به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، متن سخنان آیت الله علوی بروجردی از اساتید حوزه علمیه در دیدار امام جمعه، اعضای ستاد نماز جمعه و شورای شهر و جمعی از بسیجیان و فرهنگیان شهر شریف آباد استان تهران به این شرح است:
شأن و منزلت حضرت معصومه(س)
حضرت فاطمه معصومه (س) بابی از ابواب رحمت الهی است و این نکته را توجه داشته باشید و از او آن چیزیهای که لازم است بخواهید؛ من به مناسبت دهه ی کرامت که منتسب است به وجود مقدس حضرت معصومه(س) و وجود مقدس علی بن موسی الرضا (ع) ولی نعمت مان در سرتاسر ایران و عالم تشیع، که ما از این برکت بهرهمند هستیم. به این مناسبت که شما در بیت یکی از خدمتگذاران صادق آقا حجت ابن الحسن(ع)؛ مرحوم آقای بروجردی حضور دارید، من دو قضیه را از ایشان در مورد حضرت معصومه(س) نقل میکنم که توجه شأن و منزلت حضرت معصومه(س) داشته باشید و بدانید در کجا قدم نهادید و به زیارت چه کسی نائل شدید و چه توفیقی را خداوند نصیبتان کرده است.
حضرت معصومه (س) کسی که است که قبل از آنکه چشم مبارکشان به جهان گشوده شود، امام صادق(ع) در مورد جایگاه و مقام حضرت(س) میفرماید: دختری از ما در قم دفن میشود و هر کس او را زیارت کند، بهشت بر او واجب میشود. امام صادق قبل از ولادت حضرت فاطمه معصومه.
دو حکایت از آیت الله بروجردی (ره) نسبت به جایگاه حضرت (س)
اما دو قضیهای که میخواهم در مورد حضرت(س) عرض کنم، مربوط به نزدیک 65 سال پیش است که پادشاه سعودی، سعود بن عبدالعزیز (پسر اول عبدالعزیز) که پادشاه اول عربستانِ وهابی است، سفری به ایران آمده بود و از این باب که اینها خودشان را خادم حرمین شریفین میدانند، خیلی اظهار علاقه کردند که با مرحوم آقای بروجردی ملاقاتی داشته باشند؛ وزیر امور خارجه ی عربستان با وزیر امورد خارجه ی ایران به قم آمدند تا قرار بگذارند و وقت بگیرند که پادشاه به قم بیاید، اینکه پادشاه عربستان، خدمت آیت الله بروجردی در قم شرفیاب شود، عظمت شیعه و مرجعیت شیعه است؛ وقتی که اینها خواستند وقتی را برای ملاقات تعیین کنند، مرحوم آقای بروجردی دیدار با پادشاه عربستان را نپذیرفتند. در همین راستا افرادی واسطه شدند، ایشان فرمودند: نمیپذیرم، در آن زمان امام خمینی(ره) به آقای بروجردی (ره) عرض کرده بودند که آقا شما در تقریب بین مذاهب خیلی زحمت میکشید با الازهر شیخ شلتوت، مراوده دارید؛ این پادشاه عربستان، مدیریت حج را بر عهده دارد اگر خدمت یک مرجع شیعه شرفیاب شود، این خود عظمتی برای شیعه است. دلیل مخالفت شما چیست؟ ایشان فرموده بودند که زمانیکه پادشاه سعودی به قم بیاید به دیدار من میآید و چون وهابی است، به زیارت حضرت فاطمه معصومه (س) نمیرود، و اینکه یک پادشاهی وارد این شهر بشود و زیارت حضرت معصومه (س) مشرف نشود، هتک حرمت اهلبیت(ع) است و من حاضر به این هتک نیستم و بالاخره نپذیرفتند و هتک حرمت اهل بیت (ع) می دانستند که پادشاه بزرگی وارد شهر بشود و به زیارت فاطمه معصومه نرود.
حکایت دوم
قضیه ی دوم اینکه آن جایی که مرحوم آقای بروجردی در مسجد اعظم دفن شده اند، یک خانه یا مسافرخانه ی پنجاه شصت متری کوچکی بوده که ایشان آن را از مال شخصی خودشان، نه سهم امام، خریداری کردند و در آنجا یک قبری برای خودشان در نظر می گیرند و بقیه ی آن مکان را وقف مسجد می کنند، ، یعنی قبر خودشان را با این کیفیت، کنار زمین مسجد اعظم که دارای مساحتی به وسعت سیزده هزار متر مربع است، بنا کردند، مرحوم آقای لُرزاده که معمار مسجد بود، گفت: مرحوم آقای بروجردی(ره) در نقشه محل قبر را راهرو قرار داده بود که از آن خیابان موزه سابق وارد میشدند، و به حرم تردد می کردند یعنی مردم از حیاط مسجد وارد حرم می شدند و رفت و آمد می کردند، ایشان فرموده بودند: که قبر من صاف باشد و اطراف آن را بالا نیاورید و سنگ بلند نگذارید؛ قبرم اینجا باشد که خاک کف پای زایرین حضرت معصومه(س) که از اینجا به حرم مشرف می شوند روی قبر من بنشیند و قبر منِ مرجع تقلید شیعه با خاک کفش زائر فاطمه معصومه(س) برکت بگیرد نه با خاک قبر فاطمه معصومه(س). این قضیه را آقای لُرزاده برای من نقل کردند. البته بعدها از یزد، سنگ مرمر آوردند و تراشیدند و روی قبر قرار دادند ولو این که آن نکته ی مرحوم آیت الله بروجردی رعایت نشد، اما ایشان خود را خدمتگذاری برای حضرت فاطمه معصومه(س) میدانست که باید از خاک کفش زائر فاطمه معصومه(س) برکت بگیرد و لذا شما این سفر را قدر بدانید چرا که زائر چنین بانوی بزرگواری هستید.
امام رضا (ع) ولی نعمت ما ایرانیان
در دهه ی کرامت مفتخریم که به محضر وجود مقدس آقا علی بن موسی الرضا(ع) عرض ارادتی بکنیم؛ این نکته را توجه داشته باشید که مملکت ما را علی بن موسی الرضا (ع) حفظ میکند و حافظ مملکت ما علی بن موسی الرضا(ع) است، نه این زمان بلکه از زمان های گذشته همین گونه بوده است؛ همین روسیه- شوروی سابق- نسبت به ایران خیلی طمع داشت، در زمان روسیه ی تزاری، تمام لشکر شوروی، شمال ایران از جمله خراسان و مشهد را تصرف کرده بود و سربازهای روسی در آنجا تردد داشتند و شهر مقدس را هتک حرمت می کردند، حتی در زمان نیکولای دوم، آخرین تزار روسیه، گنبد حضرت ثامن الحجج ع را به توپ بستند، اما یکسال بعد از آن روزی که گنبد را به توپ بستند، دیگر نیکولایی در کار نبود؛ چون انقلاب اکتبر بوقوع پیوست و این نیکولا با تمام خانواده اش قربانی شدند. وصیت پتر کبیر در شوروی این بود که ما باید به آبهای گرم برسیم، فلذا ایران همیشه مطمع نظر شرق و غرب بود که آن را به تصرف خودشان در آورند.
در ایران کمونیست داشتیم و حزب توده و... زیاد بودند که ما اینها را دیده بودیم، اما کشورهای اروپای شرقی که هم مرز با روسیه بودند با همین ندای کمونیستی و احزاب کمونیستی تحت سیطره شوروی درآمدند و استعمار شدند؛ اما هیچ وقت موفق نشدند ایران را برای رسیدن به آبهای خلیج فارس، تحت تصرف خودشان در بیاورند. آنهایی که اهل بررسی و تحقیق هستند به این نکته واقفند که این یک معجزه ی الهی است؛ آیا توان نداشتند؟ اگر ناتوان بودند که سربازانشان ایران را اشغال نمی کردند، تا این حد قدرت داشتند، لیکن نتوانستند ایران را مثل اروپای شرقی کمونیست کنند؛ در همان زمان اشغال هم، بعضی از عزیزانی که اهل معرفت و کرامت بودند خدمت وجود مقدس علی بن موسی الرضا (ع) میرسند و عرضه می دارند که آقاجان عنایتی کنید و اجازه ندهید این مملکت شیعه از دست برود، حضرت فرموده بودند: ما حافظ ایران هستیم.
