خبرگزاری «حوزه»، در فضیلت و برتری برخی از زمان ها و مکان ها بر برخی دیگر تردیدی وجود ندارد. ماه شعبان از جمله زمان هایی است که دارای فضیلت بسیار می باشد به همین دلیل دعا و استغفار، ذکر و یاد خداوند در این ماه اثرمضاعفی دارد. 

این ماه پیش زمینه و مقدمه ای برای ورود به ماه رمضان است و منظور از مقدمه بودن نه صرفا تقدم زمانیست؛ بلکه منظور این است که تهذیب نفس و آمادگی روحی برای وارد شدن به ماه خدا باید در این ماه تکمیل شود.

ماه شعبان ماه پیامبر خدا و همچنین ماه رحمت است. «شَعْبانُ الَّذي‏ حَفَفْتَهُ مِنْكَ بِالرَّحْمَةِ وَالرِّضْوانِ» و شاید بتوان گفت فلسفه اینکه این ماه ماهِ رحمت نامیده شده، عبادت های مستمر پیامبر است؛ چراکه پیامبر این ماه را با عبادت های شبانه و روزه گرفتن سپری نموده و مایه رحمت این ماه شده است؛ بنابراین لحظه لحظه ی این ماه محفوف و پیچیده در رحمت است.

مطابق با خطبه ای که پیامبر اکرم(ص) در رابطه با ماه شعبان برای مردم خواندند، این ماه، ماه تقسیم ارزاق مردم مخصوصا رزق معنوی آنهاست و ماهی است که فرشتگان خدا احترامش را کاملا رعایت می کنند و همچنین خداوند به فضل خود، حسنات مردم را در این ماه هفتاد برابر پاداش می دهد و از گناهان آنان در می گذرد.

از جمله ادعیه سفارش شده در این ماه صلوات شعبانیه است. صلوات شعبانیه دعایی نقل شده از امام سجاد(ع) است که در هر روز ماه شعبان هنگام ظهر شرعی و نیز شب نیمه شعبان خوانده می شود و محتوای این صلوات تبیین اصل ولایت است.

انسان مؤمن با خواندن این دعا از زبان امام سجاد علیه السلام تثبیت در طریق معرفت، همراهی در کنار پیامبر(ص)، راحتی راه و طی مسیر حق بدون مزاحمت را از خداوند درخواست می نماید آنجا که می گوید: «وَاجْعَلْهُ لي‏ شَفيعاً مُشَفَّعاً وَ طَريقاً اِلَيْكَ مَهيَعاً»

از دیگر مناسبت های مهم این ماه، شب نیمه شعبان است که چون شب‏ های قدر ، صاحب ارزش و مقام می باشد؛ به همین دلیل به احیا و شب زنده داری در آن دعوت شده ایم و از جمله اعمال این شب صد ركعت نماز با هزار قل هو اللّه است كه در هر ركعت بعد از حمد 10 بار خوانده مى‌شود.

با توجه به اینکه نیمه شعبان با تولد حضرت ولی عصر (عج) همزمان می باشد تقرب به وجود مقدس ایشان باید بیش از سایر زمان ها مورد توجه قرار گیرد.

غسل کردن، زیارت امام حسین علیه السلام، نماز مخصوص شب نیمه شعبان (که در مفاتیح ذکر شده) و خواندن دعای کمیل از دیگر اعمال مخصوص این شب است.

مُناجات شَعبانیه، مناجاتی از حضرت علی (ع) است که از مهمترین دعاهای این ماه می باشد و بحق می توان اعتراف کرد که یک دوره آموزشی کامل و تخصصی در تعلیم نحوه عبادت به بندگان است و امام علیه السلام از طریق این دعا، خواستن و طلب کردن را به خوبی به ما می آموزند. ما با مناجات شعبانیه ادب حضورخویش در برابر خداوند را برای ضیافه الله تمرین می کنیم.

از دیگر اعمال این ماه مبارک، روزه گرفتن است. مخصوصا روزه سه روز آخر ماه شعبان که بسیار بافضیلت است.

در روایتی امام صادق علیه السلام فرمودند: هر کس سه روز از شعبان را روزه بگیرد بهشت بر او واجب شده و رسول خدا صلی الله علیه و آله در قیامت شفیع او خواهد بود.

علاوه بر این روزهای پنج شنبه در ماه شعبان دارای ارزش بسیار است و دعا و مناجات و روزه گرفتن در آن بسیار تاکید شده است.

سفارش بزرگان به کثرت صلوات در این ماه را نیز نباید از یاد برد. آمرزش خواهی و استغفار از گناهان نیزاز دیگر امور مورد سفارش در این ماه می باشد؛ به گونه ای که هفتاد مرتبه گفتن اَسْتَغْفِرُاللّهَ وَ اَسْئَلُهُ التَّوْبَةَ در هر روز مورد تاکید است. همچنین در این ماه نمازهای بسیار سفارش شده که برای طریقه انجام آن باید به مفاتیح الجنان مراجعه نمود.

نکته قابل توجه دیگر در این ماه، این است که نباید اجازه دهیم انجام اعمال در این ماه عزیز حالتی افراط گونه پیدا کند؛ بلکه انسان باید با برنامه ی دقیق معنوی به انجام اعمال بپردازد تا از این طریق بتواند نشاط معنوی خویش را حفظ نموده و کسالتی که نتیجه ی تکرار عمل بی محتواست گریبانگیرش نشود.

توبه کردن از گناهان، ادا کردن امانات به صاحبانشان، زدودن کینه ها ازدل و صدقه و انفاق در راه خداوند از جمله ابزارهایی است که می تواند روح انسان را سبک بارتر به ماه رمضان رهنمون سازد.

با توجه به سیل اخیر و مشکلات معیشتی که مردم عزیز ما در مناطق سیل زده با آن دست و پنجه نرم می کنند به نظر می رسد از بهترین مصادیق کمک و انفاق در راه خدا توجه به این مردم است و قطعا این کمک ها با توجه به اینکه در این ماه عزیز انجام می گیرد، ثوابی دوچندان خواهد داشت.

بدان امید که ما ذکر و فکر را در این ماه با یکدیگر عجین نماییم و با دو بال تفکر و تذکر قدرت پرواز بیابیم.

به قلم: زهرا ابراهیمی، کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی