حجتالاسلام والمسلمین حجت الله سروری در گفت وگو با خبرگزاری«حوزه»، با اشاره به هفته عفاف و حجاب گفت: از منظر شرع مقدس اسلام، حجاب بر دو مقوله ی کلیدی استوار است که در صورت فقدان هریک، دیگری مطلقاً نمی تواند اهداف شارع مقدس در تقنین حجاب برای جامعه و نیل به اهداف مدنظر خداوند متعال از این قانونگذاری را تامین نماید.
وی افزود: در آیات قرآن کریم به صراحت از دو عنصر «پوشیدگی» با تعبیر قرآنی «ستر» و در چشم نیامدن به تعبیر قرآنی مخالفت با «تبرج» بعنوان اصول مقوله ی حجاب یادشده است.
حجتالاسلام والمسلمین سروری گفت: حال این سوال مطرح است که چرا خداوند متعال این دو مقوله را در کنار یکدیگر و در پیوندی ناگسستنی طرح کرده است ؟ بدنیست تا برای کشف پاسخ این سئوال، به بررسی مفهوم و کارکرد این دو مقوله بپردازیم.
این نویسنده و پژوهشگر حوزوی یادآورشد: پوشیدگی مد نظر قرآن کریم به معنای مخالفت با نمایش مستقیم و در دید قراردادن عواملی از بدن انسان است که مشاهده آن برای طیف مشخصی از مخاطبین مجاز نیست. شارع مقدس مخاطبین را در گروه های مختلفی طبقه بندی نموده است.
وی افزود: محدودترین اختیارات در این طبقه بندیها، بین یک زن و یک مرد نامحرم قرار دارد؛ طبقه بندی بعدی مربوط به افراد نامحرم از جنس یکسان، طبقه بندی بعدی مربوط به محارم سببی و طبقه بندی بعدی مربوط به محارب نسبی است؛ اما بین زوجین هیج محدودیتی در حوزه ی حجاب و پوشش (در دو بعد تبرج و ستر) مطرح نیست.
حجتالاسلام والمسلمین سروری یادآورشد: همچنین باید گفت از منظر اسلام، قاعده پوشش بین طبقات مختلف دچار تعیین حدود مختلف می گردد، یعنی از گروه مخاطب به گروه دیگر، محدوده ی ضروری و واجب تغییر می یابد؛ اما در مورد قاعده «تبرج» و «جلب توجه» جنسیتی، هیچ یک از گروههای مخاطب به جز همسر در هیچ حدی مورد تبعیض و برخورداری از حدودی از آزادی محسوب نگردیده اند.
استاد حوزه عنوان کرد: مسئله آن است که با توجه به شرایط منطقی حیات انسانی، شکل و شرایط محیط اجتماعی موجب می گردد تا انسان در گروههای مختلف مخاطب از وضعیت پوشش خاصی برخوردار باشد و شرع مقدس نیز مقررات را با در نظر گرفتن ملاحظات روابط انسانی در اجتماع تنظیم نموده است، اما نکته ی ضامن و کلیدی در حفظ سلامت روابط انسانی در اجتماع، موضوع تبرج است
وی گفت: هدف اسلام از تبیین و تقنین این سیاستها، نه انهدام کشش و جاذبه ی بین زن و مرد، بلکه نظام مند سازی و هدایت آن به مسیری است که این کشش و جذبه برای آن از ابتدا خلق و به عنوان نیرویی موثر در غرایز انسانی مندرج گشته است.
نویسنده و پژوهشگر حوزوی یادآورشد: بر این اساس خداوند متعال کشش و جاذبه طبیعی بین زن و مرد را امری طبیعی، همیشگی و البته ضروری طراحی نموده و ایجاد انقطاع غیر آگاهانه (یعنی از بین بردن حس غریزی) مورد تایید اسلام نیست؛ مسئله آن است که افراد بایستی بتوانند با کمک چهارچوبهایی که خداوند متعال در حقیقت برای راهنمایی و هدایت جامعه انسانی برای او تشریع نموده، از قرارگرفتن در مسیری که آنها را از سیر سعودی در پلکان طرقی انسانیت دور می کند مصون گردند.