سرمایه های عظیم و میراث گرانبها و استفاده بهینه از آنها
این ایام بسیار مبارک است و شما عزیزان در مجموعه ی خودتان وارث چنین غنایی هستید؛ برخورداری ما از این شخصیتها، ثروتی است که خیلی ها از آن محرومند، اگر همین وهابیها یک امام رضا(ع) داشتند یا یک علی بن ابیطالب(ع) و نهجالبلاغه داشتند و یا یک امام حسین(ع) و عاشورا داشتند، تمام دنیای اسلام را تسخیر کرده بودند، فلذا ما باید از این غنا و ثروت، بهرهبرداری کنیم، یعنی این ثروت را عرضه کنیم و با آن کار کنیم، شما اهل کسب و کار هستید و میدانید کسی که سرمایه ی کلانی دارد سرمایه را راکد نمی گذارد و یا آن را صرف زندگی اش نمی کند؛ بلکه سرمایه را به کار میاندازد و از سودش استفاده میکند؛ چرا ما این سرمایههایمان را به کار نمیاندازیم؟ عاشورا سرمایه است، اربعین سرمایه است، علی بن ابیطالب(ع) و نهجالبلاغه سرمایه اند و به کار انداختنش همین کارهایی است که شما در حال انجام آن هستید، خود نماز جمعه در روز جمعه و این اجتماع عظیم زمینه ی بسیار مساعدی برای نشر معارف است و باید تمام مجالس و محافلتان در این دههها در این ایام و در عاشورا و اربعینِ امام حسین اینگونه باشد که از سرمایه ی ایجاد شده بهره ی وافی و کافی ببرید.
اگر یک حزب سیاسی، بخواهد جمعیتی را جمع کند چقدر باید هزینه کند؟ اما وقتی برای عزای امام حسین یک پرچم و یک عَلَم برپا می کنیم یک جمعیت کثیری برای روضه دور یکدیگر جمع می شوند، هزینه ای هم لازم ندارد، بلکه آنهایی که در این اجتماع حضور پیدا می کنند به برپایی هر چه باشکوهتر آن، کمک مالی هم می کند، می بینید که در برپایی مراسم اربعین خرج میکنند ، این ظرفیتی که امام حسین (ع) ایجاد کرده است، یک سرمایه است که لازم است از آن بهرهبرداری کنیم، بهرهبرداری عمده در این زمان نسبت به نسل جوان ما –چه دختر و چه پسر- است.
پدران و مادران ما خدا رحمتشان کند، آنها این هنر را داشتند که ما را به گونه ای تربیت کردند که امروز در این مسیر اهل بیت(ع) باشیم و اربعین، عاشورا و مناسبتهای دینی، مذهبی فعالیت میکنیم و زحمت میکشیم؛ حال این سوال باقی است: آیا ما این توان را داریم که این میراث عظیم را به نسل آینده خودمان سالم و موثر تحویل دهیم که آنها هم مثل ما ایمان و عشق به اهل بیت(ع) در درونشان شعله گردد؟ این یک هنر است و حداقل کاری است که ما باید توجه داشته باشیم و آن را انجام دهیم یعنی شیعه در طول 1400 سال علیرغم فشارها، محدودیت ها و کشتارها، آن اصالت و هویت خودش را نگه داشته و نسل به نسل منتقل نموده؛ در گذشته شیعه را قتل عام میکردند و نام علی(ع) جرم بوده و کسی که یک فضیلتی را به علی بن ابیطالب(ع) نسبت می داد مجرم محسوب میشد و خویشاوندی با علی(ع) جرم بوده و به جرم سید بودن افراد را میکشتند. ما این مراحل را پشت سر گذاشتیم، این جنایتها در گذشته ی دور هم نیست مثلاً صد سال پیش در ترکیه ی عثمانی چهار مرتبه شیعه را قتل عام کردند، این علویهایی که الان هستند، بازماندگان آن قتلعامها هستند.
