به گزارش خبرنگار  خبرگزاری حوزه،  آیات اعرافی مدیرحوزه های علمیه و شب زنده دار از اساتید دروس خارج به همراه حجت الاسلام والمسلمین اثناعشری مدیر دفتر فقه معاصر  با آیت الله العظمی زنجانی دیداری داشتند که گزارش کامل و مشروح آن را در ادامه می خوانید.

در این دیدار که در فضایی صمیمی برگزار گردید؛ ابتدا آیت الله اعرافی گزارشی از برخی از طرح ها و اقدامات مدیریت حوزه های علمیه ارائه داد و به چند موضوع پرداخت.

وی با اشاره به اینکه در مدارس و مراکز حوزوی اسناد بسیار زیادی از علما و بزرگان و تاریخ حوزه های علمیه وجود دارد که وضعیت مناسبی ندارد؛ وی افزود که با تلاش صورت گرفته و برای صیانت و ساماندهی آن‌ها؛ مرکزی برای جمع آوری و حفظ این اسناد تشکیل شده است و مجموعه بسیاری از این اسناد جمع آوری شده وبتدریج آن قسمت که مربوط به بزرگان و مراجع بوده به صورت بولتن‌هایی تقدیم می‌گردد.

مدیر حوزه های علمیه به نمونه‌هایی از جمله  اسناد شهریه مرحوم حاج شیخ عبدالکریم (ره) اشاره کرد که نشان می دهد ایشان به برخی از طلاب  و فضلای برجسته شهریه بیشتری تخصیص می دادند؛ با بازیافت و ساماندهی این اسناد می‌توان منظومه‌ مهمی در زمینه تاریخ حوزه فراهم آورد.

در همین راستا وی از تشکیل دبیرخانه یکصدمین سالگرد احیا حوزه علمیه قم توسط مرحوم حاج شیخ (ره)؛ خبر داد و بیان داشت:  این دبیرخانه در حال فعالیت و جمع آوری اسناد و برنامه ریزی فراخوان مقالات و موسوعه‌این در این زمینه می باشد و از آیت الله العظمی زنجانی درخواست نمود از راهنمایی های خویش حوزه را بهره مند سازند.

در ادامه مدیر حوزه های علمیه به  امور مالی حوزه اشاره نمود و تصریح کرد: «نظر مدیریت حوزه و شورای عالی بر اتکای حوزه به منابع مالی مستقل و پایدار و مردمی و نیز کمک‌های رهبری و مراجع عظام است و شخصا نیز آن را مهم می‌دانم و برای این کار دفتر وقف و منابع پایدار تشکیل شد که به صورت جدی درصدد شناسایی و احیای موقوفات مربوط به حوزه در سراسر ایران است و بحمدالله با همکاری سازمان اوقاف پیشرفت‌های خوبی به دست آمده است و به نظر می رسد این برنامه باید بصورت جدی و دراز مدت  ادامه یابد این اصل در همه شئون حوزه دارای اهمیت است.

در ادامه این جلسه حضرت آیت الله  شبیری زنجانی با تایید و تحسین اقدام به جمع آوری اسناد حوزوی و ضرورت و نیازی که به این امر مهم وجود دارد؛ بر رعایت و حفظ محرمانگی برخی از این اسناد نیز تاکید نمودند.

ایشان از تشکیل دبیرخانه یکصدمین سالگرد احیا حوزه مبارکه قم استقبال نموده و در ادامه با تقدیر و مهم دانستن تلاش مدیریت حوزه های علمیه در استقلال مالی حوزه ها فرمودند: «در گذشته مرحوم آخوند و مرحوم حاج شیخ عبد الکریم و مرحوم آقای بروجردی یک مسلکی داشتند که به طلاب مستعد مبلغی اضافه تر از شهریه عمومی می دادند. خیلی از طلبه های مستعد درجه اول بر اثر اینکه نمی توانند اداره زندگی خود را نمایند از حوزه خارج می شوند. برخی برای ما نقل کردند که مرحوم آقای مطهری گفتند که اگر ما وضع مالی مان خوب بود از حوزه خارج نمی شدیم. هر چند ایشان در تهران هم که رفت ضایع نشد و خدمت کرد ولی اگر در حوزه بود خیلی فرق می کرد. میرزای شیرازی برای افراد مستعد؛ حساب خاصی داشتند و مبالغ اضافی پرداخت می کردند. خود مرحوم حاج شیخ عبدالکریم هم اینطور بود.

این موضوع را باید مورد توجه قرار داد. اگر امکانات بیشتر شد افراد بیشتری را هم باید مورد تشویق قرار داد».

مدیر حوزه در این زمینه نیز اشاره کرد که این موضوع دغدغه حوزه  و مراکز مدیریتیی و خدماتی حوزه هم  می باشد و استعداد های برتر و افراد ممتاز حوزوی شناسایی شده اند و مقرری محدودی به ایشان داده می شود که البته کفایت نمی کند و ناچیز است. مرکز امور نخبگان حوزه تاکنون بیش از 1000 طلبه و فاضل حوزوی دارای استعداد برتر شناسایی کرده است و دوهزار طلبه ممتاز نیز وجود دارد.

