اگر بخواهیم اندیشه ای را بفهمیم نیازمند یک داستان هستیم و زندگی امام موسی صدر داستانی دارد.

- اما اینکه چرا فیلمی ساخته نشده دلایل زیادی دارد، همانطور که مشخص نیست چرا به اندازه کافی تلاش نشده است به هر حال من خودم این مسئولیت را هر روز بیشتر احساس می کنم که این کار را بکنم.

- نسل قبلی سینما به دلایلی این کار را نکرد، اکنون هم نسل جدید به دلایلی انگیزه ندارد. به هر حال هر فیلمی محصول شرایط تاریخی است و شاید به تدریج زمان ساختن فیلم خوب درباره ایشان فرا می رسد. امیدوارم روی پرده سینما این فیلم را ببینم و دوست دارم تماشاچی این فیلم باشم و اگر سازنده‌اش باشم افتخارم بیشتر است.

-  پیگیری جدی درباره آزادی ایشان و تلاش برای فهم اندیشه ایشان دو کارجدی است که همه ما باید به آن توجه داشته باشیم.

انتهای پیام ۳۱۳/۳