ایران یکه تاز کشورهای تورمی دنیا شد

«سال ۶۰ حدود پانصد»، «سال ۷۰ حدود ۳ هزار»، «سال ۸۰، حدود ۳۲ هزار»، «سال ۹۰ حدود ۳۵۰ هزار»، « سال ۹۹ حدود ۲۷۰۰ هزار» و سال ۱۴۰۰ احتمالا ۳۰۰۰... . کنار هریک از اینها «هزار میلیارد تومان» را بنویسید. اینها موجودی پول اقتصاد ایران یا همان نقدینگی در ۴۰ سال اخیر هستند. اگر من و شما یک اسکناس صد تومانی چاپ کنیم و به دام بیفتیم احتمالا ۵ تا ۲۰ سال حبس در انتظارمان خواهد بود چراکه جعل پول برای شهروندان جرم بسیار سنگینی دارد. اما اگر من و شما پشت میز ریاست بانک مرکزی یا بانک‌ها و موسسات اعتباری یا حتی سازمان برنامه‌وبودجه بنشینیم وضع کمی فرق می‌کند. به‌طوری که می‌توانیم روزی ۲۵۰۰ هزار میلیارد تومان پول خلق کنیم و در پایان دوره تصدی هم با عزت و احترام لوح تقدیر دریافت کنیم. نقدینگی که رشد آن در اقتصاد کشور رو به فزونی است و رتبه هشتم دنیا و اول منطقه را در آن داریم، یکی از عوامل بسیار مهم و تاثیرگذار بر نرخ تورم است. به‌طوری که عمده کشورها با هدف کنترل تورم ابتدا تمرکز خود را بر کنترل آن متمرکز ساخته‌اند. در سال ۲۰۱۹ درحالی که رشد نقدینگی در ایران ۲۸ درصد و نرخ تورم نیز ۴۰ درصد بوده، تنها در ۶ درصد از کشورهای جهان، رشد نقدینگی فراتر از ۲۵ درصد بوده و از طرفی از میان ۲۰۰ کشور کوچک و بزرگ، فقط ۵ کشور تورمی با نرخ بالاتر از ۱۰ درصد را تجربه کرده‌اند. از سویی دیگر میانگین تورم در کشورهای با درآمد پایین و کشورهای درگیر جنگ در سال مذکور ۳ درصد بوده است. بنابراین همه این آمار نشان می‌دهد که در کنار کشورهای توسعه‌یافته، کشورهای درحال توسعه نیز به سازوکار کنترل نقدینگی و تورم دست پیدا کرده‌اند، اما اقتصاد ایران همچنان شاهد بی‌ارزش شدن «ریال» در برابر کالا و خدمات و ارزهای خارجی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بعد از اراده سیاسی دو راهکار برای کنترل این دو متغیر وجود دارد که در ادامه گزارش به آنها خواهیم پرداخت. بر اساس جدیدترین آمار منتشرشده در بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول، رشد نقدینگی در سال ۲۰۱۹ در ۵۵ کشور کمتر از پنج درصد بوده است؛ در ۳۱ درصد از کشورها بین پنج تا ۱۰ درصد؛ در ۱۸ درصد از کشورها بین ۱۰ تا ۱۵ درصد؛ در ۸ درصد از کشورها بین ۱۵ تا ۲۰ درصد و تنها در ۶ درصد از کشورها این میزان از ۲۵ درصد فراتر رفته است. در این دسته‌بندی ایران در دسته آخر و رتبه هشتم جهانی پس از کشورهای ونزوئلا، زیمباوه، سودان، کنگو، گابن، آنگولا و آرژانتین و جزء کشورهای با رشد نقدینگی بسیار بالا قرار گرفته است. همچنین رشد نقدینگی ایران در مقایسه با ۱۵ کشور همسایه نیز حاکی از جایگاه نامناسب اقتصاد ایران است، به‌طوری‌که بر اساس آخرین آمار از وضعیت کشورهای منطقه (همسایه) حجم نقدینگی ایران با رشد ۲۸ درصدی خود در سال ۲۰۱۹ در رتبه نخست و ترکیه نیز با ۲۷ درصد در رتبه دوم قرار دارند، این درحالی است که به‌جز آذربایجان که رشد ۲۰ درصدی را در نقدینگی خود تجربه کرده، دیگر کشورهای همسایه همگی از رشدهای متناسب و زیر ۱۵ درصدی برخوردار بودند. لازم به ذکر است که از بین ۱۵ کشور همسایه به جز ترکیه، روسیه، امارات و عربستان دیگر کشورها بر اساس طبقه‌بندی سازمان ملل در گروه کشورهای با درآمد پایین محسوب می‌شوند. مشابه این مساله در دیگر کشورهای دنیا نیز وجود دارد که کشورهایی همچون مالدیو، جاماییکا، تونس، برزیل و... که به‌لحاظ اقتصادی عقب‌مانده و یا درحال توسعه محسوب می‌شوند، دارای رشد نقدینگی زیر ۱۰ درصدی هستند. البته هرچند نمی‌توان متغیر «نقدینگی» را مستقلا مورد قضاوت قرار داد، اما به هرطریق مشخص است که بخش عمده‌ای از کشورهای دنیا به نسخه کنترل رشد نقدینگی دست پیدا کرده‌اند و سعی بر تطبیق آن بر اساس تولید ناخالص داخلی خود دارند. در اقتصاد ایران این مساله همچنان به‌عنوان چالشی جدی مطرح است، به‌طوری‌که مطابق آماری که پیش از این بانک مرکزی از وضعیت دارایی‌ها و بدهی‌های سیستم بانکی در پایان خرداد ۹۹ منتشر کرد، حجم نقدینگی در سال ۱۳۹۹ با رشد ۳۵ درصدی نسبت‌به خرداد ۱۳۹۸ به حدود ۲۷۰۰ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است. طبق آمارهای بانک مرکزی، بیش از ۵۰۵ هزار میلیارد تومان ازمجموع این نقدینگی «پول» (همان اسکناس و مسکوک و پول‌های موجود سپرده‌های دیداری) و حدود ۲۲۰۰ هزار میلیارد تومان از آن هم «شبه‌پول» (عمدتا سپرده‌های بانکی بلندمدت) است. بررسی آمارهای جهانی نشان می‌دهد در سال ۲۰۱۹ ایران پس از کشورهای ونزوئلا، آرژانتین و سودان در رتبه چهارم با بالاترین نرخ تورم در جهان قرار داشته است (البته آمار برخی از کشورها همچنان منتشر نشده). در این رده‌بندی، ونزوئلا با نرخ تورم ۱۹ هزار درصدی در رتبه اول قرار داشته، آرژانتین با نرخ تورم ۵۴ درصدی در رتبه دوم و سودان با ۵۱ درصد و آنگولا نیز با نرخ تورم ۱۷ درصدی به ترتیب در رتبه‌های سوم و پنجم بالاترین نرخ تورم در جهان قرار دارند. طبق این آمارها، در بین کشورهای همسایه به‌جز عراق، بحرین و ترکمنستان که نرخ تورم آنها برای سال ۲۰۱۹ هنوز منتشر نشده، ایران با تورم ۴۰ درصدی وضعیت نامطلوب‌تری نسبت‌به ۱۲ کشور دیگر دارد. در این آمار ترکیه با تورم ۱۵ درصدی رتبه بعدی را در اختیار دارد، این درحالی است که به‌جز پاکستان که سال گذشته را با تورم ۱۱ درصدی گذرانده، ۱۰ کشور قزاقستان، روسیه، آذربایجان، افغانستان، ارمنستان، کویت، عمان، قطر، امارات‌متحده عربی و عربستان سعودی موفق به ثبت تورم‌هایی با نرخ کمتر از پنج درصد شده‌اند. جالب است که کشورهای افغانستان و قطر که اولی با اختلافات سیاسی داخلی و جنگ و دیگری با تحریم‌های بین‌المللی روبه‌رو بوده است، هر دو در کنترل نرخ تورم کمتر از پنج درصد موفق بودند. ایران درحالی با ثبت نرخ تورم ۴۰ درصدی رتبه چهارم دنیا را دارد که به‌نوعی علاوه‌بر اینکه یک رکورد در سطح دنیا محسوب می‌شود، در داخل کشور نیز دولت فعلی را بین دولت‌های پس از پیروزی انقلاب بی‌رقیب کرده است. طبق داده‌های آماری صندوق بین‌المللی پول، طی سال ۲۰۱۹ از مجموع ۲۰۰ کشور کوچک و بزرگ جهان، تنها در پنج کشور نرخ تورم بالاتر از ۱۰ درصد بوده (نرخ تورم ۲۰ کشور اعلام نشده است) و نکته جالب‌تر اینکه در ۳۸ کشور نرخ تورم کمتر از یک درصد و حتی همانند وضعیت برخی کشورهای عربی، این نرخ منفی است. مرور نرخ‌های تورم ثبت‌شده کشورها نشان می‌دهد کنترل این متغیر که یکی از مهم‌ترین مولفه‌های تاثیرگذار بر سطح رفاه و انگیزه‌های اقتصادی در هر کشور محسوب می‌شود، چندان سخت نبوده و همانند نسخه نقدینگی بسیاری از کشورهای دنیا نسخه کنترل تورم را نیز پیچیده‌اند. این ادعا بر این‌اساس است که حتی بررسی تورم کشورهای درگیر جنگ و شکننده نشان می‌دهد میانگین تورمی آنها در سال ۲۰۱۸ درحدود سه درصد بوده، درحالی‌که در همان سال کشور ما با تورم ۱۸ درصدی دست‌وپنجه نرم کرده است. علاوه‌بر این کشورهای تازه توسعه‌یافته (بر اساس طبقه‌بندی سازمان ملل)، کشورهای با درآمد پایین، کشورهای فقیر با بدهی بسیار زیاد نیز به‌طور میانگین در سال ۲۰۱۹ که ایران تورم ۴۰ درصدی را ثبت کرده است، موفق به کنترل تورم به‌ترتیب در نرخ‌های ۳، ۳ و ۱ درصدی بوده‌اند.

آمریکا بدهکارترین ملت تاریخ جهان شد

به دنبال انتشار اخباری از اینکه چین در نظر دارد ذخایر خود از اوراق قرضه آمریکا را به فروش برساند، جیم راجرز، سرمایه‌گذار معروف آمریکایی، گفت: دلار در لبه پرتگاه از دست دادن جایگاه خود به عنوان ارز ذخیره اصلی جهان است. راجرز می‌گوید: بدهی ملی آمریکا به رکورد ۲۶.۵ تریلیون دلار رسیده و آمریکا به بدهکارترین ملت تاریخ جهان تبدیل شده است و این بدهی هر روز افزایش می‌یابد؛ به نحوی که این بدهی بالا به ارز آمریکا ضربه خواهد زد. وی افزود: به طور سنتی ارز آمریکا بهترین و بی مشکل‌ترین ارز جهان بوده است؛ اما سنت‌ها تغییر می‌کنند. این سرمایه گذار آمریکایی، در این زمینه به سرنوشت پوند انگلیس و گیلدر آلمان اشاره کرد که در قرن‌های قبل به عنوان قابل اعتمادترین ارز دنیا به حساب می‌آمدند. راجرز در انتها گفت: من یک آمریکایی هستم؛ بنابراین متأسفم که می‌گویم دلار آمریکا به پایان حدود یک قرن حاکمیت خود رسیده و چیزی جایگزین آن خواهد شد. راجرز می‌گوید: اینکه پکن در نظر گرفته یک پنجم از دارایی‌های خود از اوراق قرضه آمریکا را بفروشد، واقعاً به دلار فشار خواهد آورد.

بورس‌های دنیا ریزش کردند

آمار معاملات نشان می‌دهد که همه شاخص‌های مهم بورسی جهان ریزش کردند. شاخص‌های بورسی جهان کماکان با نوسانات بالایی مواجه هستند اما با بازگشت نسبی آرامش در بین معامله‌گران، ریزش های دو ماه اخیر تقریبا جبران شده و شاخص‌ها به بالاترین سطوح پنج ماه اخیر خود رسیده اند. ریچارد کلاریدا، قائم مقام رئیس بانک مرکزی آمریکا گفته است هدف گذاری جدید سطوح تورمی به معنای عدول از تعهد این بانک به استحکام بخشی به بازار کار نخواهد بود. اکنون شمار بیشتری از معامله گران منتظر کاهش بیشتر نرخ بهره در آمریکا و قرار گرفتن آن در محدوده منفی هستند. دیوید کاستین- تحلیل‌گر بازار بانک گلدمن ساکس گفت: تحلیل تکنیکال نمادهای اصلی بازار نشان می دهد وضعیت امیدوارکننده است و در روزهای اخیر شاهد بهبود محیط کلان اقتصادی نیز بوده ایم. اگر در زمینه واکسن مقابله با کرونا به دستاوردهای قابل اتکای جدیدی برشسیم آن وقت شاهد یک دوره طولانی و باثبات در صعود شاخص ها خواهیم بود اما حتی بدون آن هم انتظار داریم شاخص ها در سطح بالاتری از جایی که ماه قبل در  آن قرار داشتند، بایستند. در وال استریت، همه شاخص‌ها ریزشی بودند تا جایی که هر سه شاخص اصلی بورسی در سطح پایین تری از روز قبل خود بسته شدند. شاخص «داوجونز ایدانستریال اوریج» با ۰.۵۶ درصد کاهش نسبت به روز قبل و در سطح ۲۸ هزار و ۱۳۳.۳۱ واحد بسته شد. شاخص «اس اند پی ۵۰۰» با ۰.۸۱ درصد ریزش تا سطح ۳۴۲۶.۹۶ واحدی پایین رفت و دیگر شاخص مهم بورسی آمریکا یعنی «نزدک کامپوزیت» با ۱.۲۷ درصد کاهش در سطح ۱۱ هزار و ۳۱۳.۱۳ واحدی بسته شد. در معاملات بازارهای بورس در اروپا، شاخص "فوتسی ۱۰۰" بورس لندن با ۰.۸۸ درصد کاهش نسبت به روز قبل و در سطح ۵۷۹۹.۰۸  واحد بسته شد. شاخص "دکس ۳۰" بورس فرانکفورت در آلمان با ریزش ۱.۶۶ درصدی و ایستادن در سطح  ۱۲ هزار و ۸۴۲.۶۶ واحدی به کار خود خاتمه داد و شاخص "کک ۴۰" بورس پاریس با افت ۰.۸۹ درصدی در سطح ۴۹۶۵.۰۷ واحد بسته شد. در مادرید شاخص "ایبکس ۳۵" ۰.۲۳ درصد پایین رفت و به ۶۹۸۹.۷۰ واحد رسید. در معاملات بورس‌های آسیا، شاخص‌ها عملکرد بدی داشتند؛ تا جایی که شاخص "نیک کی ۲۲۵" بورس توکیو ژاپن با ریزش ۱.۱۱ درصدی تا سطح ۲۳ هزار و ۲۰۵.۴۳ واحدی پایین رفت. شاخص "هانگ سنگ" بورس هنگ کنگ ۱.۲۵ درصد پایین رفت و در سطح ۲۴ هزار و ۶۹۵.۴۵ واحد بسته شد. در چین شاخص "شانگهای  کامپوزیت" ریزش ۰.۹۷ درصدی را تجربه کرد و در سطح ۴۷۷۰.۲۲ واحد بسته شد. در استرالیا شاخص "اس اند پی اس اند ایکس ۲۰۰" بورس سیدنی با ۳.۰۶ درصد کاهش و ایستادن در سطح ۵۹۲۵.۵۱ واحدی به کار خود خاتمه داد. در بین دیگر شاخص‌های مهم آسیایی، شاخص " تاپیکس" ژاپن نزولی بود. در بازار طلای سیاه روند قیمت‌ها نزولی بود. هر بشکه نفت "وست تگزاس اینتر مدیت" با ۳.۸۷ درصد ریزش به ۳۹.۷۷ دلار رسید و نفت خام برنت دریای شمال با کاهش ۳.۲ درصدی به ازای ۴۲.۶۶ دلار در هر بشکه مبادله شد. همچنین در بازار فلزات گران‌بها، بهای هر اونس طلا با کاهش ۰.۴۷ درصدی نسبت به روز قبل در سطح ۱۹۳۳.۹۴ دلار معامله شد. هر اونس نقره با ریزش ۰.۳۶ درصدی به ازای ۲۶.۷۱ دلار مبادله شد.

وال‌استریت با سقوط سهام آمریکا بسته شد

شاخص‌های سهام آمریکا در حالی دومین افت متوالی خود را ثبت کردند که رشد سهام شرکت‌هایی که از بازگشایی اقتصاد سود می‌برند نیز نتوانست سقوط سنگین سهام تکنولوژی را جبران کند. در پایان معاملات دیشب، شاخص‌های سهام آمریکا در حالی دومین افت متوالی خود را ثبت کردند که رشد سهام شرکت‌هایی که از بازگشایی اقتصاد سود می‌برند نتوانست سقوط سنگین سهام تکنولوژی را جبران کند. میانگین صنعتی داو جونز در پایان کار با ۱۵۹.۴۲ واحد یا ۰.۶ درصد افت، به کار خود پایان داد و در ۲۸٫۱۳۳.۳۱ واحد بسته شد. این شاخص در لحظاتی از معاملات دیشب ۶۲۸.۰۵ واحد یا ۲.۲ درصد سقوط کرده بود و در لحظاتی دیگر، از معاملات حتی به رشد دست یافته بود. اس‌اندپی ۵۰۰ هم در جلسه معاملاتی دیروز ابتدا تا ۳.۳ درصد سقوط کرد و در ادامه، این سقوط را کاملاً جبران کرده و برای لحظاتی مثبت شد، اما در انتها با ۰.۸ درصد افت در ۳٫۴۲۶.۹۶ واحد بسته شد. کامپوزیت نزدک در انتهای کار با ۱.۳ درصد سقوط در ۱۱٫۳۱۳.۱۳ واحد بسته شد. این شاخص هم در ابتدای کار، با سقوط بسیار سنگین‌تری روبرو شده بود؛ اما در معاملات پر نوسان دیروز سهام بوئینگ بیش از ۱ درصد جهش کرد. سهام جی‌پی مورگان و سیتی گروپ ۲.۲ درصد جهش کرد. سهام بانک آمریکا با جهش بزرگ ۳.۴ درصدی روبرو شد و سهام یونایتد ایرلاینز ۲.۲ درصد بالا رفت. از سوی دیگر سهام شرکت بزرگ تکنولوژی مانند فیسبوک، آمازون و آلفابت (گوگل) بیش از ۲ درصد سقوط کرد. ارزش سهام نتفلیکس ۱.۸ درصد و سهام مایکروسافت ۱.۴ درصد سقوط کردند و سهام اپل با افت ۰.۱ درصدی به کار خود پایان داد. سهام تسلا که در ابتدای معاملات دیشب ۸.۳ درصد سقوط کرده بود، با جبران بخشی از عملکرد خود با سقوط ۲.۸ درصدی به کار خود پایان داد. سهام تکنولوژی آمریکا، این هفته را با سقوط بیش از ۴ درصدی به پایان بردند. شاخص‌های اس‌اندپی و نزدک نوار رشد متوالی ۵ هفته‌ای خود را پاره کرده و این هفته ۲.۳ درصد و ۳.۳ درصد سقوط کردند. داوجونز هم این هفته خود را با سقوط ۱.۸ درصدی پایان داد.

شورای اروپا تحریم ترک ها را به رای گذاشت

وزیر امور خارجه فرانسه اعلام کرد که شورای اروپا در نشست آتی خود موضوع اعمال تحریم علیه ترکیه را مورد بررسی قرار خواهد داد. "ژان ایو لودریان" گفت که نشست شورای اتحادیه اروپا که قرار است در پایان ماه سپتامبر برگزار شود اولویت مذاکرات خود را موضوع ترکیه و بحران در شرق دریای مدیترانه به خصوص اعمال تحریم علیه آنکارا اختصاص خواهد داد. وی که با یک رسانه فرانسوی مصاحبه می‌کرد، گفت: در جریان نشست شورای اروپا در پایان ماه جاری، پرونده‌ای که مورد بررسی قرار خواهد گرفت، پرونده ترکیه است. این پرونده را از چند روز پیش با وزیران خارجه در برلین آماده سازی کردیم و ابزارهای واکنشی که ممکن است در قبال ترکیه از آن استفاده کنیم را مورد بررسی قرار دادیم. طی هفته‌های اخیر روابط کشورهای مختلفی در اتحادیه اروپا و در راس آنها فرانسه با ترکیه رو به تنش گذاشته است. بحران لیبی و موضوع پناهجویان و فعالیت‌های اکتشاف نفت و گاز در دریای مدیترانه توسط ترکیه از جمله موضوعات مورد تنش آنکارا با کشورهای اروپایی است. فرانسه در راستای حمایت از یونان حضور نظامی خود در شرق دریای مدیترانه را طی چند روز گذشته افزایش داده است. لودریان در ادامه این مصاحبه ماهیت تحریم‌های احتمالی که اتحادیه اروپا علیه ترکیه اعمال خواهد کرد را فاش نکرد اما گفت که امکان اتخاذ مجموعه کاملی از اقدامات علیه ترکیه وجود دارد.

اقتصاد عربستان دوباره به رکود رفت

نتایج یک بررسی نشان داد، شرایط کسب و کار در بخش خصوصی غیرنفتی عربستان در ماه آگوست بدتر شده و تقاضا در این کشور به دنبال افزایش شدید مالیات بر ارزش افزوده آسیب دیده است. بر اساس بررسی فصلی آی اچ اس مارکت، شاخص مدیران خرید عربستان  از ۵۰ در ماه جولای به ۴۸.۸ کاهش یافته است که رقم زیر ۵۰ نشان از رکود دارد. گزارش آی اچ اس نشان داد: «اقتصاد این کشور پس از ثبات در ماه جولای، در ماه آگوست دوباره به رکود برگشت، زیرا شرکت‌ها از کاهش قابل توجهی در کسب و کارهای جدید خبر دادند که تاحد زیادی به افزایش مالیات بر ارزش افزوده و اقدامات فاصله گذاری اجتماعی بود.» عربستان که بزرگ‌ترین صادرکننده نفت در جهان است، مالیات بر ارزش افزوده را در ماه جولای سه برابر کرد و به ۱۵ درصد رساند تا خزانه را که به علت قیمت پایین نفت خالی شده بود، تقویت کند. برخی اقتصاددان‌ها معتقدند که این اقدام عربستان بهبود اقتصادی این کشور از تاثرات شیوع کرونا را کند کرد.

کالای اساسی به دست هیات‌های مذهبی رسید

دبیر ستاد تنظیم بازار کشور از آغاز توزیع ۳۰ هزار تن شکر، ۳۰ هزار تن روغن نباتی، ۳۰ هزار تن برنج، ۱۰ هزار تن گوشت مرغ و ۲ هزار تن گوشت قرمز در قالب طرح محرم و صفر میان هیأت های مذهبی سراسر کشور خبر داد. کلامی گفت: بخشنامه مرتبط جهت تامین اقلام کالایی مورد نیاز هیأت های سراسر کشور به شرکت‌های های بازرگانی دولتی و پشتیبانی امور دام و سازمانهای صمت استان ها ابلاغ شده است. هیات های مذهبی می‌توانند از طریق مراجعه به سازمان تبلیغات اسلامی و سامانه بیرق سهمیه خود را دریافت کنند. وی تصریح کرد: هماهنگی های لازم با ادارات کل غله و شرکت های پشتیبانی دام استان ها و همچنین سازمان های صمت صورت گرفته تا اقلام مورد نیاز هیئت‌ها تامین و توزیع شود. دبیر ستاد تنظیم بازار کشور تاکید کرد: تامین سهمیه اقلام مورد نیاز هیات های مذهبی بر اساس سامانه بیرق و حواله‌های صادر شده از سوی سازمان تبلیغات اسلامی، کمیته امداد و...، می‌باشد.

نقدینگی جدید بورس را زنده کرد

آمار وزارت امور اقتصادی و دارایی از عملکرد بورس نشان می‌دهد ارزش معاملات بورس در ۱۲ ماهه منتهی به ۳۱ تیر سال ۱۳۹۸ رقم ۴. ۹۷ میلیارد تومان بوده است که در دوره ۱۲ ماهه منتهی به ۳۱ تیر امسال به رقم ۲.۲۶۴ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. شاخص کل بورس تهران به عنوان مهم‌ترین نماگر بازار سرمایه از رقم ۲۶۶.۱۲۷ در پایان مرداد ۱۳۹۸ در ۸ مرداد ۱۳۹۹ به رقم ۱.۹۰۴.۳۲۴ واحد افزایش یافته است. بر اساس شاخص‌های آماری بازار سرمایه، ضریب نفوذ کدهای بورسی افزایش قابل توجهی یافته است به نحوی که تعداد کدهای سهامداری بورس، از ۹.۰۸۶.۴۲۴ در ۳۱ مرداد سال ۱۳۹۸ به ۱۵.۲۵۱.۳۴۴ تا تاریخ ۸ مرداد سال ۱۳۹۹ افزایش داشته است که با احتساب کد معاملاتی مشمولان سهام عدالت، بالغ بر بیش از ۴۸ میلیون و ۵۰۰ هزار کد است. به گفته مسؤولان بورس از ابتدای امسال بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی جدید وارد این بازار شده که کارشناسان معتقدند باید برای باقی ماندن این نقدینگی در بازار سرمایه برنامه ریزی دقیق صورت گیرد بطوری که علاوه بر بانک‌ها بازار سرمایه بتواند به عنوان یکی از ابزارهای اصلی برای تأمین نقدینگی شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی شناخته شود.

نبض نفت در هفته طوفانی ثابت ماند

قیمت نفت در معاملات پس از عبور طوفان لارا از منطقه گلف کاست و مصون ماندن پالایشگاهها از آسیب گسترده، با کاهش بسته شد اما موفق شد رشد هفتگی ثبت کند. فیلیپ فلاین، تحلیلگر ارشد بازار در گروه پرایس فیوچرز در یادداشتی نوشت: هیچ گزارشی از آسیب گسترده به پالایشگاهها یا سیل عظیم اعلام نشده و این به معنای بهبود سریع فعالیت صنعت است. اگرچه ممکن است پالایشگاهها به مدت چندین هفته تعطیل بمانند اما از این فرصت برای انجام تعمیرات استفاده خواهند کرد و پس از ضعف فصلی اخیری که در قیمتها وجود داشته است، نفت روند صعودی بلندمدت خود را ازسرخواهد گرفت. بهای معاملات وست تگزاس اینترمدیت آمریکا برای تحویل در اکتبر هفت سنت معادل ۰.۲ درصد کاهش پیدا کرد و در ۴۲ دلار و ۹۷ سنت در هر بشکه بسته شد و برای کل هفته ۱.۵ درصد افزایش داشت. بهای نفت برنت برای تحویل در اکتبر چهار سنت معادل ۰.۰۹ درصد کاهش یافت و در ۴۵ دلار و پنج سنت در هر بشکه بسته شد اما برای کل هفته ۱.۶ درصد صعود کرد. طوفان لارا روز پنج شنبه به سواحل آمریکا رسید و شش کشته و خسارات گسترده ای برجای گذاشت. با این همه انتظار می رود تولید دکلهای نفتی در خلیج مکزیکو و فعالیت پالایشگاهها در گلف کاست که قلب صنعت پالایش نفت آمریکا است، به سرعت احیا شود.

بورس مثبت ماند

شاخص کل با ۵۸۴۷ واحد افزایش معادل ۰.۳۶ درصد به یک میلیون و ۶۴۷ هزار و ۸۵۵ واحد، شاخص قیمت وزنی - ارزشی با ۱۵۳۳ واحد افزایش معادل ۰.۳۶ درصد به ۴۳۲ هزار و ۲۴۲ واحد، شاخص کل هم وزن با ۳۴۷۲ واحد کاهش معادل منفی ۰.۷۸ درصد به ۴۴۱ هزار و ۷۹۰ واحد، شاخص قیمت هم وزن با ۲۲۷۶ واحد کاهش معادل منفی ۰.۷۸ درصد به ۲۸۹ هزار و ۶۵۸ واحد، شاخص آزاد شناور با ۸۰۶۸ واحد افزایش معادل ۰.۳۶ درصد به دو میلیون و ۲۴۹ هزار و ۸۱۹ واحد، شاخص بازار اول با ۹۸۸۶ واحد افزایش معادل ۰.۸۱ درصد به یک میلیون و ۲۲۴ هزار و ۵۵۰ واحد و شاخص بازار دوم با ۱۰۸۵۶ واحد کاهش معادل منفی ۰.۳۳ درصد به ۳ میلیون و ۲۵۱ هزار و ۴۴ واحد رسید.

ویروس گرانی دست‌ از بازار خودرو برنداشت

بی‌تدبیری مسئولین نظارتی در مدیریت بازار خودرو باعث شد تا قیمت در بازار خودرو نجومی بالا برود و قیمت خودروهای داخلی دو روزه ۱۰ تا ۲۵ میلیون تومان افزایش پیدا کند. به اعتقاد فروشندگان خودرو، اگر بخشی از این خودروهای صفر را به حساب تعهدات قبلی شرکت‌های خودروساز به مشتریان بگذاریم، حضور مابقی خودروهای صفر در بازار علامت سوال بسیاری دارد. فروشندگان خودرو می‌گویند: در چند ماه اخیر تبلیغات زیادی از سوی واحدهای نظارتی برای مدیریت بازار خودرو اعلام شد و حتی چارچوب‌هایی نیز برای قیمت‌گذاری در بازار تعیین شد اما متاسفانه نه تنها بازار به سمت آرامش نرفت، بلکه التهابات بازار خودرو هر روز بیشتر از گذشته می‌شود. امروز فروشنده و خریدار خودرو نمی‌داند براساس کدام استدلال، باید قیمت‌ها دو روزه ۱۰ تا ۲۵ میلیون تومان افزایش پیدا کند. در بازار امروز سمند ال ایکس با افزایش ۱۳ میلیون تومانی با قیمت ۱۷۰ میلیون تومان، سمند سورن با افزایش ۱۱ میلیون تومانی با قیمت ۲۱۲ میلیون تومان، پژو ۴۰۵ با افزایش ۹ میلیون تومانی با قیمت ۱۶۶ میلیون تومان، پژو پارس تویو ۵ با افزایش ۱۰ میلیون تومانی با قیمت ۲۳۰ میلیون تومان، پژو ۲۰۶ تیپ ۲ با افزایش ۸ میلیون تومانی با قیمت ۱۸۲ میلیون تومان، پژو ۲۰۵ تیپ ۵ با افزایش ۱۳ میلیون تومانی با قیمت ۲۲۰ میلیون تومان، پژو ۲۰۶ v۸ با افزایش ۱۵ میلیون تومانی با قیمت ۲۱۵ میلیون تومان، رانا با افزایش ۹ میلیون تومانی با قیمت ۱۸۳ میلیون تومان و هایما s۷ با افزایش ۲۰ میلیون تومانی با قیمت ۶۳۲ میلیون تومان در بازار به ثبت رسیده است. همچنین پژو ۲۰۷‌i دستی با افزایش ۱۶ میلیون تومانی با قیمت ۲۵۶ میلیون تومان، پژو ۲۰۷i اتوماتیک با افزایش ۳۸ میلیون تومانی با قیمت ۳۷۵ میلیون تومان، دنا با افزایش ۹ میلیون تومانی با قیمت ۲۴۷ میلیون تومان، دنا پلاس با افزایش ۱۳ میلیون تومانی با قیمت ۲۸۴ میلیون تومان، پراید ۱۱۱ با افزایش ۴ میلیون تومانی با قیمت ۱۰۴ میلیون تومان، پراید ۱۳۱ با افزایش ۹ میلیون تومانی با قیمت ۹۵ میلیون تومان، پراید ۱۳۲ با افزایش ۸ میلیون تومانی با قیمت ۹۶ میلیون تومان، تیبا ۲ با افزایش ۱۱ میلیون تومانی با قیمت ۱۲۴ میلیون تومان، تیبا صندوقدار با افزایش ۱۲ میلیون تومانی با قیمت ۱۱۳ میلیون تومان، ساینا با افزایش ۱۱ میلیون تومانی با قیمت ۱۲۵ میلیون تومان به فروش می‌رسد.

بیت‌کوین سقوط آزاد کرد

در حال حاضر بازارهای مالی در حساس‌ترین وضعیت هستند و هر گونه تنش سیاسی و خبرهای مربوط به کرونا می‌تواند ورق را در این بازارها برگرداند همان طور که در حال حاضر سرمایه‌گذاران در نتیجه شیوع دوباره کرونا به سمت بازار طلا حرکت کردند و همین امر موجب افزایش فشار عرضه در معاملات ارزهای دیجیتال و کاهش چشمگیر قیمت ارزهای دیجیتال به خصوص بیت کوین شد به طوری که این ارز دیجیتال از اوایل شهریور ماه که در کانال ۱۱ هزار دلاری بود امروز به قیمت ۱۰ هزار و ۲۲۲ دلار رسیده است. با این وجود که بازارهای سنتی مثل طلا هنوز هم از نظر سرمایه گذاران امن‌تر هستند اما  شیوع  بیماری مرگبار کرونا و رکود اقتصاد جهانی و تشدید نگرانی‌ها که سایر فعالیت‌های اقتصادی را به حال تعلیق درآورده است سبب شد بازار این ارزها هر روز داغ‌تر شود و به گفته کارشناسان وجود ابهام در خصوص چشم‌انداز اقتصاد جهانی سبب شده است سرمایه‌گذاران بازار بیت کوین و طلا را به عنوان بازارهای قابل اطمینان انتخاب کنند. بیت کوین و طلا بر اساس عملکردشان طی ۶ ماه گذشته بیشتر سرمایه هایی مکمل یکدیگر بوده اند تا رقیب. طبق گفته دیوید لیفتچیتز، از تاجران شرکت تجارت ارز مجازی اکسو آلفا، با توجه به بی ثباتی تاریخی بیت کوین، نگه داشتن همزمان طلای فیزیکی و دیجیتال امنیت بیشتری نسبت به سرمایه گذاری در یکی از آنها به وجود می آورد. در کنار بیت کوین سایر ارزهای دیجیتال نیز نسبت به چند ماه اخیر افزایش قیمت چشمگیری داشته اند به گونه ای قیمت هر عدد لایت کوین پس از آن که تا مرز ۳۰ دلار نیز پایین آمد امروز به ۴۶.۶ دلار رسید البته گفتنی است قیمت این ارز دیجیتال طی چند هفته اخیر تا مرز ۶۰ دلار نیز بالا رفت و اتریوم که با آغاز شیوع کرونا تا سقوط قیمت نفت توانسته بود در کانال ۱۷۰ دلاری بماند طی چند ماه اخیر افزایش قیمت چشمگیری را تجربه کرده  و قیمت آن تا مرز ۴۰۰ دلار بالا رفت البته گفتنی است که طی چند هفته اخیر این ارز دیجیتال نیز ریزش قیمت را تجربه کرده و در حال حاضر ۳۵۱ دلار قیمت دارد.

ورود خودرو به بورس منتفی شد

رضا شیوا، در رابطه با پیشنهاد ورود خودرو به بورس کالا برای قیمت گذاری و حل مشکل بازار خودرو از این طریق اظهار کرد: یکبار این موضوع در شورای رقابت مطرح شد، اما رای نیاورد، به این دلیل که عرضه خودرو  محدود و تقاضا بالاست، از این رو شاید مانند سایر کالاهایی که وارد بورس کالا می‌شوند نتواند  قیمت کشف شده و پاسخگو باشد. وی با بیان این‌که وظیفه شورای رقابت در مورد کالاهای انحصاری تدوین دستورالعمل قیمت منصفانه با در نظر گرفتن تمام شرایط تولید برای مصرف کننده است، افزود: تا زمانی که شورا تشخیص ندهد که خودرو می‌تواند وارد بورس شود این موضوع امکان‌پذیر نیست، چراکه خودرو جزو کالاهای انحصاری بوده و باید شورای رقابت تعیین کند که می‌تواند وارد بورس شود یا خیر؟ که با توجه به طرح و بررسی آن در شورا، فعلا عرضه خودرو در بورس منتفی است مگر این‌که کسانی بیایند استدلال قانع کننده‌ای برای آن بیاورند. شیوا این را هم گفت که مشکل ما عرضه است و تا هنگامی که این مساله حل نشود با ورود خودرو به بورس و افزایش تقاضا ممکن است قیمت‌هایی برای خودرو کشف شود که بالاتر از بهای تمام شده به اضافه سود منطقی یا دستورالعمل قیمت‌گذاری شورای رقابت باشد، به هرحال تا زمانی که این مشکل وجود دارد، قیمت‌ها نیز بالاتر خواهد رفت.

اوضاع اقتصاد ایتالیا و دانمارک نابه سامان شد

چهارمین اقتصاد بزرگ اروپایی بیش از ۱۲ درصد کوچک شد. در شرایطی که چهارمین اقتصاد بزرگ اروپایی هنوز به طور کامل از پیامدهای بحران بدهی خود خارج نشده است، شیوع گسترده ویروس کرونا در این کشور باعث شده است که وضعیت اقتصادی ایتالیا بیش از پیش وخیم شود. مرکز آمار ایتالیا در گزارش بازبینی شده خود اعلام کرد در سه ماهه دوم امسال اقتصاد ایتالیا ۱۲.۸ درصد کوچک شده است تا سومین رشد منفی فصلی متوالی پس از رشد منفی ۵.۵ درصدی فصل قبل و بدترین عملکرد فصلی تاریخ معاصر این کشور رقم بخورد. بر مبنای سالانه نیز رشد اقتصادی ایتالیا در ۱۲ ماه منتهی به ژوئن، منفی ۱۲.۴ درصد اندازه گیری شده است. تا پیش از شیوع کرونا، دولت ایتالیا نرخ رشد ۰.۶ درصدی را برای سال جاری پیش بینی کرده بود اما با توجه به اخلال گسترده در زنجیره تامین، توقف پروازهای خارجی، کاهش تجارت و کاهش شمار گردشگران ورودی به ایتالیا، نرخ رشد اقتصادی منفی خواهد بود و صندوق بین المللی پول نیز پیش بینی کرده است اقتصاد این کشور امسال بیش از ۹ درصد کوچک شود. از سوی دیگر رشد اقتصادی دانمارک در سه ماهه دوم سال با ۴.۹ درصد کاهش نسبت به رشد فصل قبل به منفی ۶.۹ درصد رسید که این رشد دومین رشد منفی فصلی متوالی این کشور  و بدترین عملکرد فصلی در  طول تاریخ اقتصادی معاصر دانمارک محسوب می شود. در این بین، افت رشد مصارف خانوار  با منفی ۷.۲ درصد و سرمایه گذاری ثابت با منفی هفت درصد، نقش مهمی در کاهش رشد اقتصادی این کشور داشته اند. در بین دیگر بخش‌ها، صادرات دانمارک در سه ماهه دوم سال ۸.۱ درصد کمتر از صادرات سه ماهه قبل این کشور بوده است. متوسط نرخ رشد اقتصادی در دانمارک طی بازه زمانی ۱۹۹۱ تا ۲۰۱۹ معادل ۰.۴۲ درصد بوده است که بالاترین رقم ثبت شده مربوط به سه ماهه دوم سال ۲۰۰۶ با ۳ درصد و کمترین رقم ثبت شده نیز مربوط به سه ماهه پایانی سال ۲۰۰۸ با منفی ۲.۴ درصد بوده است.

بازار نفت دوباره بدبین شد

روند بازیابی توازن بازار نفت در چند ماه گذشته که از محدودیت عرضه تولیدکنندگان کاسته شده و احیای مصرف در ابتدای سه ماهه سوم سال کندتر از حد انتظار بوده، آهنگ آهسته تری پیدا کرده است. اعضای اوپک و شرکایشان در گروه اوپک پلاس نشانه هایی از کاهش پایبندی به کاهش تولیدی که در آوریل با آن موافقت کرده بودند، نشان داده اند. اوپک پلاس مدام درگیر مذاکره در خصوص مازاد تولید چندین کشور عضو این گروه به دلایل متعدد، تاکید بر ضرورت کاهش تولید جبرانی در آینده و درخواستها برای معافیت از کاهش تولید بوده است. همزمان با ضعیف شدن حس ضرورتی که در ابتدای بحران بازار نفت وجود داشت و تولیدکنندگان را به موافقت با پیمان کاهش تولید ترغیب کرده بود، پایبندی به این پیمان سست شده است. از سوی دیگر مصرف به سرعتی که چند ماه پیش انتظار می رفت زیرا بحران ویروس کرونا مهارناپذیر مانده و اقتصادهای بزرگ با خیل گسترده بیکاری مواجه شده اند. توازن میان تولید و مصرف جهانی که پیش بینی می شد با کمبود قابل توجه عرضه روبرو شود اکنون انتظار می رود حداقل در آینده نزدیک همچنان دچار مازاد عرضه بماند. دورنمای در حال تغییر توازن تولید و مصرف در قیمتهای معاملات آتی و بازار فیزیکی منعکس شده و برخی از سرمایه گذاران موسسه ای بزرگ با پیش بینی کاهش قیمتها، شمار معاملات فروش را در بازار افزایش داده اند. الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه اظهار کرده که تقاضای جهانی برای نفت امسال تحت تاثیر پیامدهای شیوع کووید ۱۹ به میزان ۹ تا ۱۰ میلیون بشکه در روز کاهش خواهد داشت که این پیش بینی مطابق با گزارش ماه گذشته اوپک است که کاهش تقاضای جهانی برای نفت به میزان ۹.۰۶ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۰ را پیش بینی کرد. با این حال وی اعلام کرد روسیه پیش بینی می کند با اخبار مربوط به تولید واکسن کووید ۱۹ که باعث احیای اقتصادی می شود، میانگین قیمت هر بشکه نفت در سال ۲۰۲۱ به ۵۰ تا ۵۵ دلار خواهد رسید. بر اساس گزارش رویترز، با وجود تلاشهای اوپک پلاس برای تاکید بر پایبندی، فضای بازار به میزان چشمگیری تیره شده و سرمایه گذاران نسبت به توانایی این پیمان برای کاهش سطح ذخایر نفت به میزان کافی در مواجهه با تبعات دنباله دار پاندمی ویروس کرونا بدبینی بیشتری پیدا کرده اند. قیمت نفت آمریکا هفته گذشته در واکنش به نگرانیهای فزاینده نسبت به دورنمای تقاضا و سقوط بازارهای سهام برای نخستین بار از ژوئن به پایین ۴۰ دلار در هر بشکه سقوط کرد.