وی گفت: البته این سخن به این معنی نیست کهبخشهایی از وجود انسانی که برای حرکت طبیعی او در نظر گرفته شده است، حذف گردد که این امر نیز خود نوعی انحراف و به دور افتادگی از سیر طبیعی رشد و تعالی و حرکت به سوی کمال است.
حجتالاسلام والمسلمین سروری اظهارکرد: خداوند متعال، بین هر زن و مرد سالم و برخوردار از سلامت جسمانی و روانی، کششی طبیعی قرارداده است؛ اما با تقنین و راهنمایی خویش به بشر کمک کرده است تا بدون از بین بردن ارجاعات (زیبایی های ذاتی) و اصل جاذبه ی جنسیتی، بتواند آنها را در مسیر حقیقی قرار دهد.
وی اظهارکرد: ظهور فمینیسم و رواج آن نشانة بحران از تفکر معاصر غربی محصول رنسانس است که در ستیز با واقعیات طبیعی و دادههای علمی (روان شناختی، زیست شناختی و ...) قرار دارد؛ فمینیسم تمامی شاخهها و جلوههایش، هدف و نتیجهای جز ایجاد اختلاف و ناسازگاری بین دو جنس و تشدید بحران عدم تفاهم انسانها ندارد؛ فمینیستها با نادیده گرفتن نقشها و کارکردهای ویژه زنان و مردان سعی در ایجاد یک همانند سازی مصنوعی و بعضاً انقیاد مردان توسط زنان دارند.
استاد حوزه یادآورشد: امروزه و در عصر پسانوگرایی (پست مدرن) به رغم بهبود وضعیت زنان نسبت به گذشته، زنان به گونهای دیگر عصر بردهداری نوین را سپری میکنند و وضعیت آنان در جوامع مدنی غربی بسیار رقت بار است.
وی گفت: زنان غربی هنوز به عنوان کالای جنسی در تبلیغات سینمایی، تلویزیونی و مطبوعاتی به شمار میایند و از آنها به عنوان ابزاری برای فروش کالاها بهره برداری میشود؛ این زنان ابزار توسعة اقتصادی و جذب سرمایه های داخلی و خارجی جوامع غربی اند، نه موجودی انسانی، جالب این که فمینیست های غربی این امر را به عنوان پیروزی بزرگ مبارزات خود قلمداد میکنند.
پژوهشگر حوزوی تصریح کرد: گرچه فمینیسم در واقع زنگرایی و مبارزه با تحقیر زنان است، اما این نهضت امروزه، خود به تحقیر زن میپردازد؛ شوهرداری، مادری، فرزندزایی و شیردهی که از کمالات و افتخارات زن محسوب میشد، امروزه از سوی فمینیستها به شدت مورد حمله قرار میگیرد.
وی افزود: اما لازم است بدانید هر چند از جمله شعارهای مهم فمینیستها، رهایی زنان از قید و بند کارهای مربوط به خانهداری، شوهرداری، و بچهداری و کسب استقلال اقتصادی و اشتغال زنان بودهاست.
حجتالاسلام والمسلمین سروری تصریح کرد: اما امروزه زنان فقیر که معمولاً در جوامع غربی حجم بالایی از جمعیت را تشکیل میدهند، برای کسب استقلال اقتصادی از سوی خانوادههای ثروتمند، برای حضانت فرزندان آنها به استخدام در میایند و مجدداً در عمل آنان به تربیت و حضانت فرزند و خانهداری روی آوردهاند.