نحوه انتقال معارف و باورهای مذهبی
ما در طول تاریخ توانستیم هویت و اصالت خودمان را حفظ کنیم و حفظ و صیانت هم به این بوده که والدین، فرزندان خودش را در این مسیر معارف اهل بیت(ع) تربیت کردند و نگذاشتند از این مسیر خارج شوند. شما وقتی در مجلسی هستید فرزندانتان را هم- ولو کوچک باشد -با خود بیاورید تا از بچگی با نام حسین(ع) با نام علی بن ابیطالب(ع) انس بگیرند، گرچه بچهها شلوغ میکنند لکن بگذارید در مجالس هیجان خودشان را تخلیه کنند و مجالس را ببینند. از همان اول آنها را با نام امام حسین(ع) و امیر المومنین(ع) آشنا کنید. یادتان هست، از همان بچگی، هنگام راه رفتن «یا علی» گفتن را به ما می آموخنتند، دست ما را میگرفتند و میگفتند «یا علی» بگو و بلند شو راه برو فلذا اینگونه ما را تربیت کردند، از همان ابتدا با این نامها آشنا شدیم؛ ما نباید از جوانها و بچههایمان غافل شویم، چراکه دختران و پسران ما سرمایههای ما هستند و بالاتر از آن، اینها امانت امام زمان(ع) و پیغمبر خدا(ص) در دست ما هستند ، لازم است که خوب امانتداری کنیم؛ در عالم تربیت با شدت عمل و دعوی و تندی نمی توان معارف دین را به بچه القاء کرد بلکه باید در قلب مستعد آنها بذر محبت بکاریم، اینها خودشان جذب اهل بیت (ع) می شوند.
وظیفه ما در صیانت از سرمایه های معنوی و جوانان
همه دست اندرکاران، چه عزیزانی که در نیروهای انتظامی و نظامی هستند و چه عزیزانی که در کارهای فرهنگی و مدارس دخیل هستند و چه کسانی که در کارهای مذهبی و اجتماعی فعال هستند، همگی باید دست به دست هم بدهند تا این سرمایه را نگهداری و صیانت کنند.
مراقب باشیم که این جوانهای ارزشی را از خود نرانیم و برای آنها کار و شغل ایجاد کنیم، آن افرادی که در جامعه زحمت میکشند، سرمایه میگذارند، کار آفرینی کرده و صدها شغل ایجاد میکنند، این افراد قابل احترام هستند و باید برای آنها ارزش قائل شد، چون بستر ایجاد شغل برای جوانان ما فراهم می آورند و در نتیجه، آنها برای رشد و کار به کشورهای غربی پناهنده نمی شوند و از آئین و مذهب خودشان رویگردان نمی شوند.
تمام این نیازها و آسیب های جوان را در همینجا اداره کنیم چرا که جوان هم نیازمند شغل، موقعیت ازدواج و بهره منده ی از امکانات اولیه زندگی است؛ جوان باید به موقع ازدواج کند، جوان باید امکانات داشته باشد، فلذا ما از خدا و پیغمبر(ص) سخن به میان بیاوریم و دست روی دست بگذاریم و در عمل هیچ اقدامی برای رفع نیازهای این قشر از جامعه نکنیم تا وقت ازدواجش بگذرد چون تمکن مالی و شغلی ندارد، دیگر این جوان بر عقیده و باورش باقی نمیماند چرا که پیغمبر گرامی اسلام(ص) می فرماید «كَادَ الْفَقْرُ أَنْ يَكُونَ كُفْراً» یعنی فقر و بیکاری سرانجامش به کفر منتهی می شود و لذا ما وظایفی داریم و همه ی شما عزیزان و نهادهای مختلفی که در کنار شما مشترکا رتق و فتق امور منطقه خود را برعهده دارند، همگی باید مسئولیتپذیر و وظیفه شناس باشند و ما هم برحسب وظیفه باید چنین باشیم.
خوشبختانه شخصیت فعالی چون امام جمعه ی عزیزتان که در خدمتشان هستیم و اینگونه تلاش میکنند و برنامهریزی دارند را قدر بدانید؛ لازم است گوش به حرف چنین شخصیتهایی بدهید و برنامههایشان را مو به مو اجرا کنید و در کنارشان باشید و آنها را تنها نگذارید. یک روحانی که به تنهایی نمیتواند کاری انجام دهد بلکه فعالیتهایش در کنار شما به ثمر می نشیند و میتواند به برنامه ها و کارها رسیدگی کند ، به گفته ی آیت الله بروجردی (ره) که میفرمودند: نسبت روحانی به مردم مثل ماهی و آب است، ماهی وقتی زنده است که داخل آب باشد و اگر او را از آب گرفتید و بیرون آوردید دیگر زنده نیست. ما در بین مردم که هستیم، حیات و جان داریم و اگر کنار مردم باشیم یعنی شما کنار ما باشید، میتوانیم فعالیت کنیم و وقتی شما کنار ما نباشید، کاری از پیش نخواهیم برد.
