به گزارش گروه ترجمه خبرگزاری حوزه، پایگاه العهد لبنان در یادداشتی درباره برکناری شیخ یوسف قرضاوی از ریاست اتحادیه جهانی علمای مسلمان و روی کار آمدن شیخ احمد الریسونی مغربی به جای وی، به تحلیل این جابجایی و بررسی نقش قطر و ترکیه در آن و همچنین تاثیر آن بر آینده اخوان المسلمین پرداخت و گفت: قطری ها گاه در عرصه ای که کشورهای دیگر جهان اسلام با شکست روبرو شده اند توانستند به موفقیت دست یابند. آنها در گذشته و در زمان اشغال افغانستان، در سازمان القاعده نفوذ کردند و از نقطه ضعف اسامه بن لادن که در کوه های افغانستان محاصره شده بود برای رونق دادن به منبر الجزیره استفاده کردند و بدین ترتیب الجزیره با این بهره برداری توانست 9 سال پس از سقوط امارت طالبان در کابل به حیات رسانه ای خود ادامه دهد.
قطری ها همچنین از این نفوذ خود برای تقویت قدرت ظواهری[1] استفاده کردند و ظواهری توانست تمام فرماندهانی را که در گذشته با اسامه بن لادن همکاری می کردند به فرماندهان سوری و مصری مرتبط با اخوان المسلمین تبدیل کند و علاوه بر این قطری ها با تاسیس دفتر دیپلماتیک برای گروه طالبان در دوحه توانستند این گروه تروریستی را نیز به خود متمایل سازند.
اکنون پس از یک دهه و نیم و با آشکار شدن نشانه های شکست پروژه آمریکا در منطقه، دوحه بازهم بنا دارد سناریوی القاعده را بر روی اخوان المسلین پیاده کند و در همین راستا یوسف قرضاوی مصری را که پرونده قطوری در اخوان المسلمین دارد، از ریاست اتحادیه جهانی علمای مسلمان برکنار کرد.
قرضاوی یکی از عوامل تسلط فقهی و اعتقادی و سازمان مصر بر اتحادیه جهانی علمای مسلمان بود که قطر او را برکنار کرد و شیخ احمد الریسونی اهل مغرب را که پرونده قطوری در انتقاد از سیطره مصر بر اخوان المسلمین دارد جایگزین وی ساخت و در نتیجه از این تغییر می توان فهمید که مرحله آینده می تواند مرحله تفکیک اخوان المسلمین و عقب نشینی رهبران مصری اخوان به سود ترکیه و قطر باشد.
مخالفت ریسونی با مرجعیت مطلق حسن البنا در اخوان المسلمین
ریسونی به عنوان رئیس جدید اخوان المسلمین در سخنان خود ضمن ابراز ناراحتی از حسن البنا مؤسس اخوان و مخالفت با رهبران مصری اخوان المسلمین در جهان، از اخوان المسلمین خواست در سیاست های خود دست از آثار حسن البنا بردارند و تاکید کرد: اخوان المسلمین باید در آثار حسن البنا بازنگری کند و از مرجعیت همیشگی حسن البنا در زمینه تبلیغی و تربیتی و روابط بین الملل در گروه اخوان انتقاد کرد و افزود: هیچ انسان عاقل و عالمی تردید ندارد که این گونه مرجعیتی اشتباهی فاحش است که باید جبران شود و تمسک به آثار و افکار حسن البنا و تقدیس او نشانه جمود و ناتوانی اخوانی ها از اجتهاد و ابدع و پیشرفت فکری و علمی است.
این اظهارات ریسونی البته با واکنش تند اخوانی های مصر روبرو شد به گونه ای که محمد بدر مشاور رسانه ای رهبر سابق اخوان المسلمین در واکنش به این سخنان ریسونی خطاب به وی گفت: با تمام احترامی که برای شما قائلم کاملا با سخنان اخیرتان درباره اخوان المسلمین مصر مخالفم و آن را دور از حکمت می دانم.
انتقاد ریسونی از پرچم اخوان المسلمین
ریسونی در اظهارات دیگر خود از پرچم جهانی اخوان المسلمین نیز انتقاد کرد و گفت: آیا این اشتباهی روشن نیست که آنها نه یک شمشیر بلکه دو شمشیر را به عنوان شعار خود بر روی پرچم انتخاب کرده اند؟! آیا این عیب نیست که شمشیر و قرآن در این پرچم در کنار هم قرار بگیرند؟ و قرآن میان دو شمشیر محصور شود؟ که به واسطه این سخنان نیز مورد هجوم اخوانی های مصر قرار گرفت.
ریسونی در جای دیگر با هر چیز مصری در رهبری اخوان المسلمین مخالفت کرد و زهر خود را نیز به محمد مرسی رئیس جمهور سابق مصر ریخت و در گفتگو با روزنامه ایام مغرب از سقوط مرسی نیز اظهار رضایت کرد و گفت: اخوان المسلمین مصر از جمود فکری رنج می برد و باید خود را از بند حسن البنا برهاند.
اخوان اردن: اخوان مغرب موفقیتی نداشته است
پس از این حمله ریسونی بود که اخوان المسلمین اردن نیز به حمایت از اخوان مصر برخاست و عزام التمیمی از سران اردنی اخوان المسلمین نسبت به این اظهارات ریسونی اظهار ناراحتی کرد و به تجربه احزاب اسلامی در مغرب نیز حمله ور شد و گفت: مایه تاسف است که برخی برادران ما در مغرب نمی دانند که تجربه سیاسی آنها هنوز در آغاز راه است و اگر نگوییم این تجربه شکست خورده است، اما هنوز به موفقیتی نیز دست نیافته است و بلکه بسیاری از مردم بر این باورند که این تجربه سیاسی هنوز نتوانسته کمترین حد کرامت را برای شهروند مغربی فراهم سازد و ظلم و فساد موجود را نیز تا حدود زیادی به آنها نسبت می دهند.
تمیمی در ادامه سخنان خود ترکیه را منشأ سخنان ریسونی دانست و گف: حتی اگر برادران ما در مغرب بر این باورند که اجتهاد برادران آنها در مصر موفق نبوده، این بدان معنا نیست که اجتهاد حزب عدالت و توسعه درست و موفق بوده است و البته هیچ توفیقی به دست نیاورده است و این از حکمت و اخلاق به دور است که ریسونی بگوید از برکناری و سقوط مرسی خوشحال است.
طرح قطر برای خارج کردن مصر از مدیریت اخوان المسلمین
اما همزمان با این اختلافات و بگومگوهای داخلی اخوان المسلمین در جهان و در حالی که رهبران اخوان المسلمین مصر در زندان به سر می برند، اقدام قطر در حذف قرضاوی و روی کار آوردن ریسونی را می توان طرحی برای خارج کردن زمام از دست رهبران اخوانی مصری دانست و روی کار آوردن ریسونی نیز پس از پاشیدگی پایگاه مردمی اخوان در مصر برای ایجاد تغییر در راس هرم این جماعت است و تردیدی نیست که رئیس جنبش النهضة تونس در این امر نقش دارد، زیرا الغنوشی برای رهبری اخوان المسلمین سزاوارتر از ریسونی می داند.
اردوغان مدعی جدید اخوان
در این میان رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه نیز از کسی است که از تضعیف نقش مصر در اخوان المسلمین بهره می برد و این تصادفی نیست که پس از آنکه اردوغان در سخنرانی خود درباره جمال خاشقجی مدعی ریاست بر جهان اسلام شد، قرضاوی برکنار شد.
اکنون آش تفکیک سازمان جهانی اخوان المسلمین آماده است و از این پس اخوان المسلمین سازمانی با ده ها رهبر خواهد بود؛ درست همانند اتفاق که برای القاعده رخ داد، زیرا ریاست ادعایی ترکیه بر جهان اسلام امری است که لازمه آن سقوط اخوان مصر و شکستن هیبت تاریخی حسن البنا است.
[1]. اَیمن الظواهری متولد ۱۹ ژوئن ۱۹۵۱ در مصر، پزشک و نظریه‌پرداز، دومین و آخرین امیر جهاد اسلامی مصر و رهبر شبکه القاعده بعد از اسامه بن لادن است.
نظر شما