این استاد حوزه بیان کرد: اگر چه هدف اصلی نهضت فمینیسم مبارزه با تبعیض و بیارزش نمودن زنان از سوی مردان بود، اما امروز نقش بیاعتبار و بیمنزلت ساختن زنان را خود آنان برعهده گرفتهاند.
حجتالاسلام والمسلمین سروری بیان کرد: در جوامع غربی با شعار استقلال، آزادی و کسب قدرت زنان در قالب فمینیسم، تمام اساس بنیان خانواده فرو ریخته و ازدواجهای غیررسمی و طلاقهای مکرر و فراوان بنیان فرهنگ و تمدن غربی را متزلزل ساخته است؛ این امر، امروزه بزرگترین دغدغة فکری اندیشمندان غربی را تشکیل میدهد.
وی گفت: اما با این تفاصیل امروزه در دورترین نقاط غرب، باعث اقبال وسیع زنان به سوی اسلام شده است؛ «زنان مسلمان که از منطقة فلوریدا تا قلب لوس آنجلس و ویرجینیا و....؛ نکته ای که بسیار جالب است راه حل زنان انگلیسی است، آنها برای مصون ماندن از انحرافات مخلتف که دامن گیر زنان هست از زنان غربی پیشی گرفته اند؛ این زنان برای دور ماندن از دامهای اجتماعی تنها راه حل را روی آوردن به اسلام می دانند؛ تنها در 2 سال اخیر بیش از 20 هزار نفر از باسوادترین زنان انگلیسی به اسلام روی آوردند».
ظهور فمینیسم و رواج آن نشانة بحران در تفکر معاصر غربی محصول رنسانس است
استاد حوزه یادآورشد: نکته مهمی که لازم است بیان کنیم این است که ظهور فمینیسم و رواج آن نشانة بحران در تفکر معاصر غربی محصول رنسانس است که در ستیز با واقعیات طبیعی و دادههای علمی (روان شناختی و زیست شناختی و ...) قرار دارد؛ فمینیسم در تمامی شاخهها و جلوههایش، هدف و نتیجهای جز ایجاد اختلاف و ناسازگاری بین دو جنس و تشدید بحران عدم تفاهم انسانها ندارد.
وی گفت: حجاب، بدحجابی یا به اصطلاح بیحجابی، درست برعکس آن چه تبلیغ میکنند، به هیچ وجه یک مسئله صرفاً شخصی نمیباشد، بلکه از سویی حقالله و از سوی دیگرکاملاً اجتماعی میباشد. چنان چه امر به رعایت حجاب فقط مخصوص حضور در اجتماع «نا محرم» است، وگرنه لزومی ندارد که زن یا مرد، در خلوت خود یا نزد محارم خود رعایت حجاب کند.
حجتالاسلام والمسلمین سروری اظهارکرد: در امور اجتماعی نیز هر رفتاری که موجب هنجار شکنی، اشاعهی فساد و فحشا، به خطر افتادن امنیت روحی، روانی و جسمی و منافع سایرین گردد، ممنوع (حرام) بوده و رعایتش برای همگان واجب و ضروری است.
نویسنده حوزوی بیان کرد: حالا ممکن است یک ناهنجاری اخلاقی و رفتاری، در یک جامعهای طبیعی و هنجار شمرده شود و اجبار یا منع قانونی بر آن مترتب نگردد، اما در جامعه دیگری خلاف آن باشد؛ چنان چه فروش نوشیدنیهای الکلی، به افراد زیر 18 سال، جدیداً در برخی از کشورهای اروپایی ممنوع شده است، اما در کانادا و یا ...، حتی حمل بطری مشروبی که درش باز شده است در خودرو ممنوع است و جرایم سختی نیز دارد.
وی گفت: پس اگر امری مزاحم حقوق دیگران شد، ممنوع است. هر جامعهای نیز «حقوقی» را تعریف کرده است و برای اشخاص و جامعه حقهایی قایل شده است و رعایت آن را بر همگان واجب نموده است.
