به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه» اکثریت مسلمانان در مجمع‌الجزایر اندونزی روز تولد پیامبر را جشن می‌گیرند. جالب است که هرکدام از این جشن‌ها بین یک منطقه و دیگری ویژگی‌های خاص خود را دارد. این مراسم مختلف به‌طورکلی از آداب‌ورسوم محلی و منطقه‌ای سرچشمه می‌گیرد. برنامه‌های موعظه و سخنرانی در مساجد، مسابقات مربوط به اسلام، مانند مسابقات تلاوت قرآن، مسابقات اذان و سخنرانی دینی و تواشیح برگزار می‌شود.
بااین‌حال، برخی از مناطق مراسم و جشن‌های منحصربه‌فرد و متفاوت نسبت به سایر مناطق دارند. این مراسم و جشن‌ها تقریباً تاریخ‌های طولانی دارند و باسنت مایی که چندین سال پیش بوده، ارتباط دارند. جای تعجب نیست که در حال حاضر این سنت‌ها تنها یک مراسم مذهبی نیست، بلکه به یک جاذبه گردشگری تبدیل‌شده است.
برخی از سنت‌های منحصربه‌فرد در مراسم و جشن‌های میلاد پیامبر گرامی (ص) در مناطق مختلف مجمع‌الجزایر اندونزی به شرح زیر است:
1. گِرِبِگ مولود (Grebeg Maulud) در شهر جوگجاکارتا
هرساله کاخ جوگجاکارتا این سنت را برگزار می‌کند. در روزهای سلطنت ماتارام، جشن میلاد پیامبر اسلام به نام گرِبِگ مولود نام‌گذاری شد. کلمه "Grebeg" (گربگ) به معنای پیروی است، یعنی پیروی از سلطان و مقامات سلطنتی که از کاخ بیرون می‌آیند و به مسجد برای شرکت در جشن تولد پیامبر با تشریفاتی خاص خود مانند برنج کوه مانند و غیره، می‌روند. اوج جشن تولد پیامبر گرامی با برگزاری مراسم گرِبِگ مولود انجام می‌شود.
رژه برنج و غیره به شکل کوه مانند به مسجد جامع می‌روند. پس از رسیدن به مسجد، دعا و مراسم آیینی جهت تقدیم به خداوند متعال برگزار می‌شود. برخی از کوه‌ها در میان عموم مردم پخش می‌شود.
به اعتقاد عموم مردم، توزیعات از این کوه ها عزم و قدرت عالی، به‌ویژه برای کشاورزان را تقویت می‌کند. آن‌ها آن را در مزارع و زمینه‌های کشاورزی می‌کارند و دعا می‌خوانند تا زمین‌ها حاصلخیز شوند و از آفات مختلف آسیب‌زا به دور باشد.
2. بَآیون (نوسان) مولود در شهر بانجرماسین، استان کالیمانتن جنوبی
سنت بَآیون مولود سنتی است که همیشه برای مراسم جشن میلاد پیامبر در شهر بانجرماسین، کالیمانتن جنوبی انجام می‌شود. بسیاری از افراد از نوزادان تا بزرگ‌سالان با نوسان خاص که ساخته‌شده است، شرکت می‌کنند.
نوسان ها با انواع مختلفی از اشیاء تزئین شده است که در سنت مردم منطقه بانجر معنا و امید خاص برای کسانی که در چرخش نوسان هستند، دارد. به‌عنوان‌مثال، برگ جوان نارگیل که در بالای نوسان قرار داده‌شده، معنی پاکیزگی دارد و امید است افرادی که در حال چرخش هستند، همیشه با پاکیزگی مأنوس باشند.
برگ جوان نارگیل به شکل گل‌ها و پرندگان وجود دارد که نمادین عظمت پادشاهی بانجر درگذشته است. آن نوسان‌ها بیشتر با پارچه زردرنگ تهیه می‌شود. در تاریخ مردم بانجر، پارچه زردرنگ به‌عنوان نماد عظمت و شکوه پادشاهی بانجر درگذشته تلقی شده است.
3. دولانگن (Dulangan)، شهر لومبوک
این سنتی است که هر خانه در استقبال از میلاد پیامبر (ص) یک دولانگ (سینی یا ظرف) از غذا، تنقلات، میوه و غیره تهیه‌کرده و سپس به مسجد آورده و باهم می‌خورند.
4. سنت منحصربه‌فرد در شهر پروبولینگو، استان جاوه شرقی
این سنت منحصربه‌فرد همیشه در هرسال حفظ می‌شود و در مراسم تولد پیامبر در منطقه پروبولینگو برگزار می‌شود.
تعدادی از سبدها بالای سر مردم که آنجا می‌آیند، قرار داده می‌شود. به صلوات خوانی می‌پردازند و هنگامی‌که به "محل قیام" می‌رسند، از نشستن می‌ایستند و بلافاصله سبدهای حاوی تنقلات، میوه، دمپایی و سبزیجات را دست می‌گیرند. هر کس سریع حرکت می‌کند، می‌تواند چیزی بگیرد. پس‌ازآن به ادامه صلوات خوانی با خشوع و خضوع می‌پردازند
5. قایق‌های تزئینی، شهر تانگِرنگ
مراسم میلاد پیامبر (ص) به‌طورمعمول با سخنرانی و توصیه همراه می‌شود، اما ساکنان کالی پاسیر، شهر تانگرنگ، فعالیت خود را در قالب نمایش دادن قایق‌های بزرگ از کارتن انجام می‌دهند و آن را به رودخانه چیسادانه، می‌برند.
رژه قایق‌های زینتی یک سنت ارثی در استقبال از میلاد پیامبر (ص) است. حدود ده قایق کارتنی تنها دو تا سه روز ساخته می‌شوند.
6. آمپِیانگ مولود
مردم در منطقه قدُوس، استان جاوه میانی سنت استقبال از میلاد حضرت محمد با برگزاری سنت آمپیانگ مولود را دارند. ابتدا این فعالیت یک ابزار تبلیغ اسلامی در منطقه بود.
سنت این است که غذاهای محلی تزئین شده با آمپیانگ (برنج و بوفک) را به دور روستا و یا منطقه قدوس قبل از رفتن به مسجد ولی التقوی در آن محل می‌گردانند.
پس از ورود به مسجد ولی، روحانیون و علمای محلی بر روی برانکار حاوی برنج بسته‌بندی‌شده و محصولات کشاورزی که پیش‌ازاین به دور روستا گردانده بودند، دعا می‌کنند و سپس به مردم برای تبرک توزیع می‌شود.
7. سنت آشپزی لِمانگ در آچه
عموم مردم آچه در روز تولد پیامبر لِمانگ می‌پزند و این سنت میراث قبیله آلاس می‌باشد. لِمانگ یک غذای مخلوطی از برنج چسبناک و شیر نارگیل است. این دو ماده را به بامبو (نی) وارد می‌کنند و سپس با سوزاندن روی چوب می‌پزند که پروسه آن طولانی آن است و حداقل تا چهار ساعت طول می‌کشد.
مردم آچه در مراسم میلاد پیامبر (ص) هرساله به پخت لِمانگ می‌پردازند.
8. مولودن در مادورا
سنت مولودن توسط مردم جزیره مادورا، جاوه شرقی در هنگام تولد پیامبر اسلام برگزار می‌شود. در این مراسم برنامه‌های بارزنجی خوانی (خواندن بیوگرافی پیامبر) و سخنرانی‌های دینی راجع به زندگی و سیره پیامبر به‌عنوان درس و راهنمای زندگی، اجرا می‌گردد.
در روز 12 ربیع‌الاول، مردم به مسجد می‌آیند و در جشن تولد بزرگ شرکت کنند. در خارج از این برنامه، برخی که توانایی مالی و ارادت قوی دارند، در خانه‌های خود جشن میلاد پیامبر می‌گیرند.
در هنگام برگزاری مراسم مولود بزرگ، زنان معمولاً به مسجد یا نمازخانه‌ها با سینی از برنج چسبیده مخروطی شکل که روی سر می‌گذارند، می‌آیند. در اطراف برنج مخروطی شکل، میوه‌های مختلفی مانند سالاک، سیب، انگور، رمبوتان، پرتقال و غیره وجود دارد که با میله‌ها به آن مخروطی می‌چسبانند.
در زمان بارزنجی خوانی، آن مخروطی‌ها در وسط یک دایره از مردم قرار داده می‌شود و سپس دعا می‌خوانند. پس از اتمام، آن مخروطی‌ها تقسیم می‌شود و باهم می‌خورند. زنان معمولاً در برزنجی خوانی شرکت نمی‌کنند و تنها غذا را برای مردان آماده می‌کنند.
9. بونگو لادو
سنت بونگو لادو (Bungo Lado به معنی گل چیلی) متعلق به مردم منطقه پادنگ پریامن، استان سوماترای غربی است. بونگو لادو عبارت است از یک درخت زینتی برگدار پول است که درخت پولی نیز نامیده می‌شود. اسکناس‌های مختلف به شاخه‌های آن درخت که با کاغذ تزئینی تزئین شده بود، وصل می‌شود.
سنت بونگو لادو فرصتی است برای کمک به ساخت مساجد منطقه. بنابراین، مردم از چند روستا بونگو لادو را می‌آورند و درخت‌های پولی از چندین دهکده و روستا جمع‌آوری می‌شود.
پول جمع‌آوری‌شده معمولاً به ده‌ها میلیون روپیه می‌رسد و برای احداث مساجد اهدا می‌شود. این سنت معمولاً به‌نوبت در چند دهکده برگزار می‌شود.
این سنت با حرفه کشاورزی که بیشتر مردم غرب سوماترا مشغول آن هستند، ارتباط دارد. ازجمله محصولات کشاورزی چیلی است که برای مردم مینانگ کاباو لادو نامیده می‌شود. چیلی قبل از بارور شدن، اول گل آن می‌روید. هرچه گل‌ها بیشتر می‌روید، بیشتر میوه می‌دهد.
در این مورد، کمک مالی به گل چیلی مثال زده می‌شود. این کمک نیز نماد قدردانی از نعمت‌های خداوند است.
10. سنت کِرِسان
سنتی که از جذابیت بیشتری نیز برخوردار است، کِرِسان ( از کِرِس، یعنی درختی که میوه آن شبیه گیلاس یا آلبالو است) است و آن عبارت است از گرفتن محصولات مختلف زمینی و لباس که در درخت کِرِس آویزان است. این سنت توسط مردم منطقه موجوکِرتو، استان جاوه شرقی انجام می‌شود. هدایای مختلف نماد این است که تمام درختان بر روی زمین به مناسبت تولد پیامبر (ص) خوشامد می‌گویند. علاوه بر آن، درخت کِرِس با داشتن میوه‌های فراوانی از محصول‌های مختلف زمینی و غیره از آن حکایت می‌کند که تولد حضرت محمد برکات و نعمت‌های فراوان را برای مسلمانان و بشریت در سراسر جهان، به ارمغان می‌آورد.
سنت کِرِسان همچنین به‌عنوان شکرگزاری به دلیل تولد پیامبر (ص) که بشر را به صراط مستقیم و آموزه‌های اسلامی هدایت می‌کند، برگزار می‌شود.
11. ماوْدو لومپُوا (Maudu Lompoa)
در یک منطقه چیکُوانگ، تاکالار، استان سولاوسی جنوبی یک سنت برای استقبال از تولد پیامبر اکرم به نام ماوْدو لومپُوا () مولود اکبر) برگزار می‌شود. این سنت ترکیبی از عناصر جذابیت فرهنگی با آیین‌های مذهبی است که هرساله در ماه ربیع‌الاول به انجام می‌پذیرد.
آنچه در مورد این سنت جذاب است این است که آماده‌سازی آن 40 روز طول می‌کشد. سنت با غسل در ماه صفر به رهبری بزرگان منطقه آغاز می‌شود.
در روز جشن، مردم منطقه که لباس‌های سنتی می‌پوشند، یکی پس از دیگری با حمل ظرفی پر از تخم‌مرغ‌های تزئینی، مرغ، برنج نیمه‌پخته شده، برنج چسبنده، مقنعه یا چادرنماز، پارچه‌های سبک ویژه سولاوسی و سایر لوازم جانبی، راه می‌روند. این ظرف بعدها به مردم توزیع می‌شود.
تا اینکه این ظرف‌ها زیبا دیده شود، پارچه رنگارنگ ویژه سولاوسی مانند پرچم در قایق نصب می‌شود. این ظرف‌ها در مقابل مردم قرار می‌گیرد.
