به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه جلسه نقد و بررسی مستند «عیسی»، نگاهی تازه به زندگی آیت الله شیخ عیسی‌قاسم رهبر نهضت شیعیان بحرین و مبارزات مردم این کشور در ۵۰ سال اخیر شامگاه سه شنبه 19 آذرماه 98 در خبرگزاری حوزه برگزار شد.

این جلسه با پخش مستند «عیسی» آغاز شد و فعالان و مستندسازان حوزوی بعد از تماشای مستند به نقد و بررسی آن پرداختند.

در ابتدای این جلسه احمد شریف‌زاده، کارگردان مستند «عیسی» گفت: پیش از این، نسخه عربی و انگلیسی این مستند در کشورهای مختلف با استقبال ویژه‌ای مواجه شده بود، اما اکنون نسخه فارسی آن با انجام برخی تغییرات و اضافه شدن بخش‌های جدیدی آماده نمایش عمومی شده و در سینما حقیقت در حال اکران است.

ببینید:

تیزر مستند عیسی

گزارش تصویری نشست

وی افزود: با توجه به محدودیت های امنیتی برای نزدیک شدن به انقلابیون در بحرین، پروسه ساخت این مستند حدود 6 سال به طول انجامیده است. تعدادی از فیلمسازان بحرینی در خاک این کشور ما را در ساخت این فیلم همراهی کرده و بسیاری از اسناد و منابع تصویری برای اولین بار به نمایش در می آیند.

کارگردان مستند «عیسی» با بیان این که برای تهیه این مستند جلسات بسیاری با رفقای بحرینی داشتیم و ذهنمان به عنوان ایده اولیه به سمت شیخ عیسی قاسم رفت، ادامه داد: ابتدا می خواستیم شیخ را به عنوان یک عالم مبارز بحرینی معرفی کنیم ولی هر چه جلوتر رفتیم متوجه شدیم سطح مبارزات و اهداف حرکت شیخ عیسی قاسم بسیار وسیع است.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به این که جامعه عام عرب اطلاع دقیقی از تاریخ بحرین نداشت و حکومت هم همواره به دنبال ایجاد تنش و اختلاف بین شیعیان و اهل سنت بود، تصمیم گرفتیم مستندی بسازیم که تاریخ بحرین را به جامعه عرب معرفی کند.

میهمان بحرینی نیز در این جلسه با بیان این که در مورد تاریخ بحرین تاکنون مستندی به این شکل کامل و گویا ساخته نشده است، گفت: تاریخ بحرین و همچنین تاریخ فرهنگی شیعیان بحرین با آیت الله شیخ عیسی قاسم گره خورده است.

وی افزود: همان گونه که انقلاب اسلامی ایران یک بعثت جدید همچون بعثت پیامبر(ص) بود، حضور و بعثت شیخ عیسی قاسم هم در بحرین، بعثتی جدید برای مردم به ویژه شیعیان بود.

این میهمان بحرینی تصریح کرد: نمی توانیم بین تاریخ بحرین و شیخ عیسی قاسم تفکیکی ایجاد کنیم، چون شیخ عیسی مردم بحرین را بهتر از هر کسی می شناسد و نسبت به تمامی مشکلات و سختی های مردم آگاه است.

 در بخش بعدی جلسه یکی از فعالان عرصه فیلم و مستند با بیان این که جا داشت در این مستند از برخی جامعه شناسان و کارشناسان بی طرف نیز استفاده می شد تا کاملا جنبه بی طرفی سازنده مشخص شود، گفت: یکی دیگر از موارد این بود که زندگی شخصی شیخ عیسی قاسم کمتر در این مستند مورد توجه قرار گرفته است.

کارگردان مستند «عیسی» در پاسخ به این انتقاد بیان داشت: این فیلم در یک فضای بی منطق و بدون دموکراسی تهیه و تولید شده است و امکان مصاحبه با شخصیت هایی از حکومت یا نزدیک به حکومت وجود نداشت و یا این افراد با توجه به فضای حاکم بر بحرین جرأت مصاحبه در این مورد را ندارند، لذا تلاش کردیم با استفاده از کارشناسان شیعی هم تاریخ بحرین را روایت کنیم و هم به حرکت انقلابی شیخ عیسی بپردازیم.

وی ادامه داد: در پاسخ به نقد دوم مبنی بر عدم توجه کافی به زندگی شخصی شیخ عیسی قاسم، باید عرض کنم که این فیلم زندگی سیاسی و اجتماعی را روایت می کند و ورود به زندگی شخصی شیخ با توجه به اهداف موردنظر در این مستند ضرورتی نداشت.

یکی دیگر از منتقدان نیز به بیان نظراتی پرداخت و خاطرنشان کرد: در بخشی از مستند نحوه جدایی بحرین از ایران به نمایش درآمده و همین طور برخی قوانین مصوب از سوی حاکمیت بحرین ذکر شده که بعدها  با تظاهرات و مخالفت های علما و مردم بحرین لغو شده است که بهتر بود این مسائل بیشتر مورد توجه قرار می گرفت تا مخاطبان بهتر با تاریخ بحرین آشنا می شدند.

شریف زاده، کارگردان مستند در پاسخ به این نقد، اظهار داشت: این مستند یک تایم لاین 43 ساله از تاریخ بحرین را از طریق فعالیت های سیاسی و اجتماعی شیخ عیسی قاسم روایت می کند و اگر می خواست زندگی شخصی شیخ عیسی و حتی برخی قوانین بحرین و علت لغو آنها را بررسی کند،  نیاز بود مستند در چندین قسمت ساخته شود که در این مقال نمی گنجید.

وی افزود: در این مستند تلاش شده نقاط مهم تاریخ بحرین جهت آگاهی مخاطبان از زمان استقلال تا حدود سال 2012 میلادی به نمایش دربیاید و فعالیت های سیاسی و اجتماعی شیعیان بحرین مورد توجه قرار بگیرد.

گزارش: محمد باقر محجوب

313/60