حجتالاسلام والمسلمین سروری اظهارکرد: بعضی ها می گویند حجاب را اختیاری کنید بگذارید مردم خودشان انتخاب کنند با حجاب باشند یا بی حجاب !!! احکام الهی و ضروریات دین، به هیچ وجه رفراندومی نیست، وگرنه واجب و حرام دیگر معنایی نداشت.
وی گفت: مگر کسی میتواند نماز، روزه، حج، زکات ... و سایر احکام و ضروریات دین را به رفراندوم بگذارد؟ حجاب نیز مانند سایر احکام است؛ نهادینه سازی فرهنگ حجاب و عفاف به عنوان یکی از ضرورت های باورهای دینی مستلزم برنامه ریزی صحیح در سه حوزه فرد، خانواده و جامعه است.
این استاد حوزه تصریح کرد: بحث حجاب و عفاف جزو بحث های فرهنگی و مذهبی به شمار می رود که بیش از امور نظامی، سیاسی و اجتماعی به برنامه ریزی تدریجی و ریشه ای نیاز دارد؛ تمام نهادها و سازمان ها اعم از خصوصی و دولتی و شهروندان در فرهنگ سازی، نقش دارند و به همین دلیل، بدون ریشه یابی، آسیب شناسی و شناسایی ورودی های فرهنگی و شناخت عوامل ویران گر و آشنایی با شیوه های مبارزه با این عوامل، نمی توان برنامه ای درست و کارآمد طراحی کرد.
وی گفت: فرهنگ سازی برای سه حوزه یادشده را می توان در مرحله نهادینه سازی، گسترش و حفظ روش مند انجام داد که در هر بخش، نقش برخی نهادها پررنگ تر از دیگر نهادها خواهد بود. برای نمونه، در مرحله نهادینه سازی باورهای دینی درباره عفاف و حجاب، نقش آموزش و پرورش به ویژه آموزش در دوره های ابتدایی و راهنمایی، بسیار حساس و مهم به نظر می رسد؛ زیرا شخصیت دینی در دوره کودکی شکل می گیرد.
حجتالاسلام والمسلمین سروری اظهارکرد: وسایل ارتباط جمعی و رسانه ها، ابزار مهمی برای عرضه و انتقال پیام های فرهنگی به مخاطبان در سطح گسترده است. آشنایی با انواع رسانه ها و استفاده بهینه از کارآیی ها و بهره وری درست از همه امکانات این ابزار، فرهنگ سازی را روشمندتر میکند و به روند آن سرعت میبخشد.
وی با ذکر این مطلب که هنر به عنوان قالبی جهانی که فراتر از زبان ها و ملیت هاست، تصریح کرد: یکی دیگر از بهترین شیوه های فرهنگ سازی در عرصه های ملی و بین المللی است؛ پیام هایی که از طریق هنر متعهد بیان شوند، به علت بهره گیری از نیروهای درونی افراد و برآوردن حس زیبایی شناسانه انسانی، بسیار ماندنی و عمیق تر خواهند بود، گفتنی است که هنر تصویری از دیگر هنرهای اثرگذار است.
حجتالاسلام والمسلمین سروری یادآورشد: نهادینه سازی، گسترش و حفظ فرهنگ حجاب و عفاف در جامعه اسلامی، نیازمند حرکتی گروهی، پویا، هدف مند و روش مند است. از این رو، تلاش همه جانبه نهادهای دولتی از یک سو و شهروندان از دیگر سو، همراه با تعامل، تفاهم و هم دلی سبب می شود که فرهنگ عفاف گسترش یابد.
وی گفت: بدیهی است دخالت و نظارت سه قوه مقننه، مجریه و قضائیه و حرکت مردمی و درخواست جدی و پی گیر آنان می تواند به تغییر وضع موجود و نزدیک شدن به وضع مطلوب بینجامد.
انتهای پیام