نرخ جهانی دلار افت کرد

شاخص دلار در پایان معاملات هفتگی کاهش یافت. به نظر می رسد جهان باید به نرخ بهره منفی یا صفر درصدی عادت کند. با وجود بهبود تدریجی رشد اقتصادی آمریکا اما جروم پاول- رییس بانک مرکزی این کشور گفته است نرخ بهره در سطح بسیار پایین ممکن است تا مدت ها در همین وضعیت حفظ شود. وی پیشتر  نیز گفته بود تحت سیاست گذاری جدید، قرار است نرخ تورم در محدوده دو درصدی نوسان کند و اجازه داده نخواهد شد که اختلاف تورم با سطح دو درصدی هدف گذاری شده خیلی زیاد شود. وی هم چنین گفته است بانک مرکزی بسیاری از ابزارهای در اختیار خود را برای محافظت از اقتصاد در برابر پیامدهای کرونا به کار گرفته است.  تحلیل گران ارزی معتقدند معنای سخنان پاول این خواهد بود که نرخ بهره برای مدت طولانی تری از حد انتظار قبلی در سطح بسیار کم حفظ خواهد شد و حتی ممکن است در یک سنت شکنی، بانک مرکزی آمریکا تصمیم بگیرد راه همتایان خود در اروپا و ژاپن را در پیش گیرد و نرخ بهره را به سطح منفی برساند. در اروپا نیز برخی از منابع از احتمال اتخاذ رویکرد جدید تورمی در اروپا توسط بانک مرکزی اروپا خبر داده اند. نرخ تورم در سطح اتحادیه اروپا و منطقه یورو نیز در نزدیکی محدوده صفر درصدی قرار دارد و انتظار نمی رود دست کم تا اواخر سال آینده تورم به سطح دو درصدی هدف گذاری شده بانک مرکزی نزدیک شود. با توجه به قرار داشتن نرخ تورم اروپا در سطح منفی، بانک مرکزی دست بسته تری نسبت به همتای آمریکایی خود دارد. کریستوفر دمبیک،  استراتژیست مسائل ارزی در موسسه " ساکسو بانک" گفت: با توجه به داده های مربوط به تورم در حوزه منطقه یورو و اتحادیه اروپا، سوالات زیادی در خصوص این که چه سناریو جدیدی توسط بانک مرکزی اروپا تهیه خواهد شد در ذهن معامله گران شکل گرفته است. اگر نرخ تورم در بلندمدت در همین سطوح بسیار کم فعلی باقی بماند رشد اقتصادی کشورهای اروپایی را با چالش های جدی مواجه خواهد کرد و سران اروپایی باید فکری به حال این وضع کنند. خبر خوب برای اقتصاد امریکا در شرایط وخیم فعلی می تواند آن باشد که مخارج مصرف کننده که بار حدود دو سوم کل رشد اقتصاد آمریکا را بر دوش می کشد تا پایان ماه ژوئیه در مقایسه با ماه قبل خود ۱.۹ درصد رشد کرده است. بدان معنا که بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار مخارج بیشتری در سطح خرد اقتصاد ( ۸۲ میلیارد دلار در بخش کالا و ۱۲۱ میلیارد دلار در بخش خدمات) صورت گرفته است و این مساله می تواند برای به حرکت درآوردن موتور رشد اقتصادی در سه ماهه سوم سال کمک کند. مایک چندلر- تحلیل گر بازار ارز در موسسه "بنونکبورن گلوبال فارکس" گفت: بازار ارز انتظار چنین اقدامی از طرف بانک مرکزی آمریکا را تا حد زیادی داشت. با این حال نسبت به توانایی بانک مرکزی در بالا بردن نرخ تورم شک و تردیدهایی وجود دارد چرا که از سال ۲۰۱۲ تاکنون، فدرال رزرو نتوانسته است جلوی تورم پایین را بگیرد. همزمان با تشدید تنش های بین چین و آمریکا، یک روزنامه چینی از احتمال فروش گسترده اوراق قرضه دلاری توسط این کشور خبر داده است. چین اکنون دومین دارنده بزرگ اوراق قرضه وزارت خزانه داری آمریکا در جهان است و برخی از کارشناسان نسبت به ریزش گسترده دلار در صورت عرضه سراسری این اوراق توسط چین هشدار داده اند. از ابتدای امسال تاکنون چین همواره در حال کاهش دارایی های دلاری خود بوده است. این کشور هم چنین به عنوان بخشی از راهبرد ارزی خود برای مقابله با آمریکا به دنبال پررنگ تر شدن نقش یوان است و برخی پیش بینی ها حاکی از آن است که یوان تا ۱۰ سال آینده به سومین ارز محبوب جهانی تبدیل خواهد شد هر چند که هنوز یورو و دلار از جذابیت بیشتری در بین کشورها برخوردار هستند.  نشانه ها حاکی از آن است که ویروس کرونا کماکان یکی از اصلی ترین دغدغه های بازارهای مالی جهانی باقی خواهد ماند. روند شیوع بیماری در مناطق مختلف به ویژه در اروپا و جنوب آسیا شدت گرفته است و کشورهای بودجه بیشتری به مقابله با کرونا اختصاص داده اند. تعطیلی گسترده فعالیت های تجاری علاوه بر منفی شدن رشد اقتصادی کشورها باعث کاهش شدید حجم معاملات و رسیدن نرخ تورم به سطوح بسیار کم و حتی منفی در شمار زیادی از کشورهای جهان شده است. تاکنون بیش از ۲۶ میلیون و ۹۴۳ هزار و ۲۹۵ مورد ابتلا به کرونا گزارش شده است که در این بین ۸۸۱ هزار و ۳۱۷ نفر جان خود را از دست داده‌اند.  در بین کشورهای مختلف، بالاترین تلفات مربوط به آمریکا با ۱۹۲ هزار و ۳۸۰ نفر، برزیل با ۱۲۵ هزار و ۶۵۹ نفر، هند با ۷۰ هزار و ۶۳۳ نفر، مکزیک با ۶۶ هزار و ۸۵۱ نفر و انگلیس با ۴۱ هزار و ۵۴۹ نفر بوده است. شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد، در معاملات امروز با ۰.۱۴ درصد کاهش نسبت به روز گذشته در سطح ۹۲.۸۰۸ واحد بسته شد. نرخ برابری هر فرانک سوئیس نیز معادل ۱.۰۹۴  دلار اعلام شد.  آمارهای جدید منتشرشده بیانگر آن هست که در حوزه تجارت خارجی عملکرد اقتصاد آمریکا بهبود داشته است تا جایی که تا پایان ماه ژوئیه صادرات این کشور با رشد ۸.۲ درصدی نسبت به ماه قبل خود همراه شده و واردات نیز ۱۰.۹ درصد بیشتر شده است. این میزان اگرچه هنوز تا سطوح ثبت شده قبل از آغاز بحران کرونا فاصله دارد اما بهترین عملکرد تجرات خارجی این کشور در شش ماه اخیر بوده است و می تواند نویدبخش افزایش فعالیت های تجاری و اقتصادی در بزرگ ترین اقتصاد جهان باشد.

بزرگترین تراشه ساز چین هدف جدید تحریم آمریکا شد

دولت ترامپ در راستای تشدید سرکوبی شرکتهای چینی، در حال بررسی افزودن شرکت تراشه ساز چینی SMIC به فهرست سیاه تجاری است. یک سخنگوی پنتاگون اعلام کرد وزارت دفاع آمریکا در حال همکاری با سایر سازمانها در خصوص اقدام علیه شرکت SMIC است که شرکتهای آمریکایی را وادار خواهد کرد پیش از فروش هر گونه محصولی به این شرکت، مجوز ویژه دولت را دریافت کنند. شرکت SMIC در بیانیه‌ای اعلام کرد از شنیدن این خبر در شوک کامل است اما آماده است با سازمانهای دولت آمریکا به منظور رفع هر گونه سوء تفاهم همکاری کند. رویترز به نقل از یک منبع آگاه نوشت: پنتاگون اخیرا پیشنهاد کرد شرکت SMIC در لیست کمیته کاربر نهایی قرار بگیرد که پنلی مرکب از وزارت بازرگانی، کشور و انرژی آمریکا بوده و در خصوص افزودن شرکتها به فهرست سیاه تجاری تصمیم می گیرد. دولت ترامپ از فهرست سیاه تجاری که اکنون شامل بیش از ۲۷۵ شرکت چینی است، برای ضربه زدن به صنایع کلیدی چین استفاده کرده و به عنوان مثال غولهای مخابراتی هواوی و ZTE را بر سر نقض تحریمها و سازنده دوربین مراقبتی Hikvision را بر سر موضوع اقلیت اویغورهای چین هدف قرار داده است. شرکت SMIC بزرگترین تولیدکننده تراشه چین بوده اما در سطح جهانی پس از شرکت تایوانی تولیدکننده نیمه رسانا TSMC قرار دارد. این شرکت به دنبال ساخت کارخانه هایی برای تولید تراشه های رایانه قابل رقابت با TSMC بوده است. اما با محدودیتهای جدید وزارت بازرگانی آمریکا روبرو شده که ملزم می کند تولیدکنندگان تراشه هواوی پیش از تولید تراشه برای این غول مخابراتی در صورت استفاده از فناوری آمریکایی، مجوز دولت آمریکا را دریافت کنند. شرکت SMIC یکی از تولیدکنندگان هواوی است. شرکتهای آمریکایی نظیر لام ریسرچ، کی ال ای کورپ و اپلاید متریالز که تجهیزات تراشه سازی مهمی را تامین می کنند، ممکن است از افزودن شدن SMIC به فهرست سیاه لطمه ببینند. یک مقام آمریکایی آگاه اظهار کرد: علت اقدام علیه SMIC روابط این شرکت با ارتش چین است اما شرکت SMIC در بیانیه ای اعلام کرد هیچ ارتباطی با ارتش چین ندارد. دولت آمریکا به میزان فزاینده ای توجه خود را معطوف شرکتهای چینی کرده که ارتش چین را تقویت می کنند. آمریکا ماه گذشته ۲۴ شرکت و اشخاصی چینی که گفته شده در اقدامات ساخت و ساز و نظامی در دریای جنوب چین مشارکت داشته اند را هدف تحریم قرار دارد که نخستین تحریم علیه پکن در خصوص این آبراه استراتژیک مورد مناقشه بود. بر اساس گزارش رویترز، وزارت دفاع آمریکا در چند ماه اخیر دو فهرست از شرکتهای چینی منتشر کرده که مدعی است تحت مالکیت ارتش چین قرار دارند. این فهرستهای گزیده شده به رییس جمهور آمریکا اختیار می دهد شرکتهای مذکور را هدف تحریمهای شدیدتری قرار دهد اما هنوز اقدامی علیه این شرکتها انجام نشده است.

