به گزارش خبرگزاری«حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین محمدصادق یوسفی مقدم، رئیس پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، در گفت و گویی دستاوردهای پژوهشی سال جاری پژوهشکده و برنامه های این پژوهشکده برای سال آتی را تشریح کرد:
اهداف و محورهای اصلی فعالیت های پژوهشکده در سال جاری چه بوده و به چه میزان این اهداف تحقق یافته است؟
اهداف و محورهای پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن، تأمين منابع و اسناد قرآنى، طبقه بندى و سازماندهى معارف قرآنى، تدوين فرهنگ نامه ها و دائرة المعارف هاى متنوع قرآنى، پديدآوردن تفاسير گوناگون، پاسخگويى به پرسش ها و شبهات و شناسايى کمبودها و نيازها در عرصه فرهنگ قرآنى بوده است و در سال ۱۳۹۶ نیز فعالیت های خودش را در این راستا ادامه داده است و هم اکنون به عنوان یکی از بزرگ ترين مراکز قرآن پژوهی کشور شناخته مي شود؛ و جهت تحقق اهداف مذکور، به روز بودن و همخوان کردن موضوعات پژوهشی با اهداف قطب و میزهای تخصصی دفتر تلاش نموده است.
عناوین مهمترین طرح های پژوهشی و همایش ها و نشست هایی که در سال ۱۳۹۶ به سرانجام رسید چه بوده است؟ آیا از میان آثار پژوهشکده، اثری به عنوان اثر برگزیده در طول سال جاری نیز دیده می شد؟
این پژوهشکده در حال حاضر ۵۹ طرح در دست تحقیق دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
۱. قرآن و مستشرقان
۲. فقه قرائت
۳. فرهنگ نامه سبک زندگی در آموزه های قرآن و اهل بیت (ع)
۴. فقه القرآن
۵. فرهنگ نامه تحلیل واژگان مشابه در قرآن
۶. المفتاح الجامع لمصطلحات القرآن و مفاهیمه
۷. دائره المعارف قرآن
۸. بازنگری فرهنگ قرآن
۹. بررسی، تحلیل و نقد منابع روش شناسی فهم و تفسیر قرآن کریم
۱۰. نظام سازی قرآنی
۱۱. مرجعیت علمی قرآن
۱۲. تفسیر موضوعی نبوت عامه با گرایش شبهه پژوهی
۱۳. عرفان در آینه قرآن (عرفان عملی و نظری)
۱۴. نقد انگاره های ناهماهنگی قران و علوم تجربی
۱۵. پرتال قرآن. که افزون بر اطلاعات گستره نو، مجموع سایتهای پژوهشکده در آن قرار می گیرد.
آثاری که در سال ۹۶ به چاپ رسیده اند:
۱. فقه قرآئت، محمدصادق یوسفی مقدم
۲. رویاانگاری وحی، ابوالفضل ساجدی
۳. فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، عبدالله نظرزاده
۴. پیام های آسمانی جلد اول، مرتضی دانشمند
۵. اعجاز قرآن با گرایش شبهه پژوهی، محمدعلی محمدی
۶. پژوهش های نوآمد قرآنی در گفتگوی علمی با علامه محمدهادی معرفت، سعید بهمنی
۷. وفاق و اتحاد در اندیشه مفسران اجتماعی قرآن، فرج الله میرعرب
۸. گفتگوی علمی با قرآن پژوهان (۲۷ گفتگو) سعید بهمنی
۹. چکیده مقالات همایش بررسی آراء تفسیری علامه محمدهادی معرفت، به کوشش آقایان عیسی عیسی زاده و عراقی
حدود ۴۰ اثر هم اکنون در اداره نشر پژوهشگاه در انتظار نشر است.