اولویت های اول در خدمت رسانی و توجه به خلق خدا
همه ی ما، چه نهادهایی که در حوزه هستند حتی مراجع عظیم الشان و چه عزیزانی که در منطقه ی شما مشغول هستند، باید به این نکته توجه داشته باشیم که در این شرایط فعلی که گرانی و تورم یک شرایط بحرانی برای مردم بوجود آورده است، برای ایجاد شغل تمام همت خود را بکار بگیریم و در حال حاضر این همفکری، همیاری وهمدلی ارزشمند است ، پس همدیگر را فراموش نکنیم.
در این راستا اسلام میگوید اگر شما سیر بخوابید و همسایه اتان گرسنه باشد چنین اتفاقی رخ میدهد و خداوند به شما غضب میکند؛ سپس از مصادیق همسایه ها سؤال میکنند که امام میفرماید: تا شعاع چهل منزلی اطراف خانهتان همسایه محسوب میشود و روزی نیست که من سیر بخوابم و بعد کسی در کنار من گرسنه باشد. باید به فکر هم دیگر باشیم و کسانی که فاقد امکانات هستند به خصوص در این شرایط حادّ زندگی به آنها رسیدگی کنیم، افراد ضعیف جامعه را دریابیم؛ مثلاً یک پیرزن تنهایی که بچههایش، یا در کنارش نیستند و یا اصلاً فرزندی ندارد و ممکن است که مریض و از کار افتاده باشد و نتواند امرار معاش کند، آیا در قبال وی مسئول نیستیم؟ این شخص باید زندگی کند و من موظفم که متوجه وی باشم. لازم است جایی برای رسیدگی و کمک به معاش، درمان و مراقبت چنین افرادی تعبیه گردد مخصوصاً در این زمانه که بعضی از پزشکان، بیماران خود را از نظر مالی و مراجعه ی به مطب، تحت فشار بیشتری قرار داده اند البته در مقابل کسانی هستند که ویزیت و مراجعه ی به آنها برای مداوا، آسان و با هزینه های کمی صورت می گیرد که باید این افراد را مورد تشویق و ترغیب قرار دهید.
خداوند به شما تخصص، شغل و خدمت به بیمارها را عطا کرده است، زمانیکه در منطقه خودتان مشغول کار هستید، یکی دو ساعت هم بیماران را رایگان پذیرش کنید، یا لااقل با یک رقم پایینی ویزیت کنید تا خانواده های ضعیف در پرداخت هزینه های درمانی به سراغ شما بیایند وهمچنین در تهیه ی جهیزیه برای افراد نیازمند گام برداید و لازم نیست که جهیزه ای که شما فراهم می آورید، یخچال پنجاه میلیون تومانی باشد بلکه وسایلی که ساخت داخل ایران است را خریداری کنید و به زوج های جوانی که می شناسید این چهار قلم یا پنج قلم جنس را هدیه بدهید، تلاش و پیگیری کنید که بانک های منطقه اتان این وام های ازدواج و مسکن که دولت وعده داده است عملیاتی کنند چرا که این جوانها، سرمایه های ما هستند، نباید این سرمایه ها از دست برود، مثلاً الان زمان ازدواج یک پسر و یا یک دختر دم بخت است، باید برای ازدواجشان قدم برداشت و ده سال دیگر خیلی دیر است ما در قم هم دچار این معضل هستیم؛ این مشکل، تنها در منطقه شما نیست بلکه در اینجا هم می بینیم یا می شنویم دختر و پسر همدیگر را پسندیدهاند و با هم تفاهم دارند لکن قادر به تهیه ی مسکن و سرپناهی برای خودشان نیستند چون اجاره ها بالا است و این حقوقی که مرد دریافت می کند برای اجاره کردن منزل مکفی نمی باشد بلکه باید دو سه برابر بشود تا بتواند دو اتاق اجاره کند، چرا موجرهای ما و صاحب خانه ها اینقدر بیرحم میشوند؟ اگر می خواهند کاسبی کنید اشکالی ندارد لکن در این شرایط بد اقتصادی توجهی هم به مردم داشته باشند این مردم شیعه ی امیرالمؤمنین(ع) هستند و ترحم به آنها، موجب رضای خداست، ظلم کردن و بیرحمی کردن به این مردم خدا را به غضب میآورد.