نرخ بیکاری تثبیت شد

براساس آمار سازمان برنامه و بودجه در بازه زمانی ۷ سال گذشته نزدیک به سه میلیون نفر (۲ میلیون و ۹۹۷ هزار و ۲۰۳ نفر) وارد بازار کار شدند و نرخ بیکاری در این دوره در رقم ۱۰ درصد تثبیت شده است. مساله اشتغال و بیکاری همواره دغدغه دولت‌ها است و رییس جمهوری نیز از قبل از به دست گرفتن سکان قوه مجریه بالابردن رونق تولید، اشتغال و بهبود فضای کسب و کار را اساسی‌ترین سیاست و برنامه دولت تدبیر و امید بیان کرد. در این گزارش میزان ایجاد اشتغال و مهار بیکاری در ۷ سال گذشته بررسی شده است. بر اساس تکلیف قانون برنامه ششم توسعه، ایجاد سالانه حدود یک میلیون فرصت شغلی پیش بینی شده است تا نرخ بیکاری هر سال ۰.۸ درصد کاهش یابد. براین اساس دولت هفت برنامه کلی «توسعه کسب و کارهای پراشتغال»، «برنامه‌های فعال بازار کار»، «ساماندهی و تثبیت اشتغال موجود»، «اصلاح نظام آموزشی و مهارت و توسعه کارآفرینی»، «اشتغال حمایتی و خرد»، «استفاده از ظرفیت‌های خارجی» و «نهادسازی و اطلاعات بازار کارو نظارت بر طرح‌ها و برنامه‌ها» را تدوین کرد. در قالب «برنامه‌های فعال بازار کار» چهار طرح کارورزی دانش آموختگان دانشگاهی، معافیت بیمه کارفرمایی، مهارت آموزی در محیط کار واقعی و یارانه دستمزد در دستور کار قرار گرفت. در مجموع در قالب سیاست‌های فعال بازار کار تا کنون ۲ میلیون و ۷۲۶ هزار و ۳۰۰ میلیارد ریال هزینه شده است و زمینه اشتغال ۹۰ هزار نفر ایجاد شده است. میانگین هزینه برای هر فرصت شغلی ۳۰ میلیون ریال است. یکی از راهکارهای موثر و کوتاه مدت در توسعه اشتغال توام با مهارت‌آموزی دانش‌آموختگان دانشگاهی اجرای طرح کارورزی دانش آموختگان دانشگاهی است. جامعه هدف این طرح نیز دانش آموختگان دانشگاهی تمام رشته‌های تحصیلی دانشگاه‌ها، کارفرمایان بنگاه‌های اقتصادی اعم از خصوصی و تعاونی است. مقرر شد با تخصیص ۴۰درصد از اعتبارات موضوع طرح‌های اشتغالزای وزارت تعاون مبلغ ۶۷۰ هزار و ۴۰۰ میلیارد ریال اعتبار زمینه‌های لازم برای آموزش شغلی به ۷۰ هزارنفر فارغ‌التحصیل دانشگاهی فراهم شود. تا پایان سال گذشته ۳۶ هزار و ۱۲۲ نفر کارفرما در سامانه کارورزی ثبت نام کرده‌اند و خواهان بهره‌مندی از مزایای این طرح بودند که ۱۷ هزار و ۶۶۳ بنگاه (نیمی از بنگاه‌های ثبت نام کننده)، شرایط دستورالعمل اجرایی طرح کارورزی را داشته‌اند. هر بنگاه مشارکت‌کننده در طرح بطور متوسط ۲.۲ نفرکارورز جذب کرده و این سرانه از یک تا ۴.۸ نفرکارورز در استان‌های مختلف متغیر است. طرح یارانه دستمزد با هدف تحرک بخشی به ایجاد اشتغال در بنگاه‌های خرد، کوچک و متوسط و ایجاد بستر لازم برای استغال دانش‌آموختگان مقطع تحصیلی دیپلم و بالاتر، ارتقای مهارت، انتقال دانش و فناوری به بنگاه اقتصادی و ارتقای سطح تولید و سرمایه‌گذاری یکی دیگر از طرح‌های فعال بازار کار است. با اجرای این طرح ۶ هزار و ۷۵۰ فرصت شغلی تا کنون ایجاد شده است. بخش معافیت بیمه کارفرمایی از جمله برنامه‌های فعال بازار کار در ایجاد اشتغال است و جامعه هدف آن دانش آموختگان دانشگاهی شغل اولی دارای مدرک تحصیلی لیسانس و بالاتر است که دوره کارورزی را طی کرده باشند. با اجرای آن برای هشت هزار و ۸۳۱ فارغ التحصیل دانشگاهی اشتغال ایجاد شد. در چارچوب طرح مهارت آموزی در محیط کار واقعی ۱۲۰ هزار نفر از خدمات آموزشی بهره‌مند شدند. در این طرح خوشه صنعت بیشترین استقبال را داشتند. همچنین گروه سنی ۲۱ تا ۳۰ سال و افراد با تحصیلات دیپلم بیشترین استقبال را از این طرح داشتند. همه این طرح‌ها تلاش دولت برای کاهش نرخ بیکاری بوده است. در حالی نرخ بیکاری در سال ۱۳۹۸ برابر ۱۰.۷ درصد رسید که در دولت پیشین (سال ۱۳۹۸) برابر ۱۳.۵ درصد بود. همچنین طی ۷ سال گذشته (سال ۱۹۲ تا ۱۳۹۸) نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر تثبیت شده و تنها افزایش ۰.۲ واحدی داشته و از رقم ۱۰.۵ سال ۹۲ به ۱۰.۷ درصد رسیده است. جمعیت شاغلان نیز در این ۷ سال ۲ میلیون و ۹۹۷ هزار و ۲۰۳ نفر به جمعیت شاغلان افزوده شده یعنی به طور میانگین سالیانه ۴۲۸ هزار و ۱۷۱ نفر وارد بازار کار شدند  و تعداد بیکاران از سه میلیون و ۲۰۰هزار نفر به ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر رسیده است.