۱. امید به زندگی از منظر قرآن
۲. اعجاز هماهنگی آیات قرآن کریم
۳. سبک آراستگی ازمنظرقرآن واهل بیت (ع)
۴. سبک پوشش ازمنظرقرآن واهل بیت (ع)
۵. سبک تغذیه ازمنظرقرآن واهل بیت (ع)
۶. سبک خواب و بیداری ازمنظرقرآن واهل بیت (ع)
۷. سبک سفر ازمنظرقرآن واهل بیت (ع)
۸. سبک دانش اندوزی ازمنظرقرآن واهل بیت (ع)
۹. سبک مهمانی ازمنظرقرآن واهل بیت (ع)
۱۰. سبک عبادت از منظر قرآن و اهل بیت (ع)
۱۱. سبک نماز از منظر قرآن و اهل بیت (ع)
۱۲. سبک اوقات فراغت از منظر قرآن و اهل بیت (ع)
۱۳. مبانی سبک زندگی اسلامی از منظر قرآن و اهل بیت (ع)
۱۴. دانشنامه قرآنی حج
۱۵. دانشنامه قرآنی فقه و اصول
۱۶. تربیت هیجانی از منظر قرآن
۱۷. خطاهای قرآن پژوهی جان ونزوبر ریشه ها پیامدها
۱۸. نگره خطا بررسی و نقد درون دینی آرای ریچاردبل و ویلیام مونتگمری وات در مطالعات اسلامی و قرآن پژوهی
۱۹. نظریه پردازی قرآن بنیان (رهیافت های توسعه روش نظریه پردازی قرآن بنیان سید محمد باقر صدر )
۲۰. وحیانیت الفاظ قرآن
۲۱. پیش نیازهای تفسیر
۲۲. فرهنگ تحلیل واژگان مشابه در قرآن جلد۲تا ۴
۲۳. دانشنامه قرآن کریم ویژه نوجوان جلد ۲تا ۶
۲۴. دانشنامه تفسیر شناسی
۲۵. تفسیر قرآن با قرآن در آئینه روایات جلد ۱
۲۶. تفسیر قران با قرآن در آئینه روایات جلد ۲
۲۷. دانشنامه علوم قرآنی
۲۸. اعجاز هدایتی قرآن
۲۹. دایرة المعارف قرآن کریم جلد ۱۶
۳۰. دانشنامه قرآنی معارف عقلی
۳۱. المفتاح الجامع لمصطلحات القرآن ومفاهیمه جلد ۶ و ۷
۳۲. (ترجمه عربی فرهنگ قرآن )
۳۳. اعلام قرآن جلد ۶
۳۴. عرصه سیمرغ
۳۵. پاسخ به شبهات کتاب نقد قرآن دکتر سها
۳۶. دوره کامل فرهنگ قرآن۳۳ جلد
۳۷. فرهنگ نامه سبک زندگی براساس آموزه های قرآن و اهل بیت (ع) ۲ جلد
همچنین در سال ۹۶ همایش ملی «بررسی آرای تفسیری علامه محمدهادی معرفت» انجام شد و این همایش در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (isc) نیز به ثبت رسیده است.
تعداد ۱۰ کرسی ترویجی در سال جاری برگزار گردید که عبارتند از:
۱. عرفان در آیینۀ قرآن، معطوف به بخش عرفان نظری
۲. گرایش اجتماعی در تفسیر قرآن براساس مبانی اهل بیت علیهم السلام
۳. بررسی و نقد روش تفسير سيدمحمدباقر صدر و رهيافتهای توسعه آن
۴. «واکنش مردم در برابر رسالت های انبیا» (ازمحورهای تفسیر موضوعی نبوّت عامّه با گرایش شبههپژوهی)
۵. راهکارهای ترویج فرهنگ عفاف و حجاب
۶. نظریّۀ طرح خلافت از پیامبر(ص) در سورۀ مکی طه
۷. « ابعاد شرک بت پرستان معاصر ظهور اسلام در قرآن با تأکید بر نقد دیدگاه وهابیت»
۸. نظریّۀ اخلاق هنجاری اسلام بر اساس آیات قرآن
۹. اصول و روشهای پاسخگویی به شبهات اعتقادی از منظر معصومان
۱۰. نقد نظریه مفسرین درباره نافرمانی حضرت آدم (ع)
آیا در سال آتی، رویکرد پژوهشکده تغییر محسوسی خواهد داشت؟ در جهت تحقق اهداف مسأله محوربودن برنامه های دفتر تبلیغات اسلامی و اختصاصا، مسئله محور شدن طرح های پژوهشی، تمهیدی اندیشیده اید؟
با توجه به شناسايى کمبودها و نيازها در عرصه فرهنگ قرآنى، و کشش جامعه به پذیرش بیشتر فرهنگ و معارف قرآن، جهت نگاه نوآورانه در انتخاب موضوعات و واگذاری آنها به افراد متخصص، و همچنین جهت هماهنگ سازی پژوهشکده به سمت مساله محوری و اهداف قطب ها و پاسخگویی به نیاز جامعه، تاکنون تلاش زیاد شده است و طرح های ذیل در دست اقدام می باشند:
۱. طرح کلان پروژه مرجعیت علمی قرآن شامل:
۱-۱. تشکیل بیست کمیته تخصصی مشورتی علمی در باره مرجعیت علمی قران؛
۱-۲. استخراج دیدگاه ده شخصیت اندیشمند قرآنی در باره مرجعیت علمی قرآن؛
۱-۳. مفهوم شناسی مرجعیت علمی قرآن؛
۱-۴. مساله شناسی مرجعیت علمی قرآن؛
۱-۵. انجام مصاحبه با قرآن پژوهان ؛
۲. ادامه فعالیت کلان پروژه نظام سازی قرآنی؛
۳. انجام همایش گفتمان مقاومت را در سال آینده پس از طی مراحل تصویب خواهی؛
۴. راه اندازی سایر مراحل پرتال قرآن؛
۵. ادامه فعالیت قرآن و استشراق؛
۵-۱. طرح پژوهشي جامع در حوزه قرآن و مستشرقان
۵-۲. برون سپاری پروژه های کلان پروژه قران و استشراق
۵-۳. کارگاه علمی قران و استشراق
۵-۴. نشست علمی قران و استشراق
۵-۵. جلسات مشاوره قران و استشراق
۶. ادامه تدوین کلان پروژه های پژوهشکده مانند دائره المعارف، فرهنگ قرآن، سبک زندگی بر اساس آموزه های قرآن و اهل بیت و... .