مدیر حوزه های علمیه در ادامه افزود: «از ابتدا تلاش جدی بعمل آمد که سنت‌های اصیل  حوزه بویژه تدریس آزاد و حق انتخاب استاد و سنت تدریس و تدرس توأمان، صیانت و احیاء شود و لذا با اینکه تعدادی از مدارس سطوح عالی به سمت مدرسه ای کردن دروس سطح عالی پیش رفته اند ولی مصلحت حوزه این نیست و طلبه باید در انتخاب استاد آزاد باشد و به تعبیری اساتید در بازار عرضه و تقاضای علمی به طور طبیعی رشد کنند. برای تقویت این کار برنامه هایی مد نظر و  طرح هدایت علمی تربیتی آغاز شد واکنون تعدای مدارس ومرکز هدایت علمی وجود دارد و طلاب آزاد هستند در انتخاب اساتید و مراکز نسبت به  درس طلاب و مباحثه و پژوهش مشاوره دارند و حضور و غیاب ها هم بر عهده استادان است.

مدیر حوزه‌های علمیه به ارتقای حوزه‌های بلاد و استان‌ها و شهرها و فعال سازی بیشتر سطوح عالی، رشته‌های تخصصی و درس‌های خارج اشاره کرد.

برای اخلاق طلاب هم طرح جامعی تهیه شده است که طلاب از ابتدا که وارد حوزه می شوند یک سیر اخلاقی داشته باشند. در دروس عمومی آزاد اخلاق هم تا سال قبل از آیت الله العظمی مکارم شیرازی و امسال از اساتیدی مانند آیت الله استادی و آیت الله شب زنده دار تقاضا شد که تدریس داشته باشند و بحث‌های اخلاقی خوبی شکل گرفته است؛ هر چند که مسلما برای پاسخگویی به نیاز طلاب کافی نیست و وظیفه ما سنگین است و از مراجع عظام و اساتید برجسته حوزه انتظار داریم به این امر اهتمام ورزند و البته تربیت روحی و معنوی و اخلاقی باید روح همه درس‌ها و مورد اهتمام همه استادان ارجمند باشد».

در ادامه حضرت آیت الله زنجانی با اشاره بر اینکه برخی کتب مثل دُرَر حاج شیخ در حوزه مظلوم مانده بر احیا آن تاکید نمودند و اضافه نمودند: «خیلی از طلاب خیال می کنند چون درر از برخی اصطلاحات و لفاظی های علمی خالی است پس کتاب ضعیفی است. خیر؛ مرحوم حاج شیخ مقید بوده که این نوع مطالب را کنار بگذارد و مرحوم والد ما می فرمودند که ایشان مطالب سطح بالا را تنزل داده و قابل فهم همه کرده است و آن کتاب تلفیقی است از مطالب خود ایشان و استادشان مرحوم آقا سید محمد فشارکی و مطالبی در آن هست که در کفایه هم نیست».

این مرجع تقلید در این دیدار گفتند: «امروز اتصال به دنیای مادی زیاد شده و کار اخلاقی سخت شده است. در دوران میرزا اخلاقی مثل آقا سید علی شوشتری بود که میرزا و عده خاصی خدمت شان می رفتند. بعد از ایشان هم چهار اخلاقی درجه اول حضور داشتند: آخوند ملا فتحعلی سلطان آبادی، آخوند ملاحسینقلی همدانی، آقا شیخ اسماعیل قره باغی و آقا سید مرتضی کشمیری. حالا این اوضاع امروز هر چند نمی گذارد مثل این افراد درست شود ولی نباید مایوس شد. باید توجه کرد که علم را نباید برای آبادی دنیا خواند. در دانشگاه درس می خوانند برای اینکه مدرکی بگیرند ولی در حوزه برای خود علم ارزش قائل هستند و حالا خیلی طلبه ها همان وضع دانشگاه را پیدا کرده اند و در اینصورت از آن ها شیخ طوسی و آخوند بیرون نمی آید. حالا باید طلاب تشویق کرد و در جلسات اخلاقی همین موضوعات دنبال شود. و مردم هم فطرتا به عالم اخلاقی با تقوا نیاز دارند».

آیت الله شب زنده دار نیز در این دیدار ضمن تاکید بر اهمیت جایگاه مراجع عظام در هدایت حوزه های علمیه و تاکید بر اهمیت فکر سنتی مدیریت محترم حوزه های علمیه در ترویج بیشتر دروس آزاد در عین انتظام آن، که منجر به رشد علمی اساتید و طلاب می شود؛ به طور اجمال به معرفی دفتر فقه معاصر و کتاب «الفائق فی الاصول» به عنوان اولین اثر این دفتر در موضوعاتی که با وجود نیاز، کمتر در دروس اصولی رایج مورد توجه است؛ پرداخت و با تقدیم کتاب محضر آن مرجع شیعی بر لزوم تایید و راهنمایی ایشان بر ادامه این مسیر تاکید نمود.

حضرت  آیت الله زنجانی دراین دیدار با اشاره به درس اخلاق آیت الله شب زنده دار خاطر نشان ساختند: «همینکه ایشان و امثال ایشان به این امر مشغول هستند نعمت بزرگی برای حوزه ها است». ایشان خطاب به آیت الله شب زنده دار فرمودند: «بحمدالله امروز قوام حوزه های علمیه به امثال حضرتعالی می باشد و ان‌شاءالله مشمول ادعیه حضرت ولی عصر (عج) می باشید»

ایشان در پایان این دیدار خطاب به مدیر حوزه های علمیه و نیز آیت الله شب زنده دار گفتند: « هر دو شما هم خودتان و هم بیت شما، اهل تقوا و علم هستید و خدواند این نعمت را به شما داده است».

313/32