بسته‌های اینترنت دانش‌آموزی فعال شد

یکی از اپراتورهای بزرگ کشور، بسته‌های اینترنت رایگان و امکانات ویژه‌ای را برای آموزش مجازی دانش‌آموزان فعال کرد. به گزارش روابط عمومی ایرانسل، دسترسی رایگان و بدون مصرف دیتا به سامانه «شاد»، ارایه بسته اینترنت با تعرفه تخفیفی به موسسه‌های آموزشی، پیشنهاد ویژه استفاده رایگان از زیرساخت آموزش آنلاین «دانا پلاس» و نیز ارائه سیم‌کارت آموزشی با امکان ایجاد محدودیت توسط والدین در دسترسی به وب‌سایت‌ها برای فرزندان، از جمله این امکانات هستند. مشترکان ایرانسل می‌توانند از بامداد ۱۶ شهریور ماه ۱۳۹۹ تا اطلاع ثانوی، بدون نیاز به تهیه بسته دیتا، به سامانه شاد دسترسی داشته باشند. در هنگام استفاده از این سامانه، اینترنت مصرفی برای تمامی کاربران رایگان خواهد بود و در طول استفاده از سامانه شاد، اینترنت رایگان به صورت خودکار برای کاربران فعال می‌شود. کاربران لازم است هنگام استفاده از سامانه شاد، در صورت استفاده از نرم‌افزار VPN روی دستگاه خود، آن را قطع کنند تا از نظر فنی، امکان رایگان محاسبه شدن دیتای مصرفی آنان وجود داشته باشد. ایرانسل همچنین برای دانش‌آموزان مدرسه‌هایی که از سامانه شاد برای آموزش آنلاین استفاده نمی‌کنند و نیز دانشجویان دانشگاه‌ها و موسسه‌های آموزشی که از پلتفرم‌های آموزش آنلاین خود استفاده می‌کنند، بسته‌های اینترنت با تخفیف ویژه در نظر گرفته است که به‌زودی در دسترس قرار می‌گیرند. این بسته‌ها به IP سامانه آموزش آنلاین که در سیستم آموزشی موسسه محل تحصیل ثبت شده باشند، تعلق می‌گیرد. متقاضیان می‌توانند درخواست خود را به همراه اطلاعات پلتفرم آموزش مجازی خود (نشانی کامل وب‌سایت، آی‌پی عمومی، پورت، پروتکل) در نامه‌ای رسمی به نشانی info@mtnirancell.ir ارسال یا در فرم موجود در وب‌سایت ایرانسل بارگذاری کرده و برای هماهنگی‌های بعدی، یکی از مسؤولان فنی خود را به ایرانسل معرفی کنند. ایرانسل همچنین با ارائه زیرساخت آموزش آنلاین دانا پلاس، امکان برگزاری کلاس‌های آنلاین از این طریق را در اختیار مدرسه‌ها، دانشگاه‌ها و موسسه های آموزشی قرار داده است. متقاضیان می‌توانند با مراجعه به وب‌سایت دانا پلاس به نشانی plus.danaapp.ir ، به مدت یک ماه از امکان استفاده رایگان از بسته ۹۲۵هزار تومانی ویژه مدارس استفاده کنند.مشترکان ایرانسل در صورتی که قصد دارند سیم‌کارت خود را برای آموزش آنلاین، در اختیار فرزندشان قرار دهند، می‌توانند در صورت تمایل، با شماره‌گیری کد دستوری #۳*۳*۵۵۵*  و یا گزینه «تغییر طرح تعرفه» در قسمت «اطلاعات حساب» اپلیکیشن ایرانسل من، دسترسی سیم‌کارت به اینترنت را صرفاً برای وب‌سایت‌های مورد تأیید داخلی محدود کنند. رفع محدودیت و دسترسی مجدد به همه وب‌سایت‌ها، در هر زمان با شماره‌گیری کد دستوری #۴*۳*۵۵۵* و یا اپلیکیشن ایرانسل من امکان‌پذیر است. ایرانسل همچنین سیم‌کارتی به نام «سیم‌کارت آموزشی» را برای والدینی که قصد دارند سیم‌کارت ویژه‌ای به امر تحصیل و آموزش آنلاین فرزند خود اختصاص دهند، ارائه کرده استبا تهیه این سیم‌کارت اعتباری (که باید به نام یکی از والدین ثبت‌نام شود)، دسترسی به اینترنت به طور پیش‌فرض، صرفاً برای وب‌سایت‌های مورد تأیید داخلی امکان‌پذیر است. در صورت تمایل کاربر، می‌توان محدودیت دسترسی به وب‌سایت‌ها را روی این سیمکارت‌ها نیز با مراجعه به اپلیکیشن ایرانسل من و یا شماره‌گیری کد دستوری #۴*۳*۵۵۵* برطرف کرد. همچنین امکان برقراری مجدد این محدودیت دسترسی، از طریق اپلیکیشن ایرانسل من و یا شماره‌گیری کد دستوری #۳*۳*۵۵۵* وجود دارد. ثبت‌نام و دریافت سیم‌کارت آموزشی، صرفاً از طریق مراجعه به صفحه سیم‌کارت آموزشی در فروشگاه اینترنتی ایرانسل به نشانی shop.irancell.ir امکان‌پذیر است. این سیم‌کارت، با ۴۰۰۰ تومان اعتبار اولیه، ۱.۵ گیگابایت اینترنت رایگان (با اعتبار ۲۰ روز)، ۱۰۰ دقیقه مکالمه رایگان ایرانسلی (با اعتبار ۲۰ روز) و ۴ گیگابایت اینترنت رایگان ۷ روزه (در هر ماه، تا ۶ ماه) ارائه می‌شود. مشترکان ایرانسل می‌توانند با مراجعه به نسخه موبایلی و یا وب اپلیکیشن ایرانسل من، مصرف اینترنت داخلی یا جهانی بسته‌های دیتای خود را بررسی کنند.

قوانین رجیستری تلفن همراه، تغییر کرد

مدیر کل دفتر حفاظت از حقوق مصرف‌کننده رگولاتوری اعلام کرد: رجیستری گوشی تلفن همراه مسافری تنها با درج شماره سیم‌کارتی امکان‌پذیر است که حداقل ۲۰ روز از زمان فعال‌سازی آن گذشته باشد. به گزارش روابط عمومی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، «پیمان قره‌داغی» گفت: از آن‌جا که برخی افراد سودجو با سواستفاده از اطلاعات هویتی مسافرانی که به خارج از کشور سفر کرده و به کشور بازگشته‌اند به نام آن‌ها سیم کارت خریداری کرده و از آن برای رجیستری گوشی تلفن همراه قاچاق استفاده می‌کنند، کمیته راهبری طرح رجیستری به دنبال در خواست رگولاتوری، سپری شدن حداقل ۲۰ روز از زمان فعالسازی سیم کارت را برای رجیستری گوشی مسافری الزامی کرد. وی در تشریح جزئیات این الزام عنوان کرد: علاوه بر خرید و فعال‌سازی سیم کارت، الزام مدت زمان ۲۰ روزه برای سایر تغییرات سیم کارت مانند ترابرد، تغییر در مالکیت، تعویض سیم کارت یا تغییرات مربوط به اسناد هویتی مشترک (شناسنامه) را نیز شامل می‌شود. مدیر کل دفتر حفاظت از حقوق مصرف کننده رگولاتوری افزود: در حال حاضر به محض فعال‌سازی سرویس تلفن ثابت، تلفن همراه و یا اینترنت پرسرعت، بلافاصله پیامکی با ماسک cra به سیم کارتی که به نام مشترک ثبت شده است، ارسال و به مشترک در مورد فعال شدن آن سرویس اطلاع‌رسانی می‌شود. وی اظهار کرد: در صورتی که مشترک برای چنین سرویسی اقدام نکرده باشد می‌تواند از طریق مراکز تماس اپراتورها برای غیرفعال‌سازی آن‌ها اقدام کند. قره‌داغی گفت: اکنون با الزام ۲۰ روزه کمیته راهبری طرح رجیستری مشترکان فرصت کافی دارند تا در صورتی که متوجه سواستفاده از اطلاعات هویتی خود شدند برای ثبت شکایت و قطع سیم کارتی که خود اقدام به خریداری آن نکرده‌اند در اپراتور همراه اول با شماره ۰۹۹۹۰، در اپراتور ایرانسل با شماره ۷۰۰ و در اپراتور رایتل با شماره ۲۰۰ تماس بگیرند و مشکل خود را برطرف کنند. ضمن این که مشترکان برای تماس با خط اپراتوری به‌غیر از اپراتور خودشان می‌توانند با شماره‌گیری ۰۹۱۲۹۹۹۰ از خدمات مرکز تماس همراه اول، شماره ۰۹۳۷۷۰۷۰۰۰۰ اپراتور ایرانسل، شماره ۰۹۲۰۲۰۰۰۰۰۰ اپراتور رایتل، شماره ۰۹۹۹۹۹۹۹۰۰۰ اپراتور سامان تل، شماره ۰۹۹۸۱۰۰۰۰۰ اپراتور شاتل موبایل و شماره ۰۹۹۹۱۱۰۰۰۰۰ اپراتور نگین تل (آیتل) مساله را با آن‌ها در میان بگذارند. وی درباره راه‌های رسیدگی به شکایات مشترکان در مورد سواستفاده از اطلاعات هویتی، بیان کرد: مشترکان در صورت داشتن شکایت در مورد سواستفاده از اطلاعات هویتی خود می‌توانند با مرکز تماس ۲۴ ساعته ثبت و پاسخگویی به شکایات مردمی ۱۹۵ تماس گرفته و یا به سایت https://۱۹۵.cra.ir/ مراجعه کرده و شکایت خود را ثبت و برای قطع سیم کارت اقدام کنند.

میراث فرهنگی چرخ گردشگری را روغن کاری کرد

وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی از تصویب بخشودگی کامل اجاره‌بهای اماکن و فضاهای گردشگری واگذارشده این وزارتخانه به بخش خصوصی تا پایان سال ۹۹ خبر داد.علی‌اصغر مونسان اعلام کرد: در جلسه هیئت دولت که عصر دیروز (یکشنبه ۱۶ شهریور) برگزار شد، مصوبه بخشودگی کامل اجاره‌بهای اماکن و فضاهای گردشگری واگذارشده از سوی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به بخش خصوصی تا پایان سال جاری توسط هیئت‌وزیران تصویب شد. با توجه به شیوع ویروس کرونا و آسیب دیدن بسیاری از کسب‌وکارها در بخش گردشگری از دولت درخواست کرده بودیم تا این بخشودگی تا پایان سال جاری ادامه پیدا کند. وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در گفت‌وگو با میراث آریا گفت: بر اساس برآوردهایی که انجام دادیم میزان خسارت‌های واردشده به بخش گردشگری ناشی از شیوع ویروس کرونا تا مرداد ۹۹ حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان است که تعداد بیکاران را نیز در این بخش افزایش داده است. مونسان تصریح کرد: برای حمایت از بخش گردشگری در دوران شیوع ویروس کرونا تمام تلاش خود را انجام می‌دهیم تا به بخش خصوصی کمک کنیم. معاونت گردشگری نیز بر اساس دستور وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ضمن پیشنهاد و پیگیری مستمر حمایت‌های دولتی از بخش خصوصی حوزه‌های گردشگری و صنایع‌دستی، کمک‌ها و حمایت‌هایی را که در چارچوب اختیارات وزارتخانه در کاهش هزینه‌های بخش خصوصی مؤثر بوده را طی بخشنامه‌های مختلف انجام داده است.