به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا بهروزی‌لک، در دومین جلسه «حکومت جهانی موعود در قرآن» در قم، با ذکر این مطلب که در روش استنطاقی در برداشت از قرآن، پرسش‌های زمانه بر قرآن عرضه می‌شود، گفت: هر چند در این روش، قرآن به روز بحث می‌شود، ولی عیبش این است که حجاب زمانه می‌تواند مانع از استماع منطق قرآن باشد.

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) افزود: برای بحث حکومت جهانی موعود، باید ثابت کنیم که قرآن در عرصه سیاسی و اجتماعی هم هدایت دارد. کسانی در ایران و کشورهای اسلامی هستند که به تبع سکولاریسم غربی، معتقدند قرآن درصدد بیان مسائل سیاسی نیست و هدایتگری سیاسی ندارد.

وی اظهارکرد: همچنین موضوع انتظار بشر از دین از مسائل دیگری است که باید به آن پرداخته شود؛ سؤالی که از غرب منشأ گرفته است. اومانیسم مدعی شد که این ایده می‌تواند نیازهای انسان را جواب دهد، لذا نیازی به وحی وجود ندارد. در سکولاریسم جدایی دین از سیاست رخ می‌دهد و به انضمام اومانیسم، نتیجه آن عقلانیت خودبنیاد است که در دوره مدرن به معنای کفایت عقل برای زندگی است؛ یعنی نیاز به منبع دیگری نداریم.

استاد دانشگاه باقرالعلوم با بیان این مطلب که غربی‌ها عقلانیت را در دو معنا به کار بردند، گفت: این دو گونه شامل عقل نخبگانی و عقل عوام و عرف یعنی فهم عمومی بود. در نتیجه به نظریه مردم‌سالاری و هر فردی یک رأی در سیاست رو آوردند و اعلام و قضاوت کردند که از قرآن در مقام سیاسی و اجتماعی اساساً نباید انتظاری داشته باشیم؛ لذا هم در حکومت و هم تفسیر سیاسی نمی‌توانیم مطالعه در قرآن داشته باشیم.

حجت‌الاسلام والمسلمین بهروزی لک تصریح کرد: عبدالرازق مصری، سروش و بازرگان هم از جمله کسانی بودند که در کشورهای اسلامی از این دیدگاه استفاده کردند؛ البته بسیاری از اومانیست‌ها دین فردی را منکر نمی‌شوند، ولی مدعی هستند که خداوند خالق است ولی مدبر و رب نیست و امور عالم را به بشر تفویض کرده است.

وی افزود: ما می‌گوییم کجا ثابت شده که خداوند امور را به انسان‌ها تفویض کرده است؟ اگر این طور بود، خداوند چرا انبیاء و کتب آسمانی را ارسال کرد؟ ضمن اینکه ما از آنان می‌پرسیم که شما که فهم خودبنیاد را ملاک می‌دانید، باید فهم کدام انسان‌ها را در اندیشه سکولاریسم مبنا قرار دهیم؟ این در حالی است که نه نخبگان آنان و نه آحادشان وحدتی در موضوعات ندارند و دچار اختلاف هستند. بنابراین اگر خداوند خالق است و عقل و شناخت به او داده، همان خدا هم رب العالمین و هادی انسان‌ها است.

حجت‌الاسلام والمسلمین بهروزی لک افزود: به لحاظ درون‌متنی هم این نظر قابل رد کردن است، زیرا در قرآن در مورد زندگی سیاسی سخنان فراوانی دارد؛ حتی برخی معتقدند که از بای بسم الله تا آخرین آیه قرآن، سیاسی است، ولی قطعاً آیاتی داریم که دلالت صریح، ضمنی و استنباطی دارند؛ از جمله آیه ۵۴ نساء «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ...» که بر اطاعت خدا، پیامبر و صاحبان امر تأکید فرموده است؛ یا «إِنَّا جَعَلْنَاکَ خَلِیفَةً فِی الْأَرْضِ»؛ حکومت حضرت سلیمان و آیاتی که در مورد پیامبر وارد شده هم دلیل بر سخنان قرآن در مورد سیاست و حکومت است.

وی اضافه کرد: با توجه به فقه سیاسی قرآن مشخص می‌شود که برخی آیات مبنای امامت و حکومت است؛ از جمله آیه امامت ابراهیم که فرمود: «وَإِذِ ابْتَلَی إِبْرَاهِیمَ رَبُّهُ بِکَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّی جَاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِنْ ذُرِّیَّتِی قَالَ لَا یَنَالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ »(بقره/۱۲۴)؛ ابراهیم از ذریه خود سؤال می‌کند و خداوند می‌فرماید که ظالمان به امامت نمی‌رسند؛ همچنین «النَّبِیُّ أَوْلَی بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ ...»آیه دیگری است که بر لزوم اطاعت از ولی امر تأکید دارد.

حجت‌الاسلام والمسلمین بهروزی‌لک با بیان اینکه بر این اساس، تفاسیر موضوعی در باب حکومت و سیاست نوشته شده است، تصریح کرد: یکی از مبانی حکومت جهانی موعود در قرآن، مسئله امامت است، براساس قرآن، اولاً انبیاء همان امامان هستند؛ قرآن فرموده که «وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنَا ..» همچنین تعبیر قرآنی «یَوْمَ نَدْعُو کُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ ...» یعنی در روز قیامت هم ملاک قضاوت در مورد انسان‌ها در گرو تبعیت از امام آنان است؛ یعنی اساس زندگی اجتماعی بر محوریت امام است.

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) اظهار کرد: یکی از مبانی سیاست در قرآن، امامت است؛ خدا، امام را محور جامعه قرار داده است؛ برخلاف دیدگاه‎هایی که انسان را مدنی بالطبع می‌دانند و برخلاف دیدگاه رسو، لاک و ... از دید قرآن، جامعه حول امام ایجاد شد است؛ «...وَکُلَّ شَیْءٍ أَحْصَیْنَاهُ فِی إِمَامٍ مُبِینٍ»؛ در روایت داریم که امام مبین به امام ناطق معنا شده است؛ یعنی بر خلاف اینکه انسان‌ها به خاطر طبعشان اجتماعی هستند، انسان‌ها مسترشد فطری هستند.

حجت‌الاسلام والمسلمین بهروزی‌لک با بیان اینکه در روایات بیان شده که اگر انسان ها دو نفر بیشتر نباشند، یکی امام و دیگری مأموم است، با اشاره به ضرورت امام اضافه کرد: در آیه «یَوْمَ نَدْعُو کُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ ...؛ امام رضا فرمودند بامام زمانهم؛ یعنی در هر دوره یک امامی هست که افراد در روز قیامت با او محشور می‌شوند؛ در دوره غیبت هم، امام، حی حاضر است، همچنین در قرآن بیان شده که خدا، رسول و مومنان اعمال انسان‌ها را می‌بینند؛ مومنون در این آیه چه کسانی هستند؟ که اعمال ما را می‌بینند، قطعاً هر مومن بدون ولایت و امامت نمی‌تواند باشد، لذا مراد، معصومان(ع) هستند. همچنین آیات و روایات عرض اعمال در صبح و شب و هفته‌ای دوبار، هر ماه و در هر سال در شب قدر بر امام زمان، موید این مسئله است.

وی عنوان کرد: بنابراین هم از منظر برون‌دینی یعنی بدون ورود به قرآن و اینکه در مورد فلسفه دین و کلام جدید سخن بگوییم، اومانیسم و سکولاریسم قابل رد کردن است و هم به لحاظ درون‌متنی و با استناد به قرآن این کار ممکن است.

انتهای پیام