اینها واقعیت هایی است که ما با آن مواجه هستیم و لذا میراثی مثل عاشورا و علی بن ابیطالب(ع) زمانی مثمر ثمر میشود که انسان این سرمایه را به کار گیرد و باید ابزار به کار گرفتن سرمایه هم داشته باشد مثلا اگر شخصی پول داشته باشد، مادامی که کارگاه و ابزار کار نداشته باشد و کاری را شروع نکند این سرمایه ثمر بخش نیست، ابزار کار برای اینکه سرمایه و ثروت ما به کار گرفته شود رسیدگی به این اموری است که عرض شد، با اتحاد و محوریت مسجد، روحانیت و نماز جمعه و... این ستادهایی که در نماز جمعه فعالیت میکنند خودشان را در کارهای دیگر و در همه ی این امور دخیل بدانند و آن دسته از عزیزانی را که دارای امکانات بهتری هستند، تشویق کنید که وارد گودِ رسیدگی به خانواده های نیازمند و ضعیف شوند؛ هیچ وقت به افراد متمکن نگویید هزینه را به ما بدهید وما خودمان کارها را انجام میدهیم. خیر، باید به گونه ای از آنها دعوت به عمل آورد که خودشان برای کار خیر اقدام نمایند.
زینت اهل بیت (ع) بودن در چیست؟
وجود مقدس امام صادق(ع) می فرمودند: کونوا لنا زینا شما که خودتان را به ما منتسب می کنید زینت ما باشید. شخصی از خراسان آمده بود و عرضه داشت: آقا ما شیعه شما هستیم امام ناراحت شدند راهش ندادند؛ مدتی منتظر ماند و گفت: یابن رسول الله ما که بی ربطی نکردیم فقط گفتیم که شیعه شما هستیم فرمود: در خراسان شما پیرو ما هستید؟ آیا آن شیعههای آنجا با همدیگر اینگونه رفتار میکنید که اگر کسی نیازی داشت، بتواند دست در جیب شما بکند و از امکانات شما استفاده کند؟ گفت نه. حضرت فرمود: پس نگویید که شیعه ما هستید، بگویید ما را دوست دارید این دروغ است که بگویید شیعه شما هستیم کونوا لنا زینا مایه زینت ما باشید؛ شما در ایران شیعه ی جغرافیایی هستید چون وقتی در ایران میگویند مذهب شما چیست؟ پاسخ می دهند مذهب ما شیعه است، این شیعه جغرافیایی است ما منتسب به امام صادق(ع) هستیم و به فرموده خودشان، مایه ی زینت ما باشید و «لا تکونوا علینا شینا» مایه ی سرافکندگی ما نباشید.
در کشورهای خارجی اگر کسی مریض میشود با بیمه مشکل ندارد، اما در کشور اسلامی عزیز ما اگر کسی بیمه شد و خواست از آن امکانات استفاده کند، تازه اول مصیبت است؛ حال که این شخص مریض شده و از کار افتاده چگونه زندگی کند؟ چگونه زن و بچهاش را اداره کند؟ ما باید کنار همدیگر باشیم مخصوصاً در روزگار سخت. چرا که این افراد، در روزگار راحتی خیلی مشکل ندارند، اما مهم است که در روزگار سخت، کنار هم بوده و دلسوز همدیگر باشیم و بدانیم که فردای قیامت که روز طولانی است و سایهای وجود ندارد، ندا میدهند کسانی در سایه رحمت و لطف خدا قرار دارند که در عالم دنیا سایه ی وجودی بر سر دیگران داشته اند؛ ارزش هیچ عملی نزد خداوند بالاتر از اینکه باری را از دوش کسی برداریم نیست و ثواب هیچ عبادتی به این اندازه نمیرسد که انسان کاری را برای کسی انجام دهد، حاجت کسی را برآورده کند.
313/60